Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ nawożenia kompostem z osadów komunalnych na jakość gleby lekkiej pod uprawą wierzby wiciowej w czteroletnim cyklu uprawy

Styszko L., Fijałkowska D., Dąbrowski J.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2017

|

Tom 19

618--632

PL

Celem pracy była ocena niektórych zmian w jakości gleby lekkiej w warstwie 0-90 cm, pod uprawą wierzby wiciowej (Salix viminalis) w 4-letnim cyklu, na skutek zastosowania nawożenia kompostem z osadów komunalnych i nawożenia mineralnego. Doświadczenie realizowano w latach 2006-2009 na polu doświadczalnym Politechniki Koszalińskiej w Kościernicy, gmina Polanów (16°24´N i 54°8´E). Doświadczenie założono na glebie lekkiej klasy IVb – V, kompleksu żytniego dobrego, o składzie granulometrycznym piasku gliniastego lekkiego do głębokości 100 cm oraz gliny lekkiej poniżej 100 cm. Czynnikami doświadczenia były: nawożenie (I) – (a) obiekty bez nawożenia, (b) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s. m.), (c) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s. m.) i azotem mineralnym w ilości 90 kg N·ha-1 oraz (d) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s. m.) i azotem mineralnym w ilości 180 kg N·ha-1 oraz klony wierzby wiciowej (II) – 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1033 i 1018. Kompost charakteryzował się: pHKCl – 6,63, zawartość suchej masy – 68,42%, a zawartość w suchej masie wyniosła: materii organicznej – 39,06%, N – 1,75%, P – 1,60%, K – 0,112%, Ca – 3,426% i Mg – 0,325%. Kompost zastosowano wiosną 2006 roku, a nawóz azotowy wysiewano corocznie przed ruszeniem wegetacji wierzby w latach 2006-2009. Poletko miało powierzchnię 34,5 m2, na którym wysadzono 120 zrzezów (34782 sztuk· ha-1). Corocznie po zakończeniu wegetacji wierzby pobierano z każdego poletka próby gleby z trzech głębokości: 0-30 cm, 31-60 cm i 61-90 cm. Analiza gleby po zakończeniu wegetacji wierzby po pierwszym (2006 r.), po drugim (2007 r.), po trzecim (2008 r.) oraz po czwartym roku (2009) obejmowała ocenę na zawartość: suchej masy, próchnicy i węgla organicznego, azotu ogólnego, amonowego, azotanowego i mineralnego oraz odczynu gleby. Badania wykazały, w miarę upływu lat odstania pędów wierzby malała zawartość w glebie azotu ogólnego, azotanowego i mineralnego, a wzrastała zawartość azotu amonowego, węgla organicznego i próchnicy. Nawożenie wierzby kompostem z osadów komunalnych zwiększało zawartość w glebie próchnicy i węgla organicznego oraz podnosiło odczyn gleby, a nie wpływało na zawartość mineralnych form azotu. Stosowanie mineralnego nawożenia azotowego uprawy wierzby energetycznej podnosiło w glebie zawartość azotanów i azotu mineralnego, obniżało odczyn gleby, a nie wpływało na zawartość próchnicy, węgla organicznego, azotu ogólnego i amonowego.

EN

The aim of the study was to evaluate selected changes of the quality of light soil in a layer of 0-90 cm, under cultivation of willow coppice (Salix viminalis) in the 4-year cycle, due to fertilization with compost from municipal sewage sludge and mineral fertilizers. The experiment was carried out in 2006-2009 on the experimental field of Koszalin University of Technology in Kościernica, Polanów municipality (16°24'N and 54°8'E). The experiment was established on light soil of class IVb-V, of good rye complex, and granulometric composition of light loamy sand to a depth of 100 cm and light loam below 100 cm. The experiment factors were: fertilization (I) – (a) objects without fertilization, (b) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 d.m.), (c) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 d.m.) and mineral nitrogen in the amount of 90 kg N· ha-1, and (d) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t· ha-1 d.m.) and mineral nitrogen in the amount of 180 kg N·ha-1 and clones of willow (II) – 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1033 and 1018. Compost characterized by: pHKCl – 6.63, dry mass content – 68.42%, and content in dry mass was as follows: organic matter – 39.06%, N – 1.75%, P – 1.60%, K – 0.112%, Ca – 3,426% and Mg – 0.325%. Compost was applied in the spring of 2006, and nitrogen fertilizer was applied each year before start of vegetation of willow in the years 2006-2009. The field area was 34.5 m 2, it was planted 120 cuttings (34782) pieces·ha-1. Each year, after vegetation period of willow soil samples were taken from each plot from three depths: 0-30 cm, 31-60 cm, 61-90 cm. Analysis of soil after first (2006), second (2007), third (2008) and fourth year (2009) the willow vegetation periods included assessment of the content of dry matter, humus and organic carbon, total, ammonium, nitrate and mineral nitrogen and soil pH. Studies show that during years of shoots regrowth of willow content of total, nitrate and mineral nitrogen decreased in soil and content of ammonium nitrogen, organic carbon and humus increased. Fertilization of willow with compost from municipal sewage sludge caused increase of the content of humus and organic carbon in soil and raised soil pH. It did not affect the content of mineral nitrogen forms. Fertilization of willow with mineral nitrogen caused increase of nitrate and mineral nitrogen content in the soil, and decrease of soil pH, and did not affect the content of humus, organic carbon, total and ammonium nitrogen.

