Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Charakterystyka przypowierzchniowej części warstw orzeskich w rejonie siodła głównego w aspekcie procesów wietrzenia

Jonczy I., Borówka B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 2

111--123

PL

W artykule scharakteryzowano przypowierzchniową część warstw orzeskich w rejonie siodła głównego. W profilu litologicznym omawianego rejonu stwierdzono obecność iłowców przewarstwionych piaskowcami oraz występujące na powierzchni piaski. Wśród iłowców nawiercono warstwę węgla. Obserwacje terenowe z użyciem kamery, bezpośrednio w wykonanych otworach wiertniczych oraz badania laboratoryjne pobranych próbek skał wykazały znaczny stopień zwietrzenia utworów klastycznych. W obrębie warstw piaskowców w wyniku oddziaływania czynników wietrzenia tworzą się szczeliny oraz pustki skalne, którymi w głębsze partie górotworu swobodnie przesącza się woda opadowa. Piaskowce w składzie mineralnym zawierają przede wszystkim kwarc, któremu w mniejszych ilościach towarzyszą plagioklazy, łyszczyki, okruchy skalne i minerały ciężkie. Spoiwo piaskowców jest typu cement, ilasto-węglanowe. Występujące na powierzchni piaski stanowią ich zwietrzelinę, o czym świadczą podobne cechy teksturalne obu osadów. Iłowce bogate są w kaolinit i kwarc; w ich składzie stwierdzono również minerały z grupy smektytu. Charakteryzują się bardzo dużą nasiąkliwością, co prowadzi do ich pęcznienia i rozmywania. Stwierdzono, że zwietrzałe partie skał wykazują znacznie obniżoną wytrzymałość na ściskanie w stosunku do wartości przyjmowanych dla skał warstw orzeskich.

EN

The article presents the characterization of a near-surface part of Orzesze beds in the region of the main saddle. The lithological profile of the region in concern has been confirmed to contain claystones with interburdens of sandstones and sands occurring at the surface. Among the claystones, a coal bed was drilled into. Field observations with a video camera, direct observations made in the boreholes and laboratory studies of the obtained rock samples have indicated high levels of weathering of the clastic formations. The weathering processes within the sandstones form fissures and rock voids by means of which rainwater flows freely into the deeper parts of the rock mass. The mineral composition of the sandstones includes mostly quartz, accompanied by plagioclases, micas, breccias and heavy minerals in smaller amounts. The binding material is cement-type and clayey-carbonate. The sands occurring at the surface constitute their eluvium, which is evidenced by similar texture qualities of both the sediments. The claystones contain mostly kaolinite and quartz; in their composition minerals from smectite group were also found. They are characterized by very high absorbability, which leads to their swelling and washing out. It has been found that the weathered parts of rocks indicate significantly lowered compressive strength in comparison to the values assumed in case of the rocks of the Orzesze beds.

2

Wpływ ochrony cienkich pokładów węgla kamiennego na gospodarkę zasobami

Borówka B.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2016

|

nr 3

18--25

PL

W artykule scharakteryzowano uwarunkowania formalnoprawne w zakresie ochrony zasobów węgla kamiennego, w szczególności w cienkich pokładach węgla. Z ich analizy wynika, że przepisy nie określają w sposób jednoznaczny zakresu ochrony zasobów, co może budzić wątpliwości i prowadzić do różnych, czasem skrajnych ich interpretacji. Dla zilustrowania tego zagadnienia przeprowadzono studium hipotetycznego przypadku, z którego wynika, że traktowanie ochrony zasobów w sposób nadrzędny, może prowadzić do sytuacji, w której konieczność ochrony cienkiego pokładu bilansowego bez znaczenia przemysłowego mogłaby uniemożliwić eksploatację zasobów w pokładach atrakcyjnych gospodarczo.

