Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza trudności eksploatacyjnych oczyszczalni ścieków zlokalizowanych w Miejscach Obsługi Podróżnych (MOP)

Pawęska K., Bawiec A.

Instal

|

2019

|

nr 2

36--39

PL

W pracy przedstawiono kompleksowy opis problemów związanych z oczyszczaniem ścieków powstających w miejscach obsługi podróżnych (MOP) jak również zwrócono uwagę na ich specyficzny skład fizykochemiczny. W analizowanych obiektach, powstające w sanitariatach ścieki oczyszczane są w układzie dwustopniowym składającym się z osadnika wstępnego oraz bioreaktora ze stałym złożem zanurzonym, przeznaczonym do oczyszczania ścieków bytowych. W przypadku ścieków powstających w MOP niewyposażonych w punkty gastronomiczne, ich skład fizykochemiczny znacznie różni się od składu ścieków powstających w gospodarstwach domowych. Jest to związane z przeważającym udziałem moczu w ściekach, co generuje wzrost stężenia azotu amonowego oraz pH przy jednoczesnym braku wystarczającej ilości materii organicznej niezbędnej do prawidłowego rozwoju bakterii w bioreaktorze. Skuteczne oczyszczanie ścieków utrudnia także wysoka nierównomierność dopływu ścieków do układu oczyszczania oraz wykorzystywanie silnie biobójczych środków czyszczących w celu utrzymania czystości w sanitariatach.

EN

The work presents a comprehensive description of the nature of wastewater generated in Rest Areas (RA) and problems associated with their treatment at the place of formation. In the analyzed facilities, sewage generated in sanitary facilities is treated in a two-stage system consisting of a preliminary settling tank and a bioreactor with a fixed submerged bed designed for the treatment of domestic wastewater. In the case of wastewater generated on the Rest Areas without catering facilities, their physicochemical composition is significantly different from the composition of wastewater generated in households. It is associated with the predominant proportion of urine in the wastewater, which generates an increase in the concentration of ammonium nitrogen and higher pH, while the lack of sufficient organic matter necessary for the proper development of bacteria in the bioreactor occurs. Effective wastewater treatment is also hindered by the high unevenness of the sewage inflow to the treatment system and the use of strongly biocidal cleaning agents to maintain cleanliness in sanitary facilities.

2

Wpływ opadów atmosferycznych na bilans ścieków dopływających i odpływających z komunalnej oczyszczalni ścieków

Pawęska K., Duda P.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

49--56

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące ilości i jakości ścieków dopływających i odpływających z komunalnej oczyszczalni ścieków w Głogówku w okresie z opadem deszczu i bezopadowym. Dla danych współczynników spływu określono ilości wód deszczowych prowadzonych kanalizacją ogólnospławną oraz zaproponowano rozwiązania mające na celu ograniczenie ilości wód opadowych zasilających oczyszczalnię. Obserwacje prowadzono w okresie 2015–2017. Ilość ścieków poddawanych oczyszczaniu wyniosła 884,6 m3d-1, a pomierzone wartości maksymalnego dopływu do oczyszczalni stanowiły 84,5% wartości projektowej. Skuteczność oczyszczania w całym okresie obserwacji była wysoka i wyniosła odpowiednio 96,8% dla zawiesiny ogólnej, 98% dla BZT5 oraz 91,7% dla ChZT. Podczas trwania obserwacji nie zauważono wpływu zwiększonego dopływu wód deszczowych na jakość ścieków odprowadzanych do odbiornika. Poziom redukcji zanieczyszczeń w okresach zwiększonego dopływu ścieków kształtował się powyżej 90%. Zabiegi zwiększające retencyjność zlewni pozwalają ograniczyć dopływ wód opadowych o 41,3%.

EN

The paper presents the results of research on the quantity and quality of wastewater in municipal wastewater treatment plant in Głogówek in period with and without rainfall. For runoff coefficients, amount of rainwater collected with combined sewerage system was evaluated as well as solutions which could limited the rainwater collected by canalization were proposed. Observations were carried out in the period 2015–2017. The amount of wastewater treated in wastewater treatment plant in Głogówek was 884,6 m3d-1 and the maximum value of inflowing wastewater accounted 84,5% of the project value. The treatment efficiency in research period was high 96,8% for total suspension, 98% for BOD5 and 91,7% for COD respectively. During the observation period, the impact of increased inflow of rainwater on the outflow quality wasn’t observed. The reduction of pollution level in period with increased wastewater inflow was above 90%. The treatments that increased retention of the catchment allow to reduce inflow of rainwater by 41,3%.

