The paper presents a model of the mechanical and thermal homogenization of the layered pavement system. The actual road/airport pavement consisting of several different layers resting on a sub-grade is modelled by a layer with dynamically and thermally equivalent physico-mechanical parameters. Using mass, wave, energy and thermodynamic criteria, equivalent models of the pavement in the homogenized system and in the multilayer system are presented. The modelling was conducted to obtain equivalence between the dynamic and thermal wave processes taking place in the multilayer system and in the homogenized system. The problem solution was constructed for a layer interacting with a half-space, modelling a layered pavement resting on a sub-grade (a half-space). The actual pavement was mathematically and physically modelled by the equivalent layer, taking into account the mechanical and thermal processes taking place in the latter. The presented solution enables one to carry out analyses of the universal problem of a layer resting on a sub-grade and to evaluate complex problems relating to the thermo-mechanics and condition testing of layered road and airport pavements.
PL
W artykule przedstawiono model homogenizacji mechanicznej i termicznej układu warstwowego nawierzchni. Rzeczywista nawierzchnia drogowo-lotniskowa, składającą się z kilku różnorodnych warstw spoczywających na podłożu, została zamodelowana warstwą o parametrach fizyko-mechanicznych równoważnych pod względem dynamicznym i termicznym. Wykorzystując kryteria masowe, falowe, energetyczne i termodynamiczne zaprezentowano autorskie modele równoważne nawierzchni w układzie homogenizowanym z układem wielowarstwowym. Modelowanie prowadzono w taki sposób, aby uzyskać równoważność dynamicznych i termicznych procesów falowych zachodzących w układzie wielowarstwowym oraz homogenizowanym. Skonstruowano rozwiązanie zagadnienia dla warstwy współpracującej z półprzestrzenią modelujące nawierzchnię uwarstwioną spoczywającą na podłożu (półprzestrzeni). Modelowanie rzeczywistej nawierzchni warstwą równoważną przeprowadzono pod względem matematycznym oraz fizycznym z uwzględnieniem występujących w niej procesów mechanicznych i termicznych. Przedstawione rozwiązanie umożliwia prowadzenie analiz uniwersalnego zagadnienia warstwy spoczywającej na podłożu gruntowym, w tym oceny złożonych problemów termo- mechaniki oraz diagnostyki drogowych i lotniskowych nawierzchni warstwowych.
The paper discusses the issue of environmental management in chemical industry. The aim of the paper is develop reliable information about environmental footprints of the technology of production of bimodal polyethylene HDPE by means of the diagnostic tool Life Cycle Assessment with the application of the ReCiPe Endpoint (H) method of SimaPro 8.5 software.
The study presents the impact of eco-innovation and policy conducive to the implementation of the principles of sustainable development in agriculture on economic development. The starting point was the analysis of economic growth models and indicating in them the approach to innovation for the implementation of sustainable development. The specifics of eco-innovation in the agricultural sector and their typology have been presented. Due to the complexity of innovative processes and in particular the resulting effects, multi-component measures of innovation and eco-innovation have been discussed. In the last part, using the panel analysis, the effect of eco-innovation in agriculture on socio-economic development at the level of the entire economy has been demonstrated.
W artykule przedstawiony zostanie przypadek wyjątkowego obciążenia obiektu inżynierskiego stanowiącego przejście dla zwierząt dziko żyjących. W szczegółach opisane zostaną wybrane elementy wymiarowania oraz proces budowy żelbetowego obiektu inżynierskiego z elementów prefabrykowanych Con/Span. Na etapie realizacji przedmiotowego obiektu doszło do incydentu gdzie samochód ciężarowy uderzył w ściągi montażowe. W wyniku uderzenia zerwanych zostało 34 szt. ściągów na 18 elementach nośnych przęsła oraz stwierdzono widoczną deformację ściągów na 3 pozostałych prefabrykatach. Na skutek tego ściany prefabrykatów doznały przemieszczeń poziomych których to skutki oraz zostaną opisane w dalszej części artykułu.
