Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Perspektywy geologicznej sekwestracji CO2 w połączeniu z odzyskiem metanu z pokładów węgla w warunkach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Jureczka J., Chećko J., Krieger W., Kwarciński J., Urych T.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (1)

117--131

PL

W artykule przedstawiono wstępną ocenę możliwości składowania CO2 w zalegających głęboko, nieeksploatowanych pokładach węgla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, w połączeniu z odzyskiem metanu z tych pokładów (technologia ECBM). Punktem wyjścia było opracowanie kryteriów wyznaczania potencjalnych składowisk, uwzględniających między innymi ochronę złóż węgla kamiennego oraz dostępność pokładów do możliwej eksploatacji w przyszłości. Z przeprowadzonej analizy regionalnej, której podstawowym wskaźnikiem była metanonośność pokładów węgla, w interwale głębokości 1000–2000 m, wynika, że korzystne warunki lokalizacji składowisk występują głównie w centralno-południowej części GZW. W tej części zagłębia potencjalne pod względem składowania CO2 są przede wszystkim pokłady węgla górnośląskiej serii piaskowcowej oraz serii mułowcowej, zalegające w obszarach oddalonych od czynnych kopalń, poniżej głębokości 1250–1300 m. Wstępne oszacowanie pojemności składowania CO2 wykonano w rejonie badawczym Pawłowice–Mizerów, dla którego opracowano statyczny model strukturalno-parametryczny pokładów węgla górnośląskiej serii piaskowcowej. Obliczone pojemności składowania dla tych pokładów oszacowane zostały na 8,3 Mt.

EN

This paper presents a preliminary study of CO2 storage possibility in deep, unexploited coal seams of the Upper Silesian Coal Basin along with enhanced coal bed methane recovery (ECBM). The first task was to compile a list of criteria that must be met by perspective storage locations including among others protection of coal deposits and their availability for future exploitation. Regional analysis, which focused mainly on methane content of the coal seams located at the depths between 1000–2000 m, implies that favourable conditions for location of CO2 storage are present primarily in the central-southern part of the USCB. In this area coal seams of the Upper Silesian Sandstone Series and Mudstone Series, which are located far from active mines at depths exceeding 1250–1300 m, hold most promise for CO2 storage. Preliminary assessment of CO2 storage capacity was performed in the Pawłowice-Mizerów case study area. A static structural-parametric model of the Upper Silesian Sandstone Series coal seams has been created for that area. Storage capacity for those coal seams is estimated at 8.3 Mt.

2

Metan pokładów węgla na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Kwarciński J., Hadro J.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 6

485-485

EN

Coalbed methane (CBM) should be considered complementary to conventional gas. CBM resource is estimated at 28.5 billion m3 for active coal mines in the Upper Silesian Coal Basin (USCB) and 124.5 billion m3 for the prospective areas outside of coal mines. The large CBM resource of the USCB, which is comparable with all conventional gas reserves in Poland, could significantly improve the energy balance of our country. Currently, CBM is produced only in association with coal production, and methane is considered as a by-product of coal extraction. Methane production from active coal mines is 289 million m3 whereas only 50% of methane gas is utilized. If the sizeable CBM resource of the USCB could be successfully combined with the state-of-the-art technologies of CBM production (horizontal wells), coalbed gas would soon become a significant portion of natural gas supply in Poland. Undoubtedly, an active role of the Polish government in stimulating CBM investments would significantly help to achieve this objective.

3

Wykorzystanie dwuczynnikowej analizy wariancji do badania wpływu miejsca pobrania i sortymentu prób węgla na oceny jego metanonośności

Twardowski K., Kwarciński J., Broda P.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 267

285-295

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących określenia wpływu miejsca pobrania oraz sortymentu prób metanowego węgla kamiennego na oceny jego metanonośności. Praca opiera się na analizie wyników długotrwałych testów desorpcji prowadzonych metodą USBM wykonywanych na próbach węgla: różnego sortymentu dla 5 różnych klas ziarnowych i pobieranych w różnych etapach drogi technologicznej urobku węglowego w trakcie eksploatacji, odstawy na powierzchnię oraz składowania węgla - dla 6 różnych miejsc poboru. Badania prowadzono na przykładzie Kopalni Węgla Kamiennego "Budryk" z wykorzystaniem metody analizy wariancji z klasyfikacją podwójną (dwuczynnikową) w wersji klasyfikacji krzyżowej z jedną obserwacją w klatce.