EN

The article presents the characteristics of formal and legal requirements concerning protection of hard coal resources, in particular of thin coal seams. The analysis indicates that the legislation does not specify clearly the rules of the protection of the resources and derogations from the protection, which may give rise to uncertainties at documenting the deposits in different stages. From the case study performed on that basis it results that considering necessity of protection of resources firstly, there may be hypothetical situations where conservation of thin balance seam (without economic significance) may result in the unenforceability of exploitation of the seams economically attractive. The problem and economic effects resulting from it as significant losses of the resources are presented in the paper on the basis of a hypothetical situation that could take place at “Pokój” Coal Mine, if planning of extraction of coal from a part of seam 500 group (at present have already been exploited) was under the relevant legislation currently in force. It was found that as a result of protection of 503 seam (0.6 m in thickness – uneconomic) could result in the unenforceability of mining of a part of seam 504 laid below (filching seam) and 502 seam laid above, whose mining would require earlier decompression through mining 504 seam. Consequently, the option of the mine’s production would be decreased by 6697 thousand tons, shortening the lifetime of the mine. Changes to the legislation shall indicate in clear and unambiguous scope and manner the procedure and methods for protection of the resources and consequences resulting from abandoning such activities. In the cases verified in terms of technical and economical considerations, the regulations shall enable departure from such protection, e.g. reclassification to losses or another category of resources (not subject to protection).

3

Wykształcenie litologiczne warstw orzeskich na południowym skrzydle siodła głównego GZW

Borówka B., Jonczy I.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 4

52--55

PL

W strefie przejściowej pomiędzy siodłem głównym a niecką główną występują osady warstw orzeskich, które ostatnio poznano jednym otworem z powierzchni. Rozpoznano część profilu, który uległ znacznym, daleko zaawansowanym procesom wietrzeniowym, o czym świadczy występowanie skał słabo zdiagenezowanych i luźnych o nietypowych dla karbonu brązowo-żółtych barwach. Pobrane z analizowanego profilu próbki skał okruchowych zostały poddane badaniom petrograficzno-mineralogicznym. Na ich podstawie stwierdzono, że reprezentują one piaskowce, mułowce oraz iłowce, których jednym z głównych składników jest kwarc. Badany fragment profilu pod względem litostratygraficznym należy do warstw orzeskich reprezentujących górną część serii mułowcowej (moskow).

EN

Orzesze Beds, which recently have been known by one bore hole from the surface, occur in the transition zone between the main saddle and the main basin sediments. The part of profile under the advanced weathering processes has been recognized, as evidenced by the occurrence of poorly diagenetically formed rocks and loose rocks characterized by unusual for Carboniferous brown-yellow colors. Petrographical and mineralogical tests were carried out for the samples from the analyzed profile. On this basis, it was found that they represent sandstones, mudstones and claystones, which mainly contain quartz. The tested fragment of lithostratigraphic profile belongs to Orzesze Beds representing the upper part of mudstone series (Moscovian).

4

Odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego Welzow-Süd, Łużyce

Borówka B., Jonczy I., Marcisz M., Stanienda K.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 12

139--144

PL

W artykule przedstawiono zarys budowy geologicznej Dolnołużyckiego Zagłębia Węglowego. Szczególną uwagę poświęcono działalności odkrywkowej kopalni węgla brunatnego Welzow-Süd. Scharakteryzowano litotypy węgla brunatnego występujące w omawianym złożu. Przybliżono także możliwości Elektrowni Schwarze Pumpe będącej pilotażowym projektem Koncernu Vattenfall, w odniesieniu do produkcji energii na bazie węgla brunatnego. Przedstawiono także walory przyrodnicze Spreewaldu – rezerwatu biosfery znajdującego się na liście UNESCO.

EN

This article presents an outline of the geological structure of Lower Lusatian Coal Basin. Particular attention was paid to the working of quarries in the lignite mine Welzow-Süd. Lithotypes of the basin’s lignite were described. Also, the advantages of Schwarze Pumpe power station which is a pilot study of Vattenfall Corporation in relation to energy production based on the lignite were mentioned. In the end, natural values of the biosphere reserve Spreewald, a UNESCO site, were presented.