The first part of the presentation presents the construction of flexible steel plate structures on double railway tracks. The presentation explains the issue of a two-stage construction method illustrated examples from Polish construction sites. In the second part of presentation the author shows results of load tests under heavy railway loads compared against FEM results. Information about displacement of flexible steel plate structures under live loads is presented.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The subject of this paper is the structural analysis of a concrete airfield pavement with doweled joints after curling focusing on the doweled joints behaviour. The paper presents some examples of such pavement structures and dowel bar installation. Attention is paid to the effects of curling of slabs due to the temperature gradient across the slab thickness. It can result in the development of cracks at edges and corners of the slabs. A global structural analysis was carried out for a concrete airfield pavement exposed to extreme loading after curling. Aircraft wheel loading was considered in the analysis. The calculations of the doweled joints were parameterized based on the slab thickness and dowel diameter. The finite element method analysis was carried out using the ABAQUS/Standard software package.
PL
W pracy przedstawiano tematykę analizy dyblowanej betonowej nawierzchni lotniskowej po wystąpieniu zjawiska curlingu płyt uwzględniając zachowania połączeń dyblowanych płyt betonowych. Zaprezentowano przykładowe rozwiązania konstrukcyjne tego typu nawierzchni oraz sposób osadzania dybli w płycie betonowej. W artykule przedstawiono powiązanie zjawiska curlingu, które powstaje na skutek nierównomiernego rozkładu temperatury w przekroju pionowym płyty betonowej. W wyniku tego zjawiska mogą niekiedy wystąpić pęknięcia w pobliżu krawędzi oraz naroży płyt. Autorzy przedstawili ponadto wyniki globalnej analizy statycznej nawierzchni lotniskowej w stanie ekstremalnego obciążenia po wystąpieniu zjawiska curlingu. Analizę przeprowadzono na przykładzie obciążenia od kół samolotu. W analizach połączenia dyblowanego dokonano sparametryzowania obliczeń ze względu na grubość płyty oraz średnicę dybli. Obliczenia metodą elementów skończonych zrealizowano z wykorzystaniem programu komputerowego ABAQUS/Standard.
Sposób korzystania ze środowiska w dużym stopniu oddziałuje na stan ekosystemów i często zmniejsza ich potencjał. Utrata funkcji zapewnianych przez naturalne ekosystemy w perspektywie długoterminowej może mieć negatywny wpływ na dobrobyt człowieka. Celem podjętej analizy była ocena zmian usług ekosystemów, jako narzędzia wspomagającego procesy decyzyjne w gospodarce przestrzennej i ochronie środowiska. Na przykładzie kopalni kamienia wapiennego „Lipówka” w Rudnikach przedstawiono sposób przywracania świadczeń środowiskowych na terenach zdegradowanych. Do analiz wybrano matrycę usług ekosystemowych, w której zidentyfikowano trendy świadczonych usług przy trzech sposobach użytkowania terenu, tj.: kopalni odkrywkowej, po zamknięciu wyrobiska i po rekultywacji. Zmiany świadczonych usług ekosystemowych przy różnym użytkowaniu są przesłanką do uwzględnienia ich w trakcie podejmowania decyzji dotyczących zagospodarowania przestrzennego. Analiza usług ekosystemowych i ich zmian wydaje się być konieczna, aby we właściwy sposób rozwiązywać problemy przestrzenne i środowiskowe oraz podejmować decyzje z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju.