EN

The results of experiments on determining the influence of sampling place and assortment of coalbed methane samples on the methane content. The paper bases on the analysis of results of long-term desorption tests conducted with the USBM method on coal samples: various assortment - for 5 different grain sizes and selected at different stages of technological processing of coal in the course of exploitation, transport to the surface and storage on the surface - for 6 different sampling places. The experiments were conducted on the example of the Hard Coal Mine "Budryk" with the use of the variance analysis method with a double classification (2 factors) in a cross-classification with one observation per cell.

4

Badanie wpływu miejsca pobrania i sortymentu prób węgla na oceny jego metanonośności

Broda P., Kwarciński J., Twardowski K.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2005

|

R. 22/1

73--81

PL

Praca oparta jest na analizie wyników długotrwałych testów desorpcji prowadzonych metodą USBM, metodą stosowaną w Polsce od połowy lat 90. XX w. do dokumentowania zasobów metanu pokładów węgla. Testy wykonywane były na próbach węgla reprezentujących pięć różnych klas ziarnowych (sortymentów) oraz pobieranych w sześciu różnych miejscach całej drogi technologicznej urobku węglowego w trakcie eksploatacji i transportu oraz w procesach poeksploatacyjnych na powierzchni. Badania prowadzono z wykorzystaniem metody analizy wariancji z klasyfikacją pojedynczą (jednoczynnikową) na przykładzie Kopalni Węgla Kamiennego "Budryk".

EN

This paper is based on the analysis of long-term desorption tests with the use of the USBM - a method applied to document coalbed methane in Poland since the mid 1990s. Tests were performed on coal samples representing five grain classes and samples were taken from six different sites in the technological process of coal mining, processing and post-exploitation processing on the surface. The tests were carried out with the use of variance analysis method with a single (one factor) classification on the example of the Hard Coal Mine "Budryk".

5

Zależność pojemności sorpcyjnej węgla kamiennego dla metanu od składu petrograficznego węgla (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)

Jurczak-Drabek A., Kwarciński J.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2003

|

z. 257

75-84

PL

Na podstawie porównania wyników badań petrograficznych oraz pomiarów pojemności sorpcyjnych wykonanych na 10 próbach węgla pobranych z dwóch otworów wiertniczych stwierdzono zależność pojemności sorpcyjnej od zawartości sumy macerałów komórkowych (fuzynit + semifuzynit) oraz sumy mikrolitotypów (fuzyt + semifuzyt).

EN

There is asserted relationship between hard coal sorption capacity of methane and the aggregation of hard coal cellular macerals (fusinite + semifusinite) as well as aggregation of hard coal microlithotype (fusite + semifusite). The relationship is described as a result of laboratory (microscope) petrographic research work and sorption capacity measurements carried out with 10 samples of hard coal received from two boreholes.

6

Metanowość kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w procesie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego - aspekt środowiskowy i prawny

Kwarciński J., Kwarciński M., Twardowski K.

