Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania przydatności alkalicznych materiałów filtracyjnych do usuwania fosforanów z biologicznie oczyszczonych ścieków bytowych

Jucherski A., Nastawny M., Walczowski A., Jóźwiakowski K., Gajewska M.

Ochrona Środowiska

|

2017

|

Vol. 39, nr 1

33--38

EN

Three different alkaline filtration materials were selected for orthophosphates(V) removal from biologically treated domestic sewage. As early as 35 weeks after starting filter operation one of the materials with typical granular limestone characteristics (calcium content of about 50%) was excluded from the test due to high bed clogging that inhibited its further exploitation. Tests of the two other materials with substantially lower calcium content continued uninterrupted throughout the 96-week research period. An average efficacy of phosphates removal for both materials was 80–90% at filtration rate of 0.6 m/d and 50–55% – at the rate of 1.2 m/d. Phosphates removal from sewage with the alkaline filter beds resulted from chemical precipitation of apatite deposits on the surface of filter material grains. However, such filtration materials could be applied to removal of phosphates (e.g. in household sewage treatment systems) provided that the sewage pH in the filter effluent did not exceed 8.5.

PL

Do usuwania ortofosforanów(V) z biologicznie oczyszczonych ścieków bytowych zastosowano trzy materiały filtracyjne o charakterze alkalicznym. Jeden z tych materiałów, o cechach typowego granulatu wapiennego (zawartość wapnia około 50%), został wyłączony z badań już po 35 tygodniach eksploatacji filtru, ponieważ powodował silną kolmatację złoża, uniemożliwiającą jego dalszą eksploatację. Badania dwóch pozostałych materiałów, zawierających mniejszą ilość wapnia (15–20%), prowadzono bez zakłóceń przez 96 tygodni. Średnia skuteczność usuwania fosforanów z użyciem obu tych materiałów przy prędkości filtracji 0,6 m/d wynosiła 80÷90%, natomiast przy prędkości filtracji 1,2 m/d odpowiednio 50÷55%. Usuwanie fosforanów ze ścieków na alkalicznych złożach filtracyjnych było efektem ich chemicznego strącania w postaci apatytów na powierzchni ziaren złóż. Jednakże takie materiały filtracyjne mogą być stosowane do usuwania fosforanów (np. w przydomowych oczyszczalniach ścieków) pod warunkiem, że wartość pH ścieków w odpływie z filtru nie wzrośnie powyżej 8,5.

2

Wstępna ocena przydatności wybranych adsorbentów mineralnych do usuwania fosforu ze ścieków bytowych

Nastawny M., Jucherski A., Walczowski A., Jóźwiakowski K., Pytka A., Gizińska-Górna M., Marzec M., Gajewska M., Marczuk A., Zarajczyk J.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 10

1762-1766

PL

Przydatność wybranych materiałów do usuwania fosforu ze ścieków bytowych można wstępnie ocenić, badając efektywność jego sorpcji z roztworów kontrolnych. Testowano cztery wybrane materiały mineralne, a ich efektywność w zakresie usuwania fosforu porównywano, wykorzystując do tego równania izoterm adsorpcji Langmuira i Freundlicha. Wyniki testów potwierdziły doniesienia literaturowe, że właściwości sorpcyjne badanych materiałów zależą w sposób istotny od zawartości w nich reaktywnych związków wapnia. Największą maksymalną pojemnością sorpcyjną charakteryzował się materiał nr 3 (285 mg P/g), a znacznie mniejszą materiały nr 2 (159 mg P/g), nr 1 (56 mg P/g) i nr 4 (2,4 mg P/g). Zaprezentowana metoda może być użytecznym narzędziem do szybkiej ilościowej kwalifikacji mineralnych adsorbentów fosforu w roztworze.

EN

Four grinded mineral materials were studied for their ability of P sorption from the aq. phosphate solns. in 24-h tests by using equations of Langmuir and Freundlich isotherms. The particular sorbents contained mainly CaO 21.6% and Al2O3 5.6%, CaO 29.6% and Fe2O3 12.3%, CaO 69.4%, Al2O3 14.0% and CaO 8.4%, and showed the sorption capacities 56, 159, 285 or 2.4 mg/g, resp.

3

Ocena technologicznej niezawodności przydomowej oczyszczalni ścieków z układem złóż filtracyjnych zmodyfikowaną metodą Weibulla

Nastawny M., Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2013

|

R. 21, nr 2

165--175

PL

Oceniono technologiczną niezawodność przydomowej hybrydowej oczyszczalni ścieków bytowych, opracowanej w ITP-GCB w Tyliczu, analizując stabilność procesów zmniejszania się w niej wskaźników zanieczyszczeń BZT5 i ChZT oraz stężenia zawiesiny ogólnej (ZO). Analizie poddano kompletną oczyszczalnię (KO) oraz jej element składowy - złoże o przepływie pionowym ścieków (ZPV). Do analizy statystycznej zastosowano metodę Weibulla, zmodyfikowaną przez BUGAJSKIEGO i in. [2012]. Wykazano, że KO działa ze 100-procentową niezawodnością, biorąc pod uwagę zgodność wskaźników: BZT5, ChZT i ZO w oczyszczonych ściekach z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Środowiska [2006] dla odprowadzenia ścieków do wód. Niezawodność technologiczna złoża ZPV (BZT5 - 44%, ChZT - 91% i ZO - 76%) jest niewystarczająca, aby można było wykorzystać je jako samodzielną oczyszczalnię.

