Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 19

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The experiments were carried out using a block-on-ring tester. The block samples made from bronze CuSn10P of 138 HB hardness were burnished to obtain surfaces with circular oil pockets. Rings were made from 42CrMo4 steel of hardness 40 HRC. Friction tests were conducted at a constant normal load of 900 N. Tests were carried out at increasing sliding speeds of the range 0.08 – 0.82 m/s, starting from the lowest speed. The every speed was maintained for two minutes. The tested assembly was inserted in the reservoir of mineral oil L-AN 46. It was found that the dimple presence on block surface reduced the friction coefficient substantially compared to non- extured turned surfaces. The area density of dimples smaller than 15% (particularly 4.5% and 6%) was beneficial.
PL
Przeprowadzono badania tribologiczne w układzie rolka-klocek. Powierzchnie klocka (wycinka pierścienia) z brązu CuSn10P o twardości 138 HB zawierały sferyczne kieszenie smarowe uzyskane metodą wygniatania. Rolki wykonano ze stali 42CrMo4 o twardości 40 HRC. Badania tribologiczne przeprowadzono przy stałym obciążeniu normalnym wynoszącym 900 N i zwiększającej się prędkości ślizgania w zakresie 0,08–0,82 m/s, utrzymywanej w czasie dwóch minut. Skojarzenie trące smarowano olejem L-AN 46 znajdującym się w zbiorniku. Stwierdzono, że teksturowanie powierzchni klocka spowodowało istotne zmniejszenie oporów tarcia w porównaniu z parą cierną zawierającą gładkie powierzchnie, szczególnie przy niewielkich stopniach pokrycia wgłębieniami (4,5 i 6%).
EN
The hydrodynamic bearings could suffer critical damages operating in contaminated environments that cause machine breakdown. In such hard operating conditions, hydrodynamic bearings with grooved journals are less sensitive to damage compared to plain bearings. The wear resistance of the grooved journal bearings is several times greater than that of smooth journal bearings. Contaminants existing in the oil film are moved out from the bearing clearance by the groove created on the journal surface. The presence, shape, and geometry of the groove strongly influence the bearings performance. The aim of this article is to study the selected static characteristics of bearings consisting of a journal with the helical groove on its surface. The static characteristics were determined based on the flow simulation in the oil clearance. A three-dimensional, adiabatic model of the oil flow was assumed. The oil flow was described with the Navier-Stokes continuity and energy equations. The equation system was solved by the finite volume method. The numerical model of the flow was verified experimentally on a test stand. It has been established that the grooved journal application leads to a decrease of load capacity in whole range of eccentricity and for all examined clearances. The oil flow rate increase was mainly observed due to spiral groove presence on the shaft.
PL
Hydrodynamiczne łożyska ślizgowe pracujące w zanieczyszczonym środowisku narażone są na poważne uszkodzenia powodujące awarie maszyn. W trudnych warunkach pracy można zastosować łożyska ślizgowe ze spiralnym rowkiem na powierzchni czopa, zmniejszając ich wrażliwość na uszkodzenia przez cząstki ścierne. Odporność na zużycie łożysk ze spiralnym rowkiem jest kilka razy większa w porównaniu ze zużyciem gładkich łożysk ślizgowych. Zanieczyszczenia w filmie olejowym są odprowadzane ze strefy tarcia na zewnątrz łożyska poprzez rowek. Obecność, kształt i wymiary rowka wpływają znacząco na charakterystyki łożyska. Celem artykułu jest przedstawienie charakterystyk statycznych łożysk ślizgowych z ukształtowanym rowkiem na powierzchni czopa. Badania symulacyjne zrealizowano w oparciu o adiabatyczny, przestrzenny model przepływu oleju w szczelinie smarowej. Przepływ oleju został opisany równaniami Naviera-Stokesa, ciągłości i energii. Do obliczeń zastosowano metodę objętości skończonych w programie ANSYS Fluent. Model numeryczny został zweryfikowany eksperymentalnie. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowanie spiralnego rowka powoduje zmniejszenie nośności łożyska i wartości maksymalnej temperatury oleju. Łożyska z rowkiem charakteryzowały się większym wydatkiem oleju w porównaniu z łożyskami gładkimi.