3

Charakterystyka dopływu ścieków do oczyszczalni ścieków w miejscowości turystycznej

Widera D., Pawęska K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 1

53--60

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące ilości ścieków dopływających siecią kanalizacyjną oraz ilości ścieków dowożonych taborem asenizacyjnym do oczyszczalni ścieków w Sławie. Obserwacje obiektu prowadzono w okresie styczeń 2013 – wrzesień 2017. W okresie tym ocenie poddano wielkości dobowych dopływów ścieków do oczyszczalni ze skanalizowanych obszarów gminy Sława oraz sumy miesięczne ilości ścieków dowożonych do oczyszczalni taborem asenizacyjnym. Ilość ścieków poddawanych oczyszczeniu porównano z wartością projektową. Średni pomierzony dopływ ścieków w okresie badawczym kształtował się na poziomie 1971,1 m3·d-1 i stanowił ok. 66% projektowanego przepływu ścieków dla oczyszczalni. Dodatkowo w pracy określono procentowy udział ilości ścieków dowożonych poddawanych oczyszczeniu w stosunku do całkowitej ilości ścieków. W pracy zwrócono uwagę na sezonowe zmiany związane z ilością ścieków dowożonych taborem asenizacyjnym wynikające z turystycznego charakteru regionu. Sezonowe zmiany wpływają na zwiększenie procentowego udziału ścieków pochodzących ze zbiorników bezodpływowych w stosunku do ilości ścieków dopływających siecią kanalizacyjną. W miesiącach letnich (lipiec, sierpień) w analizowanym okresie badawczym udział ten wynosił od 17,1 do 19,9%. Znaczące udziały ścieków dowożonych w miesiącach letnich w stosunku do ilości ścieków dopływających siecią kanalizacyjną mogą przyczynić się do zaburzeń procesów technologicznych oraz wpłynąć na sprawność oczyszczania.

EN

The paper presents the results of the research concerning the amount of wastewater influent to the wastewater treatment plant in Sława through sewerage system as well as the amount of wastewater delivered by the sanitation fleet. The research was conducted between January 2013 – Septemper 2017. In this period, the daily wastewater inflow to the wastewater treatment plant and monthly sums of wastewater delivered by the sanitation fleet were evaluated. The average volume of the treated sewage was compared to the designed value. The average measured wastewater inflow in the research period was 1971.1 m3·d-1 and constituted about 66% of the designed inflow to the wastewater treatment plant. Additionally, the percentage share of wastewater delivered by sanitation fleet was estimated in comparison to total amount of treated wastewater. The seasonal changes concerning the quantity of wastewater delivered be the sanitation fleet, resulting from the touristic characteristic of region was taken into account. The seasonal variation had an influence on increasing the percentage of wastewater from septic tanks, cesspools compared to wastewater from sewerage system. In the summer months (July, August), in the analysed period, the percentage share was from 17.1% to 19.9%. Significantly, the shares of the delivered wastewater by sanitation fleet in the summer period, compared to wastewater amount from the sewerage system, could cause technological problems as well as influence the treatment efficiency.

4

Problemy oczyszczania ścieków w miejscach obsługi podróżnych

Pawęska K., Bawiec A.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2018

|

Nr 4

150--154

PL

Celem artykułu jest przedstawienie problemów związanych z oczyszczaniem ścieków o trudnym składzie fizykochemicznym w miejscach obsługi podróżnych (MOP). Obiekty istniejące oraz te będące w fazie realizacji wyposażane są w instalacje przeznaczone do gromadzenia i oczyszczania ścieków. Są to systemy pracujące w konwencjonalnych technologiach przy założeniu, że oczyszczaniu poddawane będą ścieki bytowe. W przypadku MOP skład fizykochemiczny ścieków doprowadzanych do układów oczyszczania zależny jest od kategorii obiektu (I-III) i różni się znacząco od składu ścieków bytowych, głównie z powodu wysokich stężeń azotu amonowego (znaczący udział moczu w ogólnej ilości ścieków). Oczyszczanie ścieków powstających w Miejscach Obsługi Podróżnych jest zadaniem skomplikowanym przede wszystkim ze względu na wysoką nierównomierność powstawania będącą wynikiem zmiennej intensywności ruchu na drogach oraz brak kontroli nad jakością gromadzonych ścieków - zarówno dla ścieków z konwencjonalnych sanitariatów jak i dla tych pochodzących z punktów zrzutu z pojazdów ciężarowych i autobusów.

EN

The main aim of the paper was to present problems related to treatment of wastewater with difficult physicochemical composition in the Motorway Rest Areas. Existing objects and those under construction are equipped with installation dedicated to collecting and wastewater treating. There are systems which use conventional technologies assuming that domestic wastewater are treating. In the case of the Motorway Rest Areas, the physicochemical composition of wastewater supplied to the system depends on object’s category (I-III) and is significantly different from domestic wastewater composition mainly due to high concentration of ammonium nitrogen (significant proportion of urine in total volume of wastewater). It is the complicated task to treat wastewater generated in the Motorway Rest Areas because of high inequality of supply which is result of varying road traffic intensity lack of control over the quality of the collected sewage - both for conventional sanitary systems and for those coming from trucks and buses.

5

Operating household wastewater treatment plants in the light of binding quality standards for wastewater discharged to water bodies or to soil

Jawecki B., Pawęska K., Sobota M.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 32

31--39

EN

The study presents the legal requirements concerning the quality of wastewater discharged to waterbodies and to soil after treatment in household wastewater treatment plants located in agglomerations or outside them. The procedure of stopping the operation of a household treatment plant that doesn't meet the statutory wastewater treatment efficiency was presented. The decision ordering to stop the use of a household wastewater treatment plant has to be preceded by a decision ordering to take measures to limit its adverse impact on the environment. The clarification procedure has to determine the adverse impact on the environment in a doubtless manner and it has to be reflected in the documentation. The assessment of adverse impact should take into account the binding standards of use of the environment. Stopping the operation of a household wastewater treatment plant may result in issuing a decision ordering the user to connect to the sanitary sewage system.