EN

Paper presented an assessment of technological reliability for a hybrid, domestic wastewater treatment plant, designed at the Mountain Research Center, Tylicz. Stability of reduction processes was analysed with respect to the pollutant parameters (BOD5, COD) and the concentration of total suspended solids (TSS). The tests included complete treatment plant (CTP), and one of its component - vertical flow bed (VFB). The Weibull’s method, modified by BUGAJSKI et al. [2012], was applied to statistical analysis. It was stated that the complete treatment plant worked at 100% reliability, considering the compliance of effluent BOD5, COD and TTS, with the standards given in an ordinance of the Minister of Environment [2006] for sewage discharge into waters. Technological reliability of the VFB (BOD5 - 44%, COD - 91%, TSS - 76%) was insufficient to its use as an independent, separate sewage treatment plant.

4

Obciążenie i nasycenie produktu i ziemi wartością oraz mocą środków mechanizacji w wybranych górskich gospodarstwach mlecznych

Jucherski A., Król K.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2013

|

R. 21, nr 1

41--50

PL

W pracy przedstawiono wskaźniki obciążenia i nasycenia użytków rolnych oraz produktu końcowego (mleka) wartością odtworzeniową i mocą środków mechanizacji (w tym: ciągnikach) 12 górskich gospodarstw rodzinnych, podzielonych na trzy grupy obszarowe: do 15 ha UR (małe), 15-30 ha UR (średnie) i ponad 30 ha UR (większe). Badania przeprowadzono, wykorzystując wytyczne metodologiczne zawarte w pracach SZEPTYCKIEGO i WÓJCICKIEGO [2003] oraz WÓJCICKIEGO [2007a, b; 2008]. Wykazano, że gospodarstwa małe, które dysponują największą średnią obsadą bydła (1,14 DJP·ha-1), nadmiernie zainwestowały zarówno w przestarzałe ciągniki, jak i w park maszynowy. Średnie obciążenie i nasycenie użytków rolnych wartością odtworzeniową parku maszynowego (27 253 zł·ha-1 UR) i mocą ciągników (6,96 kW·ha-1 UR) było w nich o 33,6% i aż o 81,7% większe niż w gospodarstwach o powierzchni ponad 30 ha UR. W gospodarstwach większych (>30 ha UR) jednostkowe wartości wskaźników obciążenia i nasycenia produktu końcowego (mleka) wartością odtworzeniową i mocą parku maszynowego są, w porównaniu z gospodarstwami małymi, zdecydowanie mniejsze (o 38,3 i 55,1%), zaś nakłady pracy własnej są w nich 2,5-krotnie mniejsze.

EN

Paper presents the burden indicators of agricultural land (AL) and the final product (milk), with the replacement costs and potential power of mechanization means (tractors inclusive) for 12 mountain family farms. The farms were divided into three acreage groups: below 15 ha AL (small), 15–30 ha AL (medium) and above 30 ha AL (larger). Investigations were carried out according to methodological guidelines contained in the works by SZEPTYCKI, WÓJCICKI [2003] and WÓJCICKI [2007a, b; 2008]. It was showed that the small farms having the highest livestock density index (1.14 LU·ha-1), were significantly overinvested with both, outdated tractors and machinery. Average financial charge of agricultural land with machinery replacement value (27 253 PLN· ha-1 AL) and with the tractor power (6.96 kW·ha-1 AL), were respectively by 33.6% and by 81.7% higher, than in the farms of acreage above 30 ha AL. In the larger farms (>30 ha AL) the unitary indicators of financial burden of final product (milk) with replacement value and power of machinery were significantly lower (by 38.3% and 55.1%, respectively), than in the small ones; similarly the inputs of own labour in larger farms were 2.5-times lower.

5

Gospodarowanie ściekami w zabudowie rozproszonej. Cz. II

Jucherski A., Walczowski A., Janik M.

Przegląd Komunalny

|

2012

|

nr 9

52-58

PL

Na obszarach górzystych naszego kraju, tam, gdzie nie ma szansy na budowę zbiorczych sieci sanitarnych, zagrodowa gospodarka ściekowo-osadowa ogranicza się - podobnie zresztą jak w pozostałych regionach Polski o rozproszonej zabudowie - do gromadzenia fekaliów w mniej lub bardziej szczelnych zbiornikach bezodpływowych. W zależności od możliwości i sprawności w egzekwowaniu gminnych uregulowań porządkowych, ścieki wywozi się do najbliższej oczyszczalni lub po prostu odprowadza w sposób niekontrolowany wprost do środowiska glebowo-wodnego.

6

Gospodarowanie ściekami w zabudowie rozproszonej. Cz. 1

Janik M., Jucherski A., Walczowski A.

Przegląd Komunalny

|

2012

|

nr 7

52-60

PL

Aktywność człowieka jest nieodłącznie związana z otaczającym środowiskiem przyrodniczym, którego ważnym elementem jest woda. Jej nieustanny obieg w przyrodzie stwarza sprzyjające warunki do życia. Oczywiste jest, iż każdy ma prawo do korzystania z powszechnych zasobów wody, co umocowane jest również w obowiązujących przepisach. Jednak trzeba pamiętać, że działalność związana z użyciem wód i bytowaniem ludzi bezpośrednio wpływa na jakość środowiska wodnego w najbliższym otoczeniu oraz - pośrednio - na globalny obieg wody.