EN
The spiral groove on the sliding journal surface enables the contaminants and eventual wear debris removal from the contact zone and bearing clearance. In this way, the wear and seizure resistance of slide bearings operating in difficult conditions became greater. The presence of a groove on bearing’s surface affects the hydrodynamic performance of the bearing. The aim of the article is to study the load carrying capacity, oil flow rate, and maximum oil temperaturę and pressure of slide bearings with a spiral groove at different operational conditions. Simulations were realized with the adiabatic, three-dimensional model of the oil flow in the bearing clearance. The oil flow was determined with the Navier-Stokes, continuity, and energy equations. The finite volume method was applied for calculations in ANSYS Fluent software. As a result of the investigations, it has been stated that, with the sliding velocity increase, the load capacity also increased, but the load capacity of the grooved journal was smaller than that of plain bearings. The maximum oil temperature in the bearing clearance of grooved journal bearing was lower than that of smooth ones, and, with the sliding velocity increase, the maximum temperature also increased. The oil flow rate was greater for the grooved series than for the smooth seies at all examined velocities and clearances.
PL
Spiralny rowek w powierzchni ślizgowej czopa umożliwia usuwanie zanieczyszczeń ze strefy tarcia, zwiększając odporność na zatarcie i zużycie łożysk pracujących w trudnych warunkach. Modyfikacja geometrii powierzchni ślizgowej wpływa na kształt filmu olejowego w szczelinie smarowej łożyska i tym samym na charakterystyki łożyska. Celem artykułu jest określenie nośności łożyska, wydatku oleju i temperatury występujących w łożysku ślizgowym z ukształtowanym rowkiem na powierzchni czopa przy zróżnicowanych parametrach pracy. Badania symulacyjne zrealizowano w oparciu o adiabatyczny, przestrzenny model przepływu oleju w szczelinie smarowej. Przepływ oleju został opisany równaniami Naviera-Stokesa, ciągłości i energii. Do obliczeń zastosowano metodę objętości skończonych w programie ANSYS Fluent. W wyniku zrealizowanych badań stwierdzono, że wraz ze wzrostem prędkości poślizgu zwiększa się nośność łożysk w badanym zakresie zmienności, a nośność łożysk z rowkiem była mniejsza niż gładkich. Maksymalna temperatura oleju w szczelinie smarowej łożysk z rowkiem była niższa niż w przypadku łożysk gładkich i wraz ze zwiększeniem prędkości poślizgu maksymalna temperatura oleju również rosła. Łożyska ślizgowe z rowkiem charakteryzowały się większym wydatkiem oleju niż łożyska gładkie w całym zakresie prędkości poślizgu i przy wszystkich badanych luzach łożyskowych.
EN
The results of oil film thickness investigations in non-conformal contact in sliding pairs with modified surfaces are presented in the article. The investigations were realized on a ball-on-disc instrument with colorimetric interferometry. Balls were made from 100Cr6 steel of hardness 60–62 HRC. The diameter of balls was 19.05 mm. The tests were carried out at the applied loads of 20 N and 30 N. The glass disc rotated at speeds from 0.1 m/s to 0.2 m/s. At the highest speed (0.2 m/s) the highest maximum value of the oil film thickness of 217 nm was obtained. At 0.2 m/s, the oil film thickness was up to 82% greater than at 0.1 m/s. At 0.1 m/s the maximum oil film thickness values were 100–157 nm. The greatest maximum values of the oil film thickness were received by balls with the smaller surface height application in all of the studied cases.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań grubości filmu olejowego w styku skoncentrowanym w węzłach ślizgowych z modyfikowanymi powierzchniami roboczymi. Badania zrealizowano z wykorzystaniem urządzenia z węzłem typu kula–tarcza. Zastosowano kulki z materiału 100Cr6 o twardości 60–62 HRC. Średnica kulek wynosiła 19,05 mm. W wyniku realizacji określonych technologii powierzchnie kulek charakteryzowały się zróżnicowaną strukturą geometryczną. Próby prowadzono przy obciążeniu siłą równą 20 N oraz 30 N. W badaniach odwzorowujących pracę węzła ślizgowego ruch obrotowy realizowany został przez obrót szklanej tarczy. Prędkość tarczy zmieniano w zakresie 0,1 do 0,2 m/s co 0,02 m/s. Przy wyższych prędkościach poślizgu otrzymano największe maksymalne wartości grubości filmu olejowego wynoszące do 217 nm przy V = 0,2 m/s. Przy największej badanej prędkości poślizgu 0,2 m/s wartości grubości filmu olejowego były większe nawet o 82% w porównaniu z wartościami otrzymanymi przy V = 0,1 m/s. Przy prędkości V = 0,1 m/s maksymalne grubości filmu olejowego wynosiły 100–157 nm. Dzięki zastosowaniu kulek o mniejszej wysokości nierówności powierzchni otrzymano większe maksymalne wartości grubości filmu olejowego w porównaniu z wielkościami filmu ukształtowanego z wykorzystaniem kulek o większych nierównościach powierzchni.
