PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 32

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Znaki kamieniarskie interesującym obiektem badań interdyscyplinarnych
Skoczylas J., Szczepaniak M.
Przegląd Geologiczny
|
2018
|
Vol. 66, nr 6
361--363
EN
In attempts to seek basics of geology, it is worthwhile getting to know and analysing the state of knowledge about rocks and minerals in definite historical periods. They made it on the basis of an analysis of masonry signs. After short indicating general trends in the development of construction in ancient Egypt, Greece, Rome and the Byzantium, the authors concentrated on the medieval architecture of Europe, Poland including the gothic cathedral in Gniezno. However, they paid a special attention to the work of stonemasons and the way of documenting the results of their work. Based on masonry signs survived till today, we can reconstruct the origin, as well as the mobility of builders of the examined object. Masonry signs are a wonderful subject of the research for multiple inquiry about interdisciplinary representatives of geological, social and technical studies.
2
Content available Wkład polskich geologów do współpracy międzynarodowej w latach 1918–1939. W 100-lecie odzyskania niepodległości
Skoczylas J.
Przegląd Geologiczny
|
2018
|
Vol. 66, nr 11
667--672
EN
This article attempts to characterize and evaluate the forms and results of cooperation of Polish geologists with geologists and geological institutions in Europe and all around the world. The theoretical achievements of Polish geology are underlined. The participation and contribution of the Polish geologists to the organization of scientific life in the world is widely discussed. Attention is also paid to the participation of Polish geologists in several polar and mountain expeditions. Some Polish geologists - members of international organizations and scientific organizations - were also mentioned.
3
Content available U korzeni polskiej geoturystyki. Przewodnik po Islandii Daniela Vettera (1592–1669)
Skoczylas J.
Przegląd Geologiczny
|
2018
|
Vol. 66, nr 4
235--239
EN
Daniel Vetter (1592-1669), Czech in origin, was a resident of Leszno 1632-1656. In 1638, he published there a work in Polish titled "Iceland or Short describing the Islandyji island” which is the pioneering characteristics of social relations and nature of this secret island. However, the descriptions of the morphology, hydrography and geothermal conditions it is possible to find the first signs of geotourism of Iceland. The paper puts emphasis on Vetter's remarks and observations concerning geological features. It pays special attention to the mountain and upland morphology of the island, to volcanoes, thermal water geysers and other aspects of the complicated hydrographic network. Enthusing about the stone landscape of Iceland, Vetter inspired the author to deliberations upon the role and the meaning of the symbolism ofstone in the life, beliefs and the magic of Icelanders.
4
Content available Początki organizacji badań geologicznych w okresie międzywojennym. W 100-lecie odzyskania niepodległości
Skoczylas J.
Przegląd Geologiczny
|
2018
|
Vol. 66, nr 11
663--666
EN
Characterizing the beginnings and then the development of scientific staff in Poland during 1918-1939, the role and importance of the social environment associated with geological sciences is presented. Of about 4.4 thousand scientists working at the end of the Second Polish Republic, there were almost 200 geologists who carried out studies on the geological structure of Polish lands. Some of them conducted geological research for documenting raw material deposits. Geological sciences were developed mainly at the Polish Geological Institute, at the universities of Warsaw, Cracow, Lwów, Poznań and Vilnius, and at the Geological Station in Borysław.
5
Content available O początkach terminu „geologia”
Skoczylas J.
Przegląd Geologiczny
|
2018
|
Vol. 66, nr 2
102--06
EN
The article presents the way in which the term “geology” in its today’s meaning was formed. The reasons for its consolidation among the naturalists in Poland and throughout Europe are pointed out. Thanks to the scientific influence of the father of European mineralogy A.G. Werner (1749-1817), the term geology was in some cases replaced by geognosy and oryctognosy. In turn, the father of Polish geology, Stanisław Staszic (1755-1826), favoured using the term ziemiorodztwo (“terrogenesis”). Probably, for the first time the term geology was used in Polish in 1804 by Józef Wybicki (1747-1822), the creator of the national anthem “Dąbrowski Mazurka”, and by Jan Śniadecki (1756-1830), an outstanding geographer, mathematician and astronomer.
6
Content available Wczesnopiastowskie problemy z wykorzystaniem surowców skalnych
Skoczylas J.