7

Wpływ wybranych makrofitów na skuteczność oczyszczania ścieków w stokowych złożach filtracyjnych gruntowo-roślinnych

Jucherski A., Walczowski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2012

|

R. 20, nr 1

115-124

PL

Celem wieloletnich badań była ocena wpływu monokulturowych nasadzeń manny mielec (Glyceria maxima (Hartm.) Holmb.), mozgi trzcinowatej (Phalaris arundinacea L.) i trzciny pospolitej (Phragmites australis) na skuteczność oczyszczania ścieków bytowych w poletkowych segmentach złóż filtracyjnych oraz wybór rośliny najbardziej przydatnej do stosowania na stokowych złożach gruntowo-roślinnych, opracowanych w GCB w Tyliczu. Manna mielec wykazała najlepszą kondycję botaniczną, dobre wskaźniki ewapotranspiracji (7,9 dm3*m-2*d-1) oraz najlepszą średnią wieloletnią skuteczność oczyszczania ścieków, zarówno w składnikach biogennych zanieczyszczeń (92,9% - Ncałk. i 87,4% - P-PO4), jak i we wskaźnikach BZT5 (90,6%) i ChZT (87,9%). Trzcina, ze względu na nadmierną ekspansję korzeniową, stwarza niebezpieczeństwo zagęszczania i wypierania mineralnych składników złóż, natomiast mozga trzcinowata jest mało stabilna pod względem kondycji biologicznej, a jej wpływ na skuteczność oczyszczania ścieków w złożu najmniejszy.

EN

The aim of presented long-term research was to evaluate the influence of particular monocultures: reedgrass (Glyceria maxima Hartm.), reed Canary grass (Phalaris arundinacea L.) and common reed (Phragmites australis), on the effectiveness of household sewage treatment in the plot segments of filtration beds, and to select the most useful plant to be cultivated on slope type soil-vegetation filter beds (constructed wetland) of theTylicz system. The plot overgrown with reed grass showed the best botanical condition, good evapotranspiration rate (7.9 dm3*m-2 per day) and the highest long-term average effectiveness of sewage treatment, both in nutrient components (92.9% Ntot. and 87.4% P-PO4), as well as BOD (90.6%) and COD (87.9%) rates. The common reed, because of its exaggerated root proliferation, creates a danger of thickening and replacing mineral components of the bed. On the other hand, the reed canary grass is biologically unstable and its influence on the effectiveness of sewage treatment in constructed wetland proved to be the least.

8

Wpływ postępu technologicznego na efekty ekonomiczne wybranych górskich gospodarstw rodzinnych

Jucherski A., Król K.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2012

|

R. 20, nr 3

25-34

PL

Oceniono oddziaływanie postępu technologicznego na efekty ekonomiczne i nakłady pracy własnej rolnika w 4 wybranych górskich gospodarstwach o specjalizacji mlecznej, o powierzchni UR: 8,56, 14,43, 19,60 i 53,00 ha, po wprowadzeniu przez nie prorozwojowych inwestycji w latach 2006-2010 w zakresie budownictwa inwentarskiego i wyposażenia w środki do mechanizacji prac polowych. Porównując potencjał gospodarczy badanych obiektów w 2006 r. ze średnią ich wskaźników dochodowych w latach 2007-2010, stwierdzono dodatni wpływ przeprowadzonych inwestycji na dochód rolnika brutto (zł*ha-1 UR), który w ciągu tych lat wzrósł w badanych gospodarstwach o: 5,9, 29,9, 2,7 i 8,3%. Nakłady pracy własnej rolnika (rbh*ha-1 UR), związane z obsługą procesów produkcyjnych, zmniejszyły się w tych gospodarstwach odpowiednio o: 5,2; 23,8; 8,4 i 13,3%. Wymiernym wyrazem dodatniego oddziaływania postępu technologicznego na poprawę kondycji ekonomicznej gospodarstw był wzrost średniego zysku bilansowego. W gospodarstwach o powierzchni: 14,43, 19,60 i 53,00 ha UR zwiększył się, w stosunku do 2006 r., odpowiednio o: 75,7, 60,3 i aż o 158,2%. Jedynie gospodarstwo o powierzchni 8,56 ha UR, w którym szczyt inwestycji wystąpił w 2006 r., zanotowało w następnych latach spadek zysku bilansowego o 16,3%, co wskazuje, że ma ono jeszcze duże potrzeby prorozwojowe.

EN

Paper discussed the influence of technological progress on economic effects and farmer's labour inputs in 4 selected mountain dairy farms. Investigated farms of the acreage: 8.56; 14.43; 19.60 and 53.00 ha AL, within the years 2006-2010 introduced crucial technological investments on modernization of the livestock buildings and purchases of new machines for green forage harvesting. It was stated that the investments positively affected an increase of farmer's gross income (PLNźha-1 AL). The incomes increased over these years by 5.9% in farm of acreage 8.56 ha AL; by 29.9% in farm of 14.43 ha; by 2.7% in farm of 19.6 ha, and by 8.3% in farm of acreage 53.00 ha. The farmer's own labour inputs (man-hrsźha-1 AL) decreased in mentioned farms by 5.2; 23.8; 8.4 and 13.3%, respectively. The mean balancesheet profit - being an measurable expression of the positive influence of technological progress on improving economic farm condition - increased in farms of acreage 14.43 ha, 19.60 ha, and 53.00 ha, by 75.7%, 60.3% and up to 158.2%, respectively, in relation to 2006 year. The farm of acreage 8.56 ha - because of significant investments in 2006 - recorded a fall in net balance-sheet profit by 16.3%, what indicates that there are still great needs in development activities.