PL
W artykule omówiono wpływ wybranych czynników charakteryzujących elementy węzłów ślizgowych oraz wybranych warunków eksploatacji na odporność na zużycie smarowanych węzłów tarcia. Przedstawiono wyniki badań tribologicznych realizowanych przy zróżnicowanej chropowatości powierzchni stalowej tarczy, wyrażonej parametrem Ra w zakresie 0,05-0,24 μm. Badaniom poddano również węzły cierne o zróżnicowanej twardości stalowego elementu w zakresie 22-42HRC. Badania odporności zrealizowano w odniesieniu do dwóch różnych skojarzeń materiałowych: stal-stal (42CrMo4 - 100Cr6) oraz stal-ceramika (42CrMo4 - SiC) w celu oceny możliwości zastosowania ceramiki w węzłach ciernych. W wyniku zrealizowanych badań przy różnych obciążeniach wykazano, że chropowatość powierzchni, twardość i rodzaj materiału, a także warunki eksploatacji wywierają istotny wpływ na odporność na zużycie współpracujących ślizgowo części maszyn.
EN
The effect of selected factors characterizing the elements of sliding pairs and the influence of selected exploitational conditions on wear resistance are described in the article. The results of tribological tests realized at different surface roughness of steel discs, Ra in the range of 0,05 – 0,24 μm, are presented. The influence of material hardness of the steel discs in the range of 22-42HRC was also tested. The experiments were realized with the usage of two material sets: steel-steel (42CrMo4 - 100Cr6) and steel-ceramic (42CrMo4 - SiC) to assess the possibility of ceramic application on the sliding assemblies construction. As the result of the experiments it was demonstrated that the surface roughness, material hardness, material type and also the exploitational conditions influenced significantly on the wear of sliding elements of machines.
EN
In the paper the effect of selected technological parameters of shot peening on process intensity of 51CrV4 steel was presented. The experiments were conducted according to statistical 3-level completed plan PS/DC 32. Technological parameters were changed in the range: shot peening time t = 1-3 min and pressure p = 0.2-0.4 MPa. In the article the analysis of experiment reproducibility, impact parameters significance and adequacy of equation were done. As the result of investigations the adequate equation was obtained describing the effect of technological parameters. Significant influence on process intensity was found in case of pressure and interaction of both analyzed technological parameters. The biggest energy of stream shots was gained at the maximum pressure of 0.4 MPa and the shot peening time of 3 minutes. As the result of analysis according to design of experiment (DOE) the adequate equation describing the dependencies between technological parameters and process intensity was found.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych węzłów ślizgowych w skojarzeniu materiałowym ceramika SiC–stal 42CrMo4. Powierzchnia stali została przygotowana w trzech wariantach wykończenia charakteryzowanych parametrem Ra. Analizie poddano także wpływ twardości materiału stalowych próbek w zakresie 22–42 HRC na wartość współczynnika tarcia. Badania realizowano z wykorzystaniem testera T-11 z węzłem ślizgowym typu kulka–tarcza w styku skoncentrowanym. W pracy porównano otrzymane wartości współczynnika tarcia w odniesieniu do współpracujących ślizgowo elementów. Statystyczną analizę wyników badań przeprowadzono z wykorzystaniem planu statycznego zdeterminowanego kompletnego z dwoma czynnikami wejściowymi na trzech poziomach zmienności. Wykazano, że chropowatość powierzchni oraz twardość materiału w sposób istotny wpływają na charakterystyki tribologiczne pracy węzłów ślizgowych SiC-42CrMo4.
EN
The results of the investigations of sliding pairs of SiC ceramics and 42CrMo4 steel are presented in the article. The steel surface was prepared with three different technological methods of finishing. The surface roughness was defined by the Ra parameter. The effect of the material hardness of steel in the range of 22-42 HRC on the friction coefficient values was also examined. The examinations were realized with utilization of the T-11 tribotester with the sliding pair of the ball-on-disc type. The obtained friction coefficient values were compared in reference to cooperating elements of differential roughness and hardness. Tests were realized according to statistical 3-level completed plan PS/DC 32. It was demonstrated that both the surface roughness and the material hardness significantly influenced the tribological characteristics of the sliding assemblies SiC-42CrMo4.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych węzłów ślizgowych w skojarzeniu materiałowym stal–stal. Badania realizowano z wykorzystaniem testera T-11 ze zmodyfikowanym węzłem ślizgowym typu kulka–tarcza w styku rozłożonym. Tarcza została poddana obróbce nagniataniem w celu ukształtowania w niej wgłębień. W pracy porównano wartości współczynnika tarcia w odniesieniu do współpracujących ślizgowo elementów z wgłębieniami o zróżnicowanej geometrii oraz bez wgłębień. Wykazano, że obecność oraz geometria wgłębień w powierzchni w sposób istotny wpływa na charakterystyki tribologiczne pracy badanych węzłów ślizgowych.
