Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Prawna regulacja instytucji naczelnego dowódcy sił zbrojnych oraz jej konsekwencje po zmianach obowiązujących od dn. 1 stycznia 2014 r. i od dn. 30 kwietnia 2015 r.

Sońta C.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2015

|

R. 5, Nr 7

15--38

PL

Zważywszy na możliwy przebieg współczesnego konfliktu zbrojnego o skali i intensywności powyżej progu wojny, konstytucyjny tryb mianowania Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych mógłby, przynajmniej w skrajnie niekorzystnej sytuacji, praktycznie uniemożliwić to mianowanie. Zachodzi zatem potrzeba nowelizacji ustawy zasadniczej w powyższym zakresie. Wojenny system dowodzenia, wraz z instytucją Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych, nie zadziała, jeżeli nie będzie odpowiednio wcześniej wdrożony, a w czasie „W” na pewno nie będzie czasu ani możliwości, by tworzyć go od podstaw. Niektóre z analizowanych zmian, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2014 r. i 30 kwietnia 2015 r., wywołały szczególne kontrowersje, a nawet wątpliwości co do ich zgodności z konstytucją. Próby uniknięcia sprzeczności części znowelizowanych zapisów ustawowych ze znaczeniem odpowiednich norm konstytucyjnych ustalonych w drodze wykładni gramatycznej poprzez zabiegi lingwistyczne ustawodawcy, zmierzające do nadania wyrazom lub ich zbiorom znaczenia zupełnie innego, niż mają w rzeczywistości, nie mieszczą się w konstytucyjnych granicach państwa prawa. Należy zatem zwrócić uwagę na mankamenty analizowanych zmian, w szczególności niejednoznaczności i sprzeczności tworzonych przepisów, skutkujące potencjalnie szkodliwą dla obronności sytuacją, gdy o kształcie systemu kierowania i dowodzenia, w tym wojennego, decydować będą prawnicze interpretacje, dość dowolne wobec braku ustawowych reguł wykładni, a nie skrupulatna działalność prawotwórcza stanowiąca wynik rzetelnej, jak najszerszej analizy. Wydaje się przy tym, że część z opisanych w niniejszym opracowaniu zmian dotyczących Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych zmierza, przynajmniej co do zasady, w pożądanym z punktu widzenia obronności kierunku, chociaż w szczegółach budzić może istotne wątpliwości. Chodzi głównie o nową kompetencję prezydenta w przedmiocie jednoznacznego określenia początku i końca czasu wojny, którego występowanie rodzi przecież ważne następstwa prawne i faktyczne. Jeżeli jednak działania potencjalnego przeciwnika, przybierając postać opisaną w niniejszym opracowaniu, spowodują fizyczną eliminację prezydenta lub Rady Ministrów, bądź chociażby uniemożliwią wystąpienie tego kolegialnego organu ze stosownym wnioskiem, wówczas niemożliwe będzie nie tylko mianowanie Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych, lecz także osiągnięcie jakichkolwiek skutków, które przepisy licznych aktów normatywnych uzależniają od nastąpienia czasu wojny. Wyżej wymienioną zmianę uznać można wobec tego za szczególnie groźną dla obronności.

EN

On the basis of the Constitution of the Republic of Poland - the President appoints the Supreme Commander of the Armed Forces selected for the duration of war, at the request of the Prime Minister. The course of modern armed conflict could prevent this appointment. According to author, it is therefore necessary to amend the provision of the Constitution. The war command system will not work if it is not already implemented. During the war will certainly not be the time to create it from scratch. 1 January 2014 and 30 April 2014 became effective legislative changes called reform of the system of leadership and command of the Polish Armed Forces. This paper focuses on those standards that apply to the Supreme Commander of the Armed Forces, and shows the flaws of some of the analyzed developments, in particular ambiguity and conflict of laws. Author is presenting a thorough analysis of the problems identified in this study. Some of the described changes to the Supreme Commander of the Armed Forces is moving in the right direction, but the details raise serious doubts. First of all, the point is that the President indicates at the request of the Council of Ministers the day, which begins with a time of war on Polish territory and the same mode of the day, at which time the war ends. This allows to present a precise and unambiguous definition of the start and end time of war. Without it one should not be appointed as the Supreme Commander of the Armed Forces. The same danger arises within political environment in case of possible clash between political institution, if the law is not made clearer. It is particularly dangerous for the defenses of the country.

