Artykuł prezentuje rolę i znaczenie ogrodów zimowych w kształtowaniu współczesnej zabudowy mieszkaniowej, a także współczesne ich koncepcje towarzyszące zabudowie mieszkaniowej wraz z ich estetyką i rozwiązaniami technologicznymi na tle ewolucji ich formy architektonicznej na przestrzeni wieków. Renesans ogrodów zimowych zaznaczył się szczególnie w ostatnich dekadach wraz z rozwojem idei architektury proekologicznej i zrównoważonej.
EN
The article presents the role and meaning of winter gardens in the process of shaping the contemporary residential architecture, as well as their contemporary concepts accompanying residential architecture along with their aesthetics and technological solutions against the background of the evolution of their architectural form over centuries. The renaissance of winter garden was particularly vivid in recent decades, with the development of pro-eco and sustainable architecture.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents problems concerning the possibility of realizing the idea of a city integrated with the natural environment through the development of energy-efficient concepts for architectural and urban solutions. In order to define contemporary tendencies, optimal solutions and patterns that could be continued while shaping future cities, this article shows the historical background of the energy-efficient principles of construction as well as experiments and models which have been created within this scope in recent decades. The specified problems are of importance considering the search for various forms of action for the development of the concept of a sustainable urban space.
PL
Artykuł prezentuje problematykę dotyczącą możliwości realizacji idei miasta zintegrowanego ze środowiskiem przyrody poprzez rozwijanie koncepcji energooszczędnych rozwiązań architektoniczno- urbanistycznych. W celu określenia współczesnych tendencji, optymalnych rozwiązań i wzorców, które mogłyby być kontynuowane w kształtowaniu zabudowy przyszłych miast, przedstawiono historyczne podłoże energooszczędnych zasad budowania, a także eksperymenty i modele, jakie powstały w tej dziedzinie na przestrzeni ostatnich dekad. Podjęta problematyka jest istotna z uwagi na poszukiwanie różnych form działań na rzecz rozwoju koncepcji zrównoważonej przestrzeni miejskie.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents contemporary ideas of shaping residential buildings in relation to nature, mostly the climate and the sunlight. On the basis of authorial studies, it describes some objects recently realized in Austria. In this country, actions for the sake of sustainable architecture and urbanism are taken in various scales – from the implementation of entire districts and extensive housing estates to small residential complexes and single buildings. They are characterized by the promotion of economical and compact urban structures which combine their inhabitants’ comfort with the comfort of nature.
PL
W artykule przedstawiono współczesne idee kształtowania zabudowy mieszkaniowej w powiązaniu z przyrodą, a przede wszystkim klimatem i słońcem. W oparciu o studia autorskie zaprezentowano najnowsze realizacje austriackie. Działania na rzecz zrównoważonej architektury i urbanistyki podejmowane są w tym kraju w różnej skali, od realizacji całych dzielnic, większych osiedli, po niewielkie zespoły mieszkaniowe i pojedyncze budynki. Charakteryzuje je dążenie do uzyskania struktur urbanistycznych oszczędnych i zwartych łączących komfort mieszkańców z komfortem przyrody.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Innowacyjne podejście do projektowania architektoniczno-urbanistycznego na przestrzeni ostatniego ćwierćwiecza wyraża się w poszukiwaniu modelu życia w harmonii z przyrodą, według zasad ekologii miasta. Podejmowane są różnorodne działania służące: oszczędności terenu, energii, wody i materiałów (wraz z procesem produkcji, budowy, eksploatacji, transportu), trwałości i elastyczności rozwiązań (uwzględnienie recyklingu i biodegradacji), wykorzystaniu źródeł energii odnawialnej, zwiększaniu intensywności zabudowy, koncentracji aktywności inwestycyjnej na istniejącej zabudowie (m.in. poprzez proekologiczną jej sanację), rozwojowi energooszczędnych sposobów budowania oraz włączaniu mieszkańców w proces projektowania.
