Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Moai i geoturystyka na Wyspie Wielkanocnej

Telecka M.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 2

93--101

EN

There are few places like Easter Island on the Earth, where material culture is so strongly linked to geology. However, geological information, given to us by handbooks and guides, is usually incomplete, being only a supplement to the culture and historical information. This article presents a different, geological view on the monuments and sculptures of Easter Island and takes a notice of geology and geomorphology of the island.

2

Geomitologia kraterów kolizyjnych i zjawisk impaktowych

Telecka M.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 7

427--431

EN

Meteorite craters are unique, and sometimes distinctive sites whose formation was accompanied by catastrophic events. That could not have gone unnoticed by people who try to explain the circumstances and causes of crater formation. This article presents meteorite craters in religions and oral stories (geomythology), which accurately interpret theseforms and phenomena. All stories (except present myths) indicate that the authors of geomyths had an exceptional perceptiveness and ability to draw logical (in their state of the art) conclusions, often many years before cosmically origin of crater was scientifically explained.

3

Geological conditions of the distribution of closed depressions in the Nałęczów Plateau (Lublin Upland, E Poland): are they an origin determinant?

Kołodyńska-Gawrysiak R., Harasimiuk M., Chabudziński Ł., Jezierski W., Telecka M.

Landform Analysis

|

2015

|

Vol. 29

9--18

EN

Closed depressions (CDs) are landforms typical for loess areas. 1761 CDs have been inventoried within the Nałęczów Plateau. Large concentrations of CDs: 30–40 forms per km2 occur in areas where thick (more than 10 m) complex of glacigenic sediments (mainly glacial tills) or clay (limniglacial) deposits underlying loess cover. Areas with a low concentration of CDs (fewer than 10 forms per km2) correspond to areas where the loess cover lies on a bedrock (opokas) or on thin sandy-gravelly deposits. The distributions of CDs depends on the conditions of Pleistocene permafrost development and melting, linked with lithological properties of the sediments under loess cover.

4

Wielowymiarowa analiza statystyczna metali ciężkich w pyle drogowym na obszarze Lublina

Kiebała A., Kozieł M., Telecka M., Zgłobicki W.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 3/I

219--232

PL

W pracy określono koncentrację, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn w 49 próbach pyłu drogowego pobranego z nawierzchni tras komunikacyjnych Lublina. Wykorzystano metody statystyczne takie jak: analiza głównych składowych, grupowanie, analizy korelacji do określenia potencjalnych źródeł badanych pierwiastków. Próby charakteryzowały się różnym stopniem zanieczyszczenia metalami śladowymi. Najbardziej wyraźne przekroczenia tła geochemicznego stwierdzono w przypadku Cu i Cr średnie koncentracje to odpowiednio 63 mg/kg i 51 mg/kg. Natomiast zawartości zbliżone do naturalnych występowały dla Co, V i Hg, odpowiednio 6,8 i 0,03 mg/kg. Nie stwierdzono wyraźnych pozytywnych korelacji pomiędzy natężeniem ruchu samochodowego w miejscach poboru prób a zawartością badanych pierwiastków. Na podstawie analiz statystycznych dokonano podziału metali śladowych na grupy charakteryzujące się różnym pochodzeniem: bezpośrednie źródła antropogeniczne (głównie ruch samochodowy) oraz źródła naturalne (gleby).

EN

The concentrations of Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn in 49 samples of street dust from surface of traffic routes in Lublin have been studied in this work. Statistical methods such as: principal component analysis, cluster analysis and correlation method were used to determine the sources of analyzed elements. Samples differed in trace metal concentrations. The mean concentrations of Cu and Cr were significantly higher than the background values of soil in this region (63 mg/kg and 51 mg/kg respectively). Co, V and Hg characterize similar concentration to background values (6, 8 and 0,03 mg/kg). No clear or significant correlation between the strength of road traffic and heavy metal content in road dust sample were found. Based on multivariate statistical analysis the heavy metals have been divided into groups of diverse: natural and industry sources.

5

Znaczenie ekonomiczne kraterów meteorytowych

Telecka M.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 5

240--244

EN

Commercial deposits in impact structures are world-class range resources. They contain the most important resources of copper, nickel, uranium, gold, platinum group elements and hydrocarbons. Terrestrial craters are also sources of mineral waters and building materials, and they can be reservoirs of hydropower. There are three types of deposits in meteorite craters: progenetic – originate before impact, syngenetic – originate during impact, and epigenetic – result from postimpact processes. The estimated number of Earth’s craters suggests that impact structures can be potentially good sources of economic deposits and tourism resources.

6

Formy biodostępne Cd, Cu, Pb, Zn w osadach den dolin zachodniej części Wyżyny Lubelskiej

Plak A., Zgłobicki W., Lata L., Telecka M.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 24

65--71

PL

W pracy badano zawartość form biodostępnych Cd, Cu, Pb i Zn w próbkach pobranych z den dolin zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Analizowano 55 próbek osadów na obszarach o różnym nasileniu antropopresji. Najwyższy udział form biodostępnych w zawartości całkowitej metali ciężkich stwierdzono w osadach równi zalewowych na terenach zurbanizowanych i przemysłowych. Ta prawidłowość była najbardziej czytelna w przypadku cynku, gdyż udział form biodostępnych był 5–6 razy większy w porównaniu do pozostałych typów profili. Dla miedzi wskaźnik ten wyniósł maksymalnie 45%, dla kadmu 30%. Zawartość bezwzględna form biodostępnych wykazywała wysoką korelację z zawartością całkowitą, zwłaszcza w przypadku miedzi. Występowała również istotna statystycznie korelacja z zawartością substancji organicznej, zawartością frakcji piaszczystej (Zn) i ilastej (Pb i Zn). Akumulacja metali ciężkich (Cd, Cu, Pb i Zn) w formach biodostępnych w badanych osadach jest wypadkową wielu czynników, wśród których trudno jednoznacznie wskazać ten decydujący. Otrzymane wyniki wskazują jednak na związek zawartości form biodostępnych z intensywnością presji antropogenicznej – najwyższy udział tych form stwierdzono na terenach miejskich i przemysłowych. Istotny był również wpływ położenia geomorfologicznego profilu.

EN

This study was concerned with the content of bio-available forms of Cd, Cu, Pb and Zn in samples collected from the valley bottoms in the western part of the Lublin Upland. Analysis was carried out for 55 samples of sediments located at sites with various degrees of anthropogenic pressure. The highest percentage of bio-available forms was found in flood plains located in urban and industrial areas. This pattern was mostly pronounced in the case of bio-available zinc: its content in the sediments in industrial areas was 5 to 6 times higher than in the other types of profiles. For copper, this indicator reached a maximum of 45%, for cadmium 30%. The absolute bio-available form content showed a high correlation with the total content, particularly for copper. There was also a significant correlation with organic matter content, sand fraction content (Zn) and clay fraction content (Pb and Zn). The accumulation of the bio-available forms of heavy metals (Cd, Cu, Pb and Zn) in the sediments under study is a result of many factors. The study findings indicate, however, a correlation between the content of bioavailable forms and the intensity of geochemical pressure – the highest percentage of these forms was found in urban and industrial areas. Geomorphic location of the profile was also an important factor.