9

Quasi-techniczne oczyszczalnie ścieków w ochronie zasobów wody na wiejskich terenach górzystych

Jucherski A., Walczowski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2012

|

R. 20, nr 3

151-158

PL

Ochrona obszarów źródliskowych na przyrodniczo cennych wiejskich terenach górzystych wymaga stosowania skutecznych i komplementarnych systemów oczyszczania ścieków bytowych, w tym rozwiązań indywidualnych. Przedstawiono wyniki wieloletnich (2005-2011) badań quasi-technicznej instalacji oczyszczającej - technologicznej propozycji Górskiego Centrum Badań i Wdrożeń w Tyliczu, przykładu rozwiązania problemu ścieków bezpośrednio w zagrodzie wiejskiej. Instalacja składa się z osadnika przepływowego, urządzenia ze zraszanym złożem ze spiekanych granulatów gliniasto-ilastych (keramzyt) oraz stokowego złoża filtracyjnego gruntowo-roślinnego. Średnie wieloletnie wyniki skuteczności zmniejszania wskaźników i stężenia zanieczyszczeń w oczyszczanych ściekach, określone odpowiednio w okresach: wiosenno-letnich i jesienno-zimowych: 99,5 i 95,0% (N-NH4); 87,0 i 73,8% (Nog.); 88,7 i 83,6% (P-PO4); 98,9 i 98,8 (BZT5) 91,3 i 92,9% (ChZT) oraz 76,1 i 79,6% (zawiesina ogólna) są na poziomie rekomendacji i wymagań Komisji Helsińskiej HELCOM i Szwecji. Odniesienie uzyskanych wyników do poziomu wymagań ustanowionych w celu ochrony wód Bałtyku uznano za najbardziej właściwe.

EN

Conservation of the water-head areas on naturally valuable, mountain rural terrains, requires the application of effective and complementary treatment systems of domestic waste-water, including the individual solutions. The results of long-term (2005-2011) study on quasitechnical water purifying installation - a technological proposal of the Mountain Centre for Research and Implementation at Tylicz - were described. The installation, designed to solve the problem of sewage treatment directly in a single mountain farmstead, consists of a through-flow settlement tank, followed by the plant of sprinkled bed filled with the sintered granules of clay materials, and finally, the slope soil-vegetation filtering beds and the water pond as a receiver. The results of long-term effectiveness in reducing the rates and concentration of pollutants in treated waste-water, determined respectively in spring-summer and autumn-winter periods, were as follows: 99.5 and 95.0% N-NH4; 87.0 and 73.8% Ntot; 88.7 and 83.6% P-PO4; 98.9 and 98.8% BOD5; 91.3 and 92.9% COD; 76.1 and 79.6% of total suspended solids. Above mentioned values meet the recommendations and requirements of the HELCOM Helsinki Commision and Sweden. Reference of obtained results to the level of these requirements was considered to be most appropriate.

10

Efektywność usuwania azotu ze ścieków bytowych w zraszanych złożach keramzytowych o różnym obciążeniu hydraulicznym i różnym ładunku substratu organicznego

Jucherski A., Nastawny M.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2012

|

R. 20, nr 4

171--181

PL

Celem 8-letnich badań (2004-2012), prowadzonych w warunkach klimatu górskiego, było porównanie i ocena efektów usuwania azotu ze ścieków bytowych w dwóch konstrukcyjnie podobnych urządzeniach ze zraszanymi złożami z wypełnieniem z granulatów keramzytowych. Analizowano zmiany N-NH4, N-NO3, Ntot w obiektach pracujących w różnych warunkach temperatury, obciążenia hydraulicznego i ładunku substratu organicznego (BZT5). W warunkach większego obciążenia złoża 2. substratem organicznym (średnie BZT5 = 78,60 g O2·m-2·d-1) efektywność nitryfikacji (η = 80%, K20 = 0,543 d-1) była mniejsza niż w mniej obciążonym (średnie BZT5 = 46,35 g O2·m–2·d–1) złożu 1. η = 91%, a K20 do 2,398 d-1. Odwrotnie zaś w warunkach większego obciążenia złoża 2. substratem organicznym efektywność denitryfikacji i szybkość usuwania azotu SUZ były większe (η = 30%, SUZ = 7,86 g·m-2·d-1) niż w złożu 1. mniej obciążonym substratem organicznym (η = 11%, SUZ = 1,55 g·m-2·d-1). Procesy nitryfikacji w złożach można zintensyfikować przez zmniejszenie obciążenia ich powierzchni ładunkiem organicznym, dopasowując konstrukcyjnie zraszane powierzchnie do większego stężenia zanieczyszczeń organicznych w ściekach odpływających z wiejskich osadników gnilnych.

EN

During 8 year’s study (2004-2012), conducted in the mountain climate, the effects of domestic wastewater treatment in two similar construction facilities with trickling filter beds filled with LECA, were compared and evaluated. The changes of BOD5, N-NH4, N-NO3 and Ntot in the beds working under various conditions of temperature, hydraulic load and the load of organic substrate (BOD5), were analysed. Effectiveness of nitrification (η = 80%, K20 = 0.543·day-1) was lower in bed 2, with higher load of organic substrate (average BOD5 = 78.60 g O2·m-2·day-1), than the effectiveness (η = 91% and K20 to 2.398·day–1) gained in bed 1 with lower load (mean BOD5 = 46.35 g O2·m-2·day-1). On the contrary, effectiveness of denitrification and nitrogen removal rate (η = 30%. SUZ = 7.86 g·m-2·day-1) was higher in bed 2, than in bed 1 (η = 11%, SUZ = 1.55 g·m-2·day-1) which was less loaded. Nitrification process in the beds could be intensified by decreasing organic load of their surfaces by means of constructional adaptation of trickling surfaces proportionally to higher concentration of organic pollutants in wastewater out flowing from the rural septic tanks.