EN
An innovative approach to architectural and urban design over the span of the previous twenty-five years is expressed in a search for a model of life in harmony with nature and the ecology of a city. Diverse actions serve: land, energy, water and material saving (together with the process of production, construction, maintenance and transport), the durability and flexibility of solutions (taking biodegradation and recycling into account), the use of sources of renewable energy, an increase in the intensity of development, concentration of investment in the existing buildings (through their ecological modernization etc.) and the inclusion of inhabitants in the process of design.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł prezentuje idee projektowe poszukujące integracji architektury z otoczeniem przyrody. Integracja ta jest realizowana i rozumiana bardzo różnorodnie. Architektura pozyskująca energię słoneczną bazuje na rozwiązaniach technologicznych i materiałowych, które pozwalają na przekształcenie współczesnego budynku w aktywny organizm reagujący na warunki klimatyczne, absorbujący i filtrujący strumienie energii, magazynujący ją i transformujący na wzór organizmów żywych. Wykorzystanie doświadczeń bioniki w kształtowaniu powłok budynków stanowi całkowicie nowy obszar badań, który zaczyna się rozwijać w ramach poszukiwania energooszczędnych rozwiązań i technologii.
EN
The paper presents some ideas for design which aim at integrating architecture with its natural surroundings. Such integration is realized and understood in various manners while acting for the sake of introducing concepts of sustainable development. Sustainable architecture, using renewable sources of energy, is based upon technological and material solutions which make it possible to convert a contemporary building into an active organism reacting to the surrounding climatic conditions, absorbing and filtering streams of energy, storing and transforming it on the model of living organisms.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Realizacja modelu życia zgodnego z koncepcją rozwoju zrównoważonego wymaga kształtowania środowiska zbudowanego w zgodzie z naturą oraz oparcia systemu wartości w kulturze na pełnym respektowaniu jej praw. Ocena osiągnięć techniki i technologii, ekonomiczna aktywność człowieka, a także styl życia społeczeństw dokonywane powinny być zatem w całkowicie nowym świetle. Artykuł omawia zagadnienia technologiczne, problemy estetyki, modele i przykłady kształtowania współczesnego środowiska zbudowanego z wykorzystaniem energii słonecznej. Energooszczędne rozwiązania z zastosowaniem systemów słonecznych wzbogacają architekturę o wartości humanistyczne - komfort człowieka i przyrody, wpisując się w poszukiwania zrównoważonych relacji środowiska życia człowieka z naturą. W kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju tradycyjne cechy architektury i kompozycji urbanistycznej: trwałość, użyteczność i piękno ulegają poszerzeniu o nowe wartości - poszukiwanie pełnego zespolenia środowiska zbudowanego z przyrodą.
EN
The realisation of a model of life which would be based on the idea of sustainable development requires regard for the nature and the system of values to be build on a full respect to its laws. The evaluation of technical achievements, modem technological ones as well as the entire economic activity and the life style of the human, are being conducted in a new light. Paper include problems of correlation between forming of contemporary architectural and urban concept which make use of solar energy and city surrounding (built and social environment), technological surrounding and aesthetic values, existing methods and rules of designing. The paper presents contemporary strategy as well as models and standards which are expected from energy - saving architecture and urbanism.
Celem artykułu jest przedstawienie modernistycznych uwarunkowań dla rozwoju głównych założeń, w poszukiwaniu harmonijnych związków pomiędzy środowiskiem zabudowanym a naturalnym, w przeciągu ostatniego stulecia oraz rozwoju idei używania energii słonecznej w kształtowaniu zabudowy mieszkaniowej. Twórczość architektów pierwszej połowy XX w. pokazują zasadnicza rolę słońca jako kluczowego elementu, będącego zaczątkiem współczesnych idei rozwoju zrównoważonego w architekturze i w urbanistyce.
EN
The objective of this publication is to recall the modernists’ contribution to the development of the principles of a quest for some harmonious relations between the built-up environ ment and the natural environment in the last century and the development of the concepts of using the energy of the sun in shaping residential complexes. The work of the architects of the first half of the 20th century show some significant elements being the germs of the contemporary ideas of sustainable development introduced in architecture and city planning.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rozważania podjęte w niniejszym artykule dotyczą problemów ograniczania kosztów współczesnej urbanizacji. Prezentuje się możliwości odzyskiwania przestrzeni śródmiejskiej poprzez wymianę programu oraz kształtowania nowej zabudowy i sanacji istniejących zespołów według zasad ekologii miasta. Podejście do środowiska urbanistycznego jak do ekosystemu, który tworzą elementy biotyczne i abiotyczne, jest zgodne z koncepcją kształtowania miasta przyjaznego człowiekowi i środowisku w warunkach realizacji idei rozwoju zrównoważonego.