PL

W pracy przedstawiono wymogi prawne, dotyczące jakości ścieków wprowadzanych do wód i do ziemi po oczyszczeniu w przydomowych oczyszczalniach ścieków zlokalizowanych na terenie aglomeracji lub poza nią. Wskazano procedurę wstrzymania eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków, w sytuacji gdy nie spełnia ona wymaganej przepisami skuteczności oczyszczania ścieków. Decyzja o wstrzymaniu eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków musi być poprzedzona decyzją nakazującą ograniczenie negatywnego oddziaływania przydomowej oczyszczalni ścieków na środowisko. Postępowanie wyjaśniające negatywne oddziaływanie na środowisko musi zostać stwierdzone w sposób niebudzący wątpliwości oraz znajdować odzwierciedlenie w dokumentacji postępowania, a ocena negatywnego oddziaływania na środowisko powinna uwzględniać obowiązujące standardy korzystania ze środowiska. Konsekwencją wstrzymania eksploatowanej przydomowej oczyszczalni może być wydanie decyzji nakazującej podłączenie się do kanalizacji sanitarnej.

6

Activated Sludge Technology Combined With Hydroponic Lagoon as a Technology Suitable for Treatment of Wastewater Delivered by Slurry Tanks

Pawęska K., Bawiec A.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

29--37

EN

The paper presents information related to the use of hydrophytic technology combined with traditional activated sludge solution for wastewater treatment in areas without central sewage system. The analyzed wastewater treatment plant (WWTP) was operated in activated sludge technology with a hybrid activated sludge reactor where biomass is kept in a settled and suspended form. Treatment system was completed with a hydroponic lagoon. Hydroponic lagoon has been used as tertiary treatment, in which the self-cleaning processes with the participation of the plant has come to an additional reduction of nutrients. The analyzed three-stage treatment plant is located in the municipality of Nowa Sól. Only domestic wastewater delivered by slurry tanks is treated there in the amount of 60 m3/d. During the observation, high average concentrations of total nitrogen (201.0 mgN/dm3) was observed and organic matter expressed by COD reaching 1341.5 mgO2/dm3 and BOD5 on the level of 246.3 mgO2/dm3 were noted. A characteristic feature of the object designed for wastewater treatment delivered by slurry tanks is high irregularity of wastewater supply and high instantaneous loads of pollutants (the system does not provide expansion tank). The biggest inequality factor of the flow to the reactor was observed in December 2014 (Nd=3.9). During the observations days with no inflow of sewage also occurred. The study shows the dynamics of changes in the amount of delivered domestic wastewater and sewage flowing out of the treatment plant including inequality factor. Information about the quality of wastewater was used to determine the reduction of concentrations of pollutants such as organic matter, suspended solids, nitrogen and phosphorus.

7

Chemizm płytko zalegających wód gruntowych na przykładzie wybranych miejscowości w gminie Gorzyce

Pawęska K., Bawiec A., Malczewska B., Bauerek A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

216--226

PL

W Polsce około 40% ludności mieszka na terenach wiejskich i mimo postępu w budowie infrastruktury technicznej związanej z przesyłem i dystrybucją wody nadal można spotkać rejony, w których woda na cele spożywcze pozyskiwana jest ze studni. Przedmiotem pracy była ocena jakości płytko zalegających (98–604 cm) wód gruntowych stanowiących źródło wody przeznaczonej do spożycia na terenach wiejskich. Badaniami objęto 8 studni zlokalizowanych w gminie Gorzyce. Analizie poddano następujące parametry: pH, tlen rozpuszczony, przewodność elektrolityczna, BZT5, formy azotu, fosfor ogólny oraz fosforany jak również jony SO4-, Na+, K+, Ca++ i Mg++. Wyniki badań przestawiono w postaci średnich stężeń analizowanych parametrów z okresu badawczego dla każdej studni. Wyniki badań potwierdzają fakt, iż słabo zabezpieczone studnie cechują się gorszą jakością wody; w kilku z omawianych przypadków średnie stężenie analizowanych parametrów przekroczyło normy dopuszczalne dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

EN

In Poland about 40% of the population lives in a rural areas and despite of the great technical progress in the infrastructure, there are still areas without water supply system where portable water is drawn from the well. The subject of this work was to evaluate the quality of shallow well water (98–604 cm), which is a source of water for consumption. Studies covered 8 wells in the Gorzyce commune. The following chemical components: pH, dissolved oxygen, electrolytic conductivity, BOD5, nitrogen, total phosphorus and phosphates, and ions of SO4-, Na, K+ , Ca++ and Mg++ were analyzed. The results of the studies are described by the mean concentrations of components in analyzed period of time. The results confirm the fact that, poorly protected wells have a worse quality of water. Moreover a few cases, the average concentration of the analyzed indexes exceed acceptable standards for drinking water.

8

Analiza zasadności projektowania i wyposażania nieruchomości w przydomową oczyszczalnię ścieków w kontekście warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi

Jawecki B., Pawęska K.