2

Wpływ odmian klonów i wierzby oraz gęstości sadzenia na plon biomasy na cele energetyczne w 8 roku uprawy

Styszko L., Fijałkowska D.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 3

461--468

PL

Celem pracy była ocena plonowania 10 odmian i klonów wierzby w drugiej 4-letniej rotacji uprawianych na glebie lekkiej w warunkach gospodarki wodnej opadoworetencyjnej przy zróżnicowanym zagęszczeniu zrzezów podczas sadzenia (15020, 22134 i 33200 szt.·ha-1). Doświadczenie składało się z okresu przygotowawczego (2007 rok) oraz dwóch 4-letnich okresów odrastania pędów (2008-2011 i 2012- 2015). W ramach gęstości sadzenia rozlosowano siedem odmian (Start, Sprint, Turbo, Ekotur, Olof, Jorr i Tordis) oraz trzy klony wierzby wiciowej (1047, 1054 i 1047D). W drugiej 4-letniej rotacji wpływ gęstości sadzenia w odniesieniu do efektu przeciętnego oraz interakcji gęstości sadzenia z częstotliwością koszenia oraz z odmianami na plon świeżej i suchej masy pędów oraz na zawartość suchej masy w pędach był nieistotny. Odmiany wierzby różniły się plennością. Najwyższe plony uzyskano przy uprawie odmian Ekotur i Tordis (przeciętnie 15,60 Mg·ha-1·rok-1 s.m., niższe – przy odmianie Olof (5,63 Mg·ha-1·rok-1 s.m.), bardzo niskie – u odmian i klonów: 1047, 1054, 1047D, Sprint, Turbo i Jorr (przeciętnie 2,49 Mg·ha-1·rok-1 s.m.), a najniższe - u odmiany Start (0,38 Mg·ha-1·rok-1 s.m.). Dwukrotne koszenie w pierwszej 4-letniej rotacji zmniejszyło plon suchej masy pędów w drugiej 4-letniej rotacji przeciętnie 2,7-krotnie u 10 genotypów, a u odmiany Ekotur 2-krotnie.

EN

The aim of the study was to evaluate the yield of 10 varieties and clones of willow in the second 4-year rotation, cultivated on light soil under rainfall water-retention conditions, at various density of cuttings planting (15,020, 22,134 and 33,200 pieces per hectare). The experiment consisted of a preparatory period (year 2007) and two 4-year periods of shoots regrowth (2008-2011 and 2012-2015). Seven varieties (Start, Sprint, Turbo, Ekotur, Olof, Jorr and Tordis) and three clones (1047, 1054 and 1047D) were drawn within densities of planting. During the second 4-year rotation impact of planting density with respect to the average effect and to the interaction of density of planting with the cutting frequency and varieties on the yield of fresh and dry mass of shoots and the content of dry matter in the shoots was insignificant. Willow varieties differed in fertility. The highest yields were obtained during cultivation of Ekotur and Tordis varities (on average 15.60 Mg·ha-1·yr-1 of dry matter), lower for Olof variety (5.63 Mg·ha-1·yr-1 of dry matter), very low – for 1047, 1054, 1047D clones and Sprint, Turbo and Jorre varieties (an average of 2.49 Mg·ha-1·yr-1 of dry matter), and the lowest for Start variety (0.38 Mg·ha-1·yr-1 of dry matter). Double mowing during the first 4-years rotation decreased yield of dry mass of shoots during of the second 4-year rotation 2.7 times on the average for 10 genotypes and 2 times for Ekotur variety.

3

Wpływ sezonowania wierzby pozyskanej różnymi technologiami na wartość opałową biomasy

Fijałkowska D., Styszko L.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2014

|

z. 61, nr 3/II

143--153

PL

Celem pracy była ocena sezonowanej biomasy wierzbowej na otwartej przestrzeni przez 4-6 miesięcy w aspekcie jej wilgotności, ciepła spalania i wartości opałowej, pozyskanej z doświadczenia polowego z uprawą dziewięciu klonów wierzby wiciowej, gdzie stosowano zróżnicowane nawożenie kompostem z osadów komunalnych i nawożenie mineralne w latach 2008-2010. Zastosowano nawożenie: (a) obiekty bez nawożenia, (b) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s.m.), (c) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s. m.) i azotem w ilości 90 kg·ha-1 N oraz (d) nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 s. m.) i azotem w ilości 180 kg·ha-1 N. Podblokami I rzędu były cztery kombinacje nawozowe, a II rzędu – dziewięć klonów wierzby wiciowej uprawianych przy wysadzeniu 32100 zrzezów na hektarze. W doświadczeniu uczestniczyły klony wierzby: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 i 1033. Poletko do zbioru miało powierzchnię 11,5 m2, zastosowano trzy powtórzenia. Biomasa zbierana w terminie późnowiosennym miała przeciętną wilgotność 29,0% z wahaniami w latach 13,4%–50,3%, a w terminie letnim 26,5% z wahaniami w latach 22,2%–33,5%. Największy wpływ na wilgotność i wartość opałową sezonowanej biomasy miały zmiany pogody w latach sezonowania wierzby i współdziałanie lat z terminami poboru prób, a przy cieple spalania – lata odrastania pędów, klony i interakcje klonów z kombinacjami nawożenia oraz klonów z kombinacjami nawożenia i latami. Wpływ kombinacji nawożenia na zawartość wody w sezonowanej biomasie, jej ciepło spalania i wartość opałową był istotny, ale wyjaśniał tylko małą cześć zmienności. Wartość opałowa biomasy pobrana do analiz w terminie późnowiosennym wyniosła przeciętnie 12300 kJ·kg s.m. z wahaniami w latach 7867–15521 kJ·kg s.m., a w terminie letnim – 12801 kJ·kg s.m. z wahaniami w latach 11311–13728 kJ·kg s.m.

