Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pre-seismic Geomagnetic and Ionosphere Signatures Related to the Mw5.7 Earthquake Occurred in Vrancea Zone on September 24, 2016

Stanica D. A., Stanica D., Błęcki J., Ernst T., Jóźwiak W, Słomiński J.

Acta Geophysica

|

2018

|

Vol. 66, no. 2

167--177

EN

To emphasize the relationship between the pre-seismic geomagnetic signals and Vrancea seismicity, in this work it is hypothesized that before an earthquake initiation, the high stress reached into seismogenic volume generates dehydration of the rocks and fracturing processes followed by release of electric charges along the faulting systems, which lead to resistivity changes. These changes were explored on September 2016 by the normalized function Bzn obtained from the geomagnetic data recorded in ULF range (0.001-0.0083 Hz). A statistical analysis was also performed to discriminate on the new Bzn* time series a pre-seismic signature related to the Mw5.7 earthquake. Significant anomalous behavior of Bzn* was identified on September 21, with 3 days prior to the onset of the seismic event. Similar information is provided by registrations of the magnetic and electron concentration variations in the ionosphere over the Vrancea zone, by Swarm satellites, 4 days and 1 day before the earthquake.

2

Ocena efektywności nawozów fosforowo-siarkowych produkowanych na bazie mielonego fosforytu. Cz. 1, Technologia wytwarzania nawozów

Korzeniowska J., Stanisławska-Glubiak E., Hoffmann J., Górecka H., Jóźwiak W., Wiśniewska G.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 5

803-806

PL

Badano możliwość zwiększenia agronomicznej efektywności stosunkowo niskiej jakości fosforytu poprzez odpowiedni dodatek siarki i zgranulowanie obu składników metodą kompaktowania. Skomponowano 6 wariantów nawozów fosforowo-siarkowych o różnym stosunku fosforu do siarki i przedstawiono ich skład chemiczny oraz parametry granulacji. Na podstawie zawartości fosforu rozpuszczalnego w kwasie mrówkowym można przypuszczać, że najlepiej dostępny dla roślin będzie fosfor z nawozu o stosunku P:S = 1,35:1. Teza ta wymaga sprawdzenia w warunkach doświadczeń rolniczych.

EN

Morocco phosphate, S, bentonite and molasses were mixed together (P:S ratio 10:1 to 1.35:1) granulated by compacting, dried and analyzed for total and soluble P, S, Ca and Mg by inductively coupled plasma emission spectrometry, as well as for granule size (1.64-4.76 mm) and mech. strength. The granules met the quality requirements for fertilizers.

3

Effect of sulphur added to phosphate rock on solubility and phytoavailability of phosphorus

Stanisławska-Glubiak E., Korzeniowska J., Hoffmann J., Górecka H., Jóźwiak W., Wiśniewska G.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2014

|

Vol. 16, nr 1

81--85

EN

For ground phosphate rock (GPR) to be applied as phosphorus fertilizer, the availability of phosphorus to plants needs to be improved. One possible way to achieve this is by adding sulphur, which will accelerate decomposition of phosphate in soil owing to the activation of microbiological processes. This study involved granulation of fertilizers composed of phosphate and sulphur mixed at 38:1 and 10:1 ratios and two analogous fertilizer variants but with added molasses as a source of organic carbon for sulphur bacteria. A small-scale industrial installation for production of multi-component fertilizers was used to make granular fertilizer by the compaction method. The granular fertilizers were then tested in an agricultural experiment. The fertilizer in which the phosphate to sulphur ratio was 10:1 produced better effects. Addition of molasses to the fertilizers did not improve their fertilizing capacity.

