Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Malarstwo monumentalne Kazimierza Bieńkowskiego (1907-1993) w kościołach Pomorza Zachodniego : Przyczynek do dziejów architektury wnętrz sakralnych

Dziubecki T.

Architecturae et Artibus

|

2018

|

Vol. 10, no. 3

21--27

PL

Twórczość Kazimierza Bieńkowskiego (1907-1993), znakomitego rzeźbiarza, twórcy architektury wnętrz prezbiteriów kościołów na terenie Pomorza Zachodniego, nie była dotychczas przedmiotem badań. Niniejszy tekst stanowi przyczynek do opracowania dzieł sztuki tego artysty, wypełniając jednocześnie postulat badawczy dotyczący rozwijania wiedzy na temat dziejów współczesnej sztuki sakralnej w Polsce po 1945 roku, zwłaszcza w kontekście zmian liturgicznych po Soborze Watykańskim II.

EN

Kazimierz Bieńkowski, an eminent sculptor active basically in Poznań, where he was a professor in the High School of Art (now University of Fine Arts), created a number of pictures and interior designs in churches in West Pomerania. His first work there was the tomb of the bishop Teodor Bensh in the Gorzów Wielkopolski cathedral in 1958. During 1964-1965 Bieńkowski created sgrafitto scenes as part of the presbitery design in the parochial church in Łobez, which seems to be one of the first arrangement following the Vatican II Council liturgical requirements in Poland. Sgraffito technique was prevailing in a series of the interior wall paintings by the artist, e.g. churches in Szczecin and Police. Prestigious work Bieńkowski effected in the seventies and eighties in the cathedral in Szczecin: composition of the presbytery including the altar, the bishops’ chair (cathedra) and stalls. He also painted (oil on canvas) 14 pictures of Via Crucis there. The paper presents an intitial outline of the oeuvre of Kazimierz Bieńkowski, thus fulfilling the knowledge of artistic life in West Pomerania after 1945.

2

Przestrzeń w architekturze baroku rzymskiego

Dziubecki T.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2014

|

T. 59, z. 1

5--27

PL

Analizy stylistyczne nie zawsze spełniają swoją rolę, jednak pozostaje kwestia rozpoznania charakterystycznych cech formalnych oraz ich determinant historycznych w badaniach nad dawną sztuką, w tym architekturą. Jedną z najważniejszych cech architektury sakralnej w siedemnastowiecznym Rzymie pozostaje specyficzny sposób kształtowania przestrzeni. Analizy porównawcze kilku dzieł takich, jak kościoły Maderny, Borrominiego, Berniniego czy Rainaldiego i Guariniego, na tle określonych zjawisk ówczesnej kultury, pozwalają dostrzec ich architekturę w kontekście procesów twórczych występujących w kulturze epoki, których wspólnym mianownikiem jest fascynacja kwestią nieskończoności i względności postrzegania przestrzeni otaczającej „człowieka baroku".

EN

Analyses of style not always fulfill their role, however there is a question of describing characteristic features of forms and their historical determinants in researches on early moder art, including architecture.One of the most important feature of the ecclesiastical architecture in Rome of the seventeenth century is the way of creating space. Comparative studies of selected buildings like churches by Maderno, Borromini, Bernini, Rainaldi and Guarini, enable to perceive their architecture in the context of the processes occured in the culture of the epoch and see the common denominator which was the fascination of the question of infinity and relativity of perception of space by the „Man of baroque".

3

Rola rzeźby w architekturze nowożytnych założeń pałacowo-parkowych na przykładzie Białegostoku i Radzynia Podlaskiego

Dziubecki T.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2013

|

T. 58, z. 1

124--143

PL

Badania nad nowożytną architekturą pałacową w Polsce wymagają uwzględniania wielu czynników składających się na rozumienie jej formy i znaczenia. Niemałą rolę odgrywa rzeźba. Wobec wielu zniszczeń dziejowych, jakim ulegało wyposażenie i dekoracja rezydencji magnackich w Polsce, szczególnej uwagi wymagają dzieła sztuki rzeźbiarskiej należące do najwybitniejszych przykładów osiemnastowiecznej architektury pałacowej w Polsce – założeń pałacowych w Białymstoku i Radzyniu Podlaskim. Rozległe analizy ikonograficzne pozwoliły uchwycić symboliczne funkcje rzeźb tych założeń, określając wielowarstwową warstwę znaczeń architektury rezydencji magnackich w odniesieniu do kultury epoki saskiej.

EN

Research on the history of the architecture of palaces in Poland of the 18th c. requires analysis of various factors which determine their form and meaning. Because of historical loses happened during centuries, it is highly recomendable to turn attention of scholars to the remaing genuine sculptures in the palaces of Białystok and Radzyń Podlaski. The extensive research based on iconographical method enabled to describe the important role of the sculpture, which created their symbolism using cultural codes of the epoch, based on ancient mythology, crucial for the multilevel meaning of each of the residences.

4

Rezydencja w Radzyniu Podlaskim jako miejsce kształtujące wyobraźnię architektoniczną Stanisława Kostki Potockiego. Przyczynek do źródeł architektury klasycyzmu w Polsce

Dziubecki T.