EN
The results of investigations of sliding pairs in material matching (e.g. steel-steel) are presented in the article. The examinations were realized with the utilization of a T-11 tester with the modified sliding pair of the type ball-disc in uniform contact. To facilitate pit formations, the disc surface was subjected to burnishing. The friction coefficient values were compared in reference to co-operating elements with pits of differential geometry and without depressions. It was demonstrated that presence and the geometry of depressions in the surface influenced the tribological characteristics of the operating sliding assemblies.
9
Content available remote Zastosowanie ceramiki SiC do nagniatania ślizgowego stali
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań nagniatania ślizgowego z wykorzystaniem elementu ceramicznego. Wykazano, że po nagniataniu ślizgowym powierzchni stali 42CrMo4 kulką ze spieku węglika krzemu kilkukrotnie zmniejsza się wysokość nierówności powierzchni w porównaniu z tą sprzed obróbki. Korzystne rezultaty otrzymano w odniesieniu do stali o zróżnicowanej twardości: 22HRC i 45HRC. Dodatkowo porównano otrzymane rezultaty do wyników nagniatania stalową kulką łożyskową przy tych samych parametrach technologicznych i w tych samych warunkach.
EN
The results of sliding burnishing with utilization of the ceramic element were introduced in the article. It was showed that the height of the surface roughness of steel 42CrMo4 was smaller after the sliding burnishing with the silicon carbide ball in comparison with the surface height before the processing. Profitable results were received in the reference to the steel of different hardness: 22HRC and 45HRC. Additionally obtained results were compared to the results of burnishing the steel with steel bearing ball at the same technological parameters and in the same conditions.
PL
Przedstawiono wyniki badań odporności na zużycie ścierne skojarzeń materiałowych z powierzchniami modyfikowanymi metodami wygniatania. Stopień pokrycia powierzchni wgłębieniami mieścił się w zakresie od 10 do 20%. Kształtowane wgłębienia mogą stanowić zarówno zasobniki substancji smarującej oraz miejsca lokowania zanieczyszczeń. Zaprezentowano i porównano rezultaty badań prowadzonych dla dwóch różnych skojarzeń materiałowych: stal–żeliwo sferoidalne oraz stal–brąz. W efekcie prowadzonych badań uzyskano znaczną poprawę odporności na zużycie w przypadku par trących stal–żeliwo, w których na powierzchni stali ukształtowane zostały wgłębienia. W odniesieniu do par tarciowych stal–brąz w zakresie badanych parametrów otrzymano zmniejszenie odporności na zużycie ścierne w porównaniu z wariantami bez wgłębień.
EN
In this paper, the results of abrasive wear resistance tests of assemblies with textured (burnished) surfaces are shown. The area density of oil pockets was in the range of 10 to 20%. The created pits can be both the reservoirs of lubricating oil and the places of wear debris presence. The results of investigations were carried out for two different material assemblies: steel-cast iron and steel-bronze were presented and compared. As an effect of investigations, we obtained the considerable improvement of wear resistance for the textured steel-cast iron pair. The abrasive wear resistance of the sliding steel-textured-bronze pair decreased in comparison to variants without dimples.
11
Content available remote Błędy pomiaru profili powierzchni zawierających kieszenie smarowe
PL
Celem badań było określenie wpływu wybranych źródeł błędu na dokładność pomiaru parametrów profili struktury geometrycznej powierzchni zawierających kieszenie smarowe, ukształtowane metodą wygniatania. Analizowano wpływ wzrostu odcinka próbkowania, promienia końcówki pomiarowej, błędu kwantyzacji i filtracji cyfrowej na wyniki pomiaru parametrów profili nierówności.
EN
The analysis of increase of sampling interval, probe radius, quantization errors and digital filtration on parameters of profiles with oil pockets was done.
PL
W referacie przedstawiono przykładowe powierzchnie cylindryczne z kieszeniami smarowymi wykonane w Katedrze Technologii Maszyn i Organizacji Produkcji Politechniki Rzeszowskiej oraz zaprezentowano możliwości poprawy odporności na zatarcie węzłów ślizgowych typu stal–brąz z wykonanymi mikrozasobnikami smaru. Stwierdzono, że istnieje możliwość zwiększenia drogi tarcia do zatarcia pary ciernej zawierającej próbkę z kieszeniami smarowymi w porównaniu z węzłem posiadającym panewkę gładką (tradycyjną).