4

Improvement of the solubility of rock phosphate by co-composting it with organic components

Korzeniowska J., Stanisławska-Glubiak E., Hoffmann J., Górecka H., Jóźwiak W., Wiśniewska G.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2013

|

Vol. 15, nr 4

10-14

EN

One possible way to improve the solubility of phosphate rock is by co-composting it with organic substances. Four variants of composts were made in a biomass composting bioreactor. Ground phosphate rock (GPR) and shredded barley straw, pine sawdust as well as beet pulp pellets were used as compost components. The four composts were different from one another in the type and amount of organic components. The composts were granulated in a pelleting press. Changes in the solubility of phosphorus were assessed via chemical analyses and P-recovery efficiency calculated from the data achieved in a pot experiment. Solubility of ground phosphate rock was increased resulting from co-composting with organic substances, which meant that bioavailability of phosphorus increased. All the tested composts were characterized by a higher ratio of ammonium citrate soluble phosphorus to total phosphorus than non-composted GPR. Co-composting GPR with all the tested organic components yielded better effects than composting it with straw alone. The four composts were characterized by a slow release of P, which justifies our expectation that they will produce residual effects in the years following their application.

5

Electromagnetic study of lithospheric structure in the marginal zone of East European Craton in NW Poland

Jóźwiak W.

Acta Geophysica

|

2013

|

Vol. 61, no. 5

1101-1129

EN

The marginal zone of the East European Platform, an area of key importance for our understanding of the geotectonic history of Europe, has been a challenge for geophysicists for many years. The basic research method is seismic survey, but many important data on physical properties and structure of the lithosphere may also be provided by the electromagnetic methods. In this paper, results of deep basement study by electromagnetic methods performed in Poland since the mid-1960s are presented. Over this time, several hundred long-period soundings have been executed providing an assessment of the electric conductivity distribution in the crust and upper mantle. Numerous 1D, 2D, and pseudo-3D electric conductivity models were constructed, and a new interpretation method based on Horizontal Magnetic Tensor analysis has been applied recently. The results show that the contact zone is of lithospheric discontinuity character and there are distinct differences in geoelectric structures between the Precambrian Platform, transitional zone (TESZ), and the Paleozoic Platform. The wide-spread conducting complexes in the crust with integral conductivity values reaching 10 000 S at 20–30 km depths are most spectacular. They are most likely consequences of geological processes related to Caledonian and Variscan orogenesis. The upper mantle conductivity is also variable, the thickness of high-resistive lithospheric plates ranging from 120–140 km under the Paleozoic Platform to 220–240 km under the East European Platform.

6

Analiza i przetwarzanie danych geofizycznych jako instrument poszukiwań złóż Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej

Speczik S., Dziewińska L., Pepel A., Jóźwiak W.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 452

257--285

PL

Nowoczesna analiza i interpretacja archiwalnych wyników badań geofizycznych pod kątem uzyskania nowych informacji przydatnych w problematyce poszukiwań złóż Cu-Ag pozwala na efektywne wykorzystanie źródłowych danych geofizycznych. Specjalne transformacje anomalii Bouguera w rejonie Mozów–Jany–Nowa Sól–Zatonie wykonane w postaci map anomalii rezydualnych oraz map gęstości grawimetrycznych elementów liniowych o zasięgu regionalnym i lokalnym w wyznaczonych przedziałach głębokościowych umożliwiły odwzorowanie tektoniki i zmian litologicznych. Materiały sejsmiczne przekształcone w postać efektywnych współczynników odbicia (EWO) charakteryzują się zwiększoną rozdzielczością zapisu, szczególnie w odniesieniu do utworów P2. Wyniki interpretacji uszczegóławiają budowę strukturalną i pozwalają na wydzielenie stref zwiększonej miąższości potencjalnych serii okruszcowanych. Interpretacja danych geofizycznych zastosowana w zakresie poszukiwań złóż Cu-Ag przyczynia się dokładniejszego rozpoznania budowy geologicznej utworów P2, szczególnie „anomalnych” serii na pograniczu P2 i P1, oraz do wyznaczenia przebiegu nieciągłości litologiczno-tektonicznych.

EN

Modern analysis and interpretation of unpublished results of geophysical studies in terms of acquisition of new information useful in exploration of Cu-Ag deposits allows for effective use of source geophysical materials. Special-made transformations of Bouguer anomalies in the Mozów–Jany–Nowa Sól–Zatonie area, performed in the form of residual anomaly maps and gravity density maps of linear elements of regional and local extent at given depth intervals enabled imaging of tectonic features and lithological changes. Seismic materials converted into effective reflection coefficients (ERC) are characterized by enhanced recording resolution, particularly with regard to P2 deposits. The results of the interpretation provide a more detailed image of the geological structure and allow for the identification of areas of increased thickness of potential ore deposits. Interpretation of geophysical data used in the exploration of Cu-Ag deposits provides new information on the geology of P2 deposits, especially on “anomalous” series at the P1/P2 boundary, and enables the determination of lithological and tectonic discontinuities.

