W artykule przedstawiono wyniki badań materiałów kompozytowych otrzymanych metodą konwencjonalnej metalurgii proszków. W celu zwiększenia właściwości mechanicznych, do aluminiowej osnowy wprowadzono fazę umacniajqcq w postaci czqstek węglika krzemu w ilości 2,5; 5; 7,5 oraz 10% wag. Zbadano wplyw udzialu czqstek SiC oraz wpływ parametrów procesu wytwarzania na gestość, twardość, wytrzymalość na zginanie oraz wytrzymałość na ściskanie otrzymanych materialów. Aby wykazać korelację pomiędzy mikrostrukturą, a otrzymanymi wiaściwościami mechanicznymi badanych kompozytów, dokonano analizy mikrostruktury przy użyciu skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM). Na podstawie przeprowadzonych badań, stwierdzono znaczny wpływ rodzaju zastosowanej atmosfery spiekania na końcowe własciwości mechaniczne kompozytów. Wyroby otrzymane w procesie spiekania w atmosferze azotu, odznaczały się wyższą gestością, a przez to lepszymi wiaściwościami mechanicznymi niż wyroby spiekane w próżni. Zaletą spiekania aluminium i jego stopów w atmosferze azotu jest tworzenie azotków aluminium, pełniących funkcje dodatkowego czynnika umacniającego.
EN
In the article the results for composite materials produced by conventional powder metallurgy methods are presented. To improve the poor mechanical properties of aluminium, its soft matrix was reinforced with silicon carbide in form of particulate in quantities equal to 2.5; 5; 7.5 and 10 wt%. In this research the influence of weight fraction of SiC particles and process production parameters on density, hardness, bending strength and compressive strength of fabricated composites were determined. To check the relationship between microstructure and mechanical properties of investigated materials, the microstructure was examined by means of scanning electron microscopy (SEM). Based on the study of aluminium matrix composites reinforced with SiC particles, the significant influence of applied sintering atmosphere on the final mechanical properties was observed. Compacts produced in process of sintering under nitrogen atmosphere were characterized by a higher densification and thus greater mechanical properties in comparison to those sintered in vacuum. An advantage of sintering aluminium and its alloys under nitrogen atmosphere is the formation of aluminium nitrides, which are acting as an additional strengthening factor.
Opracowanie nowych procedur analitycznych mogłoby posłużyć jako narzędzie w celu kontroli jakości e-papierosów i pomóc w ocenie wpływu ich stosowania na zdrowie użytkownika.
Fałszowanie żywności jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym na całym świecie. Wraz ze wzrostem ilości wykrytych przypadków fałszowania żywności wzrasta liczba technik analitycznych, umożliwiających wykrycie tego typu oszustwa.
W artykule opisano szereg metod odlewania w stanie ciekło-stałym SSM prowadzących do otrzymania odlewów o strukturze bezdendrytycznej, która wpływa znacznie na poprawę właściwości mechanicznych odlewu. Do wytworzenia zawiesiny metalowej zastosowano metodę RSF (Rapid Slurry Forming). Bazując na matematycznym opisie procesu wytwarzania zawiesiny metalowej w procesie RSF, wykonano odlewy ze stopu AlSi7Mg z zawiesiny zawierającej 30% objętościowo fazy stałej uzyskanej w wyniku mieszania i roztapiania ochładzalnika. Przedstawiono strukturę uzyskanych odlewów grawitacyjnych. Wykonano pomiar temperatury w czasie wytwarzania zawiesiny i krzepnięcia odlewu i porównano z wartościami obliczonymi.
EN
The article describes several variations of the semi-solid metal processing (SSM) technique rendering castings with non-dendritic structure and significantly improved mechanical properties. The metal slurry was produced using the Rapid Slurry Forming (RSF) method. Based on a mathematical description of the RSF process of the metal slurry fabrication, castings were poured from the AlSi7Mg alloy in the form of a slurry with 30 vol. % solid fraction obtained by stirring and melting down of a chill element. Shown is the structure obtained by gravity casting. The temperature was measured during the slurry preparation and solidification of casting. The data obtained experimentally were compared with the theoretically calculated values.
