Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Changes of the nutrient loads of the Odra River during the last century - their causes and consequences

Behrendt H., Opitz D., Kolanek A., Korol R., Strońska M.

Journal of Water and Land Development

|

2008

|

no. 12

127-144

EN

Nutrient emissions by point and diffuse sources and their loads were estimated for the Odra catchment over the time period of the last 50 years by means of the model MONERIS. For nitrogen a change of the total emissions from 38 kt·a-¹ N in the mid of 1950s a maximum of 105 kt·a-¹ N in the early 1980s and a recent value of about 84 kt·a-¹ N were estimated for the total Odra Basin. The share of the point source discharges on the total N emissions varied between 24% (1955) and 35% (1995). The emissions from groundwater and tile drained areas represent the dominant pathway (37-56% of total N emissions) during all investigated time periods. Emissions from tile drained areas increased from the mid of 1950s to end of 1980s by a factor of 20 and reached in this period the same amount as emissions by groundwater. For phosphorus the emissions changed from 4 kt·a-¹ P in 1955 to 14 kt·a-¹ P in 1990 and a recent level of 7 kt·a-¹ P. Point source discharges caused between 36 to 66% of total P emissions and represent the dominant pathway for all investigated time periods. Erosion and discharges from paved urban areas and sewer systems was the dominant diffuse pathway of the total P emissions into the river system. The comparison of calculated and observed nutrient loads for the main monitoring stations along the Odra River shows that the average deviation is 12% for total phosphorus (1980-2000) and 15% for dissolved inorganic nitrogen (1960-2000). From the analysis it can be concluded that the present load of dissolved inorganic nitrogen (DIN) and total nitrogen (TN) of the Odra into the Baltic Sea is about 2.3 times higher than in the mid of 1960s. The maximum DIN load (1980s) was more than 3 times higher than in the 1960s. The change of the total phosphorus (TP) load is characterized by an increase from the 1955s to 1980 from 2 to 7 kt·a-¹ P (factor 2.6). Around 2000 the TP load was 4 kt·a-¹ which is only the double of the level of the 1955s.

PL

Emisja składników biogennych ze źródeł punktowych i rozproszonych oraz ich ładunki w zlewni Odry zostały obliczone dla 50 ostatnich lat z wykorzystaniem modelu MONERIS. Emisja związków azotu w zlewni Odry zmieniała się od 38 kt·r-¹ N w połowie lat 50. XX w. do maksymalnie 105 kt·r-¹ N we wczesnych latach 80. Udział zrzutów ze źródeł punktowych w całkowitej emisji azotu zmieniał się między 24% (1955 r.) a 35% (1995 r.). Emisja z wód gruntowych i obszarów zdrenowanych jest czynnikiem dominującym i stanowi 37-56% całkowitej emisji azotu w analizowanym okresie. Emisja z obszarów zdrenowanych zwiększa się od połowy lat 50. do końca lat 80. 20 razy, osiągając taką samą wielkość jak emisja z wód gruntowych. Emisja związków fosforu zmieniła się od 4 kt·r-¹ P w 1955 r. do 14 kt·r-¹ P w 1990 r., a ostatnio osiągnęła 7 kt·r-¹ P. Zrzuty ze źródeł punktowych stanowią od 36 do 66% całkowitej emisji fosforu i są dominującym czynnikiem w całym badanym okresie. Erozja oraz zrzuty zanieczyszczeń z obszarów miejskich to najważniejsze drogi dopływu związków fosforu ze źródeł obszarowych do rzeki. Porównanie obliczonych oraz obserwowanych ładunków składników biogennych w głównych stanowiskach monitoringowych zlokalizowanych wzdłuż Odry, wskazuje, że średnie odchylenie wynosiło 12% w przypadku fosforu całkowitego (1980-2000) i 15% - azotu mineralnego (1960-2000). Po przeanalizowaniu wyników można wysnuć wniosek, że aktualny ładunek azotu mineralnego (DIN) i azotu całkowitego (TN) wnoszony z Odry do Morza Bałtyckiego jest około 2,3 razy większy niż w połowie lat 60. Maksymalny ładunek DIN (1980 r.) był ponad 3 razy większy od tego z lat 60. Zmiany ładunku fosforu całkowitego (TP) są charakteryzowane zwiększeniem wartości z 2 kt·r-¹ P (1955 r.) do 7 kt·r-¹ P (1980). Około 2000 r. ładunek TP wynosił 4 kt·r-¹, co jest wartością tylko dwukrotnie większą od stwierdzonej w 1955 r.

2

Assessment of water pollution by nitrates in the Middle Odra Basin

Kolanek A., Korol R., Strońska M., Szyjkowska U.

Journal of Water and Land Development

|

2007

|

no. 11

91-102

EN

The objective of the study was to characterise the quality of surface waters in order to determine their vulnerability to pollution by nitrogen compounds from agricultural activity, as well as to specify the areas with increased exposure, where nitrogen runoff from agricultural sources has to be reduced. It was necessary to determine surface waters liable to pollution by these compounds due to the fact that agricultural production should be carried out in the way which limits and prevents water pollution by nitrogen compounds of agricultural origin. The study addressed the following issues: the concentration of nitrogen compounds in the surface waters of the Middle Odra Basin , and the extent of eutrophication in flowing inland waters (with nitrogen as the main nutrient). The results have been plotted in figures and gathered in tables.