5

Charakterystyka przyczyn skreślenia zasobów węgla kamiennego z ewidencji w wytypowanej kopalni Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Borówka B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 452

7--14

PL

W artykule przeprowadzono analizę ilościową zasobów węgla kamiennego, które skreślono z ewidencji w kopalni Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Scharakteryzowano przyczyny tych skreśleń oraz niektóre parametry geologiczno-górnicze i jakościowe. Z przeprowadzonych badań wynika, że część rozpatrywanych zasobów mogłaby posiadać ewentualne znaczenie gospodarcze, wymaga to jednak dalszych analiz, technicznych i ekonomicznych.

EN

The paper contains a quantitative analysis of the resources deleted from the register, a description of reasons for such decisions and an analysis of mining-geological conditions of resources. The investigations were conducted in a hard coal mine in the Upper Silesian Coal Basin. The investigations indicate that further research should be undertaken on a large part of the resources in order to evaluate their economic importance.

6

Analiza przyczyn ubytku zasobów węgla kamiennego na przykładzie jednej kopalni

Borówka B.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2012

|

nr 9

30-35

PL

W Górnośląskim Zagłębiu Węglowym w latach 1989?2010 ubyło prawie 23 mld Mg zasobów geologicznych oraz 13 mld Mg przemysłowych. Najwięcej spośród tych zasobów ubyło w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. W artykule podjęto próbę ustalenia przyczyn ubytku zasobów w latach 1989-2003. Badaniom poddano zasoby przemysłowe występujące w pokładzie 510 w obszarze górniczym jednej kopalni. W ich rezultacie stwierdzono znaczący ubytek zasobów przemysłowych. Wynikał on najczęściej z ich przeklasyfikowywania do zasobów pozabilansowych gr. "b" a następnie skreślenia z ewidencji, uzasadnionego zazwyczaj tymi samymi przyczynami. Najważniejszymi powodami przeklasyfikowania parcel do zasobów pozabilansowych gr. "b" i skreślenia z ewidencji były: skomplikowane zaburzenia tektoniczne oraz konieczność oddzielnego udostępnienia.

EN

In 1989-2010, in the Upper Silesian Coal Basin, geological resources decreased by almost 23 billion Mg and industrial resources decreased by 13 billion Mg. The largest decrease in the resources was noted in the 1990s. This paper attempts to determine the reasons for resource decrease in 1989 - 2003. The tests included industrial resources present in the seam 510 within the mining area of one mine. As a result, considerable decrease in industrial resources was noticed. Most frequently, it resulted from classifying these resources to subeconomic resources (group b) and removing them from the records, which was usually justified with the same reasons. The most important reasons for classifying the lots as subeconomic resources (group b) and removing them from records included complicated tectonic disturbances and necessity for individual opening out.

7

Próba oceny technicznych możliwości eksploatacji zasobów pozabilansowych w kopalni węgla kamiennego

Borówka B.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2010

|

R. 34, z. 3

169-185

PL

W artykule podjęto próbę oceny warunków geologiczno-górniczych oraz określenia możliwości udostępnienia i doboru technologii eksploatacji zasobów w parcelach pozabilansowych. Badania przeprowadzono w kopalni "X", zlokalizowanej w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przyjęta w pracy metodyka obejmowała: weryfikację formalnych przyczyn przeklasyfikowania do zasobów pozabilansowych wytypowanych parcel pozabilansowych, określenie technicznych możliwości ich udostępnienia, charakterystykę i ocenę warunków geologiczno-górniczych oraz charakterystykę uwarunkowań geologiczno-górniczych dla doboru technologii eksploatacji. W wyniku weryfikacji wykazano, że część spośród rozpatrywanych parcel pozabilansowych mogłaby nadawać się do ewentualnej eksploatacji przy zastosowaniu strugowego kompleksu mechanizacyjnego.