Organotin compounds (OTC), as well as metals, are toxic to many organisms. Even at very low concentrations OTC and metals can have several negative effects. The paper discusses key issues relating to the location of harbours in the coastal zone (including near the river mouths and semi‐closed access to the sea) and the pollution of harbour sediments with heavy metals (e.g. zinc, copper, nickel and lead) and organotin derivatives (e.g. butyltin, phenyltin, octyltin, and tricyclohexyltin), using the examples of the Gdańsk and Gdynia ports. The authors have described key spatial factors of the two ports which largely determine sedimentation processes. It has been shown that the heavy metals content in the sediments of the Port of Gdańsk does not exceed the concentration values permitted by Polish law, however, the problem with the establishment of standard concentration levels for organotin derivatives remains.
W pierwszej części pracy przedstawiono ogólną charakterystykę cyny, jej związków nieorganicznych oraz pochodnych cynoorganicznych. W związły sposób opisano właściwości cyny metalicznej, metody jej produkcji i główne obszary zastosowań. Przedstawiono krótką charakterystykę najważniejszych, z punktu widzenia przemysłu, nieorganicznych związków cyny. Wymieniono ich podstawowe właściwości fizykochemiczne oraz wskazano dziedziny techniki, w których związki te znajdują zastosowanie. Omówiono charakterystykę organicznych pochodnych cyny, będących głównym tematem pracy. Opisano ich specyficzne właściwości i wynikające z nich zastosowania przemysłowe w rolnictwie, produkcji tworzyw sztucznych, syntezie organicznej i przemyśle stoczniowym. Następnie omówiono występowanie, zarówno związków cyny nieorganicznej, jak i pochodnych organicznych, w różnych elementach środowiska. Przedstawiono dane zebrane z różnych źródeł literaturowych, dotyczące stężeń tych substancji w powietrzu, wodzie, osadach dennych, glebach, żywności i organizmach żywych. Na podstawie dostępnych opracowań naukowych omówiono wpływ nieorganicznych i organicznych połączeń cyny na ożywione elementy środowiska. Przedstawiono również historię i stan obecny uregulowań prawnych dotyczących wykorzystania pochodnych cynoorganicznych w zastosowaniach przemysłowych. Dalsza część pracy poświęcona jest tematowi analityki specjacyjnej organicznych pochodnych cyny. Zaprezentowano główne tezy chemicznej analityki specjacyjnej w ogólności, a następnie opisano poszczególne etapy specjacyjnej metodyki analitycznej w kontekście analizy na zawartość pochodnych cynoorganicznych. W kolejności, omówiono problemy napotykane podczas ekstrakcji tych substancji z ronego typu próbek środowiskowych oraz zaprezentowano przegląd rozmaitych technik ekstrakcyjnych. Przedstawiono powszechnie stosowane metody derywatyzacji pochodnych cynoorganicznych z uwzględnieniem zalet oraz wad poszczególnych rozwązań. Opisano problemy związane z obecnością w ekstraktach substancji zakłócających prawidłowy przebieg procesu analitycznego oraz stosowane metody eliminacji tychże substancji. Omówiono najczęściej wykorzystywane metody separacji pochodnych cynoorganicznych oraz przedstawiono zwarte charakterystyki detektorów używanych w analityce specjacyjnej tych związków.