EN
The paper shows the examples of cylindrical surfaces with oil pockets created in Rzeszów University of Technology, Department of Manufacturing Processes and Production Organisation. Possibilities of improvement in seizure resistance of the frictional pair, steel-bronze, by creation of oil pockets are also presented. It was found that it is possible to increase the sliding distance to seizure of a frictional pair containing a sample with an oil pocket in comparison to assembly with a smooth (traditional) bearing-sleeve.
13
Content available remote Wybrane technologiczne metody zwiększania odporności na zużycie tribologiczne
PL
W referacie przedstawiono cztery metody technologiczne stosowane do kształtowania określonych cech geometrycznych powierzchni (kieszeni smarnych), jakie opracowano w ostatnich latach w Katedrze Technologii Maszyn i Organizacji Produkcji Politechniki Rzeszowskiej. Zamieszczono również wybrane wyniki badań tribologicznych potwierdzające korzystny wpływ kieszeni smarnych na pracę węzłów tribologicznych.
EN
Selected technological methods used for forming specific geometrical features of surface (oil pockets) worked out in recent years in the Department of Manufacturing Processes and Production Organisation are described. Chosen results of tribological examinations confirm the profitable influence of oil pockets on tribological pair operation.
PL
W artykule opisano korzystne efekty użytkowe niekonwencjonalnych łożysk ślizgowych. Zaprezentowane zostały przedmioty, które są prowadzone w Katedrze Technologii Maszyn i Organizacji Produkcji (KTMiOP), poszerzające zakres wiedzy inżyniera z zakresu technologii. Przedstawione zostało laboratorium tribologiczne, w którym studenci i pracownicy KTMiOP realizują swoje prace.
EN
In the article positive effects of unconventional sidle bearings are described. Subjects developed in Machine Technologies and Production Organization Chair are presented. Those subjects widen the knowledge of engineer. Tribological laboratory where students and lectures did their work is presented.
15
Content available remote Dobór narzędzi do kształtowania kieszeni smarowych na powierzchniach walcowych
PL
W artykule przedstawiono wyniki z modelowania wygniataków do wygniatania udarowego oraz kieszeni smarowych w programie AutoCAD. Opisano również sposób doboru materiału narzędziowego na narzędzia pracująco udarowo.
EN
In the articlele results of modeling in AutoCAD programme an ending of lump hammer for percissive burnishing and oil pockets are presenteded. The method of material selection for tools using in percussive burnishing is introduced.
PL
W referacie zamieszczono przegląd literatury z zakresu wpływu kieszeni smarowych na poprawę właściwości eksploatacyjnych części maszyn. Przedstawiono też wyniki badań własnych przeprowadzonych w ostatnich latach przez pracowników Katedry Technologii Maszyn i Organizacji Produkcji Politechniki Rzeszowskiej.
EN
The literature review about the effects of oil pockets on machine elements functional improvement is presented. The results of investigation realised in Department of Manufacturing Processes and Production Organisation of Rzeszów University of Technology are also mentioned.
PL
W artykule opisano możliwości kształtowania regularnych reliefów metodami nagniatania na powierzchniach pracujących w warunkach tarcia. Przedstawiono urządzenie do nagniatania udarowego powierzchni walcowych. Dokonano klasyfikacji układów śladów poobróbkowych nagniatania udarowego.
EN
In this article possibility of formation regular relieves using impact finishing on surfaces working under friction conditions was described. The device for impact finishing cylindrical surfaces was introduced. The classification of trace arrangement after impact finishing was executed.
18
Content available remote Wiercenie otworów w stopach lekkich metali za pomocą narzędzi płytkowych
PL
W artykule przedstawiono wady i zalety stopów metali lekkich dokonywanych narzędziami jednolitymi oraz płytkowymi (na przykładzie narządzi firmy "SANDVIK Coromant"). Porównano geometrię części roboczej narzędzi stosowanych do tego celu w latach 70-tych oraz tych, które obecnie stosowane są w przemyśle. Zestawiono tabelarycznie i rysunkowo dane dotyczące stosowanych parametrów skrawania.
19
Content available remote Inżynieria współbieżna w przedsiębiorstwie produkcyjnym
PL
W pracy przedstawiono zagadnienia organizacji procesów projektowych, wytwórczych i montażu z wykorzystaniem idei inżynierii współbieżnej. Główne tezy filozofii współbieżności w pracach inżynierskich zostały zobrazowane na przykładzie zadanego problemu konstrukcyjno - produkcyjnego, polegającego na opracowaniu i wykonaniu zespołu urządzeń transportująco - pakujących.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.