EN
The way of using the environment greatly affects the condition of ecosystems and often reduces their potential. Loss of function provided by natural ecosystems in the long term may have a negative impact on human well-being. The objective of the analysis was an assessment of changes in ecosystem services as a tool supporting decision-making process in land management and environmental protection. The case study, limestone mine “Lipówka” in Rudniki shows how to restore the benefits of environmentally degraded areas. For analysis a selected array of ecosystem services was used, which identified trends of the services provided by the three methods of land use, i.e.: open-cast mine, closing the excavation and after restoration. Changes in ecosystem services provided by different use is a premise to taking them into account into making decisions concerning land management. Analysis of ecosystem services and their changes seems to be necessary in order to properly solve problems concerning spatial and environmental decisions with regard to the concept of sustainable development.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono przykładowe rozwiązania konstrukcyjne uzyskane metodami analitycznymi oraz omówiono zastosowane podejścia projektowe. Zaprezentowano również wyniki obliczeń analitycznych konstrukcji nawierzchni lotniskowych: sztywnej i podatnej. Zwrócono uwagę na możliwości zastosowań metody elementów skończonych (MES) i skupiono uwagę na różnych technikach modelowania komputerowego. Wyniki obliczeń MES, dotyczące stanu naprężeń, odkształceń i przemieszczeń w płytach, zostały porównane z rezultatami otrzymanymi na podstawie klasycznego modelu Westergaarda.
EN
The paper presents examples of design solutions obtained with analytical methods and describes the applied design approach. It also includes the outputs of analyses carried out on two types of airport pavement structures: rigid and flexible. Analytical possibilities of Finite Element Method (FEM) are presented with the focus on various computer modelling techniques. The outputs of FEM analyses concerning the stresses, strains and displacements in slabs were compared against the results obtained with the conventional Westergaard model.
Bezpieczne użytkowanie nawierzchni lotniskowych wiąże się z koniecznością właściwej diagnostyki poszczególnych elementów całej konstrukcji. Jednym z takich elementów konstrukcji nawierzchni są prefabrykowane żelbetowe ścieki służące do odprowadzania wody z powierzchni jezdnej. Ze względu na fakt konieczności przenoszenia dużych obciążeń od poruszających się po nich samolotów muszą one odznaczać się wysoką nośnością i właściwą konstrukcją. W związku z tym bardzo istotną rolę w konstrukcji żelbetowego ścieku odgrywa odpowiednie zbrojenie o właściwej średnicy i rozłożeniu przestrzennym. Prezentowany artykuł ma na celu spopularyzowanie techniki georadaru przez pokazanie jej praktycznych zastosowań do inspekcji betonowych placów postojowych w obrębie lotnisk. W analizowanym przypadku celem badania było pokazanie układu rzeczywistego zbrojenia głównego występującego wewnątrz elementów ścieku liniowego płyty postojowej na lotnisku. Dla ukazania potencjału tej techniki została użyta antena wysokiej częstotliwości, zaawansowane oprogramowanie oraz specjalistyczne metody pobierania danych. Uzyskane wyniki badań wskazują na obecność dwóch typów prefabrykatów ściekowych wbudowanych w konstrukcję nawierzchni płyty postojowej lotniska. Przeprowadzone badania wykazały możliwości skutecznego zastosowania metody georadarowej do nieinwazyjnego badania zbrojenia ścieków betonowych usytuowanych w nawierzchni lotniskowej.
EN
Safe use of airport pavement requires a proper diagnosis of the individual elements of the whole structure. One of these structural elements are prefabricated reinforced concrete pavement for draining system used to drain water from the running surface. On the account of necessity to carry heavy loads all the structural elements must have a high load-bearing capacity and correct construction. Consequently, a very important role in the design of reinforced concrete drain has an appropriate reinforcement of the proper diameter and spatial location. The presented article aims to popularize the GPR technique by showing its practical application for inspection of reinforced concrete elements located on the airport pavements. In the present case, the aim of this study was to show the actual main reinforcement elements located inside the apron at airport. To demonstrate the potential of this technique high-frequency antenna has been used, advanced software and specialized method of collecting data. The obtained results indicate the presence of two types of prefabricated drain built into the apron of airport. Studies have shown the possibility of effective application of georadar methods for non-destructive tests for concrete reinforcement in the airport pavement.
Poprawne rozpoznanie podłoża gruntowego jest kluczem do prawidłowego posadowienia budowli gwarantującego bezpieczeństwo jej użytkowania. Niniejszy artykuł dotyczy projektowanej nawierzchni lotniskowej (powierzchnie postojowe i drogi kołowania) na bardzo zmiennym i skomplikowanym pod względem geotechnicznym podłożu gruntowym. Przedstawiono analizy i optymalizację konstrukcji nawierzchni lotniskowej ze wzmocnieniem georusztem i konstrukcji na kolumnach palach ze względu na słabonośne i bardzo zmienne podłoże gruntowe.