11

Nakłady pracy żywej i mechanicznej w chowie bydła mlecznego w górskich gospodarstwach rodzinnych

Jucherski A., Król K.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2011

|

R. 19, nr 1

59-67

PL

Celem badań przeprowadzonych w czterech górskich gospodarstwach o powierzchniach od 20 do 53 ha UR, specjalizujących się w produkcji mlecznej, była ocena jednostkowych nakładów robocizny i zużycia energii na technologiczną obsługę 1 DJP oraz określenie w nich poziomów mechanizacji. Tylko jedno gospodarstwo, nr 4 z obsadą 1,02 DJP*ha-1 UR, dysponowało oborą z V stopniem zmechanizowania obsługi zwierząt. Nakłady robocizny były w nim dwukrotnie mniejsze niż w pozostałych gospodarstwach, dysponujących obiektami starymi, dostosowanymi do obowiązujących wymogów sanitarnych i zootechnicznych, bez możliwości (niesprzyjające warunki siedliskowe) wprowadzenia w nich istotnego postępu technologicznego oraz zwiększenia pogłowia zwierząt. Również jednostkowe nakłady energetyczne były w nim mniejsze lub porównywalne ze wskaźnikami uzyskanymi w gospodarstwach o mniejszej obsadzie zwierząt i o uboższym technicznie, mniej energochłonnym, wyposażeniu maszynowym. Mimo najlepszych, w porównaniu z pozostałymi gospodarstwami, wskaźników ekonomicznego rozwoju, gospodarstwo to może być w przyszłości poddane restrykcjom za ograniczanie dobrostanu zwierząt, utrzymywanych obecnie na stanowiskach z uwięzią.

EN

Investigations were conducted in four mountain dairy farms of agricultural land (AL) areas from 20 to 53 ha. The study aimed at evaluating the labour inputs and energy consumption on dairy herd maintenance as accounted per 1 livestock unit (LU), and determination of mechanization level in surveyed farms. Only in one farm (no.4), with livestock density of 1.02 LU per 1 ha AL, the cow barn was equipped with the technical means assuring 5th degree of mechanization level. The labour inputs on keeping cows in this farm were twice lower, as comparing to other farms having at disposal old cow barn buildings, adapted only to meeting recent sanitary and zootechnical requirements, without any chances (because of unsuitable habitat conditions) on essential implementation of technical progress and increasing livestock population. The individual energy inputs (at stocking rate of 1.02 LU*ha-1) were also lower or comparable to indices obtained by the other farms with smaller livestock density, having the barns equipped with poorer technically and less energy consuming machinery. Nevertheless, in spite of economically optimistic results, this farm may be subjected to some restrictions in the future because of reducing welfare of the animals housed permanently on the tying stands so far.

12

Koszty mechanizacji w chowie bydła mlecznego w górskich gospodarstwach rodzinnych

Jucherski A., Król K.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2011

|

R. 19, nr 3

143-151

PL

Zaprezentowano wyniki badań kosztów mechanizacji obsługi technologicznej bydła mlecznego w dwóch parach górskich gospodarstw - ekologicznych (22,95 i 53,00 ha UR) i konwencjonalnych (19,60 i 52,55 ha UR) oraz dokonano oceny tych kosztów w odniesieniu do przychodów brutto, kosztów ogólnych oraz kosztów mechanizacji ogółem w tych gospodarstwach. Stwierdzono, że w gospodarstwie 4K, uznanym za najlepsze pod względem organizacji produkcji i technologicznego wyposażenia (V poziom mechanizacji), o obsadzie bydła 1,02 DJP*ha-1, utrzymywanego wyłącznie w oborze, dzienne jednostkowe koszty (w zł*DJP-1) obsługi technologicznej (1,39 zł) były większe niż w pozostałych gospodarstwach, będących na niższych poziomach mechanizacji (1,20 zł - 1E; 1,15 zł - 2E; 1,37 zł - 3K), ale stosujących letni wypas bydła. Wzrost poziomu mechanizacji może istotnie wpływać na zmniejszenie jednostkowych kosztów technologicznej obsługi bydła mlecznego, gdy postęp mechanizacji obejmuje wszystkie zabiegi obsługowe, stosowane jest żywienie w oborze i na pastwisku, a parametry techniczno-eksploatacyjne i stopień wykorzystania zastosowanych urządzeń są dobrane odpowiednio do wielkości stada obsługiwanych zwierząt.

EN

The aim of presented study was to determine the costs of technological operations at raising dairy cows in two pairs of mountain farms: the organic farms (22.95 and 53.0 ha) and the traditional ones (19.6 and 52.55 ha), as well as to evaluate these costs with reference to farm gross income, total costs and costs of mechanization in total. It was stated that in the farm K4, recognized as the best in respect of production organization and technological equipment (V mechanization level), at the livestock density of 1.02 LU*ha-1, held in the cattle barn all year long, the daily costs of technological cow service (1.39 PLN) were higher than in the other farms surveyed, with lower mechanization levels (1.20 PLN - 1E; 1.15 PLN - 2E; 1.37 PLN - 3K). Increasing level of mechanization may significantly reduce the unitary costs of dairy cattle technological service; this may be possible when the progress in mechanization covers all technological service operations, animals are fed both, in cattle barn and grazed on the pasture, and the technological-operational parameters as well as a degree of using applied devices, are wellmatched to the size of cattle herd served.

13

Ocena jakości oczyszczania ścieków bytowych w quasi technicznej instalacji zagrodowej typu IBMER na terenach górzystych

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2007

|

R. 15, nr 2

51-60

PL

Przedstawiono wyniki dwuletnich (2005-2006) badań instalacji do oczyszczania ścieków bytowych o wydajności do 1 m3/d, koncepcji IBMER w Tyliczu, składającej się z 3.komorowego osadnika o pojemności czynnej 6 m3, urządzenia ze zraszanym złożem z granulatu ilasto-gliniastego (keramzyt) o powierzchni 2,5 m2 i stokowego złoża glebowo-darniowego o powierzchni 61 m2. Wskaźniki całorocznej skuteczności oczyszczania ścieków w tej instalacji - przy średnim dobowym dopływie 655 l - były znacząco wyższe od obowiązujących wymagań, a niekorzystne warunki zimowe wpływały ujemnie jedynie na efektywność usuwania azotu całkowitego. Średnie wartości wskaźników skuteczności zmniejszania wielkości i stężeń badanych składników zanieczyszczeń wynosiły: 97,9/97,9% BZT5; 94,3/89,2% ChZT; 97,2/99,5% N-NH4; 60,5/78,5% N-NC; 84,4/84,3% P-PO4 (zima/lato). Konieczne jest dalsze technologiczne doskonalenie urządzeń instalacji w celu zwiększenia efektywności denitryfikacji ścieków.

