Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Preventive maintenance of historical buildings in European countries – analysis of selected examples

Sroczyńska Jolanta

Architectus

|

2022

|

Nr 2 (70)

51--57

EN

Architectural heritage, due to its material nature, is extremely sensitive to factors contributing to its degradation. Preventive conservation is currently the best way to protect the material authenticity of heritage and is well established in archaeology and museology. The protection of immovable heritage still lacks a proper understanding of this type of action. The article presents a few selected examples of the application of such a method of historic preservation in Belgium, the Netherlands, Denmark, Italy and the region bordering France, Spain and Portugal. Several years of positive experience from such initiatives is reason enough to implement similar measures in Poland as well. Dissemination of knowledge of preemptive actions, which will allow the preparation of appropriate safeguards for the monument even before the threat occurs, is undoubtedly the most optimal solution. However, it is necessary to properly assist owners of monuments to provide them not only with additional funds for the ongoing maintenance of buildings, but also with a more complete and reliable knowledge about the vulnerability of a given building to various types of degradation. Modern historic preservation should replace the previous reactive approach with planned preventive maintenance.

PL

Dziedzictwo architektoniczne, ze względu na swój materialny charakter, jest niezmiernie wrażliwe na czynniki przyczyniające się do jego degradacji. Konserwacja prewencyjna jest obecnie najlepszym sposobem ochrony materialnej autentyczności dziedzictwa i ma swą ugruntowaną pozycję w archeologii i muzeologii. W ochronie dziedzictwa nieruchomego wciąż jeszcze brakuje właściwego zrozumienia dla tego typu działań. W artykule zaprezentowano kilka wybranych przykładów zastosowania takiej metody ochrony zabytków w Belgii, Holandii, Danii, Włoszech oraz w regionie leżącym na pograniczu Francji, Hiszpanii i Portugalii. Kilkanaście lat pozytywnych doświadczeń płynących z tego typu inicjatyw jest wystarczającym powodem, aby podobne działania wdrożyć również i w Polsce. Upowszechnienie wiedzy na temat działań prewentywnych, które jeszcze przed wystąpieniem zagrożenia pozwolą na przygotowanie odpowiednich zabezpieczeń zabytku, są niewątpliwie najbardziej optymalnym rozwiązaniem. Konieczne jest jednak odpowiednie wspomożenie właścicieli zabytków, aby zapewnić im nie tylko dodatkowe fundusze na bieżącą konserwację budynków, ale także pełniejszą i rzetelniejszą wiedzę o podatności budynku na różne typy degradacji. W nowoczesnej ochronie zabytków powinno się zamienić dotychczasowe reakcyjne działania na planową konserwację prewencyjną.

2

Wartość społeczna zabytków architektury w świetle wybranych dokumentów UNESCO, ICOMOS, Rady Europy, kształtujących teorię ochrony dziedzictwa kulturowego

Sroczyńska Jolanta

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 65

7--19

PL

Artykuł jest przeglądem wybranych międzynarodowych dokumentów tworzonych przez UNESCO, ICOMOS, Radę Europy i inne organizacje zajmujące się ochroną dziedzictwa architektonicznego. Dobór dokumentów wskazuje, jak kształtował swą pozycję w teorii ochrony zabytków termin „wartość społeczna”. Aż do końca XX wieku ochrona zabytków była zagadnieniem związanym tylko ze specjalistami. Sytuacja zaczęła się zmieniać pod koniec XX stulecia, kiedy zaczęto akceptować aktywną partycypację społeczną w procesie konserwacji zabytków architektury. Dostrzeżenie roli lokalnej społeczności w ochronie zabytków z czasem rozciągnęło się także na akceptację wartości nadawanej dziedzictwu kulturowemu przez ludzi z tym dziedzictwem związanych. Najnowsze programy ochrony dziedzictwa wciągają już wyinterpretowane (przy współudziale społeczności lokalnej) wartości społeczne do ogólnego procesu waloryzacji miejsca i holistycznej prezentacji wartości zabytku. Działania takie nie tylko wspomagają aktywną ochronę zabytków, lecz także służą wpisaniu dziedzictwa architektonicznego w zrównoważony rozwój społeczeństw.

EN

This paper is a review of selected international documents created by UNESCO, ICOMOS, the Council of Europe and other organizations dealing with the protection of architectural heritage. The selection of documents indicates how the term “social value” shaped its position in the theory of monument protection. Until the end of the twentieth century, the protection of monuments was an issue related only to specialists. The situation began to change at the end of the twentieth century, when active public participation in the process of conservation of architectural monuments began to be accepted. The perception of the role of the local community in the protection of monuments over time also extended to the acceptance of the value given to cultural heritage by people associated with this heritage. The latest heritage protection programs draw the already interpreted (with the participation of the local community) social values into the general process of site valorization and holistic presentation of the values of the monument. Such activities support not only the active protection of monuments, but also contribute to the incorporation of architectural heritage into the sustainable development of societies.