EN
The considerations in this article concern the problems of reducing the costs of contemporary urbanization. It presents some possibilities of regaining central areas by exchanging a programme and shaping new buildings and the cleansing of the existing complexes on the principles of urban ecology. An approach to an urban environment as an ecosystem consisting of biotic and abiotic elements is correct with a concept of shaping a human- and environment-friendly city in the conditions of the implementation of the idea of sustainable development.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
U progu ery ekologicznej, w którą obecnie wchodzimy, w ramach realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju, istotne wydaje się przypomnienie ukształtowanych na przestrzeni tysiącleci zasad poszukiwania harmonijnych związków łączących środowisko zbudowane i środowisko przyrody. Architektura słoneczna, jakkolwiek przewijała się przez całe dzieje ludzkości, od drugiej połowy XX w. (ściślej od lat 70.) przeżywa renesans ze względu na nowe systemy wartości, jakie pojawiły się w kulturze oraz możliwości technologiczne w zakresie pozyskiwania energii słonecznej i rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych. Umiejętność korzystania z wzorów tej architektury, rozwijanych w różnych kulturach i epokach, czerpanie doświadczeń z lekcji historii w tej dziedzinie, może stanowić jeden z elementów działań na rzecz powrotu do realizacji idei jedności człowieka i przyrody. Celowi temu służy niniejsza publikacja, przypominając wielowiekowe osiągnięcia w kształtowaniu środowiska życia człowieka w powiązaniu z korzystaniem z naturalnego źródła energii, jakim jest energia słoneczna.
EN
The realisation of a ecological model of life which would be based on the idea of sustainable development requires regard for the nature and the system of values to be built on a full respect to its laws. The renaissance an evolution of solar architecture took place during the past several years. The history of the concept of solar architecture, energy-saving solutions, technology and vernacular building tradition, shaping with full respect to the natural surrounding as well to biological processes, especially the solutions of the 1th generation in the epoch of the 20th century in the context of an idea of sustainable development constitute the subject matter of the research.
Wykorzystanie odnawialnej energii słońca we współczesnej, energooszczędnej architekturze i urbanistyce służy kreowaniu przyjaznego człowiekowi, zdrowego środowiska życia - domu i przestrzeni miejskiej, wpisując się w działania na rzecz realizacji idei zrównoważonego rozwoju. W odpowiedzi na tę ideę architektura ulega przekształceniu, przechodząc w ostatnich dekadach od tradycyjnego modelu kształtowania obiektów czerpiących i pochłaniających energię, w obiekty wytwarzające ją dla zaspokojenia własnych potrzeb, a także ją transmitujące. Nowe technologie i nowy detal architektoniczny, służąc pozyskiwaniu energii słońca, a równocześnie bliższemu kontaktowi człowieka z przyrodą, umożliwiają pełne zespolenie z nią środowiska jego życia, wzbogacając architekturę o nowe wartości humanistyczne. Druga generacja architektury słonecznej, która rozwija się w ostatnim dwudziestoleciu, wpisuje się w cele stawiane generalnie całemu zrównoważonemu środowisku zbudowanemu.
EN
The use of renewable solar energy in contemporary, energy-saving architecture and city planning serves to create man-friendly, healthy living environment . a home and an urban space, contributing to activities for the implementation of the idea of sustainable development. In the last decades, architecture has been transforming from the traditional model of consuming energy to producing it in response to the idea of sustainable development and new possibilities in technology. It can gain natural energy as well as produce it in order to satisfy its own needs and transmit it. Using the possibilities of technology in the field of construction and materials and an excellent knowledge does not indicate unconditional subordination. New technologies and the new architectural detail have a technological and aesthetic meaning and help to adjust a residential interior to the landscape. Serving man's closer contact with nature, they unite it with his living environment and enrich architecture with some new humanistic values. The second generation of solar architecture, which has been developing in the last decade adjusts to the objectives of the whole sustainable built environment.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Odniesienie się do problemów konsumpcji energii stanowi istotne wyzwanie dla współczesnej architektury i urbanistyki. Wymogi ekonomii, oczekiwania społeczne w zakresie jakości środowiska zbudowanego oraz środowiska przyrody, a także rozwój technologii pozyskiwania energii słonecznej w ostatnim dziesięcioleciu wywierają wpływ na koncepcję architektoniczną oraz zasady kształtowania zespołów urbanistycznych. Architektura słoneczna wpisuje się w działania na rzecz realizacji idei zrównoważonego rozwoju, wprowadzając rozwiązania uwzględniające zarówno komfort przyrody, jak i komfort mieszkańców. Sprzyjają temu nowe możliwości technologiczne w dziedzinie materiałów budowlanych oraz rozwiązań konstrukcyjnych.