Przegląd Geologiczny
|
2017
|
Vol. 65, nr 7
432--436
EN
The article presents and characterizes stone building material of the monumental buildings from the beginning of the early Polish state during the reign of the Piast dynasty. It was found that the stone architecture was built of boulders, predominantly quartzites, gneisses and granites. Boulders accounted for 98% of all stone building material. The acquisition of the building material was carried out mainly through the collecting on the surface. The deforestation works that are believed to have been carried out mostly to gain landfor agriculture and stock raising facilitated the process of building early monumental buildings in Poland. In the article, the author hypothesizes that burning and grubbing of forest land could be made not only for those reasons, but also for the need ofconstruction works.
7
Content available Early Piast dynasty (10–11th century) stone architecture in western Poland in a geological context
Skoczylas J.
Geological Quarterly
|
2017
|
Vol. 61, No. 4
765--770
EN
There is no consistency in reporting the stone material used to construct the first structures in the early Piast dominion (10–11th century) in Poland. The role and importance of the type of the stone building material used at that time has been underappreciated if not completely ignored. It has been stated that glacial erratics comprise the fundamental rock material used in the early Middle Ages for building, representing up to 98% of construction material. The remaining rocks used in building construction included local calcareous sinter, bog iron ores, Jurassic limestone from the Piechciny-Barcin region and gypsum from a salt dome in the village of Wapno in western Poland, while Miocene sandstone excavated at the inception of the Polish state in the Brzeźno Quarry near Konin has received significant attention. There appear to have been distinct phases of use of the various types of rock material. There was likely a link between the development of tillage and the development of monumental stone architecture from the Middle Ages. Deforestation resulting from the development of agriculture helped expose the glacial erratics used in the stone architecture of the first Piast rulers.
8
Content available Z dziejów poszukiwania i prób eksploatacji węgla brunatnego w Jerce (Wielkopolska)
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2016
|
T. 72, nr 2
82--87
PL
Wobec powracających koncepcji rozpoczęcia odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego w południowej Wielkopolsce, w rejonie Poniec-Krobia, autor przypomniał dzieje poszukiwań wiertniczych węgla brunatnego w rejonie Jerki, Lubinia, Bieżyna i Bielawy. Poszukiwania te, w początkach XX wieku, mimo bardzo optymistycznych prognoz, nie doprowadziły do zyskownej eksploatacji. Bardzo korzystne dla potencjalnej inwestycji orzeczenia wydali trzej niemieccy, niezależni, eksperci Kriebitz, Butterlin i Krisch. Postulowali oni podjęcie natychmiastowych prac eksploatacyjnych, szacując roczne zyski na około pół miliona marek. Jednak budowa szybów i próby eksploatacji węgla brunatnego w rejonie Jerki nie zakończyły się sukcesem, a wręcz przeciwnie. Doprowadziły głównego sponsora Władysława Taczanowskiego do ruiny, a kierowaną przez niego spółkę do bankructwa w 1912 roku. Okres I wojny światowej i późniejszy nie sprzyjały kontynuacji wydobycia metodą podziemną tego cennego surowca energetycznego.
EN
In the context of new concepts of starting lignite mining in the south of the Greater Poland, in the region of Krobia and Poniec, the author recalls the history of coal exploration and drilling in the area of Lubin, Bieżyń and Bielawa. Despite very optimistic forecasts, this exploration in the early twentieth century, has not led to a profitable exploitation. Very promising expertises for potential investors were released by three German independent appraisers: Kriebitz, Butterlin and Krisch. They postulated to begin immediate exploitation works and estimated the annual profits of about half a million marks. However, the construction of shafts and attempts at lignite mining in the area were not successful. On the contrary, the main sponsor, Władysław Taczanowski and his company went into bankruptcy in 1912. The period of World War I and on, did not favor the continuation of the underground mining method of this valuable energy source.