Instal

|

2017

|

nr 3

59--65

PL

W pracy przedstawiono analizę zasadności wyposażania nieruchomości w przydomowe oczyszczalnie ścieków (POŚ) pod względem wymogów, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub ziemi. Obowiązujące przepisy dzielą POŚ na dwie grupy: zlokalizowane na terenie aglomeracji i poza nią, dla których ustanowiono różne standardy jakości ścieków oczyszczonych. Analizowano różne warianty projektowe stężenia ścieków surowych i ich skuteczności oczyszczania, dla rożnych rodzajów POŚ. Wszystkie z badanych rodzajów POŚ zlokalizowanych poza aglomeracją spełniają wymagania dla wprowadzania ścieków do ziemi. Większość analizowanych rodzajów POŚ zlokalizowanych poza aglomeracją spełnia wymagania dla wprowadzania ścieków do wód i urządzeń wodnych, przy czym część POŚ nie powinna być stosowana na terenach, z których ścieki dopływają do jezior i sztucznych zbiorników wodnych. Zaobserwowano, że w przypadku, gdy nie ma jeszcze kanalizacji, niezalecane jest wyposażenie nieruchomości w POŚ położonych na terenie aglomeracji o RLM >10 000. Odnotowano, że w określonych przypadkach, POŚ z drenażem rozsączającym, filtrem piaskowym, złożem biologicznym, osadem czynnym, złożem gruntowo-roślinnym, może spełniać standardy, jakości dla ścieków wprowadzanych do środowiska, z aglomeracji o RLM 2000-9999. Stwierdzono, że przy projektowaniu POŚ nie należy przyjmować optymistycznych, najbardziej korzystnych, założeń projektowych (niskie stężenia ścieków surowych, zbyt wysoka skuteczność oczyszczania), gdyż konsekwencją niedotrzymania wymogów stawianych ściekom odprowadzanym do wód lub ziemi, może być decyzja administracyjna wstrzymująca eksploatację POŚ.

EN

The paper analyses the advisability of equipping real properties with household wastewater treatment plants (HWTP) in the light of the conditions that must be fulfilled when discharging wastewater to waters or to soil. Pursuant to binding regulations, HWTPs are divided into two groups: those located in urban agglomerations and those outside them, for which different standards of treated wastewater quality have been determined. Different variants of raw sewage concentration and treatment efficiency were tested for various types of HWTPs. All of the analysed HWTPs located outside agglomerations meet the requirements for discharging wastewater to soil. Most of the analysed HWTP types located outside agglomerations fulfil the requirements for discharging wastewater to waters and water facilities. However, some of them should not be used in areas from which wastewater is discharged to lakes and artificial water reservoirs. It was noted that in cases where sewage systems have not been installed yet, it is not recommended to equip properties located in areas of an equivalent number of inhabitants (E.P.) >10 000 in household wastewater treatment plants. It was also observed that in certain cases, HWTPs with infiltration drainage, sand filter, biological system, activated sludge and soil and vegetation filter may meet the quality standards for wastewater discharged to the environment from agglomerations of P.E. 2000-9999. It was determined that the designing of HWTPs, should not be based on optimistic, most beneficial design assumptions (low concentrations of raw sewage, excessively high treatment efficiency), because failure to meet the requirements for wastewater discharged to waters or to soil may result in an administrative decision suspending the operation of the HWTP.

9

Air temperature variability on the silesian lowlands in the years 1957-2014

Włodek S., Sikora J., Pawęska K., Biskupski A., Owsiak Z., Maga J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr IV/3

1877--1886

EN

Results of air temperature measurements in the 1957-2014 multi-annual period were analysed in the paper. The data originated from Jelcz-Laskowice locality situated in the south-western part of Poland, at the flat part of the Lower Silesia, on Silesian Lowlands. Average annual and monthly air temperatures and the number of days of thermal seasons duration were analysed. Trends of changes were set and extreme values of average monthly air temperatures were analysed. Mean annual air temperatures in the studied multi-annual period revealed a tendency to increase. Average monthly extreme values of the analysed factor revealed a similar direction of changes; however, more apparent changes occurred for the maximum values. Over the analysed period, average monthly air temperatures revealed a tendency to increase. The most serious changes occurred in July, slightly lesser in August, May and April. The number of days in the years 1957-2014 in the interval limited by the air temperature threshold values: 0°C, 5°C and 15°C was greatly diversified. Analysed results had a clear growing tendency for the summer, slightly lower for the spring, but evidently declining for the autumn.

10

Wastewater treatment in submerged aerated biofilter under condition of high ammonium concentration

Pawęska K., Bawiec A., Pulikowski K.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2017

|

Vol. 24, nr 3

431--442

EN

Treatment of wastewater produced in Service Areas (SA) located on expressways and highways is a worldwide problem because of increasing amount of roads and specific composition of those kinds of sewage. Insufficient removal of pollutants from wastewater discharged into surface water may cause serious environmental problems. In the present study efficiency of treatment of wastewater with high ammonium concentration in biological membrane system used on SA was investigated. Concentrations of ammonia nitrogen in wastewater flowing into bioreactor in none of the tested objects did not fall below 99.0 mg of N-NH4·dm−3. Because of high ammonium content in sewage and high pH reaching value about 9, it is almost impossible to create favorable conditions for microorganisms that run purification processes resulting in low efficiency of phosphorus and nitrogen removal (reduction of biogenic compounds did not exceed 15%). Treatment of wastewater consisting mainly of urine with commonly used biological membrane technology has to be widely tested to perform suitable quality of discharged wastewater, to provide safety of surface water environment.