EN

The aim of the study was assessment of willow biomass seasoned in the open air for 4-6 months in terms of its water content, net and gross calorific value. Biomass was obtained from field experiment with cultivation of nine clones of willow and various fertilization with compost from municipal sewage sludge and mineral fertilization in the years 2008-2010. Following fertilization combinations were used: (a) objects without fertilization, (b) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 of dm), (c) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 dm) and nitrogen 90 kg·ha-1 of N, and (d) fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 of dm) and nitrogen 180 kg·ha-1 of N. Sub-blocks of I level were four fertilizer combinations and level II – nine clones of willow cultivated at planting of 32,100 cuttings per hectare. In the experiment following willow clones were used: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 and 1033. Harvesting plot had an area of 11.5 m2, three repetitions were applied. Biomass harvested in the late spring term had an average water content of 29.0% changing from 13.4% to 50.3 % within the years and in the summer term 26.5%, changing from 22.2% to 33.5% within years. The biggest influence on water content and gross calorific value of the seasoned biomass had weather course during years of willow seasoning and interaction of years with dates of sampling, and for the gross calorific value – the years of shoots regrowth, clones and interaction of clones with combinations of fertilization and clones with combinations of fertilization and years. The influence of fertilization combination on water content in seasoned biomass, its gross and net calorific value was significant, but explained only a small part of the variation. Net calorific value of biomass collected for analysis within late spring term was on average 12,300 kJ·kg of dm changing from 7,867 to 15,521 kJ·kg of dm within years, and in the summer term 12,801 kJ·kg of dm changing from 11,311 to 13,728 kJ·kg of dm.

4

Wpływ nawożenia na zamieranie karp wierzby energetycznej przy uprawie na glebie lekkiej

Styszko L., Boguski A., Fijałkowska D.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2013

|

z. 60, nr 3

19--28

PL

Celem badań była ocena wpływu nawożenia na zamieranie roślin dziewięciu klonów wierzby energetycznej w okresie siedmiu lat ich uprawy w okolicach Koszalina. W 2006 roku założono doświadczenie ścisłe metodą losowanych podbloków w układzie zależnym w trzech powtórzeniach. Podblokami I rzędu były cztery kombinacje nawozowe: (a) obiekty bez nawożenia, (b) obiekty nawożone kompostem z osadów komunalnych (10 t·ha-1 suchej masy), (c) obiekty nawożone kompostem (10 t·ha-1 suchej masy) i Hydrofoską 16 w dawce 562,5 kg·ha-1 (N – 90 kg·ha-1, P – 39,3 kg·ha-1 i K – 74,7 kg·ha-1) oraz (d) obiekty nawożone kompostem (10 t·ha-1 suchej masy) i Hydrofoską 16 w dawce 1125 kg·ha-1 (N – 180 kg·ha-1, P – 78,6 kg·ha-1 i K – 149,4 kg·ha-1), a II rzędu – dziewięć klonów wierzby: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 i 1033. Przed ruszeniem wegetacji wierzby w latach 2007, 2008 i 2009 stosowano nawożenie Hydrofoską 16 na obiektach „c” i „d” z pominięciem kompostu. Poletko miało powierzchnię 34,5 m2 , na którym wysadzono 120 zrzezów wierzby. Poletko do zbioru podzielono na trzy równe części (a, b, c). Po drugiej wegetacji (luty 2008 roku) skoszono poletko „c”, poletko „b” - po trzeciej wegetacji (luty 2009 roku), a w listopadzie 2009 roku, skoszono wszystkie części poletka (a, b i c). W latach 2010-2012 nie nawożono poletek nawozami. Liczbę żywych karp wierzby na poszczególnych częściach poletka określano w latach 2006-2009 oraz w 2012 roku. Dane te opracowano statystycznie. Na zamieranie karp wierzby decydujący wpływ miały liczba lat odrastania pędów, interakcja klonów z liczbą lat odrastania pędów, klony a w mniejszym stopniu - kombinacje nawozowe.