EN

The paper describes an attempt that has been undertaken to assess mining-geological conditions, development possibilities, and technology selection for mining out-of-balance resources (plots). The research works have been made in coal mine "X", which is located in northern part of Upper Silesian Coal Basin. Methodology being adopted in this work included verification of formal reasons for reclassification of selected parts of mineral reserves into out-of-balance resources, determination of technical possibilities of their development, characteristics and assessment of mining-geological conditions in these parts of coal beds, and characteristic of requirements for selection of mining technology. Verification procedure has proved that certain part of analyzed out-of-balance resources could be eventually mined out with use of mechanization system based on mining ploughs.

8

Prognoza wystarczalności zasobów węgla kamiennego w Zagłębiu Górnośląskim wraz z analizą przyczyn ubytku zasobów w niektórych kopalniach

Probierz K., Borówka B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2009

|

T. 25, z. 3

7-20

PL

Przedstawiono prognozy wystarczalności zasobów geologicznych (resources) i przemysłowych (odpowiednik reserves) w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Prognozowanie przeprowadzono na podstawie trendów liniowych w dwóch wariantach tj. na podstawie danych, które charakteryzowały wielkość zasobów w Polsce w latach 1989-2005 a także na podstawie tylko danych z lat 2001-2005. Ocenę dokładności dopasowania modelu liniowego z danymi empirycznymi przeprowadzono na podstawie oceny parametrów struktury stochastycznej. Dokonano również weryfikacji przyczyn ubytków zasobów (w tym przeklasyfikowań i skreśleń z ewidencji) w niektórych kopalniach GZW.

EN

As shown in "Balance of industrial reserves and underground water resources in Poland", there have been significant losses in hard coal resources throughout 1989-2005 i.e. since the beginning of our political and economic transformation. Annual loss amounts were different in each kind, and the causes there of were not always clear. Statistical prognoses about sufficiency of resources and reserves was based on analysis of linear trends determined for geological resources and industrial reserves in Upper Silesian Coal Basin (USCB). Such prognosis is necessary in order to ensure power security in the country and to choose a proper strategy Prognoses were made in two variants. Variant A was based on data referring to 1989-2005 i.e. the entire period of economic and political transformation in the country. Variant B referred to 2001-2005 i.e. the period of significant improvement to economic situation in respect of coal. First stage of the analysis started with linear regression function. Then we verified the accuracy of correspondence between linear model and empirical data. This was based on the following parameters: standard deviation of the remainder component, remainder variation coefficient, convergence coefficient, linear determination coefficient. Next in the paper there tried to settle reasons for total decrease of the resources - deleting resources/reserves in a register and reclassification of such resources/reserves in 1989-2003 years. It was provided basing on characteristics of the resources. The study intended to present coal value and structure base of designated coal mines. Furthermore, there have also defined reasons for reclassifications and decreases of the coal resources, and verified the reliability of such resources/reserves. The following coal mines and beds were subject to the examinations: Bielszowice Hard Coal Mine - the seam No. 502, Pokój Hard Coal Mine - the seam No. 510/1, Halemba Hard CoalMine - the seam No. 340 and Polska-Wirek Hard CoalMine - the seam 510/1. Analysis of the trends indicates that the changes will take a non-linear route Therefore it is reasonable to expect that a prognosis based on linear function will not be accurate. Is it reasonable then to look for another, non-linear regression function? No, it is not because thereare no scientific premises (e.g. of physical or other nature) to suggest how such curve should go. Therefore the form of the trend should be assumed on realistic basis, in accordance with common sense. What can be done in this situation is to accept a less accurate prognosis on the basis of a linear decreasing trend. There are downward trends in losses of resources/reserves. Seventeen-year prognosis (variant A) shows faster loss of resources/reserves (higher depletion rate) than in variant B. This indicates that downward trends have been clearly inhibited during the last five years. The analysis of yearly increases or decreases of the resources in 1989-2003 years presented the total decrease of the resources/reserves. The most important reason to undertake a decision regarding reclassification of plots (mainly for out-of-balance resources of group "b") were natural reasons - complicated tectonic disturbances. But the most essential reason of deleting plots was the necessity of separate rendering accessible and complicated tectonics, i.e. subjective reasons.