7

Możliwość wykorzystania impulsowej postaci zapisu sejsmicznego do rozpoznania złóż prognostycznych miedzi i srebra w północnej części monokliny przedsudeckiej

Speczik S., Dziewińska L., Pepel A., Jóźwiak W.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2011

|

nr 81

117-135

PL

W badanym rejonie w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w. wykonane zostały szczegółowe badania sejsmiczne metodą profili 2D dla poszukiwań złóż ropy i gazu ziemnego. Wykryte struktury w utworach cechsztynu rozpoznane zostały licznymi wierceniami, z których cześć nawierca podłoże cechsztynu. W wytypowanych obszarach Mozów-Janów-Nowa Sól oraz Borzęcin-Janowo-Sulmierzyce wykonano kompleksową interpretację archiwalnych materiałów geofizycznych powierzchniowych (sejsmicznych - refleksyjnych) i otworowych przyspągowych utworów cechsztynu. Wyniki prac ukierunkowane zostały na wyznaczenie stref predysponowanych do występowania prognostycznych złóż miedzi i srebra, a w dalszej perspektywie dla lokalizacji kontrolnych prac wiertniczych. Podstawę pracy stanowiły wybrane zbiory danych sejsmicznych 2D oraz wyniki profilowań geofizycznych w otworach nawiercających utwory czerwonego spągowca. Do wyboru profili sejsmicznych i otworów wykorzystana została mapa występowania prognostycznych złóż miedziowo-srebrowych w cechsztyńskiej serii miedzionośnej (Oszczepalski, Speczik 2010). Wyniki badań pozwoliły na szczegółowe rozpoznanie stref zmian litologicznych i miąższościowych poszczególnych cyklotemów cechsztynu oraz elementów tektonicznych związanych z tymi utworami. Obok regionalnych stref tektonicznych są to lokalne nieciągłości litologiczno-tektoniczne oraz strefy występowania mikrousko- ków. Uzyskano także bardziej precyzyjne kartowanie stropu czerwonego spągowca wraz z wykształceniem utworów występujących w jego stopowych partiach. Zastosowana metoda pozwoliła także na zwiększenie rozdzielczości zapisu sejsmicznego w stosunku do dotychczas uzyskiwanego obrazu falowego, szczególnie w odniesieniu do utworów cechsztynu. W tym celu falowe trasy sejsmiczne przedstawione zostały w postaci efektywnych współczynników odbicia dzięki przekształceniu jednej z najważniejszych cech zapisu sejsmicznego - amplitudy - w postać impulsową. Nowa postać zapisu sejsmicznego istotnie zwiększa rozdzielczość, pozwalając na wyznaczenie warstw o miąższościach rzędu kilkunastu metrów oraz drobnych uskoków, a po dowiązaniu do profilu głębokich otworów umożliwia identyfikację i śledzenie serii litologicznych wzdłuż profili sejsmicznych. Zasugerowano, że w spągowej serii utworów P2 występujące nad granicą sejsmiczną Z1' odbicia o niskich wartościach współczynników rejestrowanych na krótkich odcinkach można interpretować jako "warstwy anomalne", które wskazują miejsca występowania zwiększonej miąższości potencjalnych stref okruszcowania.

