Doświadczenia wykazują, że utlenianie węgla kamiennego z kopalni Zasyadko w temperaturze 60°C w warunkach laboratoryjnych zwiększa ciśnienia rozprężania od 5,2 do 30,0 kPa przez 28,3 dni. Utlenianie zachodzi w kilku etapach, jak już wykazano dla ukraińskich i importowanych węgli o różnych etapach metamorfizmu podczas utleniania w laboratorium oraz w badaniach przemysłowych w innych temperaturach. Stała szybkość w początkowym etapie utleniania wynosi 0,4095 10-4 min-1 w temperaturze 60° C. Nasycenie węgla o średnim stopniu metamorfizmu tlenem w trakcie utleniania zwiększa lepkość uplastycznionej masy węgla, która się tworzy i zwiększa ilość produktów gazowych i parowych. Ostatecznie, prowadzi to do wzrostu ciśnienia rozprężania w trakcie utleniania węgla.
EN
Experiments show that the oxidation of bituminous coal from the Zasyadko mine at 60°C in laboratory conditions increases its expansion pressure from 5.2 to 30.0 kPa for 28.3 days. Oxidation occurs in several stages, as already demonstrated for Ukrainian and imported coals at different metamorphic stages when oxidation was performed in the laboratory and in industrial trials at other temperatures. The constant rate at the initial stage of oxidation is 0.4095∙10-4 min-1 at 60°C. Saturation of the middle stage metamorphism coal with oxygen during oxidation increases the viscosity of the plastic mass that is being formed and increases the volume of gas and vapor products. Ultimately, that results in increase in the expansion pressure as the coal is oxidized.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Na podstawie następstwa interglacjalnych i interstadialnych gleb kopalnych w profi- lach 5 lessowych stanowisk Podola określono pozycję stratygraficzną środkowopaleolitycznych warstw kulturowych. Stwierdzono, że zespoły późnoaszelskie pojawiły się w czasie pierwszych interstadiałów przedostatniego zlodowacenia, a kultury mustierskie rozwijały się od interglacjału eemskiego - po wczesne interstadiały vistulianu. Prześledzono zmiany techniki lewaluaskiej, której ślady są obecne we wszystkich zespołach środkowopaleolitycznych Podola i stwierdzono, że może ona być wskaźnikiem wieku tych zespołów.
EN
During the last 2 decades, some 40 Middle Palaeolithic sites were discovered in Podole. Archaeological and geological investigations were carried out in sites: Proniatyn, Hluboczek Wielki I, Igrowica I, Bugłow V and Jezupol (Fig. 1). All of them are situated in loess profiles containing fossil soils and cryogenic horizons (Fig. 2). According to Bogucki (1986, 1987; Bogucki et al., 1994), several stratigraphic horizons can be distinguished in the loess profiles of Podole (numbering after Bogucki, letter symbols after Maruszczak, 1994): (1) Recent soil (A1 and B horizon, 0.5-2.0 m thick) (2) upper part of Upper Pleistocene loess (0.3-3.0 m thick), it corresponds to LMg: upper younger loess (3) Dubno fossil soil (4) lower part of Upper Pleistocene loess (0.5-2.0 m) - LMd: lower younger loess (5) Horokhov fossil pedocomplex (0.5-1.5 m) - soil complex GJ1 (6) upper part of Middle Pleistocene loess (0.3-3.0 m) - LSg: upper older loess (7) Korshov fossil pedocomplex (0.4-1.0 m) - soil complex GJ2 (8) lower part of Middle Pleistocene loess - LSs: middle older loess. The Mousterian culture layers are connected mainly with the lower part of the Upper Pleistocene loess (4) and with the Horokhov pedocomplex (5). The stratigraphy is complicated there due to the presence of bipartite criogenic deformation, with ice wedges formation followed up by solifluction. The majority of Mousterian materials (Fig. 3) can be correlated with the development of the upper, steppe part of the Horokhov pedocomplex, traceable to the early Vistulian interstadials. Only the Jezupol site can be dated to the Eemian. Late Acheulian-type materials (Fig. 4) were found in the upper part of the Korshov pedocomplex (Bugłow I and older layer in Hluboczek Wielki) correlated with early interstadials of the penultimate glaciation. The evolution of Levaloisian technique is observed, beginning from so called “protolevaloisian” technique in Acheulian materials, through radial one to parallel in the Mousterian. It means, that important local tradition of Levaloisian technique development is documented in Podole. This illustrates how archaeological materials can be used for dating fossil soils of unknown geological age. On the basis of these preliminary research, it is suggested that cool continental climatic conditions during the beginning of the Vistulian in Podole were suitable for the development of steppe, providing rich pastures for animals being a prey to Palaeolithic hunters. Such conditions promoted the development of Palaeolithic human settlements. Further geological and palaeopedological studies of these archaeological sites are planned for the nearest future in order to attain detailed picture of human settlement history on the background of Pleistocene stratigraphy and palaeogeography.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.