EN
The use of solar energy in contemporary architecture and urban design serves to create environment- and man-friendly, healthy home and urban space. Using renewable sources of energy, including solar energy, is related to the necessity of protecting the atmosphere and limiting energy consumption in building man's activity. The promotion of the idea of sustainable development, together with energy-saving architecture, gives a chance of adapting the Earth to the rate of the development of the contemporary civilisation. Tech-nological possibilities in combination with diverse aesthetic solutions and the tradition of a place determine the shape of a solar architecture and residential urban environment. Serving man's closer contact with nature they unite it with his living place and enrich architecture with some new humanistic values.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedmiotem pracy jest prezentacja idei związanych z poszukiwaniem równoważenia środowiska zbudowanego i środowiska przyrody na przykładzie współczesnych miast europejskich. Omówiono możliwości inicjowania i realizacji działań programowych i przestrzennych na rzecz ekologii miasta. Należą do nich m.in. rozwiązania urbanistyczno-architektoniczne uwzględniające oszczędną gospodarkę: terenem, wodą, energią, surowcami, materiałami budowlanymi (recykling), a także zwiększanie komfortu życia mieszkańców. Podejście do miasta jak do ekosystemu powoduje, że elementy przyrody stają się integralnymi składnikami struktury urbanistycznej.
EN
The work focuses on the presentation of ideas related to the pursuit of balance between built and natural environment, using cases of European cities. Discussed are the possibilities of initiating and conducting programme and spatial tasks supporting the city's ecology, as e.g. urban planning and architectural solutions accounting for economical management of land, water, energy, raw materials and building materials (recycling), and improvement of the residents' comfort level. Approaching the city as an ecosystem makes that elements of nature become integral components of urban tissue.
Wykorzystanie odnawialnej energii Słońca we współczesnej energooszczędnej architekturze i urbanistyce służy kreowaniu przyjaznego człowiekowi, zdrowego środowiska życia - domu i przestrzeni miejskiej, wpisując się w działania na rzecz realizacji idei zrównoważonego rozwoju. Promowanie tej idei, a w jej ramach m.in. również architektury słonecznej, daje szansę na adaptację Ziemi i jej przyrody do tempa rozwoju współczesnej cywilizacji. Jest odpowiedzią na globalny problem zmian klimatycznych, konieczność ochrony przestrzeni naturalnej i różnorodności biologicznej oraz redukcji emisji CO2. Ograniczenie konsumpcji energii stanowi największe wyzwanie dla działalności budowlanej człowieka u progu trzeciego tysiąclecia.
W ostatnich dekadach architektura ulega przekształceniu przechodząc - w odpowiedzi na ideę zrównoważonego rozwoju oraz nowe możliwości w zakresie techniki i technologii - od modelu tradycyjnego konsumenta, czerpiącego i pochłaniającego energię, do jej producenta. Jest w stanie nie tylko pozyskiwać naturalną energię, ale także wytwarzać ją (fotowoltaika) dla zaspokojenia własnych potrzeb oraz w celu jej transmitowania.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W miastach krajów skandynawskich osiągnięto na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci umiejętność kształtowania środowiska życia człowieka na zasadzie wpisania się w środowisko przyrodnicze, lokalne uwarunkowania i tradycję. Skandynawska architektura oraz założenia urbanistyczne mogą być uznane za wzorcowe i nowatorskie w poszukiwaniu modeli uzyskania różnorodności form mieszkania i wymaganej współcześnie jakości środowiska życia człowieka (czynnik: ekologii, ekonomii, komfort mieszkańców) przy jednoczesnym zachowaniu wartości i ochronie przestrzeni naturalnej oraz różnorodności biologicznej. Zaprezentowane skandynawskie projekty, założenia eksperymentalne oraz realizacje stanowią różnorodne propozycje i rozwiązania w zakresie kształtowania zdrowego środowiska mieszkaniowego w skali miasta, dzielnicy, osiedla, zespołu zabudowy w harmonii z przyrodą. Bazują one na poszukiwaniu poprawy jakości życia mieszkańców, opierając się na jakości zasobów środowiska przyrodniczego: powietrza, wody, gleby, flory i fauny oraz dostępie do słońca, a także partycypacji mieszkańców w decyzjach urbanistycznych i architektonicznych.