EN

In the study area detailed seismic investigation has been done for prospecting of natural oil and gas in 1980-1990-ies and the 2D sections were applied. The discovered structures in Zechstein rocks were identified with numerous boreholes, some of which penetrated into the bedrock of Zechstein. In the selected areas Mozów-Janów-Nowa Sól and Borzęcin-Janowo-Sulmierzyce a complex interpretation of archival surficial geophysical (seismic - reflective) and log data was done for the lowermost deposits of Zechstein. Results of these works focused on demarcation of the zones predisposed to occurrence of prospective copper and silver deposits and later, in setting of control drilling works. The present work is based on selected sets of seismic 2D data and results of geophysical sounding in boreholes that reached the Rotliegendes deposits. Selection of seismic sections and boreholes was based on the map of occurrence of prospective copper-silver deposits in the Zechstein copper-bearing series. Results of investigation enable detailed recognition of zones with changes of lithology and thickness of every cyclothem of Zechstein and tectonic elements connected with these deposits. Except for regional tectonic zones they comprise local lithologic-tectonic discontinuities and zones with micro-faults. Besides, more detailed mapping of the top of Rotliegendes was received, together with characteristics of the rocks in its upper part. The applied method enabled also to increase a distribution of the seismic record if compared with the previous wavy image, particularly if related to the Zechstein deposits. Therefore, the wavy seismic tracks were presented as effective reflection coefficients, due to transformation of the most important feature, that is of the amplitude into the impulse figure. A new reflection form considerably increases distribution, therefore enables delimiting the layers several meters thick, and fine faults. After comparison with a log of deep borehole, it enables identification and investigation of lithologic series along the seismic sections. Reflections with low coefficients recorded at short distances in the bottom part of P2 deposits, occurring above the seismic boundary Z1', can be interpreted as 'abnormal layers' that indicate occurrence of thicker potential mineralization zones.

8

Thermo-catalytic degradation of low density polyethylene over clinoptilolite - the effect of carbon residue deposition

Tomaszewska K., Kałużna-Czaplińska J., Jóźwiak W.

Polimery

|

2010

|

T. 55, nr 3

222-226

EN

Thermo-catalytic degradation of low density polyethylene (PE-LD) was studied in the presence of the natural zeolite - clinoptilolite. The effect of carbon deposition on the catalyst activity was also investigated. It was observed that the PE-LD degradation process over clinoptilolite proceeded at shorter time and lower temperature. The catalyst activity tests were carried out in argon in a stainless steel batch reactor at temperature, up to 410 ° C at ambient pressure. The decomposition products were classified into three groups: gases, liquids and solid-like residues. The liquid products were analysed by gas chromatography coupled with mass spectrometry GC/MS method. A shift towards lower molecular mass products was observed in reactions with fresh clinoptilolite. The application of this catalyst in thermal degradation of PE-LD leads to lower alkane to alkene ratios and inhibits the formation of cyclohydrocarbons. The presence of carbon deposit on the surface of re-used clinoptilolite leads to higher ratio of saturated to unsaturated hydrocarbons, but neither did it significantly change reaction temperature nor the phase composition of the reaction products.

PL

Przeprowadzono badania dotyczące zastosowanie naturalnego zeolitu - klinoptylolitu jako katalizatora reakcji rozkładu termicznego polietylenu małej gęstości (PE-LD), a także wpływu depozytu węglowego na powierzchni tego katalizatora na jego aktywność w badanej reakcji. Stwierdzono, że klinoptylolit jest bardzo efektywnym katalizatorem termokatalitycznej degradacji PE-LD umożliwiającym obniżenie temperatury reakcji, skrócenie czasu jej trwania jak i zwiększenie selektywności reakcji w kierunku produktów ciekłych. Testy katalityczne prowadzone były w reaktorze ze stali nierdzewnej w atmosferze przepływającego argonu, pod ciśnieniem atmosferycznym do temperatury 410 ° C. Otrzymane produkty reakcji termokatalitycznej degradacji PE-LD podzielono na trzy grupy: gazowe, ciekłe i stałe. Ciekłe produkty analizowane były za pomocą chromatografu gazowego sprzężonego ze spektrometrem mas (GC/MS). Stwierdzono, że zastosowanie "świeżego" klinoptylolitu w badanej reakcji sprzyja otrzymywaniu lżejszych węglowodorów, zmniejsza stosunek ilościowy alkanów do alkenów i niemalże eliminuje cykloalkany z produktów ciekłych. Kilkakrotne zastosowanie tej samej próbki katalizatora w reakcji rozkładu PE-LD skutkuje zwiększeniem stosunku ilościowego węglowodorów nasyconych do nienasyconych w produktach degradacji oraz niewielkim wzrostem zawartości węglowodorów cyklicznych, ale nie wpływa znacząco na czas i temperaturę prowadzenia procesu, a także na skład fazowy otrzymanych produktów.