11

Seasonal Changes in the Reduction of Biogenic Compounds In Wastewater Treatment Plants Based on Hydroponic Technology

Bawiec A., Pawęska K., Pulikowski K.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 2

128--134

EN

The study presents the results of the treatment of domestic and industrial wastewater with respect to the reduction of nitrogen and phosphorus compounds. The analysis encompasses the results of physical and chemical tests of effluents from two facilities based on hydroponic technology: wastewater treatment plants with hydroponic lagoons using the BIOPAX technology – Paczków, Poland and the Organica technology – Szarvas, Hungary. Monthly treatment effectiveness was determined basing on these analyses. The composition of wastewater flowing into the lagoon (after mechanical treatment) and wastewater discharged to the collector in 2009–2011 was subject to physical and chemical analysis in both facilities. The effluent quality was determined basing on the concentration of total phosphorus, total nitrogen and ammonium nitrogen. Mean annual results of the operation of both objects were high. For the wastewater treatment plant in Paczkow, operating in the BIOPAX technology, the effectiveness of treatment with respect to total nitrogen throughout the analysed period ranged from 76.9–84.4%. Total phosphorus was eliminated from wastewater with an effectiveness of 96.4–98.0%. Such high reduction level was caused by the application of additional precipitation process in the chambers of activated sludge reactor. The hydroponic plant in Szarvas (Organica technology) was characterised by a high effectiveness of reduction with respect to ammonium nitrogen: 92.0–93.0%, while the reduction of total phosphorus fell into the range 49.3–55.3%.

12

Changes in the Microbial Composition of Municipal Wastewater Treated in Biological Processes

Bawiec A., Pawęska K., Jarząb A.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 3

41--46

EN

Municipal wastewater is characterized by diverse microbial content, largely dependent on their sources as well as many other factors like condition and health of their producer, but also environmental factors. The number and share of individual bacterial population in wastewater is changing during the process of their treatment in wastewater treatment plants. The microbial content of treated wastewater is significantly affected by the type of technology used for wastewater treatment. The paper presents the results of the species composition of bacteria present in the wastewater at various stages of treatment for the two different technologies. Samples of wastewater from hydroponic wastewater treatment plant and from the plant whose technology is based on biofilters were analysed. A key mechanism for wastewater treatment in both cases is biological treatment, using microbial activity that decomposes pollutants in the wastewater, which significantly contributes to changes in the species composition of bacteria comparing to microbiological composition of sewage flowing into the treatment plant. Analyses of microbial composition showed that in the objects consisting of preliminary tank and biofilter, composition of bacteria species is changing, but many species isolated from raw sewage is also found in treated wastewater. In the plant with hydroponic lagoon after wastewater treatment throughout the process system, bacteria present in raw sewage or in wastewater after biological treatment were not identified in the outlet.

13

Zawartość żelaza i manganu oraz wybranych metali ciężkich na przykładzie wód ze studni gospodarczych w gminie Gorzyce

Pawęska K., Malczewska B., Bawiec A., Bauerek A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 49

131--135

PL

Przedmiotem pracy była ocena jakości płytko zalegających wód gruntowych stanowiących źródło wody przeznaczonej do spożycia na terenach niezurbanizowanych. Badaniami objęto 8 studni znajdujących się w gminie Gorzyce. Wyniki badań przestawiono w postaci średnich stężeń składników z okresu badawczego dla każdego obiektu. Wyniki badań potwierdzają fakt iż, słabo zabezpieczone studnie cechują się gorszą jakością wody. W większości z omawianych przypadków średnie stężenie analizowanych zanieczyszczeń (dotyczy to w szczególności żelaza i manganu) przekraczało graniczne wartości ustanowione dla wody do picia.

EN

The subject of the study was to estimate the quality of shallow groundwater from wells which are the source of drinking water. The study included 8 wells located in the municipality of Gorzyce. The results are presented as medium concentrations of the analyzed components during one year of observation. The results confirm that poorly protected wells are characterized by poorer quality water. In most of the analyzed cases, the average concentration of pollution indexes (this applies particularly to iron and manganese concentration) exceed the limits established for drinking water.

14

Precipitation variation in the Widawa River basin in the multi-year period 1956-2012

Włodek S., Pawęska K., Biskupski A., Sikora J., Sekutowski T. R., Maga J., Jakubowski T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/4

1947--1959

EN

The paper analyses results of measurements of precipitation amounts in the Widawa River basin in the multi-year period 1956-2012. Analysed were annual, monthly and daily precipitation totals and the numbers of days with precipitation in a year and in a month. Trends of changes were determined and extreme monthly and daily precipitation totals were analysed. Annual precipitation totals over the analysed multi-year period were very strongly diversified. Despite a considerable spread of results, the distribution in time did not reveal any clear tendency of changes, the trend line was almost horizontal. The number of days in a year with precipitation revealed an obvious decreasing trend, particularly within the fraction of days with precipitation <1mm. Average daily precipitation obtained from the ratio of annual precipitation total and the number of days with precipitation showed a growing tendency. December was the month in which the highest number of days with precipitation was noted during the multi-year period 1956-2012. Considering the fewest number of days with precipitation, similar results were obtained for three months. In May and September the least number of days with precipitation was registered eleven times. Only once a less often mentioned number of days occurred in October. A summary of maximum numbers of days with precipitation occurring over a month revealed a declining trend. The diagram of the least number of days with precipitation in a month also revealed a decreasing tendency.