EN

Paper described the results of two-year investigations (2005-2006) of the sewage treatment in single farm purifying installation of treatment output 1 m3 per day. The installation consists of 3 chamber settling tank of 6 m3 active capacity, the plant with sprinkled bed of light expanded clay aggregates (keramzit) of about 2.5 m2 surface and the slope soil-turf filtration bed of 61 m2 surface. The indices of all-year long wastewater treatment effectiveness in tested installation - at average wastewater inflow 655 I per day - were significantly higher than the compulsory requirements, and severe winter conditions affected only the efficiency of total nitrogen removal. Average indices of reducing pollutants quantity and concentration in treated wastewater amounted to: 97.9/97.9% - BOD; 94.3/89.2% - COD; 97.2/99.5% N-NH4; 60.5/78.5% Ntot; 84.4/84.3% P-PO4 (winter/summer). Further technological improvements of the installation would be necessary to increase the efficiency of sewage denitrification.

14

Skuteczność oczyszczania ścieków bytowych w quasi technicznych instalacjach ze złożami gruntowo-roślinnymi na podstawie ośmioletnich badań w górskim gospodarstwie agroturystycznym

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2006

|

R. 14, nr 3

73-82

PL

Przedstawiono wyniki ośmioletnich (1998-2005) badań wielostopniowej instalacji składającej się z wielokomorowego osadnika gnilnego (V = 4,7 m3) i sekwencji złóż: zraszanego żwirowego (10 m2), gruntowo-roślinnego o poziomym przepływie (48 m2) i stokowego złoża trawiasto-glebowego (30 m2) oraz złóż o kombinowanym przepływie (10 m2) i o przepływie pionowym (6,5 m2). Wskaźniki skuteczności oczyszczania ścieków w całej instalacji - przy dobowym dopływie Qdśr = 1550 - 450 l/d - były wielosezonowo stabilne i znacząco wyższe od obowiązujących wymagań. Średnie ich wielkości wynosiły w 2005 r.: 99,6/99,2% - BZT5, 95,2/95,8% - ChZT, 96,0/91,8% - P-PO4, 74,4/74,1% - zawiesina, 98,9/99,5% - N-NH4, 87,6/94,6% -Ncałk (zima/lato). Udział części nadziemnych roślin na złożach w rocznym bilansie oczyszczania ścieków nie jest decydujący (7,5% N i 3,0% P). Wyniki wieloletnich badań potwierdziły wysoką i niezawodną skuteczność oraz przydatność oczyszczalni typu gruntowo-roślinnego do oczyszczania ścieków w warunkach klimatycznych górzystych rejonów kraju.

EN

The results of eight-year (1998-2005) investigations of the multistage purification plant consisted of multi-chamber septic tank (V = 4.7 m3) and the sequence of gravel sprinkler bed (10 m2), soil-vegetable horizontal flow bed (48 m2), the slope grass-soil type bed (30 m2) and the combination of two beds - the oblique flow and vertical flow ones. The coefficients of sewage treatment effectiveness in whole installation - daily sewage inflow (Qd = 1550-400 I/day) were stable in all seasons and significantly higher than the official requirements. Their average values were in 2005: 99.6/99.2% BOD; 95.2/95.8% COD; 96.0/91.8% P-PO4; 4.4/74.1% suspended solids; 98.9/99.5% N-NH4 and 87.6/94.6% Ntot (winter/summer periods). The share of green parts of vegetables growing on the beds was not decisive (7.5% N and 3.0% P) in annual balance of sewage treatment. The results of many years' investigations confirmed high and unfailing effectiveness and the usefulness of soil-vegetable type sewage treatment plants under mountain region climatic conditions of the country.

15

Oczyszczanie ścieków w wiejskiej zabudowie rozproszonej według koncepcji IBMER

Jucherski A.

Inżynieria Rolnicza

|

2004

|

R. 8, nr 1

137--146

PL

Na tle niekorzystnych uwarunkowań i stanu gospodarki ściekowej na wsi polskiej przedstawiono jeden ze sposobów poprawy, proponując koncepcję quasi naturalnych instalacji do oczyszczania ścieków szczególnie na terenach o zabudowie rozproszonej. Instalacje takie, składające się z: osadników przepływowych, złóż filtracyjnych gruntowo-roślinnych o pionowych i poziomych przepływach ścieków, oryginalnych rozwiązań stokowych pasów filtracyjnych trawiasto-glebowych, układów rozsączania końcowego i oczek wodnych, gwarantują całosezonową, wysoką sprawność technologiczną, a jakość oczyszczanych ścieków jest znacząco wyższa od obowiązujących w kraju wymagań. Są to instalacje sprawdzone w warunkach klimatyczno-glebowych rejonów górskich, szczególnie przydatne na obszarach uznanych za przyrodniczo cenne.

EN

Considering poor condition of sewage management on rural areas in Poland, the way of improvement was proposed an application of quasi-natural wastewater treatment system assigned in particular for the terrains with scattered localization of farm buildings. The system consists of the following elements: flow-through septic tank, ground-vegetation filtration beds of vertical and horizontal sewage flows, original solution of slope soil-grass filtration strips, arrangements for final infiltration of the outflow in to soil sorptive complex and the water ditches (small water reservoirs). Construction of such installation guarantees its high technological efficiency over the whole season and the quality of sewage purification is much better than required by the Polish standards. Proposed sewage treatment plants proved satisfactory functioning under soil-climatic conditions of the mountain regions, being particularly useful on the areas of special natural value.