9

O możliwości występowania złóż gazu ziemnego głęboko pod Karpatami (artykuł dyskusyjny)

Jankowski J., Guterch A., Jóźwiak W., Karnkowski P.

Nafta-Gaz

|

2008

|

R. 64, nr 4

227-230

PL

Wykonane w ostatnich latach głębokie sondowania sejsmiczne potwierdziły, że pod Karpatami istnieje głęboki, o miąższości rzędu 20 km, basen osadowy. Takie stwierdzenie oparte na interpretacji sondowań geomagnetycznych opublikowane zostało już 25 lat temu. Co więcej, wykazano, że w dolnej części basenu istnieje kompleks skał dobrze przewodzących. Ostatnie interpretacje potwierdzają, naszym zdaniem, że za dobre przewodnictwo odpowiedzialne są mineralizowane wody, co uzasadnia przypuszczenie o występowaniu tam skał porowatych. Jak wiadomo, lokalnie w takich porowatych skałach mogą występować złoża gazu ziemnego. W ostatnim dwudziestoleciu w wielu rejonach świata, w szczególności w Stanach Zjednoczonych, z głębokich odwiertów eksploatuje się przemysłowo gaz, a prognozy mówią, że od lat pięćdziesiątych naszego wieku będzie on podstawowym źródłem energii. Warto więc zwrócić uwagę na dalsze poszukiwania gazu ziemnego w Karpatach, gdzie jego obecność wydaje się bardzo prawdopodobna.

EN

The deep seismic sounding performed in recent years corroborated the presence of about 20-km thick sedimentary basin underneath the Carpathians. Its existence was already postulated 25 years ago on the basis of interpretation of geomagnetic sounding. What is more, in the lower part of the basin there is a complex of well-conducting rocks. The recent interpretations confirm, in our opinion, that the good conductivity is due to mineralized waters, which suggests that the rocks are porous. Locally, such porous rocks may contain natural gas deposits. In the last twenty years, natural gas has been industrially exploited from deep boreholes in many areas of the world, notably in the United States. The forecasts are that since the 2050s this will be the main energy source. It is therefore worthwhile to draw the attention to further search for natural gas in the Carpathians, where its presence seems very likely.

10

Electrical structure of the upper mantle beneath Central Europe: results of the CEMES project

Semenov V., Jóźwiak W., Pęk J., Adam A., Ladanivskyy B., Logvinov I., Pushkarev P., Vozár J.

Acta Geophysica

|

2008

|

Vol. 56, no. 4

957-981

EN

In the years 2001–2003, we accomplished the experimental phase of the project CEMES by collecting long-period magnetotelluric data at positions of eleven permanent geomagnetic observatories situated within few hundreds kilometers along the south-west margin of the East European Craton. Five teams were engaged in estimating independently the magnetotelluric responses by using different data processing procedures. The conductance distributions at the depths of the upper mantle have been derived individually beneath each observatory. By averaging the individual cross-sections, we have designed the final model of the geoelectrical structure of the upper mantle beneath the CEMES region. The results indicate systematic trends in the deep electrical structure of the two European tectonic plates and give evidence that the electrical structure of the upper mantle differs between the East European Craton and the Phanerozoic plate of west Europe, with a separating transition zone that generally coincides with the Trans-European Suture Zone.

11

Arguments for ionic nature of the Carpathian electric conductivity anomaly

Jankowski J., Jóźwiak W., Vozár J.

Acta Geophysica

|

2008

|

Vol. 56, no. 2

455-465

EN

This publication is a contribution to discussion on the geometry and petrography of the rock complex responsible for the Carpathian conductivity anomaly. We analysed arguments showing that this anomaly is caused by induction in the sedimentary basin, and make a critical review of various data to find out whether the good conductivity is connected with a rock complex containing graphite or mineralized water. We conclude that a more likely mechanism is the ionic one, i.e., the existence of fluids, although a final decision can only be made on the basis of deep drillings.