EN
The first part of the dissertation presents general characteristics of tin, its inorganic compounds and organotin derivatives. The properties of metallic tin, the method of its production and the main areas of application are concisely described. A brief description of the most important, from the industry viewpoint, inorganic tin compounds is presented. Their basic physical and chemical properties and application areas are given. Next, the characteristics of organic derivatives of tin, which are the main subject of work, are discussed. Their specific properties and the resulting industrial applications in agriculture, plastics, organic synthesis and shipbuilding industry are presented. The presence of both inorganic tin compounds and organic derivatives, in different parts of the environment is reported. Compilation of data collected from various literature sources concerning the concentrations of these substances in air, water, sediment, soil, food and living organisms is presented. Based on the available scientific literature, the impact of inorganic and organic tin compounds on live elements of the environment is discussed. Also the history of and current state regulations regarding the use of organotin derivatives in industrial applications is presented. The next part of the dissertation is devoted to the topic of speciation analysis of organic derivatives of tin. Main theses of the chemical speciation analysis in general, and various stages of speciation procedures in the context of organotin speciation are presented. The issues encountered during the extraction of these substances with various types of environmental samples and an overview of various extraction techniques are given. Commonly used methods of derivatisation of organotin compounds, including the advantages and disadvantages of each solution are described. Problems associated with the presence of interfering substances in the extracts and the methods used to eliminate these substances are highlighted. The most commonly used methods of separation of organotin derivatives and the characteristics of detectors used in analytical speciation of these compounds are discussed. The last part of the dissertation describes the process of creation and optimization of analytical methodologies, which the author has developed (in collaboration with the Medical University of Gdask and University of Gdask) for research projects relating to study on the degree of contamination of the environment the Gdask area, in particular the Gulf of Gdask ecosystem, by organotin derivatives. A methodology to optimize the process of speciation analysis of these substances in biological samples and the results of the study on organotin derivatives content in the livers of marine mammals living in or visiting the southern Baltic region are given. Next section describes development of an analytical method intended for use in a study of marine sediments. Process of optimizing the extraction of organotin derivatives from the samples, the problems encountered in connection with a significant amount of sulphur in sediments and the original method of eliminating the impact of this element are described in detail. The results of the study concerning the content of organotin compounds in sediment samples taken from the Port of Gdask are presented.
Wzrost zainteresowania losem pozostałości farmaceutyków w środowisku stanowi wyzwanie nie tylko dla technologów oraz specjalistów z zakresu inżynierii środowiska, ale także dla chemików analityków. Konieczne staje się opracowanie nowych procedur analitycznych.
Współczesna analityka ma do dyspozycji bardzo rozległy asortyment narzędzi analitycznych, wśród których chromatografia cieczowa ma swoje niepodważalne miejsce. Dzięki połączeniu z MS możliwe jest prowadzenie badań próbek w celu oznaczenia składników, które występują na poziomie śladów, a nawet ultraśladów.
Omówione w niniejszym opracowaniu rozwiązania metodyczne i aparaturowe w większym stopniu odpowiadają wymogom zielonej chemii analitycznej. Z dużą dozą można stwierdzić, iż rozwój i postęp technologiczny sprawią, iż wkrótce będą one rutynowo wykorzystywane na bardzo szeroką skalę.
Gas chromatography is the analytical technique, which set the path for automation and computerization of the whole branch of analytical instruments. Due to insufficient detection limits and resolution of even the best systems, GC is assisted by a number of sample pretreatment (analyte isolation and enrichment) methods, which are executed in special auxiliary devices. These are often quite sophisticated and require they own control units. Unification of interfacing them to and synchronization of their operation with GCs require new approach to the problem. In the paper, illustrating the related issues by their own designs of purge-and-trap technique devices, authors suggest to treat chromatographs (instruments) and the auxiliary devices like computer central units and the peripherals, developing special drivers for each of them. This would mean a plug-and-play approach for less advanced users (routine applications), while enabling the researchers to compose their own drivers. This will lead to a situation when all the instruments are "fit for purpose" ones, yet they retain all options of further development.