EN

The aim of the work was to assess the influence of fertilization on withering of nine clones of energetic willow cultivated in the neighborhood of Koszalin within the period of 7 years. The experiment was established in the year 2006. It was a strict experiment conducted with a method of random sub-blocks in the dependent system in three repetitions. The sub-blocks of I order were 4 combinations of fertilization: (a) objects without fertilization, (b) objects fertilized with compost from municipal sewage sludge (10 t·ha-1 dry solids), (c) objects fertilized with compost (10 t·ha-1 dry solids) and with Hydrofoska 16, doses of 562.5 kg·ha-1 (N – 90 kg·ha-1, P – 39.3 kg·ha-1 and K – 74.7 kg·ha-1) and (d) objects fertilized with compost (10 t·ha-1 dry solids) and with Hydrofoska 16, doses of 1125 kg·ha-1 (N – 180 kg·ha-1, P – 78.6 kg·ha-1 and K – 149.4 kg·ha-1). The sub-blocks of II order were 9 clones of willow: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1056, 1018 and 1033. Before starting vegetation of willow in the years 2007, 2008 and 2009 at the objects “c” and “d” Hydrofoska 16 was applied and the compost was omitted. The plot with 34.5 square metres area was planted with 120 pieces of willow cuttings of willow. To reap the crop the plot was divided into 3 equal parts (a, b, c). After the second vegetation (February 2008) the plot “c” was cut, the plot “b” after the third vegetation (February 2009) and in November 2009 all of the parts of the plot (a, b, c) were cut. In the years 2010-2012 the plots were not fertilized. The number of alive willow rootstocks at the individual parts of the plot was assessed in the years 2006-2009 and in 2012. The collected data were evaluated statistically. The crucial factors in case of withering of willow rootstocks were the time of re-growing of shoots (years), clones and the interaction of clones with the time of re-growing of shoots. The fertilization combination was of secondary importance.

5

Ciepło spalania biomasy wierzbowej

Fijałkowska D., Styszko L.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

875-889

PL

Biomasa jest obecnie w Polsce głównym źródłem energii odnawialnej. Udział biomasy w bilansie paliwowym w 2008 roku w Polsce wyniósł 87,7%, a w UE-25 - 46,0% [3]. Podstawowym paliwem stałym z biomasy jest biomasa leśna, ale znaczenia nabierają także paliwa z biomasy rolniczej. Do nich zalicza się biomasę drzew i krzewów szybko rosnących, a głównie wierzby krzewiastej, trawy wieloletnie, słoma oraz pozostałości organiczne. W procesie spalania biomasy wytwarza się ciepło. Ilość tego ciepła zależna jest od rodzaju biomasy, jej wilgotności i gatunku roślin. Kryteriami określającymi jakość paliwa są: ciepło spalania, wilgotność paliwa, zawartość części lotnych, zawartość popiołu, wartość opałowa paliwa i ziarnistość paliwa [2, 5]. Ciepło spalania określa się doświadczalnie w kalorymetrze do paliw stałych. W literaturze mało jest opracowań dotyczących związku pomiędzy technologią pozyskania biomasy, a ciepłem spalania biomasy wierzbowej. Celem pracy była ocena ciepła spalania biomasy wierzbowej kilku klonów wierzby krzewiastej (Salix viminalis), pozyskanej w drugim, trzecim i czwartym roku uprawy w rejonie Koszalina, na glebie lekkiej, przy zróżnicowanym nawożeniu organicznym i mineralnym.

EN

The aim of this study was to assess the calorific value in analytic state of willow biomass of several clones of willow (Salix viminalis), acquired in the second, third and fourth year of cultivation in the region of Koszalin, on light soil, under different organic and mineral fertilization. Biomass of nine willow clones grown for four years on light soil with application of compost from sewage sludge and different doses of Hydrofoska 16 fertilizer were included in the studies. Biomass samples were taken twice (immediately after mowing in winter and at the turn of May and June). Calorific value of willow biomass from years 2007÷2009 was mainly affected by years of willow cultivation, less influenced by willow clones, and relatively less influenced by date of sampling of biomass and lowest influenced although significantly by combination of fertilizer. The sum of interaction variation was 38.1%, with significant interactions resulted from 17.2% of variability. The differences between extreme levels of studied factors in order of decreasing effects were ranked as follows: growing years - 411 kJźkg-1 dm, willows clones - 321 kJźkg-1 dm, date of biomass sampling - 60 kJźkg-1 dm and combinations of fertilizer - 52 kJźkg-1 dm. Also double interactions: willow clones with fertilization, willow clones with years of cultivation, fertilization with years of cultivation, date of samples taking with years of cultivation and the triple interactions: willow clones with fertilization and years of cultivation, willow clones with fertilization and sampling date and fertilization with date of sampling and year of cultivation had impact on calorific value in analytic state. The highest calorific value of biomass was obtained after the third year of cultivation with clone 1033, from the second sampling period and from objects fertilized only with compost ("b") and the lowest - after the second year of cultivation with clone 1047, from the first date of sampling and objects intensively fertilized with compost (dose of 15 tonnes of fresh mass and 1125 kgźha-1 of Hydrofoska 16 fertilizer ("d").

6

Influence of fertilization with compost from municipal sludge on the content of dry matter and the yield of energy willow planted on light soil

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma-Horwat M.

Environment Protection Engineering

|

2011

|

Vol. 37, nr 3

37-45

EN

An assessment has been done of the yielding of nine clones of energy willow planted in Kościernica near Koszalin on light soil of IVb-V class, fertilized with the compost from municipal sludge in the dose of 10 t.ha -1 of dry matter and with Hydrofoska 16 fertilizer in two doses (562.5 kg.ha-1 and 1.125 kg-ha-1). The highest content of dry matter in shoots was obtained on the objects without any fertilization. Fertilization with the compost decreased the content of dry matter in the shoots and increased the yield of fresh matter in comparison with the testing object without fertilization.