12

Fotoutlenianie niejonowych detergentów w roztworach wodnych

Perkowski J., Wolszczak M., Bulska A., Jóźwiak W.

Przemysł Chemiczny

|

2006

|

T. 85, nr 1

27-32

PL

Przedstawiono możliwości zastosowania fotokatalitycznego utleniania z udziałem TiO2 do rozkładu detergentów w roztworach wodnych. Proces ten obejmuje adsorpcję detergentu na powierzchni fotokatalizatora, fotokatalityczne utlenianie oraz bezpośrednią reakcję fotorozkładu poprzez fotolizę. Przebieg reakcji śledzono metodą spektrofotometryczną oraz przez pomiar chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT). Stosowano również metodę chromatografii cieczowej, pozwalającą dokonywać analizy poszczególnych izomerów, głównie w badaniach mechanizu pierwszych stadiów utleniania Tritonów.

EN

Aq. polyoxyethylene (av. 9.5) isooctylphenyl ether (Triton X100) solns., 30, 120 or 200 mg/l., were photooxidized 5 hrs./ 20°C with 10 l. O2/hr. at UV 4, 8, 15, or 150 W. Decompn. of X100 as followed by spectrophotometry and COD, proceeded on photolysis and on photooxidn., 20% in O2-free (Ar-satd.) and 75% in O2-bubbled solns. In 5-hr.-long photooxidn., at 8 and 150 W, ChOD fell by 12 and 35%, resp. Photooxidn. decompd. the X-100 mols., rather than shortened the oxyethylenic chain. Peroxide radicals formed and the benzene ring was ruptured.

13

Głębokie badania geoelektryczne struktury skorupy i płaszcza Ziemi w Polsce

Jóźwiak W., Semenov V. Y.

Przegląd Geofizyczny

|

2006

|

Z. 1

55-69

PL

Badania eksperymentalne w Transeuropejskiej Strefie Szwów (TESZ), oddzielającej Platformę Wschodnioeuropejską od młodszej, faneorozoicznej Europy, były prowadzone we współpracy międzynarodowej metodami zarówno sejsmicznymi (projekt POLONAISE '97 i CELEBRATION 2000), jak i elektromagnetycznymi (projekty PREPAN, CEMES, EMTESZ). W artykule przedstawiono przegląd wyników głębokich sondowań elektromagnetycznych uzyskanych w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu. Podstawowym wynikiem było odkrycie dobrze przewodzącej anomalii w górnym płaszczu (150-250 km) w środkowej Polsce pod Transeuropejską Strefą Szwów. Porównanie danych z obserwatoriów geomagnetycznych wokół Polski wykazuje, że tylko dwa z nich - Belsk i Niemegk odznaczają się zwiększoną intensywnością składowej horyzontalnej pola magnetycznego. Świadczy to o występowaniu pod nimi anomalii dobrze przewodzącej. Analiza wyników sondowań magnetowariacyjnych z całej Europy wskazuje na istnienie niejednorodności w średnim płaszczu Ziemi lub, ewentualnie, zmiany jego struktury pod Europą. Możliwe, że te niejednorodności są związane z TESZ.

EN

The experimental investigations of the Trans-European Suture Zone (TESZ) separating the East European Plate from the younger, phanerozoic Europe are carried actively out by the international community both seismic (projects POLONAISE'97, CELEBRATION 2000) and electromagnetic (projects PREPAN, CEMES, EMTESZ) methods. The review of the results of the deep electromagnetic soundings obtained in Poland for the recent decade is presented in this work. The main result is discovery of a conductive anomaly in the upper mantle (150-250 km) in the middle Poland beneath the Trans-European Suture Zone. In accordance with observations at geomagnetic observatories around Poland, only two of them: Belsk and Niemegk have an increased intensity of the horizontal magnetic field. This fact can be interpreted as existence of the conductive structures beneath them. Analysis of the collected response functions all over European observatories allows suggesting existence of electrical inhomogeneities in the mid-mantle or changing in its structure beneath Europe. Maybe the structure is connected with TESZ.