EN
The correct geotechnical survey is a key to the proper foundation of the construction ensures the safety of its use. This article concerns the designed airfield surface (surface parking and taxiways) in a very alternating and complex in terms of geotechnical subsoil. The paper presents the analysis and optimization of airport pavement structure with reinforcement with geogrids and structures on the columns piles due to the bearing and highly variable subsoil.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono nowe rozwiązanie analityczne zadania przepływu i refrakcji ciepła w nawierzchni warstwowej z uwzględnieniem warunków wymiany zewnętrznej i wewnętrznej oraz cyklicznych zmian temperatury i strumienia ciepła. Rozwiązanie problemu przewodnictwa ciepła w układzie warstwowym wykazało znaczący wpływ wprowadzonych przez autorów współczynników: dyfuzyjności, dopasowania termicznego warstw oraz refrakcji termicznej warstw na pole temperatury i naprężeń termicznych w konstrukcji nawierzchni warstwowej. Stwierdzono, że bardzo istotnym czynnikiem klimatycznym oddziaływującym bezpośrednio na górną warstwę nawierzchni jest promieniowanie słoneczne, które powoduje wzrost temperatury i powstawanie dodatkowego gradientu temperatury w nawierzchni warstwowej. Wykazano również, że pole temperatury w nawierzchni warstwowej w istotny sposób zależy od geometrii układu warstw, charakterystyk cieplnych warstwy górnej i dolnej opisanych liczbami Biota i Fouriera oraz koloru warstwy jezdnej, wilgotności, prędkości wiatru itp., które wyrażają się wartością współczynnika zewnętrznej wymiany ciepła. Ponadto przedstawiono oryginalny przykład analizy wpływu parametrów warstwy nawierzchni i podłoża oraz warunków klimatycznych na pole temperatury w trzech różnych konstrukcjach nawierzchni. Rezultaty pracy mają bezpośrednie zastosowanie w projektowaniu nawierzchni drogowych i lotniskowych.
EN
The paper covers a new analytical solution of a flow and refraction problem in a multilayer pavement. The solution includes conditions of internal and external exchange as well as cyclic temperature and heat flux changes. Solution of a problem of heat conduction in a multilayer system showed a significant influence of coefficients introduced by the authors on the temperature and thermal stresses field in structure of a multilayer pavement. The coefficients were: diffusivity, thermal matching of layers and thermal refraction of layers. It was found that solar radiation is very important climatic factor acting directly on the upper layer of pavement, causing an increase in temperatures and creation ofan additional temperature gradient in a multilayer pavement. It is shown that temperature field in a multilayer pavement depends significantly on geometry of layers structure, thermal characteristics of upper and lower layers expressed by Biot and Fourier numbers, colour of a surface course, humidity, velocity of wind etc., which are expressed by value of an external heat transfer coefficient. Moreover, an original example of analysis of an influence of pavement layer and subgrade parameters as well as climatic conditions on the temperature field in three different pavement structures, is shown. Results of the presented analysis can be directly applied in roads and airstrips pavements design.
Diagnostyka nawierzchni lotniskowych jest ważnym elementem systemu zarządzania lotniskiem. Jej regularne prowadzenie ułatwia podejmowanie optymalnych decyzji w zakresie bieżącego utrzymania i remontów, co w przypadku nawierzchni lotniskowych ma szczególne znaczenie, między innymi w kontekście sezonowych zmian intensywności ruchu lotniczego. W działaniach diagnostycznych pierwszorzędne znaczenie ma ich kompletność i aktualność, to znaczy objęcie badaniami całej sieci nawierzchni lotniska oraz identyfikacja wszystkich istotnych parametrów stanu technicznego w regularnych odstępach czasu. Takie możliwości daje stosowane techniki radarowej GPR (ang.: GPR; Ground Pentrating Radar), której potencjał umożliwia ocenę struktury konstrukcji nawierzchni w wielu aspektach. W artykule przedstawiono kilka wybranych przykładów zastosowań georadaru. Oprócz standardowych zastosowań takich jak pomiar grubości warstw omówiono również możliwości identyfikacji i oceny pęknięć nawierzchni. Zwracają również uwagę możliwości tej techniki w lokalizacji innych elementów występujących w nawierzchniach, takich jak dylatacje, kotwy oraz instalacje właściwe nawierzchniom lotniskowym.