2

Podstawowe zagadnienia prawne działania strzelca wyborowego na terytorium państwa poza stanami nadzwyczajnymi

Sońta C.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2015

|

R. 5, Nr 8

289--304

PL

W obowiązujących aktach normatywnych występują pojęcia strzelca wyborowego, snajpera, karabinu strzelca wyborowego. Jednak nie istnieje szczególna regulacja prawna użycia broni palnej przez strzelca wyborowego względnie snajpera. Przed dniem 5 czerwca 2013 r. było ono regulowane – co do zasady – odrębnie dla każdej z formacji uzbrojonych. Wtedy bowiem weszła w życie ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Zakresem regulacji obejmuje ona m.in. wszystkich uprawnionych do użycia broni palnej. Żołnierz pełniący służbę w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego lub Służbie Wywiadu Wojskowego, a także – co do zasady – żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub wojskowych organów porządkowych uprawniony jest do używania broni palnej w działaniach na terytorium państwa na zasadach takich samych jak np. funkcjonariusz Policji. Dotyczy to również żołnierza będącego strzelcem wyborowym. Podczas prac nad projektem wspomnianej ustawy, a także wcześniej, szeroko dyskutowany był problem prawnej oceny oddania strzału przez strzelca wyborowego w zamiarze pozbawienia życia, np. w tzw. sytuacji zakładniczej. Powołana ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej z pewnością nie rozstrzyga jednoznacznie problemu dopuszczalności działania strzelca wyborowego ani jakiegokolwiek innego uprawnionego w zamiarze pozbawienia życia człowieka, tzn. nie zezwala na to wprost, ani tego wprost nie zakazuje. Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest próba rozstrzygnięcia tego zagadnienia, jak również odpowiedzi na pytanie, czy otwierając ogień w takiej sytuacji, strzelec wyborowy może nie zachować poprzedzającej go procedury wymaganej w myśl przepisów powołanej ustawy.

EN

The existing normative acts use such terms as sniper and snipers rifle. However, there is no specific provision governing the use of firearms by a sniper. Before June 5, 2013 it was governed separately – with a general principle ‒ for each individual armed forces formation. Since then, the Act of 24 May 2013 of the measures on direct coercion and firearms was in acted. It applies to, inter alia, all entitled to the use of firearms. Those would be the soldiers serving in the Military Counterintelligence Service and Military Intelligence Service, and ‒ in principle ‒ Military Police or military law enforcement authorities. They have a right to use firearms in the activities of their institutions on the territory of the State on the same basis as, for example, a policeman. This law also applies to duties of a sniper. In times when this Act was being discussed prior to being passed as a statutory bill, and earlier as well, there was an obvious problem of the legal assessment of the sniper shooting with intent to kill. Established Act of 24 May 2013 on measures of force and firearms usage, certainly does not unequivocally resolve the problem of admissibility of the action by sniper, or any other authorized personnel, who can have an order to kill while on duty. At one hand this new law does not allow such move but on the other, does not prohibit it directly. The primary purpose of this study is to attempt to resolve this legal clash, as well as it is an attempt to answer the question of whether opening fire while in sniper duty, a sniper has to keep in mind all the exact shot procedures defined in said Act.

3

Mafia in the Italian penal code

Sońta C., Brylak J.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2014

|

R. 4, Nr 5

463--472

EN

In security sciences organized crime starts to be treated as an asymmetric hazard. Organized crime covers, in the opinion of the Authors, all crimes committed within the criminal structures that are characterized by organization. Mafia is, on the one hand, a proper name for a Sicillian criminal organization, which has been used in the sense at least since the 19th century. On the other hand, it also means any criminal organization of mafia nature. In the Polish law, like in most legislations, the notion of mafia is not present. The authors try, however, to create its non-legal definition. They draw attention to the fact that the Penal Code of the Republic of Italy contains an original solution - apart from an “ordinary” criminal association (Article 416) it introduces penality for participation in an association of mafia nature (Article 416 bis). The primary purpose of this study is to analyse this structure in comparison to the origin and solution of the Italian antimafia law.