14

Application of Fenton’s Reagent in Detergent Separation in Highly Concentrated Water Solutions

Perkowski J., Jóźwiak W., Kos L., Stajszczyk P.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2006

|

Vol. 14, no. 5 (59)

114--119

EN

The concentrations of surfactants occurring in textile wastewater generated in washing processes reach from tens to several thousands of mg/dm3. A separate problem are the surfactants which remain on the walls of used packages. These remnants are eluted with water, and the concentration of detergents in sewage formed in this way is even higher than in washing baths, and can reach thousands of mg/dm3. The purpose of the study was to determine the degradability of selected detergents in highly concentrated water solutions exposed to Fenton’s reagent. Experiments were made on 8 solutions of selected detergents and their mixtures. The authors investigated the effects of optimising Fenton’s process, taking the Empicol and Slovafol solutions as examples. It was found that Fenton’s process could be successfully used in concentrated water solutions of detergents. The degrees of reduction obtained are high, reaching 97% even at very high initial COD values (~ 35,000 mg O2/dm3).

PL

Substancje powierzchniowo-czynne (SPC) występują w ściekach włókienniczych pochodzących z procesów prania w stężeniach od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy mg/dm3. Osobny problem stanowią pozostałości substancji powierzchniowo-czynnych na ścianach zużytych opakowań. Pozostałości te wypłukiwane są wodą, a stężenie detergentów w powstających w ten sposób ściekach jest jeszcze wyższe niż w kąpielach piorących i może sięgać kilkunastu tysięcy mg/dm3. Celem badań było określenie efektywności rozkładu wybranych detergentów w stężonych roztworach wodnych, przy zastosowaniu odczynnika Fentona. Badania przeprowadzono na 8 roztworach wybranych detergentów i ich mieszaninach. Na roztworach Empicolu i Slovafolu przeprowadzono badania nad optymalizacją procesu Fentona. Stwierdzono, że proces Fentona jest bardzo skuteczny przy usuwaniu detergentów. Osiągano bardzo wysokie stopnie ich redukcji (powyżej 97%) przy bardzo wysokich wartościach wyjściowych ChZT (rzędu 35 000 mgO2/dm3).

15

Kompleksowe zastosowanie metod geofizycznych do badań osadów kenozoicznych na przykładzie południowej Warmii

Morawski W., Jóźwiak W., Krzywiec P., Marks L., Petecki Z., Twarogowski J., Zientara P.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

109--142

PL

W pracy przedstawiono przegląd możliwości kompleksowego stosowania różnych metod geofizycznych w badaniach geologicznych, szczególnie kartograficznych, obejmujących osady kenozoiczne w strefach przypowierzchniowych. Omówiono wyniki badań nad kompleksowym zastosowaniem tych metod do rozpoznawania skomplikowanych profili osadów kenozoicznych oraz zaburzających je struktur glacitektonicznych w rejonie Orłowo–Nidzica (płd. Warmia). Analiza półszczegółowego zdjęcia grawimetrycznego dała szereg informacji dotyczących przestrzennego zasięgu struktur kopalnych rozpoznanych punktowo innymi metodami (np. otworami wiertniczymi). Geoelektryczna metoda obrazowania elektrooporowego dzięki dużemu zagęszczeniu punktów pomiarowych umożliwiła rozpoznanie wąskich i stromo stojących struktur, co jest nieosiągalne innymi metodami. Metoda ta doskonale uzupełniła w strefie przypowierzchniowej dane uzyskane metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości, która pozwoliła na precyzyjne rozpoznanie nasunięć glacitektonicznych zakorzenionych na głębokości do 300 metrów. W pracy przedstawiono metodykę kompleksowej interpretacji geologicznej danych geofizycznych uzyskanych kilkoma metodami, dla tych samych przekrojów. Ponadto przytoczono przykłady wzajemnego uzupełniania się danych uzyskanych poszczególnymi metodami geofizycznymi.