PL
Chromatografia gazowa była pierwszą techniką analityczną poddaną kontroli komputera, jeszcze przed pojawieniem się komputerów osobistych. W związku z niewystarczającą granicą oznaczalności i rozdzielczością, nawet najbardziej najlepszych systemów, technika ta często wiązana jest z etapem wstępnego przygotowania próbki (izolacji i wzbogacania analitów), realizowanym w odrębnych urządzeniach pomocniczych. Bywają one dość złożone i wymagają własnych jednostek sterujących. Unifikacja sposobu ich łączenia z GC i synchronizacja działania z systemem głównym - sterującym chromatografem wymaga nowego podejścia, co zilustrowano w tym artykule na przykładzie dwóch opracowanych przez autorów urządzeń typu purge-and-trap. Sugeruje się traktowanie chromatografów (czy szerzej - instrumentów analitycznych) i urządzeń pomocniczych w sposób analogiczny, jak system operacyjny komputera traktuje nowe urządzenia peryferyjne, tzn. przez opracowanie programów - sterowników (drivers). Oznaczałoby to możliwość stosowania takich urządzeń na zasadzie plug-and-play dla mniej zaawansowanych użytkowników i w zastosowaniach rutynowych, a równocześnie możliwość modyfikowania tych sterowników przez bardziej zaawansowanych użytkowników. W takim systemie wszystkie instrumenty mogłyby się stać instrumentami "fit for purpose", a równocześnie zachowałyby możliwość dalszych modyfikacji.
Tributylocyna (TBT) jest składnikiem farb przeciwporostowych, stosowanych przez przemysł stoczniowy do zabezpieczania powierzchni stalowych na statkach przed ich porastaniem przez glony i skorupiaki. TBT dostaje się do środowiska podczas malowania oraz eksploatacji statków - zanieczyszczając w szczególności wody i osady portowe oraz glebę wokół suchych doków.
Związki metaloorganiczne są powszechnie stosowane w niemal wszystkich sektorach przemysłu. W wyniku emisji ze źródeł naturalnych i antropogennych następuje ich uwolnienie do środowiska, w którym ulegają rozmaitym przemianom i interreakcjom. Niektóre z nich wykazują bardzo dużą toksyczność. Do najbardziej rozpowszechnionych i niebezpiecznych związków metaloorganicznych należą związki rtęci, cyny, ołowiu, selenu i arsenu. Na podstawie literatury dotyczącej wybranych związków metaloorganicznych rtęci, cyny, ołowiu, selenu i arsenu opisano źródła ich występowania, zastosowanie oraz mechanizm toksycznego działania. Przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z analityką specjacyjną oraz scharakteryzowano podstawowe etapy procedury analitycznej, stosowanej do oznaczania związków metaloorganicznych (Hg, Sn, Pb, Se, As) w próbkach gleb i osadów dennych z uwzględnieniem następujących etapów: pobieranie próbek, konserwacja, przechowywanie, ekstrakcja, separacja i oznaczanie.
EN
Organometallic compounds are widely employed in nearly all industry sectors. As a result of emission from natural and anthropogenic sources occurs their release into the environment, in which they undergo various transformations and interactions. Some of these compounds emit a large amount of toxicity. To the group of the most widespread and dangerous organometallic compounds belong mercury, tin, lead, selenium and arsenic. On the basis of literature devoted to the existence and ways of indicating chosen metallorganic compounds mercury, tin, lead, selenium and arsenic described are the sources of their occurance, their application as well as the mechanism of their toxic activity. Presented are the basic issues related to speciation analysis and the basic stages of the analytical process are characterized, used in indicating metallorganic compounds (Hg, Sri, Pb, Se, As) in soils and sediments samples, taking into account: the collection of samples, conservation, storage, extraction, separation and determination.