15

Budowa i funkcjonowanie przydomowych oczyszczalni ścieków w świetle obowiązujących przepisów - część 2

Jawecki B., Marszałek J., Pawęska K., Sobota M., Malczewska B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr II/2

569--580

PL

Przedmiotem publikacji są wymagania prawne stawiane budowie i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków. Publikacja składa się z dwóch części. W drugiej części artykułu wskazano ograniczenia wynikające m.in. z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, odnośnie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Zaprezentowano wymagania techniczne jakie należy spełnić przy lokalizowaniu indywidualnej oczyszczalni w obrębie działki budowlanej. Przedstawiono standardy jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych z przydomowych oczyszczalni do wód lub do ziemi z uwzględnieniem wymagań jakie należy spełnić w zależności od ich położenia (w obrębie lub poza aglomeracją). Podano przypadki, w których wymagane jest zgłoszenie eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Stwierdzono, że część przydomowych oczyszczalni ścieków, szczególnie tych położonych na terenie aglomeracji, może nie spełniać współczesnych wymogów skuteczności oczyszczania ścieków odprowadzanych do wód, urządzeń wodnych lub ziemi. W pierwszej część (Jawecki i in. 2016) przedstawiono definicję oraz główne rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków, wymagane pozwolenia, a także przypadki, w których możliwa jest budowa przydomowej oczyszczalni ścieków.

EN

The main aims of the paper are legal requirements demanding to construction and operation of domestic treatment plants. The publication consists of two parts. In these part of article (2nd part) the limitation arising a.i. from local development plans, water protection zones, according to constructions of domestic wastewater treatment plants are pointed. Technical requirements that should be met by locating domestic wastewater treatment plant in real property area are presented. The standards of treated wastewater quality, discharged into water or soil including the requirements to be met depending of location (in or out of agglomeration) are shown. Additionally, cases in which operating application of domestic wastewater treatment plant to the mayor is required, are listed. It was concluded, that part of the domestic wastewater treatment plants, especially those located in agglomeration area, will not met present requirements of the effectiveness of wastewater treatment discharged into surface water, water facilities or soil. In the first part of article (Jawecki i in. 2016) the definition and basic types of domestic wastewater treatment plants was described, required permissions, as well as cases in which it is possible the construction of domestic wastewater treatment plants.

16

Budowa i funkcjonowanie przydomowych oczyszczalni ścieków w świetle obowiązujących przepisów - część 1

Jawecki B., Marszałek J., Pawęska K., Sobota M., Malczewska B.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr II/2

501--516

PL

Przedmiotem artykułu są wymagania prawne stawiane budowie i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków. Publikacja składa się z dwóch części. W prezentowanej pierwszej części przedstawiono definicję i podstawowe rodzaje przydomowych oczyszczalni oraz ich skuteczność. Zaprezentowano w jakich przypadkach można wyposażyć nieruchomość w taką oczyszczalnię, m.in. brak kanalizacji oraz ograniczeń wynikających z ustaleń aktów prawa miejscowego. Wyszczególniono przypadki, w których budowa przydomowej oczyszczalni wymaga uzyskania pozwolenia na budowę i/lub pozwolenia wodnoprawnego (w tym wymagania stawiane projektom) oraz innych zezwoleń wynikających z przepisów szczególnych. W drugiej części artykułu (Jawecki i in. 2016) wskazano ograniczenia lokalizacji przydomowych oczyszczalni ścieków wynikające z aktów prawa miejscowego. Zaprezentowano wymagania techniczne jakie należy spełnić przy lokalizowaniu indywidualnej oczyszczalni w obrębie działki budowlanej. Przedstawiono także standardy jakości ścieków oczyszczonych wprowadzanych z przydomowych oczyszczalni do wód lub do ziemi. Wskazano na obowiązek zgłoszenia eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków.

EN

The main aims of the paper are legal requirements demanding to construction and operation of domestic treatment plants. The publication consists of two parts. In the first part of article the definition and basic types of wastewater treatment plants and its effectiveness are described. In the paper, cases in which real properties can be equipped with domestic wastewater treatment plant for example: lack of sewage system and restrictions arising under the local legislation are presented. Cases, where construction of domestic wastewater treatment plant requires a building permit and/or water permit (including requirements for project) and other permits under the special provisions, were specified. In the second part of article (Jawecki et. al. 2016) limitation the location of domestic wastewater treatment plant under the local law were presented. Technical requirements that should be met by locating domestic wastewater treatment plant in real property area was presented. The standards of treated wastewater quality, discharged into water or soil was described. Cases in which operating application of domestic wastewater treatment plant to the mayor is required, were listed.

17

Changes in increment of trees diameters on plant-soil treatment system after long-term irrigation with domestic sewage

Pawęska K., Kuczewski K.