EN
Diagnosis of airfield pavements is an important component in the airport managing. Proper diagnosis makes possible to take optimal decisions in terms of ongoing maintenance and repairs, which in the case of airfields pavements is of particular importance, among others, in the context of seasonal changes in the intensity of air traffic. In the diagnostic activities completeness and accuracy of gathered data is important, what means that the entire airfield road network should be measured and identification of all relevant pavement construction parameters at regular intervals should be done. These capabilities give the Ground Pentrating Radar technique (GPR), which enables the evaluation of the pavement structures in many aspects. The article presents a few examples of applications of GPR. In addition to standard applications as layer thickness measurements the possibilities of GPR in identification and evaluation of cracks were discussed. It was also pointed out some examples of identification other elements present in the airfield pavements, such as expansion joints, dowel and tie bars and other.
The role of reverse logistics in creating added value for producers of plastics is presented here. The premise is the choice of reverse logistics for plastics on the one hand, considering their versatile applications, such as in the packaging, construction and automotive industries. On the other hand, an extremely important issue is that their production is characterized by high dynamics, has a significant impact on the environment, contributing significantly to the use of the valuable resource that is oil. This paper will focus on the economical and environmental optimization of reverse logistics processes in production enterprises. The presented article is part of a research project on developing application methods for the settlement of environmental-economic support for reverse logistics processes aimed at reducing consumption of energy and raw materials by plastics manufacturers, which ultimately translates into added value in terms of so-called environmental benefits.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The core of all environmental management systems is the continual improvement circle based upon the model of Shewart and Deming: Plan-Do-Check-Act. Therefore, organisations ought to constantly explore possibilities of enhancement by the identification of weaknesses of the implemented environmental management system and their causes. To assist organisations in this difficult task, authors of this article did the research among municipal waste treatment facilities in Poland. It has revealed the current practices in the field of environmental management together with the steps of the ISO 14001 standard that require special attention during the implementation process. Some of them are discussed in this article, including environmental policy, environmental aspects, competence, training and awareness, and finally nonconformity, corrective action and preventive action.
PL
Podstawowym założeniem wszystkich systemów zarządzania środowiskowego jest ciągłe doskonalenie oparte na modelu Shewarta i Deminga: Planuj, Wykonaj, Sprawdź, Działaj. Dlatego też każda organizacja powinna szukać sposobności do osiągnięcia ciągłej poprawy poprzez identyfikację słabych stron wdrożonego systemu zarządzania środowiskowego i ich przyczyn. Temu też służyły badania autorów niniejszego artykułu przeprowadzone wśród polskich zakładów zagospodarowania odpadów. Pokazały one aktualne praktyki w obszarze zarządzania środowiskowego ze szczególnym uwzględnieniem wymagań normy ISO 14001 w zakresie polityki środowiskowej, aspektów środowiskowych, szkolenia, świadomości i kompetencji jak również niezgodności oraz działań korygujących i zapobiegawczych a tym samym mogą stanowić przyczynek do usprawnienia funkcjonujących systemów zarządzania środowiskowego.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wybrane aspekty oddziaływań dynamicznych i termicznych na konstrukcję nawierzchni podatnej w modelu terrnolepkosprężystym. Artykuł obejmuje skompensowanie zagadnień z prowadzonych prac własnych modelowych w zakresie teoretycznym oraz przedstawia podstawowe zależności i ich analizę. Przedstawiono również wynikające z tej analizy wnioski, które zostaną w przyszłości wykorzystane w praktyce przy projektowaniu i diagnozowaniu nawierzchni podatnych i półsztywnych.