3

Wartości społeczne w ochronie zabytków – jak nauczać ludzi ich wyróżniania

Sroczyńska Jolanta

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 58

60--69

PL

Artykuł w zamierzeniu autorki ma być przyczynkiem do dyskusji nad znaczeniem wartości społecznej zabytków w procesie ich ochrony. Zdaniem autorki wartości te ciągle jeszcze są niedoceniane w naszym kraju. Waloryzacja obiektów historycznych opiera się w Polsce nadal głównie na takich przesłankach, jak autentyzm, wartości historyczne, estetyczne lub naukowe, wyznaczanych przez ekspertów. W takim ujęciu zachowanie zabytków ma stać się obywatelskim obowiązkiem, wiązanym z patriotyzmem lub wyższą kulturą i etyką postępowania. Tymczasem wobec wielkiej migracji ludzi w Europie, powodowanej otwartością granic oraz rynków pracy, bezpośrednie powiązanie z własnym dziedzictwem jest często przerwane. Potrzeba asymilacji na nowym terenie, przy próbie zachowania własnej tożsamości przybyszów, wymusza tworzenie także innych wartości w zabytkowych obiektach historycznych, aby mogły one tych przybyszów prowokować do swojej ochrony. Wartości społeczne nie są tworzone przez specjalistów, ale przez ludzi mających kontakt z danym zabytkiem na co dzień. Kontakt ten jest okazją do emocjonalnego powiązania człowieka z tym zabytkiem poprzez identyfikację wykreowanych przez niego wartości społecznych.

EN

It is the author’s intention for the article to engage in a discussion on the significance of the social value of historical monuments in the process of their protection. According to the author, these values are still underappreciated in our country. The valuation of historical structures in Poland is still based primarily on such considerations as authenticity or historical, aesthetic or scientific values that are determined by experts. In this perspective, the preservation of historical monuments must become a civic duty, associated with patriotism or higher culture and ethical conduct. Meanwhile, in the face of the great migration of people in Europe caused by open borders and employment markets, the direct link with one’s heritage is often severed. The need to assimilate in a new area, with attempts at preserving their own identity made by newcomers, often forces the creation of different historical value in protected sites so that they can provoke these newcomers to protect them. Social values are not created by specialists, but by the people who have contact with historical structures every day. This contact is an occasion to form an emotional bond between man and such a historical site through identifying emergent social values.

4

The social value of space around the theatre in the latest Polish built projects

Sroczyńska Jolanta

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 3

29--40

EN

Values generated by art and culture usually almost automatically generate social values that appear around the source of the said art, and thus around theatre buildings or concert halls as well. They help to shape the sense of identity of a place, which is important both to local residents and to those from further afield who are interested in cultural events. The experience of social values created around a source of culture is, however, not always as obvious. Can social values be built in public spaces surrounding theatre or concert hall buildings independently of the cultural events that take place inside them? Three Polish built projects featuring theatre and entertainment buildings built over the past five years in Gdańsk, Warsaw and Katowice were selected in order to analyse this problem. They have won numerous distinctions and awards, including for their innovative solutions in terms of the public spaces created in their immediate vicinity.

PL

Wartości generowane przez sztukę i kulturę tworzą zazwyczaj niemal automatycznie wartości społeczne, powstające wokół źródła tej sztuki, a więc i budynków teatralnych lub koncertowych. Pomagają one kształtować poczucie tożsamości miejsca, ważne zarówno dla lokalnych mieszkańców, jak i zainteresowanych osób z zewnątrz. Odczuwanie wartości społecznych, tworzonych wokół źródła kultury, nie zawsze jest jednak tak oczywiste. Czy w przestrzeniach publicznych, otaczających budynki widowiskowo-teatralne można budować wartości społeczne, niezależne od rozgrywających się w nich wydarzeń kulturalnych? Do analizy problemu wybrano trzy polskie realizacje budynków widowiskowo-teatralnych powstałe w ciągu ostatnich pięciu latach w Gdańsku, w Warszawie i w Katowicach. Zdobyły one wiele wyróżnień i nagród, między innymi za nowatorskie rozwiązania przestrzeni publicznych, stworzonych w najbliższym otoczeniu obiektu.