This article is a part of the authors’ broader research on spatial management in Poland. Specifically, it addresses the problem of the procedures and practices of setting the planning fee on the basis of the legislation in force until 2023. The authors pay particular attention to cases of charging this fee following an increase in the value of real estate, as a consequence of changes in legislation or investment activities in a given area. In order to meet the research objective, the process of determining the planning fee was analysed on the basis of such practices over several decades. For this purpose, a detailed study of the subject literature was carried out, which included both book titles and scientific papers, as well as the interpretation of the law. The study highlighted the major role of correct and up-to-date planning documentation, both at the national and regional levels. It also identified the importance of the local spatial development plan and all the procedures for amending it. This publication consists of both analysis and research. This research resulted in a graphical presentation of many complex issues concerning spatial management in Poland, under both legal and economic aspects. It includes figures, such as a diagram of the stages of the procedure for setting the percentage rate by the municipal council, in the case of amending or adopting the local plan, the procedure for calculating the planning fee, the algorithm for increasing the value of real estate, and the procedure for refunding the planning fee. The paper also covers the issue of predicted changes in spatial policy.
PL
Niniejszy artykuł stanowi wycinek szerszych badań autorów, dotyczących zarządzania przestrzenią w Polsce. W szczególności poruszono w nim problem procedur i praktyk ustalania opłaty planistycznej na bazie obowiązujących do roku 2023 przepisów prawa. Autorzy zwracają szczególną uwagę na przypadki naliczania tej opłaty, na skutek wzrostu wartości nieruchomości, wynikającego ze zmian przepisów lub działań inwestycyjnych na danym obszarze. Dla realizacji celu badawczego podjęto analizę procesu ustalania opłaty planistycznej na gruncie praktyk w tym zakresie, na przestrzeni kilkudziesięciu lat. W tym celu wykonano szczegółowe studium literatury tematycznej, zawierającej zarówno pozycje książkowe, jak i artykuły naukowe oraz interpretacja przepisów prawa. W badaniach podkreślono szczególną rolę prawidłowej i aktualnej dokumentacji planistycznej, zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Wyodrębniono w niej rolę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wszelkich procedur dokonywania w nim zmian. Niniejsza publikacja ma charakter analityczno- badawczy. Skutkiem podjętych badań jest zaprezentowanie w formie graficznej wielu skomplikowanych zagadnień dotyczących zarządzania przestrzenią w Polsce, w aspekcie prawnym i ekonomicznym. Należą do nich zaprezentowane ryciny, w tym schemat dotyczący etapów postępowania w celu ustalenia przez radę gminy stawki procentowej, w przypadku zmiany lub uchwalenia planu miejscowego, procedura naliczania opłaty planistycznej, algorytm wzrostu wartości nieruchomości, a także procedura zwrotu opłaty planistycznej. W pracy poruszono również aspekt prognozowanych zmian w polityce przestrzennej.
This is a research-based publication. It compiles an up-to-date knowledge on the issues concerning easement law in Poland. The research framework for examining the principles of determining the easement right, as one of several limited property rights occurring in the Polish legal system, allowed the authors to develop the features of easement appurtenant, personal easement, and transmission line easement in a descriptive and graphical form. The authors pay particular attention to the differences in the formal and legal principles applicable to the establishment and enforcement of different types of easements in Poland. Therefore, this paper distinguishes and extensively discusses the two most common easement cases. The first one concerns the right-of-way easement, which according to formal and legal principles is a type of easement appurtenant. The second is an easement of habitation (which is a special type of personal easement). Furthermore, the paper analyses the formal and legal prerequisites for the creation of the easement appurtenant and personal easement. The aim of the research was to draw attention to the complexity of the easement law in Poland and to provide a thematic systematisation of related concepts. Methods based on the principles of descriptive-comparative analysis allowed to achieve the research objective. For a better understanding of the presented subject by the reader, the “introduction” section includes key definitions, formal and legal principles of establishing an easement, conditions of its termination, change in the content of the right, and transfer of rights to another entity. The study is based on the current state of knowledge, supported by extensive research of the subject literature on the presented research topic and the interpretation of the binding legal regulations.
