Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nadmiarowość dynamicznie sterowana.

Będkowski L., Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2004

|

Vol. 39, nr 2

49-64

PL

Podczas użytkowania systemów technicznych zawsze występują procesy destrukcyjne, przebiegające wolniej lub szybciej. Proces destrukcyjny można podzielić na trzy stadia: aktywizacja czynników uszkodzeniowych, proces uszkodzeniowy, proces awaryjny. Czynniki uszkodzeniowe inicjują proces uszkodzeniowy. Proces ten doprowadza do uszkodzenia i do stanu niezdatności, w którym ustaje realizacja funkcji systemu. Jeśli stan niezdatności jest stanem niestabilnym, to następuje dalszy rozwój destrukcji, czyli proces awaryjny. Doprowadza on do rozległego zniszczenia systemu, czyli do stanu awarii oraz często do zniszczenia efektu wytworzonego przed uszkodzeniem. Procesem odwrotnym do procesu destrukcyjnego jest proces przeciwdestrukcyjny. Proces ten dzieli się na trzy stadia: - stadium osłonowe, w którym następuje deaktywacja czynników inicjujących; zapobiega to rozpoczęciu procesu uszkodzeniowego; - stadium interwencyjne, w którym następuje przerwanie procesu uszkodzeniowego; zapobiega to powstawaniu uszkodzenia; - stadium przeciwawaryjne, w którym następuje przerwanie procesu awaryjnego; zapobiega to awarii. Proces przeciwdestrukcyjny realizowany jest przez system przeciwdestrukcyjny, zawierający trzy odpowiednie moduły: moduł osłonowy, moduł interwencyjny, moduł przeciwawaryjny. Każdy z tych modułów charakteryzuje się pewną, uogólnioną wielkością, określającą ich zdolność przeciwdestrukcyjną. Wielkość tę nazwiemy potencjałem przeciwdestrukcyjnym odpowiednio: osłonowym, interwencyjnym i przeciwawaryjnym. Proces destrukcyjny również charakteryzują pewne wielkości, które można nazwać destrukcyjnym potencjałem inicjującym, uszkodzeniowym i awaryjnym. Przykładem potencjału destrukcyjnego może być niszcząca energia kinetyczna rozpędzonego samochodu. Przykładem potencjału przeciwdestrukcyjnego może być praca, którą może wykonywać układ hamulcowy samochodu przed uderzeniem w przeszkodę. W ogólnym przypadku, działanie systemu przeciwdestrukcyjnego jest skuteczne, jeśli potencjał przeciwdestrukcyjny jest większy od potencjału destrukcyjnego. Ta różnica stanowi uogólniony nadmiar potencjału przeciwdestrukcyjnego. Nowoczesne, elektroniczne systemy zawierające szybkie procesory oraz szybkie układy pomiarowe i wykonawcze, pozwalają na: - wczesne wykrywanie czynników inicjujących, procesów uszkodzeniowych oraz awaryjnych we wczesnej fazie ich rozwoju. czyli dozorowanie; - szybkie uruchamianie zasobów przeciwdestrukcyjnych i skierowanie ich na ogniska destrukcji. Pozwala to na dynamiczne utrzymanie nadmiaru potencjału i wskutek tego na utrzymanie zdatności. Wynikiem tego może być podniesienie wskaźników niezawodnościowych. W artykule przedstawiono rozwinięcie tych tez oraz zilustrowano problem przykładami praktycznymi.