9
Content available Zasługi Fryderyka Redena (1752÷1815) w początkach rozwoju górnictwa węgla kamiennego na Górnym Śląsku. W 200. rocznicę śmierci
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2015
|
T. 71, nr 7
78--80
PL
Z okazji mijającej w tym roku 200. rocznicy śmierci Fryderyka Redena, twórcy górnośląskiego górnictwa i hutnictwa warto poświecić mu kilka refleksji natury historycznej. Wobec obecnych niepokojów i społecznych zawirowań na Górnym Śląsku próba odniesienia się do czasów historycznych, do początków przemysłowego i kulturowego skoku wydaje się naturalnym kierunkiem znalezienia spokoju, wyciszenia i zrównoważonego rozwoju, a także społecznego ukojenia. Bardzo intensywna, ponad 20-letnia praca F. Redena dająca podstawy unowocześnienia i podniesienia górnictwa i hutnictwa, a także dróg dystrybucji ich produktów, na wyższy, co najmniej angielski, poziom dała wspaniałe, zauważalne jeszcze dzisiaj, rezultaty. Przemysł górniczy i hutniczy na Śląsku w okresie działalności i zarządzania przez F. Redena z bardzo zacofanego stał się czołowym ośrodkiem Europy, źródłem politycznych, dyplomatycznych, militarnych, ekonomicznych i kulturalnych sukcesów państwa pruskiego.
EN
On the occasion of the 200th anniversary of the death of Frederick Reden, who was the creator of the Upper Silesian mining and smelting, it is worth commemorate him with some historical reflection. Given the current unrest and social turmoil in Upper Silesia an attempt to address the historical times of the beginning of the industrial and cultural change seems to be a natural direction to find peace, sustainable development and social relief. Very intense, over a 20-years-long work of F. Reden gave an opportunity to modernize and improve mining, metallurgy and distribution of their products in the Upper Silesia and to develop them to a higher, at least English, level. It gave great results which are noticeable even today. Mining and metallurgy in Silesia in the period of the F. Reden’s management became the leading industry in Europe and a source of political, diplomatic, military, economic and cultural successes of the Prussian state.
10
Content available Węgiel kamienny w „Ziemiorodztwie Karpatow i innych gor i rownin Polski” (1815) Stanisława Staszica
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2015
|
T. 71, nr 12
147--150
PL
Problematyka poszukiwań, określenia zasobów, eksploatacji i wykorzystywania węgla kamiennego dla potrzeb przemysłu i opalania gospodarstw domowych nabrała znaczenia dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku. Na terenie ziem polskich, będących pod zaborem rosyjskim, najwięcej dla poznania budowy geologicznej i górnictwa węgla kamiennego zrobił Stanisław Staszic. Artykuł przedstawia i interpretuje poglądy S. Staszica na powstanie i geologiczne występowanie węgla kamiennego. Ponadto podkreśla zasługi S. Staszica dla rozwoju górnictwa tak w sferze teoretycznej, jak i administracyjnej, organizacyjnej, prawnej, a przede wszystkim ekonomicznej. Z okazji 200–lecia wydania drukiem monografii S. Staszica „O Ziemiorodztwie Karpatow i innych gor i rownin Polski”, a także 260. rocznicy jego urodzin przypomnienie niektórych jego osiągnięć dla górnictwa węgla kamiennego wydaje się być celowe i konieczne.
EN
The problem of searching, identifying, exploitation and utilization of the coal resouces for the needs of industry and households, became important at the turn of the 18th and 19th centuries. In the part of Poland, which was at that time under the rule of the Russian Empire, most of scientific work in this filed had been done by Stanislaw Staszic. This paper presents and Interpress the views of S. Staszic on the origin and geological occurrence of coal. In addition, it stresses the theoretical, administrative, organizational, legal and, above all, economic contribution of S. Staszic to the development of the mining industry. It seems important and purposeful to recall S. Staszic’s accomplishments on the occasion of the 260th anniversary of his birth an the 200th anniversary of the publication of his treatise "The history of the Carpathian Mountains and other mountains and plains of Poland".
