Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

GIS-based distributed analysis of subsurface nitrogen flow in the Odra Basin

Dannowski R., Steidl J., Mioduszewski W., Kajewski I.

Journal of Water and Land Development

|

2002

|

no. 6

91-104

EN

Agricultural nitrogen surplus is the main non-point source of nitrates in groundwater and thus accounts for the most sustaining component of the surface waters nitrogen load. To analyse the underlying processes at the catchment scale, an efficient GIS-based approach has been developed called MODEST - Modelling Diffuse Entries via Subsurface Trails. Grid techniques allow for process-oriented distributed modelling the long-term transport and degradation of dissolved nitrate along the underground passage through the unconsolidated rock region. Highly differentiated regional studies are feasible with reasonable computing time. A database has been compiled for the transnational Odra Basin containing digital information of land use, nitrogen balance, water budget, soils, groundwater table, and the river network. MODEST was calibrated and validated using calculated historical nitrogen balances as well as discharge values and N concentrations recently measured in rivers of selected catchments between 500 and 5,000 km² in Poland and Germany. Case studies were performed for the present state of subsurface nonpoint-source nitrogen flows in the Odra River basin and for scenarios with modified nitrogen surplus. Results have been evaluated in terms of the nitrogen load potentially to be received by the rivers.

PL

Nadmiar azotu pochodzenia rolniczego jest głównym źródłem azotanów w wodach gruntowych i powierzchniowych. W celu analizy procesów jakie zachodzą w zlewni rzecznej w trakcie przepływu azotu opracowany został model MODEST pozwalający na prowadzenie obliczeń transportu azotu z wodami gruntowymi od obszarowych źródeł zanieczyszczeń do rzek. Zastosowanie rozwiązania pozwalają na modelowanie długo-okresowego przepływu azotu w ośrodku porowatym. Przykładowe obliczenia przeprowadzone zostały dla zlewni Odry. Dane do modelu przygotowane zostały przy wykonaniu techniki GIS, w formie map tematycznych obejmujących: informacje o użytkowaniu zlewni, nadwyżki azotu, bilans wodny, gleby, głębokość zalegania wód gruntowych i sieć hydrograficzna. Model podlegał kalibracji w oparciu o dostępne dane pomiarowe dla wybranych zlewni cząstkowych przy powierzchni od 500 do 5000 km², obliczenia właściwe przeprowadzono dla całej zlewni Odry (z wyjątkiem obszarów gdzie zalegają skały lite) dla obecnego stanu rolnictwa oraz przy założeniu zwiększenia i zmniejszenia wielkości nawożenia.

2

Ocena ładunku azotu i fosforu ze źródeł rolniczych wnoszonego do rzek w zlewni Odry

Mioduszewski W., Zdanowicz A., Dannowski R., Seidl J., Deumlich D., Radczuk L., Kajewski I.

Gospodarka Wodna

|

2000

|

Nr 11

417-421

PL

Przedstawiono metodykę i wyniki (w postaci map) obliczeń wielkości jednostkowych ładunków azotu i fosforu wprowadzanych z terenów rolniczych do rzek w ziewni Odry.

EN

The paper presents the method and the results (in the form of maps) of calculations of nitrogen and phosphorus unit loads being introduced to rivers from agricultural areas in the basin of the river Oder.

3

Estimation of the nitrogen load entering groundwater from the agricultural area in the Odra catchment

Mioduszewski W., Dannowski R., Kajewski I.

Journal of Water and Land Development

|

1999

|

no. 3

21-31

EN

In the paper the calculations of the load of nitrogen entering groundwater from agricultural sources for the Odra catchment (136 000 km²) are presented. The emission-oriented method was chosen, which allowed to analyse the impact of nutrients on groundwater quality taking into consideration the intensity of agricultural land use, as well as climatic, topographic, hydrogeological and soil conditions. The calculation has been done using geographical information system (ARC INFO method) within the boundaries of small administrative districts (gminas) and small river catchments with a surface area less than 500 km².

PL

W pracy przedstawiono ocenę potencjalnego zagrożenia dla jakości wód gruntowych na skutek wymywania związków azotu z obszarów rolniczych w zlewni Odry. Badania obejmują całą zlewnię Odry (136 000 km²), poza częścią znajdującą się na terytorium Republiki Czeskiej oraz obszarem zbudowanym ze skał litych. Wielkość ładunku azotu szacowana była w oparciu o rzeczywiste wielkości nadwyżek biogenów wytwarzanych i uwalnianych w procesie produkcji rolniczej w roku 1989. W roku tym zanotowano najwyższe w historii zużycie nawozów mineralnych. Przeprowadzone obliczenia pozwoliły na identyfikację podstawowych rolniczych źródeł zanieczyszczeń, tj. wyznaczenie obszarów najbardziej narażonych na zanieczyszczenie wód podziemnych w zależności nie tylko od poziomu intensyfikacji rolnictwa lecz również rodzaju gleby, warunków hydrologicznych i klimatycznych (opadu i ewapotranspiracji). Przy obliczeniach wykorzystany był system informacji geograficznej (GIS), który pozwolił na numeryczne opracowywanie map tematycznych zlewni Odry. Wykorzystując pakiet ARC INFO opracowano dla potrzeb analizy transportu szereg map obejmujących m.in. następujące parametry: opady atmosferyczne i ewapotranspiracja, przestrzenne zróżnicowanie nadwyżek azotu, zagospodarowanie i użytkowanie terenu, właściwości filtracyjne gleb i gruntów. Wynikiem pracy są mapy zlewni Odry przedstawiające przestrzenny rozkład infiltracji efektywnej, czasu dopływu azotu z powierzchni terenu do wód gruntowych oraz jednostkowe ładunki azotu wymywane do wód gruntowych.