EN
The article is a presentation of examples of new housing complexes built in Denmark and Sveden in recent years which have incorporated features related to ecological sustainability. Housing complexes based on urban ecology ideas might combine the better and more sustainable life conditions for people and for nature. Energy and water conservation and minimaizing waste generation is most important in architecture and urban decisions to improve the city environment. Most people in Europe live in cities and like it that way. New residential developments and courtyard renewal and restructuring of public spaces are important factors in promoting nature in the city. Energy-efficient systems can best be created in cities, where the density of consumption is high. The residents have substantial influence on the community environment through active participation.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Katedra Odnowy i Rozwoju Zespołów Urbanistycznych. Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, 31-155 Kraków, ul. Warszawska 24 In Europe today increasing numbers of cities have incorporated features related to ecological sustainability with conservation of natural resources and ecosystems. Placing ecology in the foreground of design it provides specific ways of transition from conventional forms of urban planning with the destructive environmental impacts to ecologically sound forms of harmonious balance between man and his sourrounding. Ecological design is a form of partnership with nature, adaptation to and integration with nature's processes. Sustainable development means minimizing energy and material use, reducing pollution and preserving habitat. It is a development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In the complex twenty first-century process of transforming the country towards space open to the world and Europe - innovative, effective, competitive, pure and differentiated - decisive importance will be held by the shaping of bonds that render development dynamic. European competition will create ever stronger centres of entrepreneurship and innovation, which will exert an impact on the whole surrounding space. In accordance with the regularities of the development of information civilisation, this role can be fulfilled in Polish conditions primarily by large urban agglomerations. In the face of the progressing complexity of the twenty-first century world, a long-term strategy integrating co-dependent social, economic, technical, and ecological processes taking place in a differentiated geographic spaces, could become a tool of a conscious and socially desired regulation of the country's development. The accepted, foremost idea in Polish reality at the turn of the twentieth century is the principle of a dynamic balancing of development, creating an opportunity for sustainable development and minimalising numerous contradictions and conflicts in the great game for the permanent development and steady civilisational progress of the country. Reference is made to the fundamental idea of shaping reality, promoted for the more than ten years by global and European intellectual and political milieus. Its essence is the premise that constant and long-term structural transformations will realise permanent development, defined as stable, balanced, self-sustaining and multi-generational, which not only meets contemporary needs but also does not limit the possibilities of fulfilling future requirements. The principle of sustainable development conceived as a synonym or attribute of constant development is increasingly rarely accentuated due to the modification of this idea under the impact of pressure exerted by direct circumstances and a game involving assorted interests. The symptomatic concept of "more balanced development" or evolutionary development envisaged as setting free the ability to evolve in socially desired directions, appears more and more frequently. Taking into consideration Polish reality (the scale of civilisational delay in comparison to Western Europe and the level of historically shaped inner disproportions) it is proposed to accept a paradigm of sustainable development as the methodological-axiological strategy of permanent development. This signifies shaping development in objective internal and external conditions, which render possible a gradual attainment of integrated order, linking interdependently social, economic and ecological order, embroiled in a constant game of contradictions and conflicting interests, and aiming at the ultimate shape of actual reality. In the face of the growing complexities of development and the conflict-inducing interests of the subjects (actors) participating in this game, the fundamental instrument of moulding the development of Polish towns should be long-term, integrated, and unvarying strategic planning, which interdependently binds the structural conditions, strategic targets, trends and principles of development as such as well as its spatial counterpart.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The Danish Government Scholarship in 1995 and the contact with The Royal Danish Academy of Fine Arts, School of Architecture makes it possible to be acquainted with Danish achievements in residential architecture, urban reneval, urban planning and urban development which have greatly contributed to the European heritage, especially during the last fifty years. Emphasizing unique historical architectonic and urban values and respecting their role and tradition, especially historic core coplexes, as spatial and social environments for contemporary residents, can help preserve the qualities that the city has today and carry them forward into the next century and develop the city in a way that can give it new qualities. Denmark is at the atart of a new epoch in history, where development in both Eastern and Western Europe has generated completely new opportunities for urbanplanning, cultural and commercial forms of cooperation across the existing national boundaries.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.