11
Content available Problematyka geologii węgla w dorobku Karola Bohdanowicza (1864-1947), w 150. rocznicę urodzin
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2015
|
T. 71, nr 4
97--101
PL
W związku z mijającą 150 rocznicą urodzin wybitnego geologa, geografa, górnika, podróżnika, nauczyciela akademickiego, organizatora życia naukowego, Karola Bohdanowicza (1864-1947) przypomniano niektóre Jego osiągnięcia i podkreślono Jego trwały i niezaprzeczalny wkład w dzieło współpracy geologii i górnictwa, w dzieło łączenia teorii z praktyką, chociażby w zakresie tzw. geologii stosowanej. Wielostronność zainteresowań Bohdanowicza znajduje potwierdzenie w Jego dorobku w zakresie geologii kruszców, ropy naftowej, kamieni budowlanych oraz geologii węgla. Właśnie ten, węglowy aspekt jego dociekań został przypomniany i wyeksponowany, przede wszystkim w dwóch monumentalnych dziełach pt. „Wstęp do geologii" (1931) oraz „Surowce mineralne świata" T. III. cz. I., pt. Węgiel" (1952). W dobie postępującej biurokratyzacji działań na polu nauki, dydaktyki i praktyki następuje dewaluacja autorytetów naukowych. Odwołanie się do przeszłości, przypomnienie wysokiej, światowej pozycji naukowej Bohdanowicza może przyczynić się do głębszej refleksji nad kierunkami rozwoju nauki, kierunkami współpracy geologii i górnictwa.
EN
Due to the 150 birthday anniversary of Karol Bohdanowicz (1864-1947), the outstanding geologist, geographer, miner, traveler, academic and the organizer of academic life, some achievements of his were resembled as well as stable, undisputable contribution in the cooperation between mining and geology sciences and putting theory into practice, for instance in the field of applied geology was noticed. The range of Bohdanowicz's interests is reflected in his achievement within ore, crude oil, building stone and coal geology. It is the coal aspect of his work which was resembled and emphasized in the two books: "Wstęp do geologii" (1931) oraz "Surowce mineralne świata" T.III, cz.I., pt. Węgiel" (1952). In days of progressing bureaucratization of science, didactics and practice, devaluation of scientific authority has developed. Resembling the past with Karol Bohdanowicz great authority may create a deeper reflection on the direction for science development and directions for the cooperation between mining and geology.
12
Content available J.A. Komeński (1592 —1670) a rozwój nauk o Ziemi w Wielkopolsce
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2014
|
T. 70, nr 4
119--123
PL
Artykuł dotyczy początków naszej wiedzy o naukach przyrodniczych, głównie geologii i jej związkach z pedagogiką, Analizie poddane zostały niektóre dzieła Jana Amosa Komeńskiego (1592 —1670), wybitnego dydaktyka, filozofa oraz teologa. Podobnie jak większość ówczesnych uczonych, obejmował swymi opisami całość otaczającej rzeczywistości, a zatem również nauki o Ziemi. O ile jednak Jego osiągnięcia w dydaktyce, dzisiaj na nowo są odkrywane i wzbudzają ogólny entuzjazm, o tyle Jego poglądy na zagadnienia przyrodnicze nie mogą wzbudzać entuzjazmu. Tym niemniej przekazywane, niekiedy z drugiej ręki informacje z zakresu geologii, geografii, a nawet górnictwa, wzbogacają naszą obecną wiedzę o ówczesne poglądy na temat powstawania niektórych skał i minerałów oraz ich charakterystycznych cech, a także zastosowania.
EN
This paper presents the origins of our knowledge on natural sciences, mainly those concerning geology and its relations with pedagogics. Some works of the eminent educator, philosopher and theologist, Jan Amos Komenski (1592 — 1670) have been analyzed. Like many contemporary scientists, he was encompassing the whole reality, including Earth sciences. As long as his achievements in didactics are nowadays coming into light, still arousing enthusiasm, his views on natural science issues can't be admired. On the other hand, the transferred information, sometimes second-hand information in the field of geology, geography and even mining industry is enriching our knowledge on the opinions of how some rocks and minerals were forming, what characteristics did they take and for what application did they serve.
13
Content available Formy i rezultaty współpracy Państwowego Instytutu Geologicznego z przemysłem i gospodarką w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2014
|
T. 70, nr 2
25--30
PL
W artykule zwrócono uwagę na rezultaty działalności w okresie dwudziestolecia międzywojennego głównej jednostki geologicznej kraju, czyli Państwowego Instytutu Geologicznego. Podkreślono przede wszystkim osiągnięcia PIG w zakresie współpracy z gospodarką, przemysłem, górnictwem i administracją państwową. Pracownicy PIG, mimo mało sprzyjających warunków, potrafili współpracować z wszystkimi przedstawicielami gospodarki prywatnej i państwowej. Ponadto udzielali wyjaśnień, opracowywali opinie i ekspertyzy dla osób prywatnych. W ramach przystosowania struktury organizacyjnej PIG do praktycznych działań tworzono nowe placówki takie jak np. Archiwum Wierceń, Pracownię Geofizyki, Pracownię Chemiczną, Biuro Rejestracji Materiałów Użytecznych itp.