9

Zastosowanie nowoczesnych geosyntetyków do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych oraz możliwości ich wykorzystania w górnictwie podziemnym

Borówka B., Jendruś R., Bawiec S.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2008

|

z. 286

555-562

PL

W artykule przedstawiono informacje dotyczące charakterystyki oraz zastosowania w przemyśle nowoczesnych rodzajów geosyntetyków. Zaprezentowano ponadto, oparte na własnych projektach, praktyczne przykłady zastosowania tego tworzywa do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych oraz przedstawiono możliwości jego zastosowania w górnictwie.

EN

The paper presents information regarding of characteristic and apply of geosyntetic materials in industry. Moreover have presented practice simples of use of this material in mining and reclamation of waste damp.

10

Wystarczalność zasobów węgla kamiennego w GZW wraz z analizą przyczyn ubytku zasobów w niektórych kopalniach

Probierz K., Borówka B.

Przegląd Górniczy

|

2008

|

T. 64, nr 3

12-18

PL

Przedstawiono analizę tendencji zmian stanu zasobów geologicznych i przemysłowych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Analizę przeprowadzono na podstawie trendów liniowych w dwóch wariantach, tj. na podstawie danych, które charakteryzowały wielkość zasobów w Polsce w latach 1989-2005 a także na podstawie tylko danych z lat 2001-2005. Scharakteryzowano również przyczyny ubytków zasobów (w tym przeklasyfikowań i skreśleń z ewidencji) w niektórych kopalniach GZW.

EN

The analysis of changes tendency of the geological and commercial reserves state in the Upper Silesian Coal Basin is presented. The analysis is conducted on the basis of linear trends in two variants, it means basing on the data characterizing quantity of reserves in Poland in the years 1989-2005 and also basing only on data from the years 2001-2005. The characteristics of reserves decrease causes (including changes of classification and cancellations) in some mines is made.

11

Przyczyny przeklasyfikowywania zasobów przemysłowych węgla w kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW)

Probierz K., Borówka B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

nr 429

153-156

PL

Transformacja ustrojowo-gospodarcza, związana z wprowadzaniem gospodarki rynkowej, spowodowała w polskim górnictwie obok niewątpliwego wzrostu efektywności gospodarowania, w tym znaczącego wzrostu wydajności pracy, również negatywne i niepożądane skutki uboczne, do których należy zaliczyć przede wszystkim znaczący ubytek zasobów węgla kamiennego. W latach 1989-2006 ubyło m.in. ponad 23,655 mld Mg zasobów geologicznych, co przy wydobyciu w tym okresie łącznie 2,103 mld Mg węgla oznacza ubytek ponad 11 t zasobów na każdą tonę wydobytego węgla. Przyczyny ubytku poszczególnych rodzajów zasobów w GZW nie były jednoznacznie podawane oraz ewidencjonowane, wobec czego podjęto próbę retrospektywnej ich weryfikacji. Weryfikację przeprowadzono dla zasobów przemysłowych występujących w trzech pokładach różnych kopalń, na podstawie danych o zasobach z lat 1989-2003. Analizowano pokłady występujące w różnych warunkach geologiczno-górniczych, przy czym kopalnie różniły się także wielkością bazy zasobowej i jakością węgla. Ubytki zasobów przemysłowych w rozpatrywanych kopalniach GZW wynikały najczęściej z ich przeklasyfikowywania do zasobów pozabilansowych gr. "b" albo ze skreślania ich z ewidencji, co powodowane było zazwyczaj tymi samymi przyczynami. Najczęstszym podawanym powodem był brak lub utrudnienie udostępnienia od istniejących wyrobisk oraz skomplikowane zaburzenia tektoniczne, czyli przyczyny subiektywne. W przypadku skomplikowanych zaburzeń tektonicznych, których charakter, niestety, nie jest bliżej opisywany (np. wysokość zrzutu uskoku, gęstość zuskokowania itp.), nie ma możliwości weryfikacji podjętych decyzji. Tzw. inne niekorzystne warunki geologiczno--górnicze nie miały znaczącego udziału w przeklasyfikowaniach i skreśleniach z ewidencji. W zestawie przyczyn zwraca uwagę brak takich, które mogłyby zostać uznane za "ekonomiczne". W przeklasyfikowywanych parcelach nie stwierdzono przewagi cech niekorzystnych z uwagi na warunki geologiczno-górnicze.