EN

At use of technical systems always step out destructive processes, taking place (running) solver or more quickly. Destructive process one can divide in three levels: activation of damage factors, damage process, breakdown damage. Damage factors initialize a damage process. This process leads to damages and to state of unfitness, in which system function realization stops. If state of unfitness is an unstable state, then further destruction development follows, that is to say a breakdown process. This leads then to extensive system destructions that are to say, to state of damage and to effect destructions, which were produced by the system before damage. An inverse process to destructive process is an anti-destructive process. This process splits into three levels: - protection level, in which devising factors deactivation follows; damage process is beginning; - intervention level, in which the damage process break follows, this prevents damage arise; - anti break-down level, in which the interruption of damage breakdown process follows; this prevents a breakdown. The anti-destructive process is realized by the anti-destructive system, containing three, suitable modules: protection module, intervention module, and anti-breakdown module. Every from these modules characterizes certain, generalized magnitude, qualifying their anti-destructive ability. This magnitude we will call as anti-destructive potential, properly: protection, intervention and anti-break-down. Destructive process also characterizes certain magnitudes, which one call with destructive potential initializing, damaging and breaking-down. Example of destructive potential can perhaps be the destructive kinetic energy dispersed by a brought up to speed car. Example of anti-destructive potential can perhaps be the work, which can execute a car brake arrangement - before the knock in hindrance. In general chance, system acvtivity is efficient, if anti-destructive potential is greater then the destructive potential. This difference determines a generalized anti-destructive potential redundancy. Modern, electronic systems containing quick processors and quick measuring and executive arrangements, permit on: - early damage factors, damage processes and break-down damage detecting, that is to say, permit multilevel supervising; quick anti-destructive supplies starting and directing them on destruction fireplaces. Permits then an anti-destructive potential redundancy dynamic maintenance and in consequence of this on fitness maintenance. Result of this can be the ability coefficients elevation. In this article one represents these arguments development at one illustrated this problem with practical examples.

2

Znaczenie decyzji diagnostycznych w procesach eksploatacyjnych

Dąbrowski T. M., Będkowski L.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2004

|

Vol. 53, nr 7

19-30

PL

W artykule omawia się dwie sytuacje eksploatacyjne, różniące się rozmiarem zadań użytkowych, których realizacja wymaga podjęcia jednej spośród trzech możliwych decyzji diagnostyczno-eksploatacyjnych. Pokazuje się reguły wyboru tych decyzji, oparte na kryteriach techniczno-ekonomicznych oraz porównuje korzyści, które może odnieść przedsiębiorca dokonujący racjonalnego wyboru. Rozważania zilustrowano prostymi przykładami liczbowymi i wykresami.

EN

Two exploitation situations are discussed, differing in extend of usable tasks, realization of which needs to select one among three possible diagnostic-exploitation decisions. The rules for selecting the decisions are presented, which are based on the technical-economic criteria and the benefits are compared, which could be advantageous for businessmen. The studies are illustrated with the simple examples and graphics.

3

Struktura procesu diagnozowania i jej uwarunkowania

Dąbrowski T. M.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2004

|

Vol. 53, nr 7

5-18

PL

W artykule omawia się proces diagnozowania w aspekcie strukturalnym. Szczególną uwagę poświęca się typowym organizacjom podprocesu wnioskowania diagnostycznego i podprocesu badania diagnostycznego. Ilustruje się powiązania strukturalne między tymi procesami. Wprowadza się pojęcia skupionego i rozproszonego procesu diagnozowania oraz pojęcia procedury diagnozowania: rutynowej, układowej i objawowej.

EN

The diagnosis process is discussed in the structural aspect. The special attention is given to the typical organization of subprocess of diagnosis conclusion as well as subprocess of diagnosis studies. The connections between these processes are illustrated. The idea of coupled and dispersed diagnostic processes as well as the idea of diagnosis procedures: routine, systemic and symptomatic are introduced.

4

Diagnostyczne wnioskowanie użytkowo-obsługowe w oparciu o charakterystyki potencjałowe.

Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2002

|

Vol. 37, nr 2

171-183

PL

Obserwacja praktyki eksploatacyjnej wskazuje, że aby system, zawierający obiekt uszkadzający się w przedziale czasowym realizacji zadania użytkowego, mógł wykonać zadanie z satysfakcjonującym użytkownika efektem i w wymaganym czasie, musi istnieć odpowiednio zorganizowany proces dozorująco-terapeutyczny. Podstawowymi składnikami takiego procesu są podprocesy: - dozorowania, tj. takiego diagnozowania, którego celem jest śledzenie trajektorii stanów obiektu oraz sygnalizowanie zagrożenia utratą stanu zdatności użytkowej i faktu przejścia w stan niezdatności użytkowej; - terapii, tj. takiego obsługiwania w ramach systemu użytku, którego celem jest zapobieganie utraty stanu zdatności użytkowej obiektu (np. poprzez sterowanie lub regulację) oraz przywracanie stanu zdatności użytkowej obiektu (np. poprzez wymianę, regulację lub jakąkolwiek inną czynność naprawczą). Łatwo zauważyć, że zarówno organizacja procesu dozorowania, jak i organizacja procesu terapeutycznego zależą od właściwości obiektu, właściwości operatora i rodzaju realizowanych zadań użytkowych oraz od właściwości systemu jako całości. Istotne jest jednak to, że na organizację procesu dozorowania mają również wpływ przyjęte kryteria i miary chwilowej oraz przedziałowej zdatności użytkowej obiektu (lub ogólniej: systemu), a na organizację procesu terapeutycznego mają wpływ głębokość i szczegółowość wnioskowania diagnostycznego osiągalne w procesie dozorowania. W niniejszym opracowaniu zaproponowane zostały potencjalnościowe oraz potencjałowe kryteria i miary zdatności użytkowej obiektu (lub ogólniej: systemu) naprawialnego. Scharakteryzowano przydatność tych kryteriów i miar w sterowaniu procesem dozorująco-terapeutycznym. Wywód opatrzono przykładami wnioskowania diagnostycznego w odniesieniu do procesu użytkowo-obsługowego realizowanego w dozorowanym systemie antropotechnicznym.

EN

Practice exploitation observation shows, that when system, containing object damaging in section of useful assignment temporary realization, could execute assignment with user satisfaction effect and in required time, has to exist a properly organized supervising-therapeutic process. Basic components of such process are sub processes: - supervising i.e. of such system use state and the passage fact in useful state unfitness state; - therapy, i.e. such services in system use frames, which aim is object useful prevention to fitness loss (e.g. across steering or regulation) and restoring object useful fitness state (e.g. across exchange, regulation or no matter which other act repair). Easily to notice, that both supervising process organization how and therapeutic process organization, depend from object proprieties, operator proprieties and useful realized assignments kind and from system proprieties as wholes. Essential is however then, that on supervising process organization have also influence accepted criterions and temporary measures and section useful object fitness's (or more generally: system), and on organization of therapeutic process have influence depth and detailed diagnostic inferences attainable in process of supervising. In hereby to elaboration proposed became potentionaly and potential criterions and useful object fitness measures (or more generally: of system) repairable. One characterized usefulness these criterions and measures in steering with supervise-therapeutic process. Argument one provided with diagnostic inference examples with reference to useful-service process realized in supervised anthropotechnic system.

5

Diagnostyczne wnioskowanie użytkowe w oparciu o charakterystyki potencjałowo-efektowe.

Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2002

|

Vol. 37, nr 1

183-195

PL

Celem istnienia jakiegokolwiek systemu (technicznego, antropotechnicznego) jest realizacja pożądanych zadań użytkowych. Osiągnięcie tego celu jest możliwe tylko wówczas, gdy zarówno decydent systemu, jak i operator obiektu podejmują racjonalne decyzje w sprawie wyboru zadań i sterowania obiektem. U podstaw każdej decyzji o użyciu obiektu (lub pary antropotechnicznej) powinna leżeć informacja potwierdzająca zdatność do użycia w konkretnych warunkach. Informację tę, tzn. diagnozę użytkową, musi dostarczyć proces diagnozowania. Niniejszy artykuł zawiera propozycję metody diagnostycznego wnioskowania użytkowego w odniesieniu do systemu antropotechnicznego zawierającego obiekt techniczny sterowany apriorycznie (tzn. obiekt diagnozowany i jeśli potrzeba to obsługiwany jedynie przed rozpoczęciem zadania). Przedstawione ujęcie problematyki diagnozowania - a zwłaszcza wnioskowania diagnostycznego - pozwala na formułowanie: - prognoz - w przypadku gdy podstawę wnioskowania diagnostycznego stanowią trajektorie potencjałowe i potencjałowe kryteria zdatności systemu (obiektu); - genez - w przypadku gdy podstawę wnioskowania diagnostycznego stanowią trajektorie efektowe i efektowe kryteria zdatności systemu (obiektu).

EN

With existence aim no matter which system (technical, anthropotechnical) is desirable useful assignments realization. This aim success is possible only then, when both: system decision-maker and object operator undertake rational decisions in assignments choice relation and object sheerings. At every, about object use decision, bases (or anthropotechnical pair) should lie information confirming fitness to uses in concrete conditions. This information i.e. useful diagnosis, has to be delivered by diagnostic process. Present article contains useful diagnostic inference method proposal with reference to anthropotechnical system containing technical object aprioristic controlled (i.e. diagnosed object and if it is necessary this served only before assignment beginning. Introduced diagnosis problems seizure - and especially diagnostic inferences - permits on formulating: - prognoses - in chance, when base of inference diagnostic determine potential trajectories and potential system fitness criterions (object); - geneses - in chance, when base diagnostic inference determine effect trajectories and system (object) effect fitness criterions.

6

Metrologiczno-informacyjne aspekty badań diagnostycznych

Dąbrowski T. M.

Diagnostyka

|

2002

|

Vol. 26

101-106

PL

Artykuł poświęcony jest krótkiemu przeglądowi tych zagadnień diagnostyki technicznej, które są także elementami miernictwa i teorii informacji. Poruszone zostały m. in. następujące wątki: rola diagnozy w procesie eksploatacji, rodzaje i formy diagnoz, metody i narzędzia stosowane w diagnostyce oraz aspekty metrologiczne wartości granicznych wielkości opisujących stan diagnozowanego obiektu.

EN

Article is sacrificed to these technical diagnostics problems short review, which are also elements of metrology and information theory. Agitated touched became among other following plots: part of diagnosis in exploitation process, kinds and forms of diagnosis's, methods and tools practical in diagnostics and aspects metrological of value terminal sizes describing the diagnosed object state.

7

Efekt i potencjał jako funkcje właściwości systemu antropotechnicznego. Część 2.

Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2001

|

Vol. 36, nr 1

211-234

PL

Ocena możliwości użytkowych systemu antropotechnicznego, przed rozpoczęciem zadania, może się opierać na uogólnionym pojęciu niezawodności wyrażającym się w stwierdzeniu, że "niezawodność to nie tyle zdolność systemu do funkcjonowania w określonym przedziale czasu, co przede wszystkim zdolność systemu do zrealizowania zadania w określonych warunkach i w określonym czasie". Miarami tak rozumianej zdolności - relatywnej do wymagań - jest potencjał użytkowy systemu (miara prognostyczna) oraz efekt użytkowy systemu (miara genetyczna). Wartość oczekiwana prognozowanego potencjału systemu do chwili t, nazywana jest w artykule potencjałem dysponowanym, a potrzeby decydenta systemu do chwili t nazywane są efektem wymaganym. Porównanie tych dwu wielkości pozwala na postawienie diagnozy dotyczącej użytkowej zdatności statystycznej systemu antropotechnicznego - do zrealizowania zadania o określonym czasie trwania. Artykuł poświęcony jest przede wszystkim: a) omówieniu klasyfikacji systemów antropotechnicznych ze względu na kształty trajektorii: - potencjalności i efektywności jako niezawodnościowych miar zdolności systemów do realizacji zadań eksploatacyjnych; - potencjału i efektu jako niezawodnościowych miar zdolności systemów do zrealizowania zadań eksploatacyjnych; b) rozważaniom na temat zależności pomiędzy efektywnością systemu a czasem do uszkodzenia oraz wynikającym z tej zależności skutkom w postaci efektu działania systemu.

