Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analysis of spatial transformations and development of the main streets of the historic Nowa Praga district in Warsaw

Krawiec Iwona

Architectus

|

2023

|

Nr 3 (75)

39--48

EN

The subject of the article is the spatial and architectural development of Nowa Praga [New Praga], located in the Praga-Północ [Praga-North] district of Warsaw, which dates back to the 1st half of the 19th century. On the then undeveloped land, a network of streets was laid out, among which the main ones were Środkowa Street and then Nowopragska (now Stalowa Street). The aim of the research presented in the article was to trace the transformations that took place in the urban planning and architecture of Nowa Praga during the nearly 200 years of its existence, as well as to analyse the current state of development and urban layout and draw conclusions for the future. For the purposes of the research, extensive cartographic and iconographic material was collected and analysed, which served as the basis for developing subsequent phases of the development of the studied area. The result of the work are reconstruction drawings presenting subsequent stages of the spatial development of the studied area, as well as chronological stratification of the existing buildings, an analysis of their technical condition and a definition of the main problems affecting the studied spatial development. Based on the analyses carried out, it should be stated that in just 100 years, the architectural character of the district has changed drastically, but despite numerous modifications, the historical division of land and ownership from subsequent stages of the district’s development is still clearly visible.

PL

Tematem artykułu jest rozwój przestrzenny i architektoniczny Nowej Pragi, leżącej na terenie dzielnicy Praga-Północ w Warszawie. Jej początki sięgają 1. połowy XIX w. Na niezagospodarowanych wówczas gruntach wytyczona została sieć ulic, wśród których głównymi stały się ul. Środkowa i ówczesna Nowopragska (obecna ul. Stalowa). Celem badań przedstawionych w artykule było prześledzenie zmian, jakie zaszły w urbanistyce i architekturze Nowej Pragi na przestrzeni blisko 200 lat jej istnienia, a także analiza obecnego stanu zabudowy i układu urbanistycznego oraz wyciągnięcie wniosków na przyszłość. Na potrzeby badań zgromadzony i przeanalizowany został obszerny materiał kartograficzny i ikonograficzny, który posłużył jako podstawa do opracowania kolejnych faz rozwoju badanego obszaru. Efektem prac są rysunki rekonstrukcyjne przedstawiające kolejne etapy rozwoju przestrzennego, a także rozwarstwienie chronologiczne istniejącej zabudowy, analizy jej stanu technicznego oraz definicja głównych problemów dotykających badane założenie przestrzenne. Na podstawie przeprowadzonych analiz należy stwierdzić, że w przeciągu zaledwie 100 lat charakter architektoniczny dzielnicy zmienił się drastycznie, jednak mimo licznych modyfikacji ciągle czytelny jest historyczny podział parcelacyjny i własnościowy z kolejnych etapów rozwoju dzielnicy.

2

Wpływ rozwoju infrastruktury drogowej na historyczne układy urbanistyczne małych miejscowości i „miast zdegradowanych”. Analiza i ocena problemu na wybranych przykładach z Mazowsza

Krawiec Iwona

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 11

147--161

PL

Od ponad stulecia trwa proces niwelacji dysproporcji w sieci połączeń drogowych pomiędzy terenami kraju, które przez ponad 120 lat znajdowały się pod trzema zaborami i rozwijały się w różnym tempie. W wyniku przeprowadzonych w XX i XXI w. prac modernizacyjnych istniejących dróg lub wytyczenia nowych tras niejednokrotnie modyfikacji ulegały układy przestrzenne, zarówno dużych aglomeracji, jak i mniejszych miejscowości oraz wsi o tradycji miejskich. W przypadku tych ostatnich jakiekolwiek ingerencje mogły mieć znaczący wpływ na całą strukturę osady. W niniejszym tekście przedstawiono autorską systematykę i ocenę wpływu rozbudowy sieci dróg krajowych na historyczne układy urbanistyczne małych miejscowości i tzw. „miast zdegradowanych” z terenu Mazowsza Wschodniego i Południowego. Zaproponowana systematyka została oparta na analizie 20 miast, z których dokładniej w tekście omówione zostały cztery. Na podstawie wybranych przykładów przedstawiono różne skale bezpośredniej ingerencji w historyczną strukturę miejscowości oraz ich konsekwencje.