EN

A transformation in government system and economy, connected with the introduction of free market economy, resulted in evident increase in management process effectiveness (including an increase in labour productivity). However, there are also some negative and unwanted side effects e.g. a remarkable decrease in hard coal resources. A decrease of over 23.655 billion t in geological reserves was noted throughout 1989-2006. In other words, for total coal production of 2.103 billion t at that period, the decrease was over 11 t of the reserves per each ton of the produced coal. The reasons for such decrease in all kinds of reserves or resources were not clearly reported or recorded in USCB. Therefore, an attempt was made to verify them retrospectively. The verification referred to industrial reserves in three coal beds of various mines basing on respective data from 1989-2003. The beds were taken for analysis from various geological or mining conditions, and the mines were different in amount or quality of coal. A decrease in the industrial reserves was usually a consequence of "classification to "b" out-of-balance of group or cancellations in the records (most often for the same reason). In a majority of cases the reasons seem to be subjective, including no or difficult access to excavations and complicated tectonic disturbances. As no details were given about complicated tectonic disturbances (e.g. the magnitude of fault displacement, density of faulting etc.), it was unfortunately impossible to verify the decisions. The so-called other unfavourable mining or geological conditions had little connection with reclassification or cancellations. It is important to note that none of the reasons could be considered as "economic". Unfavourable features, resulting from geological and mining conditions, did not predominate among the reclassified plots.

12

Ubytek zasobów węgla kamiennego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 1989-2003; niepożądany skutek reform

Probierz K., Borówka B.

Polityka Energetyczna

|

2006

|

T. 9, z. spec.

171-191

PL

W artykule przedstawiono analizę zmian struktury i wielkości zasobów w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Wykazano znaczące zmniejszenie w latach 1989-2003 wielkości zasobów geologicznych, bilansowych i przemysłowych przy równoczesnym wzroście wielkości zasobów pozabilansowych.

EN

The article presents an analysis of the structure and scale of, and changes in, the coal resources of the Upper Silesia Coal Basin. It shows the considerable decrease in the scales of geological, recoverable and developed reserves during the period 1989-2003 and the increase in non-recoverable reserves.

13

Zasoby węgla kamiennego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 1989-2003

Probierz K., Gabzdyl W., Borówka B.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 269

13-32

PL

W artykule przedstawiono analizę zmian struktury i wielkości zasobów w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Wykazano znaczące zmniejszenie w latach 1989-2003 wielkości zasobów geologicznych, bilansowych i przemysłowych przy równoczesnym wzroście wielkości zasobów pozabilansowych.

EN

The article presents an analysis of the structure and scale of, and changes in, the coal resources of the Upper Silesia Coal Measures. It shows the considerable decrease in the scales of geological, recoverable and developed reserves during the period 1989-2003 and the increase in non-recoverable reserves.

14

Wyspa Moen (Dania) - perłą turystyczną zachodniego Bałtyku

Borówka B., Nowak J.

Geoturystyka

|

2005

|

T. 2, nr 2

65-68

PL

Wyspa Moen należy do najbardziej interesujących rejonów turystycznych Danii. Różnorodne walory przyrodnicze umożliwiają uprawianie tam wielu form turystyki kwalifikowanej, w tym także geoturystyki. Symbolem wyspy jest malownicze wybrzeże klifowe - Moens Klint, zbudowane z białej kredy piszącej mastrychtu, zawierającej liczne skamieniałości i konkrecje. Na wyspie znajduje się wiele obiektów dziedzictwa kultury, a urozmaicona oferta turystyczna wraz z rozbudowaną infrastrukturą stanowi o atrakcyjności tego zakątka