Commonly used monitoring systems usually record only present pollutant concentration. Passive dosimetry, till now widely used to monitor air pollutants, has been here applied to control organic contaminants in water. In contrary to dynamic techniques the passive type of sampling method is less sensitive to accidental extreme variations of the organic pollutant concentration in natural waters. A passive sampler can cover a long sampling period. integrating the pollutant concentration over the time. The application of a new approach to sampling organic pollutants in the aqueous environment is presented. A new passive sampler was designed, constructed and examined. After the passive sampler was exposed for a certain time (varied from days to weeks) the content of solvent was analysed by liquid chromatography for the pollutants of interest. The samplers were tested in tanks of approximately 50 dm3 volume containing water with known concentration of selected organic pollutants. Investigations were focused on phenolic-type compounds, some pesticides and aromatic compounds. Several parameters strongly influenced by the use of passive method in field studies: uptake through different membranes, different filler solvents, time for exposition of passive samplers in certain environment.
PL
Systemy monitoringu wód obecnie wykorzystywane w praktyce z reguły rejestrują tylko chwilowe stężenie substancji. Dozymetria pasywna, dotąd stosowana szeroko w monitoringu zanieczyszczeń powietrza, została wykorzystana do kontroli obecności organicznych zanieczyszczeń wód. W przeciwieństwie do metod dynamicznych techniki pasywne używane do pobierania próbek są mniej czułe na chwilowe czy też przypadkowe zmiany zawartości organicznych substancji w wodzie. Pasywny czujnik zapewnia długoterminowe pobieranie próbki, uśredniając w ten sposób stężenie zanieczyszczeń w czasie. W pracy zaprezentowano zastosowanie nowego podejścia do pobierania organicznych zanieczyszczeń obecnych w wodach. Zaprojektowano, skonstruowano i przetestowano nowy typ dozymetru pasywnego do izolacji substancji organicznych z wód Urządzenie takie zanurzano na długi okres czasu w roztworze, w którym obecne były związki organiczne. Po pewnym czasie wahającym się od kilku dni do kilku tygodni badano zawartość rozpuszczalnika. wy. pełniającego komorę dozymetru pasywnego. W tym celu stosowano chromatogmfię cieczową w układzie faz odwróconych. Zaprojektowane urządzenie testowano w komorach ekspozycyjnych o objętości 50 dm3 zawierających różnie podstawione związki fenolowe (chlorofenole, metylowe i nitrowe pochodne fenolu) i wybrane pestycydy. Badano parametry wpływającena proces izolacji substancji przy wykorzystaniu dozymetrów pasywnych, to jest migrację substancji przez różne membrany umieszczane w dozymetrach, czas eksponowania dozymetrów w wodnym medium badanym, różne rozpuszczalniki organiczne wypełniające komorę dozymetru, czas ekspozycji dozymetru w wodzie.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Volatile organic compounds in precipitation (rain, snow) samples were collected and analyzed from December 1995 to May 1997, at five sampling sites situated in the city of Gdansk (Poland). Precipitation gathered for one month were combined as one individual sample. Volatile organohalogen compounds and petroleum hydrocarbons were determined in samples. Analyses were carried out by means of direct aqueous injection-gas chromatography (DAI-GC) or purge and trap (PT) technique after isolation and enrichment of analytes. As a result of conducted studies the presence of substances mentioned above in precipitation was ascertained. Different levels of concentrations were connected with the sampling place and the sampling time.
PL
Przeprowadzono badania celem oznaczenia wybranych lotnych związków organicznych w wodach opadowych (deszcz, śnieg). Analizie poddano próbki zbierane przez dwanaście miesięcy, od grudnia 1995 do maja 1997, w pięciu punktach miasta Gdańska (Po-land). Pojedynczą próbkę stanowił opad zebrany w ciągu jednego miesiąca. W próbkach oznaczano lotne związki chlorowcoorganiczne i węglowodory ropopochodne. Próbki opadów analizowano techniką chromatografii gazowej bezpośrednio (DAI-GC) lub też po izolacji i wzbogaceniu analitów z wykorzystaniem techniki wypłukiwania analitów z jednoczesnym ich wyłapywaniem na stałym sorbencie (PT). W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono obecność w/w związków w wodach opadowych na różnych poziomach stężeń, co było związane z miejscem oraz czasem pobierania próbki.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.