16

Udział biomasy roślinnej w usuwaniu azotu i fosforu ze ścieków oczyszczanych w stokowych gruntowo-trawiastych złożach filtracyjnych

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2003

|

R. 11, nr 2

45--51

PL

Badania skuteczności oczyszczania ścieków bytowych w tzw. stokowych złożach filtracyjnych w Tyliczu wykazały, że mozga trzcinowata porastająca powierzchnie złóż obciążanych hydraulicznie w sposób ciągły dawką ścieków 27,25 mm/d i 27,60 mm/d, może pobrać i zasymilować w biomasie 7,1-8,4% N i 5,6-6,6% P w ciągu roku. Porównano rezultaty podobnych badań innego typu oczyszczalni glebowo-roślinnej stwierdzając że uzyskany tam bardzo wysoki udział roślin w poborze azotu i fosforu ze ścieków, większy od ilości tych składników dostarczonych do oczyszczalni wraz ze ściekami w ciągu roku, może wynikać z zastosowania przemiennego zasilania ściekami kolejnych wydzielonych kwater oczyszczalni, 40 razy mniejszego obciążenia hydraulicznego oraz 25 i 20 razy mniejszych jednostkowych obciążeń powierzchni ładunkami N-C i P-PO4. Pomimo tak odmiennie ostrego reżimu eksploatacyjnego, obiekty w Tyliczu wykazały się bardzo wysoką sprawnością usuwania zanieczyszczeń, które w odniesieniu do ładunków N-C i P-C wynosiło odpowiednio: 72,2-76,2% i 88,8- 90,8%. Główną jednakże rolę w tych procesach odgrywały glebowo-korzeniowe ośrodki filtracyjne wypełnienia złóż.

EN

It was found that the canary grass (Phalaris arundinacea) cultivated in slope beds PI and Pll, at continuous average daily sewage inflow 27.25 and 27.6 mm, may uptake and assimilate in biomass 7.1-8.4% N and 5.6-6.8% P per year. About 23.8-27.8% N and 9.1-11.2 P-PO4 flow out with treated sewage in-to soil collector of wastewater while the rest of nutrients is removed as a results of processes characteristic to filtration in soil-root environment of the beds. Obtained results were compared to investigations of another soil-vegetation plant at Brzeźno. Very big N and P amounts taken up by plant dry matter there, resulted from an alternating wastewater supply to particular plots of constructed wetland at significantly less hydraulic and mass loads per m2 (20-40 times lower than in Tylicz plants) annually. Similar grass dry matter yields and the level of nurtients assimilated in biomass on both types of constructed wetlands showed that becouse of limited vegetation possibilities to take up the nutrients, their excess supplied with wastewater has to be utilized into beds in another way. Despite of strict wastewater supply conditions the objects at Tylicz proved high effectiveness of N and P-PO4 removal from sewage (72.2-76.2% N, 88.8- 90.8% P-PO4), mainly through the soil-root sphere of filtration beds.

17

Wpływ wstępnego złoża zraszanego na efektywność górskiej zagrodowej oczyszczalni ścieków

Jucherski A.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 3, t. 2

251--260

PL

Przedstawiono wyniki prowadzonych od 1999 roku badań autorskiego rozwiązania zagrodowej instalacji do oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych ze złożami glebowo-trawiastym i nowo wprowadzonym (2001 r.) kompaktowym złożem żwirowym, o powierzchni zraszania 2m2 , poprzedzającym te złoża, zlokalizowanego w gospodarstwie w Krynicy-Słotwinach. Stwierdzono, że nowe złoże zdynamizowało procesy mineralizacji substancji węglowych BZT5 i ChZT, a jego udziały w sprawności zmniejszania tych wskaźników w całym układzie oczyszczającym przekraczają., odpowiednio: 80% i 74%, zarówno w okresach zimowych, jak i letnich. Równie dynamiczny (powyżej 65%) jest udział tego złoża w zatrzymywaniu zawiesiny. Możliwości nitryfikacji ścieków mieszczą się w zakresie 48%-62% (zima-lato). Ze względu na bardzo wysokie obciążenia hydrauliczne powierzchni, sięgające wartości aż 278 mm/d/364 mm/d, efekty z procesów denitryfikacji ścieków są umiarkowane i nie przekraczają 18%-20%. W przypadku zanieczyszczeń organicznych, pierwotny układ złóż trawiasto-glebowych przejął po modernizacji rolę doczyszczająca, przejmując ciężar dalszych przemian i usuwania ze ścieków azotu całkowitego Nc i fosforanów. Ogólne sprawności zmodernizowanego układu oczyszczalni w odniesieniu do podstawowych wskaźników i składników zanieczyszczeń w ściekach zwiększyły się, osiągając w sezonach jesienno-zimowym i wiosenno-letnim wysokie wartości, odpowiednio: 99-98% - BZT5; 95-88% - ChZT; 87-79% -zawiesina ogólna; 89-83% - P-PO4; 96-98% -N-NH4; 55-81% -Nc.

EN

The paper presents the results of many-years investigations of the quasi-natural house-hold treatment plant at Krynica-Słotwiny consisting of grass-soil filtration beds and the special compact preliminary gravel bed of 2m2 surface area. It was stated that the new bed made the organic matter (BOD, COD) mineralisation processes more dynamic. Its shares in total efficiency of decreasing of these indexes in whole installation exceed: 80% and 74%, both in winter and summer period, respectively. Suspended solids were removed with over 65% efficiency and nitrification possibilities are contained in 48-62% range (winter-summer). Effects of denitrification processes are moderate (18-20 %) because of very high hydraulic loads of sewage (278-364 mm/d) supplied on the bed surface. The following two grass-soil beds took over the role of the tertiary wastewater treatment as to organic matter and the main role as regards NTOT and phosphates removal. The total efficiencies of the treatment processes in basic pollution indexes and components have grown to high level of: 99-98% - BOD; 95-88% - COD; 87-79% -SS; 89-83% -P-PO4; 96-98% N-NH4 and 66-81% - NTOT in winter and summer periods, respectively.