PL
Niniejsza publikacja ma charakter badawczy. Stanowi ona kompendium aktualnej wiedzy z zakresu zagadnień dotyczących prawa służebności w Polsce. W ramach badania zasad określania prawa służebności, jako jednego z kilku ograniczonych praw rzeczowych, występujących w polskim systemie prawnym, autorzy opracowali w formie opisowo-graficznej, charakterystykę prawa służebności gruntowej, służebności osobistej i służebności przesyłu. Autorzy zwracają szczególną uwagę na odmienność zasad formalno-prawnych, obowiązujących przy ustanawianiu i egzekwowaniu różnych rodzajów służebności w Polsce. W związku z tym, wybrano oraz poddano obszernej charakterystyce dwa, najczęściej występujące w praktyce, przypadki służebności. Pierwszy z nich dotyczy służebności drogi koniecznej, która w myśl zasad formalno-prawnych stanowi rodzaj służebności gruntowej. Drugi, analizowany przypadek stanowi służebność mieszkania (stanowiąca szczególny rodzaj służebności osobistej). Ponadto, w artykule poddano analizie przesłanki formalno-prawne powstania służebności gruntowej i osobistej. Celem podjętych badań było zwrócenie uwagi na złożoność problematyki prawa służebności w Polsce oraz usystematyzowanie pojęć tematycznie z nią powiązanych. Dla potrzeb realizacji celu badawczego zastosowano metody oparte na zasadach analizy opisowo-porównawczej. Z kolei, dla potrzeb lepszego zrozumienia prezentowanej tematyki przez czytelnika w sekcji „wstęp” zawarto najważniejsze definicje, zasady formalno-prawne ustanowienia służebności, uwarunkowania jej wygaśnięcia, zmiany treści prawa, przeniesienia uprawnień na inny podmiot. Praca oparta jest na aktualnym stanie wiedzy, popartym obszernymi badaniami literatury tematycznej, z zakresu prezentowanej tematyki badawczej oraz interpretacji obowiązujących przepisów prawa.
The paper presents the results of a comparative study of the land system of the city square and adjacent buildings for Rzeszów in Poland. The study made use of a cadastral map at a scale of 1:2880 and a modern land and building record map. For the purpose of adjusting reference systems, the cadastral map recorded in the form of a digital raster image, in accordance with applicable provisions of polish law (Journal of Laws No. 263 §49), was subjected to a two-stage calibration. The first stage consisted in carrying out initial calibration with the employment of first-degree affine transformation. In the second stage, final calibration was performed using mathematical transformation that considered the distortions detected in the previous stage. The results showed shifts, consolidations, and divisions of land parcels with regard to the present state, and changes to property structure. The proposed method may prove useful for further research on historical urban system morphology, and on restoration and renewal of the urban tissue.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań porównawczych układu przestrzennego rynku miejskiego i zabudowy przyległej dla Rzeszowa w Polsce. W opracowaniu wykorzystano mapę ewidencyjną w skali 1:2880 oraz współczesną mapę ewidencyjną gruntów i budynków. W celu wyrównania układów odniesienia mapa ewidencyjna zarejestrowana w postaci cyfrowego obrazu rastrowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami polskiego prawa - Dz.U. Nr 263 §49, została poddana dwuetapowej kalibracji. Pierwszy etap polegał na przeprowadzeniu wstępnej kalibracji z wykorzystaniem transformacji afinicznej pierwszego stopnia. W drugim etapie przeprowadzono ostateczną kalibrację za pomocą transformacji matematycznej uwzględniającej zniekształcenia wykryte w poprzednim etapie. Wyniki pokazały przesunięcia, konsolidacje i podziały działek w stosunku do stanu obecnego oraz zmiany w strukturyze własności. Zaproponowana metoda może okazać się przydatna w dalszych badaniach morfologii historycznego układu urbanistycznego oraz rewaloryzacji i odnowy tkanki miejskiej.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.