EN
This paper presents the results of operation of the main geological unit in the country in the interwar period, which is the State Geological Institute. The achievements of the SGI within cooperation with economy, industry, mining and state administration were described. Despite unfavorable conditions, the workers of SGI managed to cooperate with every representative in private and public sector. Moreover, they provided explanation, developed opinions and expertises for individuals. As part of the adaptation of the organizational structure of SGI to practical use of its activities, new units were founded, such as: Drilling Archive, Geophysics Laboratory, Chemical Laboratory, Useful Material Registration Office etc.
14
Content available remote Rozwój poglądów na zakres współpracy teorii i praktyki w geologii w latach 1918÷1939
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2013
|
T. 69, nr 5
138--142
PL
Nawiązując do współczesnych problemów, dotyczących współpracy nauk geologicznych z przemysłem m.in. wydobywczym, autor scharakteryzował początki kształtowania się pojęć nauk podstawowych i stosowanych. Nastąpiło to z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości, głównie w okresie 1918÷1939. W artykule podkreślono, że niemal wszyscy uczeni pracujący w tym czasie, rolę i znaczenie dotacji państwowych i prywatnych na prace związane z poszukiwaniem, dokumentowaniem, wydobyciem, spożyciem wielu surowców mineralnych uważali za daleko niewystarczające. Poglądy m.in. K. Bohdanowicza wyraźnie podkreślały brak równowagi między dotacjami na rozwój nauk geologicznych i górniczych w kraju i w innych państwach Europy i świata.
EN
In regard to the current problem concerning the cooperation of geological science with the industry, e.g. mining industry, the author presented the origins of the emerging terminology of basic and applied sciences. It all began when Poland regained independence, mainly between 1918÷1939. This article emphasizes that almost all erudites working in this period considered the role and significance of state and private funding on project concerned with searching, documenting, mining and consuming many natural resources as insufficient. The opinions e.g. of K. Bohdanowicz clearly highlighted the lack of balance between financial donations for geological and mining sciences development in Poland and other states worldwide.
15
Content available remote Dorobek nauk geologicznych w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2013
|
T. 69, nr 7
106--111
PL
Artykuł dotyczy krytycznej analizy rozwoju i dorobku nauk geologicznych w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W tym czasie wrócili do Polski geolodzy, którzy zdobywali doświadczenie, uznanie i stopnie naukowe poza granicami kraju. Pracowali przede wszystkim na uczelniach w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Poznaniu i Wilnie, a także w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie oraz w Instytucie Naftowym w Borysławiu. Mimo wielu osiągnięć dotyczących odkrycia nowych złóż rud żelaza, złóż fosforytów, złóż węgla kamiennego, a także złóż ropy naftowej i gazu ziemnego nauki geologiczne w tym czasie borykały się z wieloma trudnościami i przeciwnościami. Pewien dyskomfort w analizie osiągnięć geologii polskiej okresu międzywojennego następuje, gdy dokonamy porównań, za prof. Janem Nowakiem, dotyczących rozwoju geologii w Niemczech.
EN
This article presents a critical analysis of the development and achievements of geological science during the interwar period. It was the time when Polish geologists who were gaining experience, winning approval and academic degrees abroad, returned to the country. They were working at the universities in Warsaw, Cracow, Lvov, Poznan and Vilnius as well as in the State Geological Institute in Warsaw and Oil-Institute in Borislav. Despite many achievements as the discovery of new deposits of ore, iron, phosphorites, hard coal, crude oil and natural gas, the geological sciences struggled at the time with many difficulties and adversity. During the analysis of the Polish geology achievements in the interwar period, certain feeling of discomfort occurred, when comparing after the professor Jan Nowak with the development of geology in Germany.
16
Content available remote Wykorzystanie surowców skalnych w początkach państwa polskiego w Gnieźnie
Skoczylas J.