EN

The Moen Island belongs to the most interesting touristic sites in Denmark. Diversified attractions of the nature provide opportunities for various forms of qualified tourism including the geotourism. The symbol of the Moen Island is the cliff - so-called "Moen Klint" - composed of white chalk of Maastrichtian age containing abundant fossils. Moreover, the island is the host of numerous cultural heritage monuments. Wide and diversified offers provided by tourist agencies together with efficient infrastructure make this area very attractive for visitors

15

Weryfikacja ilościowa bazy zasobowej pokładu 510/1 w KWK "Pokój", w latach 1989 - 2003

Borówka B.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2004

|

z. 260

47-56

PL

W niniejszej publikacji przedstawiono ogólne wyniki retrospektywnej analizy zmian ilości bazy zasobowej poszczególnych rodzajów zasobów w pokładzie 510/1 w KWK "Pokój" w latach 1989-2003. W pracy wykazano także ogólne przyczyny tych zmian. Badania przeprowadzono w rozdzieleniu na węgle energetyczne i koksowe. Ponadto, wyniki analizy przedstawiono porównawczo na tle struktury zasobów geologicznych kopalni.

EN

This published work presents general results of retrospective analysis of change in volume of resources base of individual types of resources of coal bed 510/1 in a hard coal mine "Pokój" in a period from 1989 to 2003. This work shows also general reasons for those changes. Testing was made separately for power and for coking coals. Moreover, comparable result of analysis were presented comparatively against the background of geological resources of the mine.

16

Wykorzystanie nowoczesnych metod instrumentalnych badań minerałów na przykładzie wtórnego skorodytu w Złotym Stoku

Paszek D., Borówka B., Nizicki R.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2002

|

z. 254

129--142

PL

W opracowaniu skupiono się głównie na problemie wykorzystania nowoczesnych metod badań minerałów dla lepszego rozpoznania pozostałych na zwałowiskach poeksploatacyjnych minerałów rudnych lub minerałów wtórnych, co być może pozwoli wszcząć ich eksploatację na skalę przemysłową.

EN

This paper is focused mainly on the new instrumental method in mineralogy. Use this method for the better reconnoiter the ore minerals and secondary ore minerals on the mine dumps and begin exploatation on a large scale.

17

Charakterystyka minerałów ciężkich z piasków żwirowych kopalni kruszywa "Sępólno Wielkie" (województwo zachodniopomorskie)

Borówka B.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2000

|

z. 246

33-42

PL

Praca przedstawia wyniki analizy jakościowej oraz ilościowej wyseparowanych minerałów ciężkich z piasków żwirowych Kopalni Kruszywa Naturalnego "Sępólno Wielkie" (województwo zachodniopomorskie). Analiza ilościowa wykazała, że procentowa zawartość minerałów ciężkich w opróbowanym rejonie złoża wynosi od 2,95% do 5,20%, średnio 3,89%. Na podstawie analizy mikroskopowej stwierdzono występowanie następujących minerałów ciężkich: amfibole, granaty, cyrkon, rutyl, zoisyt, dysten, sillimanit, turmalin, a także minerały nieprzeźroczyste, takie jak: hamatyt, ilmenit i magnetyt. Niewielki udział poszczególnych minerałów w złożu "Sępólno Wielkie" ogranicza możliwości ich przemysłowego wykorzystania.

EN

The article presents results of qualitative analyse and quantitative analyse of heavy minerals from the semigravel ballast-stone mine "Sępólno Wielkie" (West pomorian province). Quantitative analysis showed that the heavy minerals percentage in a sampled part of the delf was 2,95 - 5,20%, average 3,89%. An microscopic analyse allowed to identify: amphibole, garents, zircon, rutile, zoisite, kyanite, sillimanite, tourmaline and opaque minerals: heamatite, ilmenite, magnetite (tab. 2). Small concentrations of heavy minerals is sands from the "Sępólno Wielkie" mine preclude their exploitation and use.