PL

W naukach o bezpieczeństwie zorganizowana przestępczość zaczyna być traktowana jako zagrożenie asymetryczne. Przestępczość zorganizowana to, zdaniem Autorów, ogół przestępstw popełnianych w ramach struktur przestępczych, które charakteryzują się zorganizowaniem. Mafia to, z jednej strony, nazwa własna sycylijskiej organizacji przestępczej, która jest używana w tym znaczeniu co najmniej od XIX wieku. Z drugiej strony oznacza ona również każdą przestępczą organizację o charakterze mafijnym. W prawie polskim, podobnie jak w większości ustawodawstw, pojęcie mafii nie występuje. Autorzy próbują jednak stworzyć jej definicję pozaprawną. Zwracają uwagę, że kodeks karny Republiki Włoch zawiera oryginalne rozwiązanie - oprócz „zwykłego” związku (stowarzyszenia) przestępczego (art. 416) wprowadza karalność udziału w związku (stowarzyszeniu) o charakterze mafijnym (art. 416 bis). Głównym celem niniejszego opracowania jest analiza tej konstrukcji na tle genezy i rozwiązań włoskiego prawa antymafijnego.

4

Geneza i ewolucja modelu odpowiedzialności karnej za udział w organizacjach przestępczych w prawie polskim

Sońta C.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2013

|

R. 3, Nr 4

157--175

PL

Jak trafnie zauważył J. Makarewicz, przestępne współdziałanie jest zjawiskiem tak dawnym jak samo przestępstwo. Prowadzi niekiedy do utworzenia organizacji przestępczej. Wówczas reakcja prawnokarna przybiera postać szczególną. Opracowanie analizuje genezę i ewolucję modelu odpowiedzialności karnej za udział w organizacjach przestępczych w polskim prawie – od średniowiecza po dzień dzisiejszy. Analiza ta prowadzi m.in. do wniosku, że model ten nie zmienił się zasadniczo od uchwalenia kodeksu karnego z 1932 roku. Opiera się na uznaniu udziału w związku (aktualnie – także w zorganizowanej grupie) o celu przestępnym za odrębny rodzaj przestępstwa. W toku implementacji europejskiej Decyzji ramowej Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie zwalczania terroryzmu dostosowano odpowiednie przepisy polskiego prawa do jej wymogów. W konsekwencji polskie prawo karne przewiduje obecnie (i definiuje) przestępstwo o charakterze terrorystycznym, które może być również celem zorganizowanej grupy lub związku przestępnego. Tym samym prawo dostrzega związek między terroryzmem a przestępczością zorganizowaną. Odpowiedzialność karna za udział w zorganizowanej grupie lub związku przestępnym jest bowiem współcześnie najważniejszym instrumentem prawnokarnym zwalczania zorganizowanej przestępczości.

EN

As was rightly pointed out by J. Makarewicz, criminal cooperation is a phenomenon as old as crime. This cooperation sometimes leads to creation of criminal organization. The criminal law responds to this in a specific way. Author of this article examines the origins and evolution of the model of criminal liability for participants of a criminal organization, as is observed in the Polish law – from the Middle Ages until now. The analysis has led, inter alia, to the conclusion that this model has not changed fundamentally since the adoption of the Polish Criminal Code in 1932. This model is based on the recognition of participation in an association (currently – as an organized group) that has set to commit a crime, as separate type of offense. Council Framework Decision of 13 June 2002 on combating terrorism resulted in adjustment of the relevant provisions of Polish law. As a result, the Polish criminal law currently provides (and defines) for a terrorist offense, which may be an object of an organized group or a criminal association. Thus, the law recognizes the relationship between terrorism and organized crime. Criminal liability for participation in a criminal organization is currently the most important instrument of criminal law fight against organized crime.

5

Zadania i podstawy prawne użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w przeciwdziałaniu zagrożeniom terrorystycznym na terytorium państwa poza stanami nadzwyczajnymi

Sońta C., Rutkiewicz H.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2012

|

R. 2, Nr 3

263--287

PL

Przeciwdziałanie terroryzmowi powinno być ujmowane jako złożony zbiór działań. Składa się bowiem na rozpoznawalny system czynników natury funkcjonalnej i instytucjonalnej. Należy do niego zaliczyć poszczególne grupy czynności służb biorących udział w międzynarodowej współpracy w ramach walki z terroryzmem: 1) diagnozowanie, 2) prewencja, 3) walka, 4) oskarżenie i ukaranie. Współczesny wymiar i natura zagrożeń terrorystycznych wymaga uwzględnienia bezpieczeństwa przestrzeni administracyjnej i porządku publicznego, terytorium kraju i zagrożenia dla sił wojskowych, w tym służb specjalistycznych. Jednakże obecne regulacje definiują działalność Polskich Sił Wojskowych, bazując na czynnościach: 1) żandarmerii wojskowej i innych oddziałów wojska; 2) samodzielnej aktywności lub we współpracy z policją (a dokładniej, wspomagając policję); 3) kooperacji z oddziałami policji i pododdziałami polskich sił wojskowych i żandarmerii wojskowej; 4) wpływie działań na ogólne zasady postępowania lub zasady założone w przypadku zagrożenia; 5) zagrożenia terytorialnego i poza nim. Dla każdego z powyższych są określone odpowiednie regulacje definiujące szczegółowo ramy prawne i kontent antyterrorystycznych działań. Rola jednostek wyspecjalizowanych może posiadać charakter niezależny. W obecnej sytuacji prawnej Polski rolą sił wojskowych jest przewodzenie innym służbom państwowym, aby przeciwdziałać zagrożeniom w kraju i za granicą.