16

Badania metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości osadów kenozoicznych w rejonie Orłowa (południowa Warmia)

Krzywiec P., Morawski W., Zientara P., Jóźwiak W.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

37--54

PL

W celu szerszego wdrożenia metody płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości do rozpoznawania skomplikowanych profili osadów kenozoicznych i struktur glacitektonicznych zastosowano m.in. tę metodę do badań na obszarze testowym, w rejonie Orłowa. Siatkę profili sejsmicznych (łącznie ponad 22 km) wykonano w dwóch etapach stosując różne parametry pomiarów. Profilami sejsmicznymi stwierdzono system kompresyjnych deformacji glacitektonicznych zdefiniowany jako piętrowo występujące nasunięcia glacitektoniczne zakorzenione do głębokości 300 m. W nasunięciach tych zaangażowane są osady od oligocenu do plejstocenu włącznie. Zlokalizowano również diapirowe wyciśnięcia osadów miocenu. W opracowaniu przedstawiono metodykę prac polowych, przetwarzania danych geofizycznych oraz metodykę kompleksowej interpretacji geologicznej z wykorzystaniem tych danych w nawiązaniu do informacji z otworów wiertniczych. Interpretacja geologiczna objęła wyznaczenie poziomów litostratygraficznych i powierzchni strukturalnych. Szczegółowo omówiono 9 krzyżujących się profili sejsmicznych, które pozwoliły na przestrzenną interpretację struktur glacitektonicznych. Profile sejsmiczne są dobrze czytelne poniżej głębokości 50 m i doskonale odwzorowują nieciągłe struktury połogie.

17

Modele sejsmiczne mioceńskich pułapek strukturalnych i stratygraficznych nasyconych węglowodorami w zapadlisku przedkarpackim

Zientara P., Jóźwiak W.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

nr 416

133-151

PL

Skonstruowano dwa dwuwymiarowe modele wybranych pułapek gazonośnych w utworach miocenu zapadliska przedkarpackiego. Obecność gazu ziemnego obniża prędkości fal sejsmicznych. Modelowano obraz sejsmiczny zmieniając wielkość obniżenia prędkości spowodowanego występowaniem gazu, a także liczbę warstw zawierających gaz. Modelowano sekcje sejsmiczne zerooffsetowe, jak i zapisy polowe, które następnie przetworzono na sekcje sejsmiczne. Pokazano, jak wskaźniki występowania gazu ziemnego przejawiają się w zapisie sejsmicznym, w warunkach charakterystycznych dla pułapek mioceńskich zapadliska przedkarpackiego.

EN

Two 2-D models of selected gas traps in Miocene strata of the Carpathian Foredeep were constructed. The occurrence of natural gas lowers the velocity of seismic waves. Seismic images were modelled for varioces by variouses magnitudes of the lowering of seismic wave velocity. The number of gas-bearing layers was also different. Zero-offset seismic sections as well as field records were modelled. Field records were subsequently processed to seismic sections. It was shown how gas indicators manifest themselves on seismic images in conditions characteristic of Miocene trap structures of the Carpathian Foredeep.

18

Effect of thin near-surface layer on the geomagnetic induction arrows: an example from the East European Platform

Jankowski J., Ernst T., Jóźwiak W.

Acta Geophysica Polonica

|

2004

|

Vol. 52, nr 3

349-361

EN

Nineteen deep geomagnetic soundings were made in NE Poland which belongs to the East European Platform. The calculated transfer functions show that the induction vectors are quite large, achieving 0.8. The maximum length of the vectors is at the period of about 300 s. Comparing the directions of the induction vectors with the map of the thickness of sedimentary cover we found a striking correlation with the crystalline basement depth isolines. An auxiliary 2D modelling and a thin-sheet model support the statement that substantial part of the vectors is due to induction in the sedimentary cover.

19

Temperaturowo programowany rozkład prekursorów nośnikowych katalizatorów typu M/SiO2

Szubiakiewicz E., Jóźwiak W., Maniecki T.

Przemysł Chemiczny

|

2003

|

T. 82, nr 3

156-160

20

Rozkład niejonowych środków powierzchniowo czynnych pod wpływem ozonu

Bulska A., Perkowski J., Sypniewski S., Jóźwiak W.

Przemysł Chemiczny

|

2003

|

T. 82, nr 8-9

1006-1009