EN

Useful possibilities estimation of man-machine system, before exercise beginning, can lean on generalized notion of reliability expressing oneself in a statement, that "reliability is then not so much an system ability to working in definite section of time, what first of all a system ability to realizing exercise in definite circumstances and in definite time". With measures so understood abilities relative - to requirements - is useful system potential (prognostic measure) and also useful system effect (genetic measure). The expected value of system prognozed potential to moment t, called, is in this article, as fit potential, and needs of system decision-marker to moment t, are called - required effect. Comparison of these two magnitudes permits on putting useful statistical fitness's man-machine system relating diagnoses - to realizing the exercise about definite time of duration. Article sacrificed is first of all to: a) man-machine systems classification from regard on trajectory shapes: - potentialities and effectiveness as reliability ability measures to realization of exploitation exercises; - potential and effect as reliability systems ability measures to realizing exploitation exercises; b) considerations on theme of dependence among effectivity of system and sometimes to damages and resulting from this dependences to results in the form of system activity effect.

8

Uogólnione, niezawodnościowe miary eksploatacyjnych właściwości systemu antropotechnicznego.

Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2000

|

Vol. 35, nr 4

69-84

PL

Artykuł poświęcony jest syntezie uogólnionych, niezawodnościowych miar eksploatacyjnych właściwości systemu antropotechnicznego. Przez pojęcie uogólnionych, niezawodnościowych miar tych właściwości autor rozumie potencjalność i potencjał systemu (miary prognostyczne) na efektywność i efekt systemu (miary genetyczne). Ogólność tych miar wynika przede wszystkim z faktu, że mogą być one stosowane zarówno w fazie użytkowania, jak i w fazie obsługiwania systemu (obiektu). Do zdefiniowania proponowanych miar autor dochodzi poprzez analizę właściwości ważniejszych - spośród spotykanych - modeli systemu antropotechnicznego.

EN

In the paper is discussed the synthesis of general reliability operational measures of the characteristics of a man-machine system. As the general reliability measures of such properties the potentiality and the system potential (prediction measures) are understood by the Author as well as effectiveness and the result of the system (genetic measures). General properties of such measures is the result of the possibility of their use both in the stage of the use and maintenance of the system (object). The Author has achieved definitions of proposed measures by the analysis of properties of more important - within existing - models of the man-machine systems.

9

Efekt i potencjał jako funkcje właściwości systemu antropotechnicznego. Część 1.

Dąbrowski T. M.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2000

|

Vol. 35, nr 4

121-137

PL

Artykuł zawiera przegląd ważniejszych pojęć związanych z potencjałem i efektem systemu antropotechnicznego oraz wynikające z tego przeglądu propozycje niezawodnościowych kryteriów zadaniowej i chwilowej zdatności systemu antropotechnicznego w ujęciu prognostycznym i genetycznym. Przedstawione opracowanie opiera się na założeniu, że o niezawodności systemu decyduje nie tyle zdolność do funkcjonowania w określonym przedziale czasu, co przede wszystkim zdolność do zrealizowania zadania w określonych warunkach. Jest to poszerzająca interpretacja klasycznego pojęcia niezawodności.

EN

In the paper is contained the review of more important concepts connected with the potential and the effect of the antropo-technological system and propositions of reliability criterions of the task and virtual ability of the antropo-technological system in prediction and genetic quantification. The presented report is based on the assumption that the functional ability of the system in the predetermined time interval is less important in deciding on the reliability of the system but its more then others the ability for realization of the task in determined conditions. It is more broad interpretation of the classic reliability concept.