Archives of Environmental Protection

|

2016

|

Vol. 42, no. 4

96--103

EN

Carbon dioxide sequestration and its long-term immobilisation in biomass is recently an extremely significant problem. Its greatest reserves occur in forests growing all over the globe. A human being, through their conscious action, ought to affect, among other things, the amount of carbon dioxide discharged into the atmosphere and its rational management. Here, quite a good solution seems to be the immobilisation of CO2 in biomass of plants, and in particular, in trees, characterised by their longevity, which are used most frequently for that purpose. Such carbon dioxide management allows for its several-decade immobilisation within living plants, while a further processing of wood mass allows for halting it for consecutive years in products manufactured. Additionally, in the case when within a selected land planted with trees the effluent irrigation is being carried out, simultaneous sewage treatment is also an advantage. By using plants characterised by intense increment in biomass within facilities, also biogens occurring in effluents may be effectively removed. In the analysed case, sewage treatment consisted in entry of household sewage into a prepared surface which was previously subject to mechanical purification. All the sections were sown with grass mixture and plantings of poplar were used. Observations were made during the period of 17 years. The effluents entered onto the surface of the sections and the effluents outflowing from the facility were subject to a physicochemical analysis in order to determine the operational efficiency of a plant - soil treatment system. Also, a threefold inventory of a forest stand was made in order to determine the increment in trees. The last inventory was made in 2014. Based on dendrological characteristics, the average volume of wood mass obtained from the land irrigated with effluents was assessed. A rational management of effluents on the grounds without any central drainage allows for a parallel solution to some problems. First of all, purification of effluents in a natural environment by closing the matter cycle, and additionally contributing to the limitation of carbon dioxide emission by its halting in plant biomass.

PL

Sekwestracja dwutlenku węgla, jego długotrwałe unieruchomienie w biomasie jest ostatnio problemem niezwykle istotnym. Największe jego rezerwy znajdują się w lasach porastających kule ziemską. Człowiek poprzez swoje świadome działanie powinien wpływać między innymi na ilość dwutlenku węgla odprowadzanego do atmosfery oraz na racjonalne gospodarowanie nim. Dość dobrym rozwiązaniem zdaje się tu być unieruchomienie CO2 w biomasie roślin, a w szczególności w charakteryzujących się długowiecznością drzewach, które wykorzystywane są w tym celu najczęściej. Taka gospodarka dwutlenkiem węgla pozwala na kilkudziesięcioletnie unieruchomienie go w żywych roślinach, natomiast dalsza przeróbka masy drzewnej na zatrzymanie go przez kolejne lata w wytworzonych produktach. Dodatkowo w przypadku kiedy na wybranym, obsadzonym drzewami terenie prowadzi się nawodnienia ściekami, korzyścią jest również równoczesne oczyszczanie ścieków. Przy wykorzystaniu na obiektach roślin charakteryzujących się intensywnym przyrostem biomasy można również efektywnie usunąć biogeny znajdujące się w ściekach. W analizowanym przypadku oczyszczanie ścieków polegało na wprowadzeniu na przygotowaną powierzchnię ścieków bytowych, poddanych wcześniej mechanicznemu oczyszczeniu. Wszystkie kwatery obsiano mieszanką traw oraz zastosowano nasadzenia topolowe. Obserwacje prowadzono przez okres 17. lat. Analizie fizykochemicznej poddawano ścieki wprowadzane na powierzchnię kwater oraz odpływające z obiektu celem określenia skuteczności pracy oczyszczalni roślinno-glebowej. Przeprowadzono również trzykrotną inwentaryzację drzewostanu w celu określenia przyrostu drzew. Ostatnią inwentaryzację wykonano w roku 2014. Na podstawie charakterystyki dendrologicznej oszacowano średnią miąższość masy drzewnej uzyskanej z terenu nawadnianego ściekami. Racjonalna gospodarka ściekami na terenach bez centralnej kanalizacji pozwala na równoległe rozwiązanie kilku problemów. Przede wszystkim oczyszczanie ścieków w środowisku naturalnym poprzez zamykanie obiegu materii, a dodatkowo przyczynianie się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla poprzez zatrzymywanie go w biomasie roślin.

18

Analiza wybranych parametrów w ściekach bytowych dowożonych taborem asenizacyjnym do gminnej oczyszczalni

Pawęska K., Bawiec A.

Technologia Wody

|

2015

|

Nr 6 (44)

104--108

PL

W pracy przedstawiono zmiany wybranych parametrów ścieków bytowych dowożonych taborem asenizacvjnym do małej gminnej oczyszczalni ścieków, zlokalizowanej w Kminie wiejskiej woj. dolnośląskiego. Obserwacje obejmowały okres od lipca 2011 r. do czerwca 2012 r. Dane o składzie i objętości ścieków notowane były podczas każdorazowego przyjęcia ścieków na stację zlewczą. Obserwowana oczyszczalnia ścieków zaprojektowana została docelowo jako obiekt przyjmujący nieczystości ze skanalizowanych miejscowości objętych planem aglomeracji, ujętym w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Przepustowość obiektu w 2015 r. wynosić będzie l558,l m3d-1 W składzie ścieków dowożonych taborem uwidacznia się sezonowa zmienność dotyczącą temperatury oraz odczvnu. Przewodność ścieków przyjmowanych przez stację zlewczą oczyszczalni w ciągu roku obserwacji nie charakteryzowała się istotnymi różnicami statystycznymi. Udział ścieków bytowych dowożonych w stosunku do dopływających przewodami kanalizacyjnymi był wysoki (54%). 'Tak duża dysproporcja powodować może zakłócenia w procesie technologicznym jak również może wpływać na całkowitą ilość osadów powstających na oczyszczalni.