PL

W pracy przeanalizowano wyniki opracowanej charakterystyki stanu jakości wód powierzchniowych, stanowiącej podstawę do określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz wyznaczenia obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć. Szczegółowo scharakteryzowano zawartość związków azotu w wodach powierzchniowych na obszarze dorzecza Środkowej Odry, oceniono stopień eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych płynących, w których czynnikiem decydującym jest azot. Przedstawiono wyniki wyznaczania wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenia (zanieczyszczonych oraz zagrożonych zanieczyszczeniem) związkami azotu ze źródeł rolniczych i określono obszary szczególnie narażone, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć. Wyniki przedstawiono w ujęciu tabelarycznym i na rysunkach.

3

Stan jakości wód powierzchniowych wykorzystywanych do ujmowania wody przeznaczonej do spożycia

Korol R., Bożek A., Szyjkowska U., Strońska M.

Ochrona Środowiska

|

2003

|

R. 25, nr 3

17-22

PL

W pracy poddano analizie dane dotyczące jakości śródlądowych wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Podstawę wykonania pracy stanowią badania oraz analiza uzyskanych wyników jakości tych wód pod kątem dyrektywy Unii Europejskiej 75/440/EWG z 16 czerwca 1975 r., dotyczącej wymaganej jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do poboru wody do celów wodociągowych w państwach członkowskich. W pracy wykazano, że dotychczasowe programy monitoringu wód powierzchniowych oraz badań kontrolnych wykonywanych przez stacje sanitarno-epidemiologiczne nie spełniają wymagań określonych w dyrektywie 75/440/EWG oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 27 listopada 2002 r., ponieważ nie uwzględniają wskaźników zanieczyszczenie koniecznych do oceny jakości wód. Na podstawie oceny jakości wód z 2002 r., opracowanej dla 90 ujęć wodociągowych stwierdzono, że wśród nich nie występowały wody nadmiernie zanieczyszczone, natomiast w 22 ujęciach woda spełniała wymagania norm dopuszczalnych dla kategorii A3, w 65 ujęciach były zachowane wymagania kategorii A2 a w 3 ujęciach jakość wody odpowiadała kategorii A1.

EN

The objective of the study was to provide comprehensive information about the quality of inland waters which are taken in and supplied for drinking purposes. The data sets obtained were analyzed, taking into account the 75/440/EEC Directive of 16 June 1975, which specifies the demands made on the quality of the surface waters that are to be used for municipal or rural supply in the EU member countries. Our analysis has shown that neither the monitoring programs for surface water nor the control investigations performed so far by the staff of the Sanitary and Epidemiological Stations have met the requirements defined in the Directive. And there is no compliance with the Decree of the Environmental Minister, because the parameters needed for a reliable water quality assessment have been neglected. Water quality assessments carried out with 90 intakes in 2002 did not reveal excessively polluted water; 22 intakes supplied water which complied with category A-3 standards; 65 intakes met the admissible values for category A-2, and 3 intakes delivered water of category A-1 quality.

4

Monitoring polskich rzek (na przykładzie obszaru RZGW Wrocław) w świetle wymagań dyrektyw Unii Europejskiej oraz odpowiednich polskich aktów prawnych

Bożek A., Korol R., Stroińska M.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2003

|

Nr 10

329-332

5

Zmiany jakości wód Odry w latach 1992-1997

Korol R., Jaśniewicz E., Strońska M.

Ochrona Środowiska

|

1999

|

nr 2

19-23

EN

Pollution levels were estimated by conventional methods made use of in Poland and by the criteria recommended in relevant EU directives. The results obtained using 'domestic' methods differred from those achieved in terms of tlwEU criteria. And this indicates that the erection of hydroengineering struc-tures (especially when they are to operate on transboundary waters) requires decisions made on an international level in order to specify which of the available methods forwater quality assessment must be used. Our analyses showed that, irrespective of the estimating method applied, the quality of the investigated riverine water improved continually, and the rate of quality variations differred according to the pollutant under analysis. When use was made of the EU criteria, a considerable portion of the total river length carried water which was fit for municipal supply — provided that the treatment train involved advanced processes. Our analyses also showed that organic matter con-centrations and salinity decreased at a faster rate than did nutrients.

6

Stan zanieczyszczenia wód Nysy Kłodzkiej, Oławy i Widawy ze szczególnym uwzględnieniem okresów niskich przepływów.

Dubicki A., Korol R., Burak J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

1998

|

Vol. 40, nr 4

102-127

PL

Praca charakteryzuje wyniki ocen stanu zanieczyszczenia wód Nysy Kłodzkiej, Oławy i Widawy, w latach 1996-1997, uzyskane na podstawie danych monitoringowych WIOŚ we Wrocławiu, a następnie określa przydatność tych wód na potrzeby ujęć wodociągowych w aspekcie obowiązujących przepisów polskich i wymagań Unii Europejskiej.

EN

The results of the evaluation of contamination level of the Nysa Klodzka, the Olawa and the Widawa rivers in 1996-1997 have been presented in this paper. The evaluation outcomes have been achieved on the base of monitoring data of WIOS in Wroclaw. In the paper the suitability of these rivers for water intake system in the aspect of current Polish regulations and European Union demands has also been shown.