7

Wpływ warunków uprawy na pozyskanie biomasy wierzby energetycznej w czteroletnim cyklu

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma M., Ignatowicz M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2010

|

Tom 12

575-586

PL

Potrzeby biomasy w Polsce są bardzo duże. Szacuje się, że chcąc osiągnąć do 2020 roku 15% udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym bilansie energetycznym powinno pozyskiwać się jej ok. 17,5 mln ton suchej masy rocznie [4]. Elektrownie i elektrociepłownie będą potrzebowały biomasy ponad 8,3 mln ton rocznie. Potrzeby te w Polsce mogą być zaspokojone przy przeznaczeniu na ten cel powierzchni ok. 2 mln ha gruntów ornych o przeciętnej urodzajności. Obecnie na cele energetyczne przeznacza się grunty mało urodzajne, przez wiele lat odłogowane i położone na terenach, gdzie upraw rolniczych jest mało. Dla energetyki zawodowej najbardziej przydatne są różne formy paliwa stałego, pozyskiwanego z wieloletnich plantacji roślin energetycznych szybko odrastających, np. wierzby, topoli. Potrzeby tego sektora w zakresie biomasy stałej wymagają nasadzeń wierzby na powierzchni ponad 500 tys. hektarów, a tych jest obecnie w Polsce tylko 10 tys. hektarów. Dostarczanie biomasy do podmiotów skupujących i przetwórczychodbywa się w ramach umowy kontraktacyjnej w minimalnych ilościach odpowiadającemu tzw. plonowi reprezentatywnemu [10]. Konsekwencją niezrealizowania umownych dostaw biomasy na potrzeby energetyki są sankcje finansowe. W związku z powyższym, dla producenta biomasy wierzby ważna jest informacja o plenności uprawianych klonów wierzby. Celem badań była ocena plonu biomasy pędów w okresie drugiej, trzeciej i czwartej wegetacji wierzby w rejonie Koszalina, przy uprawie wierzby na glebie lekkiej, stosując różne systemy nawożenia organicznego i mineralnego.

EN

Providing biomass for collecting and processing companies is regulated by a cultivation contract in the minimum quantities corresponding to the so-called representative yield. The consequence of non-execution of contractual supply of biomass for energy are financial sanctions. Accordingly, for the manufacturer of willow biomass it is important to know about yield of cultivated willow clones. The aim of this study was to assess the yield of biomass of shoots during the second, third and fourth vegetation of willow in the region of Koszalin, at willow cultivation on light soil, using different systems of organic and mineral fertilization. The study evaluated the yield of willow in the four-year cycle in nine clones cultivated on light soil of class IVb-V, using compost from sewage sludge and different doses of fertilizer Hydrofoska 16. Nine clones of willow were planted in the first decade of April 2005 on the Technical University of Koszalin experimental field - in Kosciernica. In 2006 the strict experience of randomized sub blocks in the dependent system in three replications, where sub blocks of level I were four combinations of fertilizer, and level II - nine willow clones was established. Plot had an area of 34.5 m2 (2.3 x 15.0 m). Harvest the shoots was carried out from 1/3 of plot (11.5 m2) after second vegetation (February 2008), after third vegetation (February 2009) and after fourth vegetation (November 2009). In each year during the harvest of biomass, yield of fresh mass of shoots was measured. In the region of Koszalin in the growing season of willow (April-October) in the years 2006-2009 precipitation was 459-654 mm, at annual precipitation of 753-1062 mm. The relatively good supply of willow in rainwater, with deep groundwater level (950 cm), allowed to obtain satisfactory yields of fresh mass of shoots, from 21 to 67 tonnes per hectare. Applied fertilizer combinations significantly differentiated average yield of fresh biomass during years of willow cultivation, and the differences between them were steadily increasing over the years. Examined clones responded differently to fertilization with compost and Hydrofoska 16 fertilizer. Clone G did not react in the yield of fresh mass to the variable.fertilization. Clones C and D gave the highest yield on the objects 'c' with less mineral fertilizer and remaining clones (A, B, E, F, H and K) yielded most in objects'd', with the largest mineral fertilization.

8

Wpływ warunków pozyskania biomasy na odrastanie pędów wierzby energetycznej w czteroletnim cyklu

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2010

|

Tom 12

339-350

PL

Odnawialne źródła energii (OZE) nabierają znaczenia w bilansie energetycznym w Polsce [7]. Podstawowym źródłem energii odnawialnej w Polce jest obecnie biomasa, a jej udział w bilansie paliwowym wynosi ponad 90%. Niewykorzystane tereny rolnicze mogą być w przyszłości wykorzystane do produkcji biomasy. Twierdzi się też, że rośliny energetyczne można uprawiać na glebie o dowolnej jakości - nawet na nieużytkach [2, 6]. Zapotrzebowanie na biomasę stałą do energetyki systemowej i cieplnej w 2020 roku wyniesie około 17,5 mln ton suchej masy [3]. Coroczne wyprodukowanie takiej ilości biomasy wymagać będzie opracowania efektywnej technologii jej pozyskiwania, z uwzględnieniem gatunków i odmian, oraz warunków uprawy i zbioru.