Górnictwo i Geologia
|
2013
|
T. 8, z. 1
101--111
PL
Początki państwa polskiego związane są z Gnieznem, z Wzgórzem Lecha, gdzie co najmniej od VIII w. mieszkali ludzie. Tam właśnie pierwsi piastowscy władcy budowali swoje siedziby, wokół których rozwijał się gród i podgrodzie. Przyjęcie chrześcijaństwa spowodowało m.in. budowę nowych świątyń, i to z nowego naturalnego surowca, jakim był kamień. Do budowy fundamentów, a także murów świątyń, wykorzystywano głazy narzutowe, głównie jotnickie piaskowce kwarcytowe, granitoidy i gnejsy. Spajano je najczęściej gipsowymi zaprawami murarskimi, a później gipsowo-wapiennymi i wapiennymi. Sprowadzano także z odległości około 57 km piaskowce kwarcytowe występujące in situ w Brzeźnie koło Konina, które wykorzystywano do oblicowania np. otworów drzwiowych. Wykorzystywano także czwartorzędowe martwice wapienne i prawdopodobnie wapienie, które jednak nie zachowały się w materiale budowlanym.
EN
The beginnings of Polish nation are connected with Gniezno, with the Lech Hill, where, at least from the 8th century has lived people. This was the place where the first masters from the Piast dynasty built their abodes, around which developed cities and city boroughs. Introduction of Christianity caused the process of building new temples made of a new, natural material, which was stone. To build foundations and walls of temples were used boulders, mainly Jotnian quartz sandstones, granitoids and gneiss. They were usually cemented with gypsum mortar and later with gypsum-lime and lime mortar. There were also transported quartz sandstones existing "in situ" in Brzeźno next to Konin, 57 kilometres away, which were used to surround for ехаmрlе door openings. There were also used Quaternary lime sinters and probably limes, which have not preserved in the building materials.
17
Content available remote Petroarcheologiczne badania nad proweniencją surowców skalnych starożytnego Chersonezu na Krymie
Skoczylas J.
Górnictwo i Geologia
|
2013
|
T. 8, z. 1
89--99
PL
W ramach międzynarodowej polsko-ukraińskiej współpracy przeprowadzono badania archeologiczno-architektoniczno-geologiczne ruin starożytnego miasta Chersonez, położonego na południowo-zachodnim krańcu Półwyspu Krymskiego. Osada-miasto Chersonez funkcjonowało od VI w. p.n.e. do Х-ХІІ w. n.e. Zbudowane zostało głównie z lokalnych wapieni. Jednak w okresie VI-IX w. n.e. w wielu budowlach, głównie w świątyniach, znajdujemy wiele marmurowych kapiteli, baz kolumn, kolumn, progów, przegród ołtarzowych, okładzin drzwi i okien. W związku z brakiem naturalnych wychodni marmurów na Krymie przeprowadzono rekonesans terenowy na wyspę Marmara Adasi na Morzu Marmara, skąd pobrano próbki marmurów do badań porównawczych. W wyniku badań petrograficznych oraz izotopowych, a także uwzględniając dane historyczne i architektoniczne, potwierdzono import marmurów z wyspy Marmara Adasi, którą w starożytności nazywano Proconessos. Eksploatowane tam marmury były obrabiane na miejscu i wysyłane w całym basenie Morza Śródziemnego, w tym i do Chersonezu na Krymie.
EN
In the conduct of an international, Polish-Ukrainian cooperation there has been carried out an archaeological-architectural-geological research of the ruins of an ancient city of Chersoneses, situated on the south-west outskirts of the Crimean Peninsula. The settlement-city of Chersoneses functioned from the 6th century B.C until the 1 Oth-12th century A.D. It was built manly of the local limestone. However, between the 6th century B.C until the 9th century A.D. in many buildings, especially temples, we can find numerous marble capitals, bases of columns, columns, thresholds, altar barriers, lining of doors and windows. Due to the lack of natural outcrops of marble on Crimea, there was conducted a site reconnaissance of Marmara Adasi island on the Sea of Marmara, from where samples of marble were taken to comparative studies. As a result of petrographic and isotopic research, simultaneously taking into consideration historical and architectural data, the import of marble from Marmara Adasi island, which in the ancient times was called Proconessos, was confirmed. The marble utilized there was shaped and sent in the Mediterranean, including Chersoneses on Crimea.