EN

For over a century, the process of reducing the disproportions in the network of road connections between the territories of the country, which over 120 years ago was under three different partitions and developed at a different pace, has been constantly ongoing. As a result of the modernization works on existing roads or the marking out of new routes carried out in the 20th and 21st centuries, the spatial arrangements of large agglomerations as well as smaller towns and villages with urban traditions were modified many times. In the case of the latter, any interference could have significantly impacted the entire structure of the settlement. This text presents the original systematics and assessment of the impact of the expansion of the national road network on the historical urban layouts of small towns and the so-called cities degraded in eastern and southern Mazovia. The proposed systematics was based on the analysis of 20 cities, of which 4 examples were discussed in more detail in the text, presenting various scales of direct interference in the historical structure of the city and the impact they had on it.

3

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Kochanówce na Warmii. Historia budowlana i architektura w świetle pomiarów inwentaryzacyjnych

Krawiec Iwona

Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce

|

2022

|

nr 5

63--85

PL

W lipcu 2021 roku odbyły się studenckie wyjazdowe praktyki inwentaryzacyjne zorganizowane przez Zakład Architektury Polskiej Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W ramach zajęć akademickich wykonane zostały pomiary i rysunki inwentaryzacyjne neogotyckiego kościoła pw. św. Wawrzyńca w Kochanówce. Wieś Kochanówka (niem. Stolzhagen) położona jest około 6 km na południe od Lidzbarka Warmińskiego i założona została przez wójta warmińskiego Henryka Lutra pomiędzy 1333 a 1342 rokiem. Lokacja została zatwierdzona na mocy przywileju lokacyjnego wystawionego przez biskupa Jana Stryprocka 5 lutego 1362 roku. Nad rozlokowaną na schemacie owalnicy zabudową wsi, skupioną wokół owalnego placu ze stawami, góruje majestatyczna, gigantyczna bryła neogotyckiego kościoła. Przez ulokowanie budynku na wzgórzu, wprawia on wrażenie jeszcze potężniejszego, a jego sylwetka dostrzegalna jest z okolicznych wsi i miejscowości. Mierzony przez studentów kościół został wybudowany w 1918 roku na planie wydłużonego prostokąta z węższym prezbiterium zakończonym wielobocznie, zakrystią i kruchtą oraz wysoką, wtopioną w korpus główny, zwieńczoną dachem naczółkowym, wieżą. Chociaż obecny kościół powstał zaledwie 100 lat temu, to pierwsze wzmianki o istnieniu w tym miejscu świątyni pochodzą z 2. połowy XIV wieku a we wnętrzu zachował się szereg zabytkowych elementów wyposażenia z wcześniejszej świątyni, która została rozebrana w 1911 roku. Artykuł stanowi podsumowanie prac, jakie zostały przeprowadzone w ramach studenckiej praktyki inwentaryzacyjnej, a także analizą kontekstu przestrzennego i próbą prześledzenia historii budowlanej kościoła, w tym powodów wybudowania tak masywnej świątyni na terenie niewielkiej warmińskiej wsi.

EN

A student away survey measurement work–study program was organized by the Department of Polish Architecture of the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology in July of 2021. Measurements and survey drawings of the neo–Gothic Church of Saint Lawrence in Kochanówka were developed as a part of related academic activities. The village of Kochanówka (German: Stolzhagen) is located approximately six kilometers south of Lidzbark Warmiński. It was founded by Henryk Luter, a Warmia village head, between 1333 and 1342. Its charter was confirmed by way of a prerogative of incorporation issued by Bishop Jan Stryprocki on February 5, 1362. The majestic, gigantic mass of the neo–Gothic church towers over an oval–plan village concentrated around an oval square with ponds. By locating the building on a hilltop it seems to be even more commanding and its silhouette is visible from neighboring villages and localities. The church as measured by students was erected in 1918 on an extended rectangular plan with a narrow er polygonal chancel, a sacristy and a porch as well as a tall tower melded into the main mass and covered by a pediment roof. Although the present church was created barely one hundred years ago, the first mention of the existence of a church on this site dates from the second half of the 14th century. Today’s interior still includes several historical elements of an earlier Baroque church that was demolished in 1911. The article sums up work performed within the framework of the student survey measurement work–study program as well as an analysis of the spatial context and attempts at tracing the construction history of the church, including reasons for building such a massive church on the grounds of a small Warmia village.