EN

Nine clones of willow were planted in the first decade of April 2005 in the experimental field of Koszalin University of Technology - in Kościernica, on light soil of classes IVb-V, at a density of 33.2 thousand of seedlings per hectare.In 2006 strict experiment was established using method randomized sub blocks in the dependent system, with three replications, where sub blocks of I level were four combinations of fertilizers, and level II - nine willow clones. Plot area was 34.5 m2 (2.3 x 15.0 m).Following clones of willow were included in the experiment: 1047, 1054, 1023, 1013, 1052, 1047D, 1956, 1018 and 1033, which marked respec-tively with letters: A, B, C, D, E, F, H and G.In the years 2006-2009 during willow vegetation biometric measure-ments were performed on 10 plants, including: height and thickness of stems and the number of shoots in the bush, in four terms (31 May, 30 Jun-31 Jul, 30 Aug and 10-30 Nov). Thickness of shoots measurements were performed at a height of 10 cm from the ground.The study evaluated regrowth of bushy willow shoots in four-year cycle in nine clones cultivated on light soil with application of compost from sewage sludge and different doses of Hydrofoska 16 fertilizer. In the region of Koszalin during willow vegetation period (April-October) in the years 2006-2009, precip-itation was 459-654 mm, at annual quantities of 753-1062 mm.Under conditions of relatively good willow supply with precipitation water (annual precipitation >750 mm and in the period of April-October >450 mm), with a deep groundwater level, it was possible to obtain satisfactory length and thickness of shoots in subsequent years of cultivation, respectively: I - 141 cm, II - 269 cm, III - 313 cm and IV - 378 cm and I - 8 mm, II - 14 mm, III - 17 mm and IV - 24 mm. Willow clones were divided into groups in terms of response to fertiliza-tion, taking into account the annual increases in the length and thickness of stems. Little response to fertilization showed clone D, and large -clone F.The final classification of the clones in terms of fertilizer requirements will be achieved only after assessing the dry mass yield, since not all clones after harvest, after second vegetation, contained the same quantity of dry mass.

9

Pomiary biometryczne w prognozowaniu plonu wierzby energetycznej

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma M.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2010

|

R. 56, nr 5

512-515

PL

Celem pracy była ocena przydatności pomiarów biometrycznych podczas wegetacji wierzby do prognozowania plonu biomasy pędów. Nowością pracy jest podjęcie tego tematu. Doświadczenie ścisłe założono metodą losowanych podbloków w układzie zależnym w latach 2006-2009 w rejonie Koszalina na glebie lekkiej o bardzo głębokim poziomie wody gruntowej (ok. 950 cm). Utworzono równania regresji wielokrotnej dla plonu biomasy pędów (Y), gdzie zmiennymi niezależnymi były pomiary biometryczne długości (x1), grubości (x2), liczby pędów w krzaku (x3) oraz współdziałania długości i grubości pędów (x4). Badania wykazały, że pomiary biometryczne pędów w okresie wegetacji mogą być brane pod uwagę przy prognozowaniu plonu biomasy wierzby.

EN

The aim of the research was to evaluate usefulness of biometric measurements of willow for prognosis of shoots biomass yield. This problem has not been considered so far. In the years 2006-2009 strict experiments were conducted on the light soil with very low ground water level (about 950 cm) near Koszalin, Poland, using the method of random sub blocks. The data obtained from measurements of shoots and biomass yield were statistically analysed. There were created multiple regression equations for biomass yield of shoots (Y), in which independent variables were biometric measurements of length (x1), thickness (x2), number of shoots in the bush (x3) and thickness of shoots (x4). Dependencies between the data from biometric measurements and the yield of fresh mass of shoots were investigated in two configurations: (1) together for all years analysed (data from 5400 measurements) and (2) separately for each year (data from 1080 measurements). For 21 from among 24 of the created regression formulas the determination coefficients were higher than 60%. This proves that the prognosis of yields was correctly made. The differences between the prognosed and real yield were smaller when using method (2) than when using method (1). Among nine varieties the average year increase of fresh mass of willow shoots was: in two year cycle - 12.070 toha-1, in 3 year cycle - 13.300 toha-1, and in 4 year cycle - 13.801 toha-1. The conducted investigations showed that biometric measurements of length, thickness of shoots and number of shoots in a bush during the vegetation period can be taken into account when prognosing the biomass yield. Further experiments are necessary to improve the prognostic equations by introducing quantified conditions of tillage in the analysis.

10

Wpływ nawożenia na przyrosty pędów klonów wierzby krzewiastej w 2008 roku w okolicach Koszalina

Szyszko L., Fijałkowska D., Sztyma M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2009

|

Tom 11

221-229

PL

Odnawialne źródła energii (OZE) będą miały znaczący udział w bilansie energetycznym w Polsce [7]. Podstawowym źródłem energii odnawialnej w Polce jest biomasa, a jej udział w bilansie paliwowym coroczne wzrasta. Uważa się, że biomasa jest najmniej kapitałochłonnym odnawialnym źródłem energii, a jej produkcja może praktycznie przebiegać samoistnie. Niewykorzystane tereny rolnicze, mogą być w przyszłości wykorzystane do produkcji biopaliw. Są też stwierdzenia skrajne, że rośliny energetyczne można uprawiać na glebie o dowolnej jakości - nawet na nieużytkach [1, 6]. Zapotrzebowanie na biomasę stałą do energetyki systemowej i cieplnej w 2020 roku wyniesie około 17,5 mln ton suchej masy [3]. Coroczne wyprodukowanie takiej ilości biomasy wymagać będzie opracowania efektywnej technologii jej pozyskiwania, z uwzględnieniem gatunków i odmian, oraz warunków uprawy i zbioru. Celem pracy była ocena wzrostu pędów kilku klonów wierzby krzewiastej (Salix viminalis) w czwartym roku po sadzeniu, uprawianych w rejonie Koszalina, na glebie lekkiej, na zróżnicowanym nawożeniu organicznym i mineralnym.