EN
The presented paper shows the selected aspects of the dynamic and thermal impacts on the flexible pavement in thermoviscoelastic models. Paper includes theoretical modelling issues based on authors own works as well as the analysis of results of calculations. Furthermore the authors draw conclusions from this analysis that could be used in the practice in design and diagnostic of flexible and semi-rigid pavements.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In the paper the construction and functioning of the automated stand for drilling process is presented. The process can be use for making the holes 4,3 mm in diameter and length 65 mm in bars 6 mm in diameter and length 120 mm. The process let us preserve exact diameter and length tolerances.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Ponad 60% wytwarzanej energii elektrycznej zużywane jest przez silniki indukcyjne, a szczególnie silniki klatkowe. Stąd duże znaczenie ich sprawności. Powszechnie w silnikach indukcyjnych klatkowych od wielu lat stosowana jest niezmiennie ta sama technologia, konstrukcja oraz materiały. Ogranicza to praktycznie możliwość zwiększania sprawności (bez nadmiernego zwiększania gabarytów). Jednym ze sposobów budowy silników energooszczędnych bez powiększania gabarytów, jest zastosowanie miedzianej klatki wirnika. Zastąpienie aluminium miedzią pozwala zmniejszyć oporność wirnika, a więc i jego straty o ok. 40%, co przekłada się np. na wzrost współczynnika sprawności (zależnie od mocy silnika) o ok. 1% do kilku procent. Stosowanie klatki miedzianej prętowanej nie jest opłacalne w silnikach o mocy poniżej kilkuset kW.
EN
One of the ways to improve the efficiency of an induction motor without increasing of frame size is to change the rotor cage material from aluminium to copper. thanks to such an operation, the rotor cage resistance is decreased by about 40% and rotor's resistance losses are also significantly decreased. In consequence the efficiency of induction motor is higher by I to a few percent (depending on motor size and power). the copper rotor cages have been manufactured for many years using prefabricated coper bars. Such a construction of rotor cage is relatively expensive in manufacturing, and this is the main reason why this construction is usually used only in high power induction motors. low and middle power induction motors have, in more cases, the rotor cage manufactured as an aluminium casting because of simple and inexpensive manufacturing technology. Since a few years in foreign technical papers and books an increased interest in casting of rotor cages with copper can be observed. In this paper the advantages and benefits of using rotor cages with copper casting are presented and discussed on an example of 4 pole induction motor with frame size 132.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Management is identified with the managerial activities directed towards continuous improvement of the rules of behaviour in a given organization and tailoring them to the current requirements and expectations of consumers. The implementation process of formal management systems (single or integrated) forces an enterprise to generate innovativeness that makes a reply for the emerging need of continuous improvement. This ensures an organisation the competitive advantage, prestige as well as tangible benefits resulting from the enhancement of manufacturing processes or providing services. In the below article, the state of the implementation of formal management systems in enterprises and their influence on the level of innovativeness together with benefits resulting from their implementation upon the case study of the companies from Lubuskie is discussed.
PL
Zarządzanie utożsamiane jest z działalnością kierowniczą zorientowaną na ciągłe doskonalenie reguł postępowania w danej organizacji i dostosowywanie ich do aktualnych potrzeb i oczekiwań konsumentów. Wdrażanie sformalizowanych systemów zarządzania (pojedynczych lub zintegrowanych) wymusza generowanie przez przedsiębiorstwo innowacji, które stanowią odpowiedź na pojawiającą się potrzebę ciągłego doskonalenia. Zapewnia to organizacji przewagę konkurencyjną, prestiż jak i również wymierne korzyści materialne związane z usprawnieniem procesów wytwarzania lub świadczenia usług. W artykule omówiono stan wdrożenia sformalizowanych systemów zarządzania w przedsiębiorstwach a także ich oddziaływanie na poziom innowacyjności lubuskich firm oraz korzyści wynikające z ich wprowadzenia.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.