Architecturae et Artibus

|

2013

|

Vol. 5, no. 1

39--49

PL

Artykuł analizuje architekturę jednego z najznakomitszych pałaców polskich wieku XVIII, wzniesionego przez Jakuba Fon¬tanę dla Eustachego i Marianny Potockich w Radzyniu Podlaskim. Wśród ich synów wyróżnił się Stanisław Kostka, wybitny przedstawiciel epoki Oświecenia, mecenas sztuki i architekt amator, który odegrał ważną rolę w dziejach kultury klasycy¬zmu w Polsce. Celem przeprowadzonych analiz jest określenie źródeł inspiracji kształtujących gust artystyczny Stanisława Kostki Potockiego, wychowanego w otoczeniu wyrafinowanych dzieł architektury rodzinnej rezydencji, co pozwala posta¬wić hipotezę, która klasycystyczne fascynacje sztuką antyku odnajduje w kulturze czasów saskich.

EN

The paper analyses the architecture of one of the finest palaces of the 18th Century in Poland, erected by Giovanni Fontana for Eustachy and Marianna Potocki in Radzyń Podlaski. One of their sons was Stanislaw Kostka, an eminent representative of the Enlightement, patron of art, architect-amateur, who played an important role in the history of the Classicism in Po¬land. The main object of the analysis is to establish sources of inspiration for the artistic taste of Stanislaw Kostka Potocki, educated in the middle of fine architecture of his family residence, thus enabling to make a hypothesis that the fascinations in the ancient art of the times of Classicism are rooted in the culture under the reign of the Saxon dynasty in Poland.

5

Patricia Waddy, "Seventeenth-Century Roman Palaces. Use and the art of the plan (Pałace w siedemnastowiecznym Rzymie. Funkcja i artyzm w tworzeniu planów)", Cambridge, Mass. - London 1990

Dziubecki T.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2012

|

T. 57, z. 1

72-85

6

Nowożytne fasady kościelne typu Albertańskiego

Dziubecki T.

Architecturae et Artibus

|

2012

|

Vol. 4, no. 2

5-12

PL

Artykuł przedstawia problematykę bezwieżowych fasad kościołów nowożytnych w układzie bazylikowym, dla których w XV w. Leon Battista Alberti wypracował strukturę kompozycyjną wykorzystywaną w następnych stuleciach. Wzorzec ten powstał dla fasady gotyckiego kościoła Santa Maria Novella we Florencji: architekt zastosował w dolnej kondygnacji strukturę antycznego łuku triumfalnego, zaś w górnej pseudoportyku ujętego wolutami. Układ ten – zrealizowany zgodnie z estetyką renesansową opartą na matematycznych proporcjach – był naśladowany w wielu fasadach barokowych, takich jak Il Gesu czy Santa Susanna w Rzymie.

EN

The paper presents origin and evolution of the façade worked up by Leon Battista Alberti in the florentian church Santa Maria Novella in the 15th c. Its compositional structure consists of an ancient triumphal arch in the lower tier, portico in the upper tier and large volutes, thus masking the akward view of slopping roofs of the basilica. The solution was being used through the following centuries in accordance with current styles, what has been presented on the selected number of examples, like churches of Il Gesu or Santa Susana in Rome.

7

James R. Lindow, “The Renaissance Palace in Florence. Magnificence and Splendour in Fifteenth-Century Italy”, wyd. Ashgate Publishing Ltd., Aldershot-Burlington VT 2007

Dziubecki T.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2011

|

T. 56, z. 1

129-131

EN

The book of James R. Lindow on the Renaissance palaces in Florence analyses them in the wide context of the idea of magnificence. The author starts with a presentation of understanding the idea in the literature of the Antiquity and Middle Ages, to show furthermore its functioning in the culture of the 15th century. An important role played the texts of Aritotles and Cicero, as well as the treatise on architecture of Vitruvius. In Florence a number of comentaries based on the antique ideas Lindow traced in the texts of e.g. Leonardo Bruni o Alberti. The author alanyses also the sources, both published and not published, including diaries, where can be found some indications how the magnificence is related to the architecture of the palaces. Lindow indicated the interrelations between the facades, their decorations (like coats of arms) and the disposition and decoration of the interiors, thus showing the homogenity of their architecture. The palaces functioned also as public ceremonial spaces, being an important factor of creating the image of Florence as a city of both beauty and political power.

PL

James R. Lindow analizuje w swojej książce architekturę renesansowych pałaców florenckich w kontekście idei magnificencji. Odwołuje się do antycznych tekstów, m.in. Arystotelesa i Cycerona, również bada rozwój tego pojęcia w średniowieczu, aby ukazać rozwój tej idei w wieku XV. W oparciu także o analizy źródeł archiwalnych (np. diariuszy) bada architekturę rezydencji kupieckich, na którą składają się nie tylko dyspozycje fasad, ale także ich kompozycje i wyposażenie wnętrz pałacowych. W świetle badań Lindow'a architektura piętnastowiecznej Florencji ukazuje w pełni wielorakie związki z kulturą epoki renesansu.