EN

The paper estimates growing of shoot of Salix viminalis in the third year after mowing one-year old shoots of nine clones grown in Koszalin region, on the light soil, with application of compost from municipal sediments and diverse doses of the commercial fertilizer. In Koszalin region during vegetation period of salix in 2008 (April-October) precipitation was lower than in years 2006 and 2007, and higher than in 2005. Initially three groups of salix clones were distinguished in relation to fertilization requirements taking into consideration their yearly increases of length and thickness shoot. Clones D and G were classified into the group of clones with very small fertilization requirements, clones C and F and clone B with the length of speeds were classified into the group with average fertilization requirements, and clones A, E, H and K and clone B with thickness of shoot were classified into the group with high fertilization requirements. Only one clone (clone D) out of nine investigated did not react in increase of length and thickness of shoot on fertilization (tables 5 and 6). The reaction of remaining eight clones was not equal. The longest and thickest shoots in the combination without fertilization (a) gave clone G, in the combination with fertilization with the compost (b) - clone D, in the combination with fertilization with the compost and low mineral (c) - clones C and F and with the length of shoots additionally clone B, and in the combination with fertilization with the compost and high mineral - clones A, E, H and K and with the thickness of shoot - clone B. Analyses presented in the paper are the first in the literature data proving diverse reaction of salix clones on organic and mineral fertilization. The final classification of clones regarding their fertilization requirements will be gained after crop of dry mass assessment, because not all clones after harvesting after second vegetation contained equal amount of dry mass [12].

11

Relation between areas of maize tillage for grain and infection-pressure zones of potato tillage with PVY and PLRV in Poland

Styszko L., Fijałkowska D., Majewski A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

Tom 10

135-142

PL

Ocieplający się klimat w Polsce spowodował, że w latach 1990-2007 zaczęła wzrastać powierzchnia uprawy kukurydzy na ziarno przy malejącym areale uprawy ziemniaka, w tym także na północy Polski (tab.1). Rejon ten wcześniej był uznany za niesprzyjający (III) do uprawy kukurydzy na ziarno. Kukurydza jest rośliną o bardzo szerokiej możliwości użytkowania: na paszę, cele konsumpcyjne oraz energetyczne (biogaz i bioetanol). Rejon Pomorza jest zróżnicowany pod względem klimatycznym. Pomorze Zachodnie ma lepsze warunki do uprawy kukurydzy, niż Pomorze Środkowe oraz Wschodnie. Porównując mapy rejonów uprawy kukurydzy w Polsce (rys.1.) wydaje się, że mogą być one ujemnie skorelowane ze strefami zagrożenia upraw ziemniaka wirusem liściozwoju ziemniaka (PLRV) (rys. 2) i wirusem Y ziemniaka (PVY) (rys. 3). Celem badań było określenie relacji pomiędzy rejonami uprawy kukurydzy na ziarno a strefami zagrożenia wirusami liściozwoju i Y ziemniaka w Polsce. W latach 2001-2005 założono doświadczenia polowe jednoczynnikowe łanowe w dwóch powtórzeniach w 15 miejscowościach z 12 odmianami kukurydzy. Analiza wyników wykazała wysoce istotne korelacje dla plonu ziarna kukurydzy, zawartości w nim suchej masy oraz dla kosztów nośników energii zużytych na suszenia ziarna pomiędzy rejonami uprawy kukurydzy a strefami zagrożenia wirusami Y i liściozwoju ziemniaka w Polsce. Plon ziarna suchego kukurydzy z rejonu III jej uprawy był niższy o 21% niż z rejonu I. Zebrane ziarno zawierało mniej suchej masy o 5,7-6,9%, a koszty jego suszenia były o 22,4-26,4 zł?t-1 tj. o 39,0-43,1% w porównaniu do rejonu I. Przy uprawie kukurydzy na cele energetyczne (biogaz i bioetanol) suszenie ziarna nie jest warunkiem koniecznym. Strefy zagrożenia upraw ziemniaka wirusami Y i liściozwoju ziemniaka okazały się dobrymi praktycznymi wskaźnikami wydzielania rejonów uprawy kukurydzy na ziarno obszarze północnej Polski

12

Obserwacje rozwoju wierzby energetycznej w 2007 roku

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2008

|

Tom 10

425-432

PL

Celem pracy była ocena odrastania karp dziewięciu klonów wierzby krzewiastej (Salix viminalis) w trzecim roku po sadzeniu w okolicach Koszalina