EN

Countering terrorism should be treated as a complex set of activities. It is a comprehensive system of functional and institutional means. This system should include the following groups of activities of the competent authorities taking part in an international cooperation: 1) diagnosis, 2) prevention, 3) physical fighting, 4) prosecution and punishment. Contemporary scale and nature of terrorist threats require the provisions to be made to protect the safety of civil service and public order, and that of the country, as well as that of the Armed Forces, including the units of specialized forces. The current rules define the tasks of the Polish Armed Forces, in different ways based on actions of: 1) Military Police or the actions of other military units; 2) stand-alone operations or in cooperation with the Police (more precisely: in assistance to Police); 3) cooperation with Police units and sub-units of the Polish Armed Forces or the Military Police soldiers; 4) effects on general principles or the principles laid down in an emergency; 5) effects on Polish domestic territory or outside of it. For each apply to the applicable provisions setting out in detail the legal frameworks, including the context of counter-terrorism acts. The role of specialized units in emergency situations may have an independent character. Under the current legal provisions the role of the military forces is to be the leader among all state services to counter the terrorist activities within domestic territory and outside of the country.

6

Wybrane zagadnienia przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu w Polsce

Sońta C., Szczuciński G.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2011

|

R. 1, Nr 2

43--66

PL

Tak jak w innych państwach, w Polsce funkcjonuje system przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu. Obejmuje on: regulacje prawne, instytucje, czynności operacyjno-rozpoznawcze, czynności o charakterze informacyjnym i dochodzeniowo-śledcze. Finansowanie terroryzmu to przede wszystkim pozyskiwanie funduszy oraz ich transferowanie. Transfery dokonywane są często za pośrednictwem podmiotów komercyjnych, to one są dysponentami informacji. Dlatego zobowiązano je do monitorowania i zgłaszania takich, które mogą mieć związek z finansowaniem terroryzmu, do wyspecjalizowanych państwowych jednostek analityki finansowej. W Polsce funkcję jednostki analityki finansowej pełni Generalny Inspektor Informacji Finansowej (jako organ władzy) wraz z podległym mu Departamentem Informacji Finansowej Ministerstwa Finansów. Polska jednostka analityki finansowej ma charakter administracyjny. Nie ma uprawnień do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych ani dochodzeniowo-śledczych. Przeciwdziała finansowaniu terroryzmu, przede wszystkim zarządzając przepływem informacji o podejrzanych transakcjach oraz działaniami prewencyjnymi. Niniejsze opracowanie poświęcone jest tej problematyce na poziomie działalności jednostki analityki finansowej. Zawiera ono przede wszystkim analizę procesu przepływu informacji od instytucji obowiązanych do GIIF oraz od GIIF do prokuratury i odpowiednich służb. Wykazane są kompetencje GIIF z wykazaniem odpowiednich instrumentów, które pozwalają aktywnie utrudniać finansowanie terroryzmu.

EN

Poland has a system of terrorism financing counteracts, that is similar to those found in other countries. Generally, parts of the system include legal regulations, proper institutional - operational and investigative activity, usually undertaken by the law enforcement and intelligence services. As author of the article points out there are two main aspects of terrorism financing: raising funds and distributing them. Since transfers are often made using services of commercial intermediaries, there are those who posses transactional information exchange. State law makes it obligatory for financial institutions to monitor and report transactions that may be related to terrorism financing to the specialized state agencies - the financial intelligence units (FIU). In Poland the function of FIU is served by the Inspector General of Financial Information (institutional authority) together with the Department of Financial Information of the Ministry of Finance. The Polish FIU is an administrative-type unit, since it is not authorized to use operational and investigative methods. The Polish FIU counteracts terrorism financing primarily by managing the flow of information on suspicious transactions, taking preventive measures, including enforcing of obligations imposed by law on reporting entities, and others. This paper focuses chiefly on the issue of terrorist financing at the level of financial intelligence units that have the instruments to hinder terrorism financing.