Wiertnictwo, Nafta, Gaz

|

2003

|

R. 20/2

383-398

PL

Procesowi restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego i ograniczenia wydobycia węgla w Polsce towarzyszą istotne zmiany metanowości kopalń oraz ilości metanu ujmowanego systemami odmetanowania i metanu zagospodarowanego. W kopalniach metanowych zlokalizowanych w południowej części GZW zmiany poszczególnych wskaźników metanowości zachodzące w latach 1993-2002 w dużej mierze objaśniane są zmianami wielkości wydobycia węgla. W kopalniach zlokalizowanych w północnej części GZW silnemu wzrostowi metanowości kopalń oraz ilości metanu ujmowanego nie towarzyszy wzrost efektywności wykorzystania ujętego metanu. Zmiana ustawodawstwa polskiego zmierzająca w kierunku zaliczenia gazów kopalnianych do niekonwencjonalnych i odnawialnych źródeł energii, poprawiłaby niewątpliwie warunki inwestowania i w perspektywie mogłaby przyczynić się do zwiększenia efektywności wykorzystania ujętego gazu kopalnianego (metanu). W sposób pośredni może to wpłynąć również na zmniejszenie emisji metanu (gaz cieplarniany) do atmosfery oraz na rozwój technik odmetanowania i wzrost bezpieczeństwa eksploatacji węgla kamiennego.

EN

The restructuring of the Polish coal mining and limitation of coal production are accompanied by considerable changes in the methane content in mines, quantity of methane recovered through methane removal systems and managed methane. Changes of individual methane indexes in the methane mines of the south part of the Upper Silesian Coal Basin in the years 1993 to 2002 are mostly explained by changes in coal production. In the mines in the north part of the USCB, the great increase in methane content in mines and quantity of methane is not accompanied by the increase of management of the recovered methane. The situation could by remedied by a suitable change in the law classifying mine's gases to the group of unconventional and renewable sources of energy. In a long run, it would result in the increased efficiency of the recuperated mine's gas, i.e. methane. Indirectly, it may also have an influence on the decrease of the methane emission (greenhouse gas) to the atmosphere, on the development of methane-removal technologies, and safety of coal mining operations.

7

The reserve base of hard coal in Poland: a review of changes in the process of restructuring of the coal mining sector

Buła Z., Jureczka J., Krieger W., Kwarciński J.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2002

|

Vol. 7

41-44

EN

On the turn of the 1980s and 1990s several unfavourable events affected the Polish hard coal mining. Critical for the mining sector were breakdown of the country's request for energy and drop of coal prices on the world market. In the period of 1989-1998, Poland's economic reserves (balance sheet resources) of hard coal decreased by 17%, and the industrial reserves dropped by 41%. Simultaneously, there was and there is still in progress a programme of technical and economic restructuring of the hard coal mining. According to the restructuring programme of coal mining, the total yearly output of Polish hard coalmines will drop from 101 million t in 2003 to 80 million t in 2020. However, there should be taken into consideration that in consequence of 2003-2020 liquidation of consecutive coalmines, ceasing of mining of the coal balance sheet reserves contained in seams below 1.50 m thick as well as other factors may limit the recoverable reserves of coal. In this context, it is highly possible that in the period 2010-2020 the availability of coal resources will be one of the critical problems of hard coal mining in Poland.

8

Wstępna ocena niezagospodarowanych złóż węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, stan ich rozpoznania i możliwości przyszłej eksploatacji

Darski J., Kwarciński J., Wróbel R.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2002

|

T. 18, z. spec.

69-80

PL

W artykule przedstawiono analizę zasobów węgla kamiennego w złożach dotychczas górniczo niezagospodarowanych, położonych w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W ostatnich latach przeprowadza się weryfikację dokumentacji geologicznych tych złóż, z uwzględnieniem aktualnych kryteriów bilansowości, co powoduje duże ubytki zasobów bilansowych w poszczególnych złożach. Zakończenie weryfikacji wszystkich złóż nastąpi w 2003 roku. Rozpatrzono również wstępnie możliwości przyszłej eksploatacji górniczej złóż dotychczas niezagospodarowanych, zlokalizowanych w omawianym Zaglębiu. Zwrócono uwagę na konieczność wykonania w najbliższych latach analizy wartości przemysłowej tych złóż, w celu wydzielenia rejonów o najkorzystniejszych parametrach geologiczno-górniczych.

EN

The paper presents an analysis undeveloped deposits of hard coal reserves in the Upper Silesian Coal Basin. In recent years the verifications of geological documentations of these deposits is carried out, including actual cut-off parameters. This results in the loss of reserves in each deposit. The verification of all deposits is to be completed in 2003. The authors also analyse the prospects for future exploitation of the deposits which have not been developed in the Basin.