EN

Utilization of fallow arable soils for establishing energetic willow plantations, creates the chance of the biomass balance improvement in Poland. The paper presents results of developmental observations of energetic willow in the third year after planting. During vegetation of willow in Koszalin region in the period April-September 2007 there were more profitable weather conditions than in analogous period of 2006. In mid September 2007 leaves of willow began to dry out except for clone 1033, which still had intensely green leaves. Within remaining willow clones more leaves dried out of clones 1018, 1023, 1047, 1047D, 1052 and 1054 than of clones 1013 and 1056. Predominant influence on increase of sprouts length and thickness had length of willow vegetation period, lower - clones and their co-operation with fertilizer combinations, and very low - fertilizer combinations. The lack of fertilization influence in 2007 on increases of willow sprouts length and thickness might have been caused by high precipitation in June and July, which washed out from root system of willows mineral forms of nitrogen as well as available potassium and phosphorus. There was also large diversification of clones in the increases of sprouts length and thickness in fertilizer combinations. These dependences are not as expected, because some clones reacted with curb of growth after applying compost from municipal sewage sludge.

13

The influence of cultivation region and variety of maize on demand for energy carriers for grain drying

Styszko L., Fijałkowska D., Sztyma M., Majewski A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2007

|

Tom 9

31-45

EN

Maize is one of the most effective cultivated plants. The maize grain has the universal use, including feedstuff, food industry and production of biofuels (Michalski 2007). Despite of curbing of cultivation area after 2004, then in 2006 maize was cultivated in Poland on the area of 659300 ha, of which 309000 ha was used for grain. Maize makes up the basic material for production of bioethanol and biogas in the economy of many countries (Gradziuk 2003). It is estimated, that the demand for bioethanol from maize in Poland in 2020 will be 850 millions of liters, and area of 383000 ha should be allot for cultivation (Gradziuk 2006). Introduction of biofuels law will extort growth of maize sowings for grain up to 850000 ha (Michalski 2007). The profitability of this plant cultivation will still depend on the course of weather in the vegetation period, selection of varieties and the cost of the grain drying, which at present is 29.3% of total maize cultivation costs (Sulewska 2007). The aim of the work was evaluation of influence of cultivation regions of and how early varieties are on the consumption of fuel oil and three-phase current for drying maize grain.

PL

Kukurydza należy do najbardziej wydajnych roślin uprawnych. Ziarno kukurydzy ma wszechstronne zastosowanie, w tym jako pasza, surowiec do przemysłu spożywczego oraz do produkcji biopaliw (Michalski 2007). W gospodarce wielu krajów kukurydza stanowi podstawowy surowiec do produkcji bioetanolu i biogazu (Gradziuk 2003). Szacuje się, że zapotrzebowanie na bioetanol z kukurydzy w Polsce w 2020 roku wyniesie 850 mln litrów, na którego wyprodukowanie trzeba przeznaczyć 383000 ha uprawy (Gradziuk 2006). Opłacalność uprawy tej rośliny zależeć będzie nadal od przebiegu pogody w okresie wegetacji, doboru odmian oraz kosztów suszenia ziarna, które wynoszą obecnie 29,3% ogólnych kosztów uprawy tej rośliny (Sulewska 2007). Celem pracy była ocena wpływu rejonów uprawy i wczesności odmian kukurydzy na potrzeby oleju opałowego i prądu trójfazowego zużywanych do suszenia ziarna. Analizy te wykonano na danych liczbowych z doświadczeń łanowych wykonanych w 12 miejscowościach w Polsce z 8 odmi anami kukurydzy w latach 2002-2005. Wartości liczbowe zawartości wody w ziarnie (tonoprocenty), analizowano statystycznie, a istotność zależności weryfikowano testem F. Ilość oleju opałowego (1,5 l) oraz prądu trójfazowego (0,6 kWh) na 1 tonoprocent wody przy suszenia ziarna przyjęto za Dreczką (2001). Wyznaczono współczynniki korelacji prostej (r) i wielokrotnej (R), utworzono równania regresji oraz stabelaryzowano dane dla 1 odchylenia standardowego od średniej. Zapotrzebowanie na olej opałowy i prąd trójfazowy do suszenia ziarna kukurydzy zależało od warunków pogodowych okresu wegetacji, wczesności uprawianej odmiany oraz rejonu uprawy kukurydzy. Na ilość nośników energii zużytych do suszenia plonu ziarna kukurydzy z powierzchni 1 hektara największy wpływ miały lata, ich współdziałania z rejonami uprawy i miejscowościami oraz odmiany kukurydzy. Uzyskano korelację przeciętną (0,3?rxy<0,5) dodatnią pomiędzy wczesnością odmian i sumą opadów w sierpniu a zapotrzebowaniem na nośniki energii do suszenia ziarna, oraz ujemną z temperaturą powietrza w czerwcu. Utworzono równania regresji opisujące potrzeby na olej opałowy i prąd trójfazowy do suszenia ziarna z determinacją 25,1- 51,2%. W każdym rejonie uprawy kukurydzy wzrastało zapotrzebowanie na nośniki energii do suszenia ziarna jeśli uprawiano odmiany późniejsze, w warunkach dostatku opadów oraz w rejonach o gorszych warunkach przyrodniczych, jednakże wzrost ten nie był jednakowy w latach