18
Content available remote Postępy badań geologicznych na Górnym Śląsku w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2012
|
T. 68, nr 2
60-69
PL
Z perspektywy około 90 lat przedstawiono próbę scharakteryzowania badań geologicznych w okresie międzywojennym na Górnym Śląsku. Podkreślono rolę i znaczenie, pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego, a szczególnie Stanisława Doktorowicza-Hrebnickiego i Stefana Czarnockiego, w poznaniu oraz tekstowym i kartograficznym przedstawieniu skomplikowanej budowy geologicznej tego regionu.
EN
From the perspective of about 90 years a trial of characteristics of geological investigations in the period between the two World Wars in Upper Silesia was presented. The role and significance of workers of the State Geological Institute, and especially Doktorowicz-Hrebnicki and Stefan Czarnocki, in the recognition as well as text and cartographic presentation of the complicated geological structure of this region were emphasized.
19
Content available remote Geologiczne poszukiwania węgla brunatnego w Wielkopolsce w okresie międzywojennym
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2012
|
T. 68, nr 5
36--43
PL
Przedstawiono początki, postępy oraz rezultaty poszukiwań i kartograficznej dokumentacji złóż węgla brunatnego na obszarze Wielkopolski i południowej części Pomorza. Zwrócono uwagę na osiągnięcia w tym zakresie A. Makowskiego (1876÷1943), a zwłaszcza na Jego kartograficzne dzieło pt. „Węgle brunatne w Polsce. Arkusze IV i V”. Zaprezentowane wyniki prac zaprzeczają poglądom i przekonaniom, że w okresie dwudziestolecia międzywojennego węgiel brunatny nie był przedmiotem większego zainteresowania i nie odegrał znaczącej przemysłowej roli. Faktem jest jednak, że dopiero po II wojnie światowej rezultaty prac geologiczno-poszukiwawczych zostały wykorzystane w górniczej eksploatacji.
EN
The beginnings, progress and results of prospecting and cartographic documentation of brown coal deposits in the area of Great Poland and southern part of Pomerania were presented. Attention was drawn to the achievements in this field of A. Makowski (1876 ÷ 1943), and especially to his cartographic work entitled ”Brown coals in Poland, Sheets IV and V”. The presented results deny the views and opinions that in the period of twenty years between the two World Wars brown coal was not the subject of greater interest and did not play a considerable industrial role. However, it is a fact that only after World War II the results of geological and prospecting works were used in mining exploitation.
20
Content available remote Dawne informacje o poszukiwaniach soli w Wielkopolsce i na Kujawach
Skoczylas J.
Przegląd Górniczy
|
2012
|
T. 68, nr 6
56--62
PL
Zasygnalizowano uwarunkowania historyczne i gospodarcze związane z przebiegiem poszukiwań oraz eksploatacją soli kamiennej do początków powstania II Rzeczpospolitej. Przedstawiono mniej znane dane o występowaniu, poszukiwaniu i eksploatacji soli na Niżu Polskim, głównie w Wielkopolsce, na Kujawach i częściowo na Pomorzu. Jedne z pierwszych wzmianek znajdują się w dziełach M. Kromera, a także G. Rzączyńskiego, K. Kluka, J.B. Puscha czy L. Zejsznera. Zaprezentowano ponadto rozwój poszukiwań złóż soli w Wielkim Księstwie Poznańskim, w którym udział brali m.in. A. Humboldt, A. Rost, M. Levy, B. Moszczyński. Wreszcie przedstawiono pierwsze opracowania polskich uczonych z okresu tworzenia się, po latach niewoli, państwa polskiego, głównie H. Arctowskiego, W. Friedberga, R. Rosłońskiego, B. Świderskiego.
EN
Historical and economic conditionings connected with the course of exploration and exploitation of rock-salt to the beginnings of the origin of the II Republic of Poland were indicated. Lesser-known data related to the occurrence, exploration and exploitation of salt in the Polish Lowland, in the Kujawy region and partly in Pomerania were presented. One of the first references are mentioned in the works of M. Kromer, as well as G. Rzączyński, K. Kluk, J.B. Pusch and L. Zejszner. Moreover, the development of salt deposits exploration in the Grand Duchy of Poznań, in which participated among others A. Humboldt, A. Rost, M. Levy and B. Moszczyński, was described. Finally, the first studies of Polish scientists in the period of creation, after years of lack of independence of the Polish state, chiefly H. Arctowski, W. Friedberg, R. Rosłoński, and B. Świderski, were presented.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.