EN

The paper presents changes in selected parameters of domestic wastewater delivered by slurry tanks to a small municipal wastewater treatment plant located in the rural province of Lower Silesia. Observations included the period of VII 2011 - VI in 2012: data of the composition and volume- of wastewater were traded each lime during taking wastewater to the disposal station. The observed wastewater treatment plant has been designed as an object I hat eventually will take sewage from sewered villages included into agglomeration plan listed in the National Programme of Municipal Wastewater Treatment. Throughput of the plant in 2015 will amount to J 15581m3d-1. In composition of delivered wastewater, seasonal variation of tempera lure and ph is visible. Conductivity of sewage taken by disposal station of WWTP during a year of observation was not characterized by significant statistic differences. The share of domestic wastewater delivered to the plant in relation to sewage inflowing by pipes was high -54%. Such a large mismatch may cause interference in the technological process and may also affect the total amount of sludge produced at the plant.

19

Seasonal changes in phosphorus load flowing out of small agricultural catchments

Pulikowski K., Pawęska K., Bawiec A.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 1

81--86

EN

In this article distribution of monthly phosphorus loads flowing out of two agricultural catchments which are located in different physiographic conditions of Lower Silesia was analysed. Loads of phosphorus runoff from the catchment located in the piedmont part of Lower Silesia in each month rarely exceed 0.10 kg P · ha-1. The size of annual load is determined by loads obtained in two months of early spring. Much lower loads obtained for lowland catchment, located near Wroclaw. Values calculated for each month rarely exceed the value of 0.01 kg P · ha-1. Culmination of loads bringing away is a bit more extended in a time compared to the catchment located on Sudety Mts. Foreland. Much higher loads are observed during the period from January to April – this period has a major impact on the size of phosphorus load that flows out from this catchment during whole hydrological year. The obtained results clearly indicate that the threat of watercourses and water reservoirs supply in phosphorus compounds from agricultural land is periodic and it is particularly high during early spring. Phosphorus load flowing out from the analyzed catchments is very diverse. From facility located on Sudety Foothill in hydrological year, during research period, flowed away average 0.81 kg P · ha-1. Significantly lower values were obtained for second facility and it was average 0.15 kg P ha-1 during a year. The size of load discharged during a year is largely determined by amount of phosphorus load flowing out during winter half of the year (from XI to IV). In case of foothill catchment in this period flowed out average 0.56 kg P · ha-1, which presents 69% of annual load and in lowland catchment this percentage was even slightly higher and was 73%.

20

Zmiany składu fizykochemicznego w wodach ujęciowych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego

Pawęska K., Bawiec A., Włodek S., Maras R.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 44

210--216

PL

Na terenach wiejskich, ze względu na brak sieci wodociągowej, głównym źródłem wody przeznaczonej na cele bytowe są płytko kopane studnie. Jakość wód ujmowanych w ten sposób nie podlega regulacjom prawnym obowiązującym w Polsce, a dotyczącym jakości wody ujmowanej do spożycia przez ludzi, przez co często nie odpowiadają standardom. Problemem stają się studnie, w których zaprzestano prowadzenie poborów wody na cele bytowe po podłączeniu budynku do powstałej sieci wodociągowej. W pracy przedstawiono wyniki badań składu fizykochemicznego wód uzyskiwanych z płytko kopanych studzien zlokalizowanych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego. Analizie poddano zwartość mineralnych form azotu tj. azotanów i azotynów, dodatkowo określono stężenia azotu amonowego oraz fosforanów. Badania uzupełniono zmianami wartości pH i przewodności elektrolitycznej. W przypadku azotanów i azotynów najwyższe stężenia i związane z tym przekroczenia norm zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia obserwowano w studni 1 i 3. W okresie badawczym zanotowano sezonową zmienność stężeń azotu amonowego przejawiającą się we wzroście tego parametru w miesiącach zimowych. Azot amonowy był także wskaźnikiem, którego przekroczenia zanotowano we wszystkich badanych studniach co najmniej jeden raz w okresie badawczym. Fosforany kształtowały się w analizowanych próbkach na poziomie od 0,12 do 0,17 mg PO /dm3.

EN

Due to a lack of centralized water supply network on rural areas, the main source of water for household use are shallow dug wells. The quality of water taken in this way is not a subject of law regulations in Poland which are connected with quality of water taken for human consumption, which is the reason why this kind of water do not often meet the standards. Wells that are no longer exploited by taking water for living purposes because of households’ connection to the central water supply, are becoming a problem The paper presents the results of physicochemical composition of water samples taken from shallow dug wells located on the rural areas. The con- centrations of mineral forms of nitrogen, i.e. nitrates, nitrites further the concentrations of ammonia nitrogen and phosphate were analysed. Additionally, changes of pH and conductivity were measured. In the case of nitrate and nitrite highest concentrations exceeding the standards contained in the Regulation of the Minister of Health were observed in wells 1 and 3. During the study period, seasonal variation of concentrations of ammonium nitrogen were observed as reflected in the increase of the parameter in winter months. Ammonium was also an indicator whose concentrations exceeded regulated norms at least once during the research period in each of the tested wells. Phosphates concentrations in the analyzed samples were at the level 0.12–0.17 mg PO /dm3.