18

Nowa koncepcja oczyszczania ścieków w górach - zagrodowa oczyszczalnia ze stokowym złożem darniowo-glebowym

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2001

|

R. 9, nr 3

59-66

PL

Przedstawiono wyniki 2-letnich badań zagrodowej oczyszczalni ścieków, składającej się z osadnika o objętości 6 m sześciennych, wstępnego mini złoża o przepływie pionowym o powierzchni 2 m kwadratowych i dwustopniowego stokowego złoża darniowo-glebowego o powirzchni 63 m kwadratowych. Podstawowym celem prac było określenie charakterystyki przemian związków azotu w stale modernizowanych złożach stokowych oraz określenie skuteczności zmniejszania w nich stężeń azotu amonowego i całkowitego. Dotychczasowa skuteczność usuwania Nc ze ścieków wynosiła w okresach wiosenno-letnich 79,9%, a w okresach jesienno-zimowych 50,5%, co świadczy o znaczącym wpływie (29,4%) warunków zimowych na efekty oczyszczania. Stwierdzono stabilną efektywność działania osadnika w okresie trzyletniej jego eksploatacji, podczas której osadu z komór nie usuwano.

EN

The results of two years' investigation of a new concept of single household wastewater treatment plant were discussed. The treatment plant consist of septic tank 6m3 volume, preliminary down flow treating bed of 2 m2 area and a special soil-turf slope filter strip of total area 63 m2. The main task of research work carried out from 1999, was to asses the features of nitro-compound transformation running along the slope of the filter strip and to determine the efficiency of lowering ammonium and total nitrogen concentration in treate sewage. Hitherto existing effectiveness of N TOT removal from the sewage (concentration of N TOT after settling tank were 126,7 mg/l on an average) was 79.9% in spring-summer periods and 50.5% in autumn-winter periods. This means that winter-time cinditions remarkably influenced (-29.4%) the effectiveness of wastewater treatment. Improvement of "winter" wastewater treatment parameters needs a new concept of more effective preliminary bed, preceding soil-turf slope strip. Satisfactory functioning efficiency of septic tank was observed within three years' operation period, without any removal of the sediments.

19

Doczyszczanie ścieków z oczyszczalni zagrodowych w glebie przez stosowanie płytkich układów rozsączających

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2001

|

R. 9, nr 4

43-50

PL

W wyniku 2-letnich badań płytkiego układu rozsączającego doczyszczania ścieków, zlokalizowanego na górskim użytku zielonym na poligonie badawczym w IBMER - Tyliczu, stwierdzono dobrą skuteczność zmniejszania tlenowych wskaźników zanieczyszczeń, zarówno w wiosenno-letnim jak i jesienno-zimowym okresie eksploatacyjnym: 87,0% / 98,6% - BZT5; 80,8% / 90,9% - ChZT, a także stężeń azotu amonowego: 82,5% / 96,3%. Spełnione są także obowiązujące wymagania dotyczące stężeń P-PO4 oraz zawiesiny ogólnej. Bardzo słaba skuteczność usuwania azotu całkowitego (średnio: 17,7% / 8,6% przy początkowych wartościach stężeń tego składnika w ściekach dostarczanych do układu: 33,9 mg/l / 40,8 mg/l) uzasadnia twierdzenie, że tzw. "oczyszczanie ścieków składające się jedynie z osadnika i drenażu rozsączającego nie powinny być stosowane.

EN

Results of two-year investigation of shallow infiltration trench facility, arranged on the sloping grass plot at IBMER - Tylicz, designed for the final sewage purification were discussed. Good efficiency of reducing both, oxygen impurity factors and concentration of ammonium components, was stated as well in spring - summer as in autumn - winter periods, respectively: 87.0% / 98.6% - BOD, 80.0% / 90.9% - COD and 82.5% / 96.3% - N-NH4. The requirements concerning obligatory limits of P-PO4 concentration and suspended solids were met also. Because of poor total nitrogen removal efficiency (17.7% / 8.6% on an average), the wastewater - before its introduction into underground draining systems - should be pretreated in septic tanks and next having to be put into secondary and partially tertiary biochemical treatment.

20

Stokowe złoże glebowo-wierzbowe do doczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych w zagrodowych oczyszczalniach na terenach górzystych

Jucherski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2000

|

R. 8, nr 2

81-88

PL

Przedstawiono możliwości stokowego złoża glebowo-wierzbowego w doczyszczaniu i w końcowym zagospodarowaniu odcieków pochodzących z zagrodowych oczyszczalni ścieków w środowisku glebowo-roślinnym. Badania wykazały, że w nadziemnej masie drzewnej krzewów wierzbowych porastających złoże można usunąć 6,3-18,9% N i 2,4-8,6% P (w zależności od gatunku wierzby) w stosunku do ilości tych składników dostarczanych w ciągu roku na złoże wraz ze ściekami. Nie stwierdzono negatywnego oddziaływania tego złoża na jakość wód podziemnych.

EN

Paper discussed the possibility and advantages of soil-willow vegetation slope bed application to final purification of waste water from the single farmstead sewage treatment plants functioning in soil-vegetation environment. The experimental study showed that 6.3-18.9% nitrogen and 2.4-8.6% phosphorus (depending on the willow cultivars) can be removed by accumulation in dry matter of above-ground woody parts of willow bushes, in relation to total quantities of these components supplied to the soil-willow bed surface with waste water during a year. No negative influence of that bed on the purity of under-ground water was observed.