W artykule opisano związki chemiczne określane jako substancje wywołujące nieprzyjemne odczucia węchowe charakteryzowane słowem odór, fetor lub smród, często też zwane gazami złowonnymi. Powstają one w środowisku w różnych warunkach i jako połączenia lotne przechodzą do powietrza. Wyjątkowa ich uciążliwość może występować w miejscach pracy powodując dyskomfort przebywających tam ludzi, a przy dłuższych ekspozycjach stwarzając poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.
EN
This article describes chemical compounds that induce an unpleasant olfactory impression. These malodorous gases are called odor, stink, stench or reek. They appear in the environment in various conditions. As volatile compounds they shift into the air. Their onerous presence in the workplace causes discomfort for workers and in prolonged exposure they can cause serious health problems.
Ozon odgrywa fundamentalną rolę w zachowaniu życia na Ziemi. Jego obecność w stratosferze zapobiega destruktywnemu oddziaływaniu promieniowania ultrafioletowego na przyrodę ożywioną, ma również wpływ na warunki pogodowe w różnych strefach geofizycznych globu ziemskiego. W materiale przedstawiono informacje o tym połączeniu, jego gospodarczym znaczeniu i wykorzystaniu oraz o czynnikach chemicznych zubożających warstwę ozonowa, a także o zagrożeniach dla ludzi i środowiska powodowanych zmniejszaniem się zawartości ozonu w atmosferze ziemskiej. Podano również przepisy prawne związane z ogólnie pojętą ochroną środowiska.
EN
Ozone is an essential matter in life on Earth. Its presence in the stratosphere protects the living nature from the destructive effect of ultraviolet radiation. It affects weather conditions in various geophysical zones. In this paper we report on the economic importance of information about the impact of ozone on nature, ozone utilization and the effect of chemical substances depleting the ozone layer. In addition, we present regulations related to the environment and consequently to the protection of the atmosphere.
Substancje i preparaty biobójcze są wykorzystywane w celu ochrony przed szkodliwymi czynnikami biologicznymi. W ustawodawstwie polskim i europejskim dotyczącym produktów biobójczych wprowadzono konieczność rejestracji na podstawie przeprowadzonej oceny ryzyka. Produkty biobójcze zostały sklasyfikowane w 23 grupach podzielonych na cztery główne kategorie. W artykule omówiono ryzyko wystąpienia narażenia zawodowego na substancje biobójcze w różnych gałęziach przemysłu. Ryzyko związane z narażeniem pojawia się zarówno w czasie produkcji, dystrybucji jak i stosowania produktów. Pracownicy narażeni są przede wszystkim przez drogi oddechowe i skórę.
EN
Biocides are substances or products used to protect against unwanted plants, animals or micro-organisms. The Polish and European legislations require registration of biocidal products on the basis of risk assessment. The biocidal products are divided into 23 different types, in four major groups. In this article the potential occupational exposure to biocides is presented. Occupational exposure to biocides includes exposure in connection with the manufacture, distribution and application of products. Exposure in work with biocides may occur mainly through inhalation and skin.
Motoryzacja wprowadza do środowiska naturalnego wiele zanieczyszczeń. Według światowych wyliczeń transport jest źródłem 20% emitowanego do atmosfery ditlenku węgla. Udział ten będzie wzrastał w przyszłości w miarę rozwoju przemysłu motoryzacyjnego na świecie, opartego na konwencjonalnych paliwach. Nadzieją dla środowiska naturalnego, w tym także dla człowieka, jest wprowadzenie biopaliw, których wykorzystanie prawdopodobnie spowoduje spadek emisji zanieczyszczeń. W artykule przedstawiono wyniki badań związanych z wielkością emisji zanieczyszczeń w zależności od rodzajów paliw, z uwzględnieniem biopaliw.
EN
Motorization, a product of our civilization, emits large amounts of pollutants into the environment. According to a world scenario, the transport sector is the source of 20% of the carbon dioxide released into the atmosphere. This share will increase with the development of the auto industry based on conventional fuels. Biofuels seem to be an opportunity both for us and for the natural environment. The use of biofuels will reduce contamination. In this paper we report the influence of biofuel additives on the composition of exhaust gases.
Autorzy przedstawili politykę ekologiczną i stan formalnoprawny Unii Europejskiej w zakresie wykorzystania biopaliw w pojazdach mechanicznych. Na podstawie zaleceń Protokółu z Kyoto, związanych z ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych, głównie ditlenku węgla, w Unii Europejskiej zwrócono uwagę na alternatywne źródła energii dla pojazdów mechanicznych - biopaliwa. Odpowiednie dyrektywy w tej sprawie przewidują stopniowy wzrost podaży na rynku biopaliw oraz ich zawartości w tradycyjnym paliwie węglowodorowym.
EN
The currently available information on the European ecological policy and the legislation on biofuels are briefly reviewed. On the base of the Kyoto protocol, concentrated on the reduction of the gas emission, especially carbon dioxide, the European Commission promotes the use of renewable fuels in transportation. The enacted directives promote the use of biofuels by Members States. It obligates Members States to ensure fiat biofuels provide a certain percentage of transport fuels sold on their territory.
Tanaza (acylo hydrolaza tanin) katalizuje reakcję hydrolizy wiązań estrowych występujących w gallotaninach. Prowadzi to do uwolnienia kwasu galusowego. Reakcja enzymatyczna jest hamowana produktem. Badano reaktor membranowy z unieruchomionym enzymem. Moduł ze spiralną membraną stanowił separacyjną część układu. Opracowano model opisujący pracę układu i wyznaczono wydajność wytwarzania kwasu galusowego w zależności od warunków prowadzenia procesu.
EN
Tannase (tannin acyl hydrolase) catalyses the hydrolysis of ester bonds in hydrolysable gallotannins releasing glucose and gallic acid. The product inhibits the enzymatic reaction. A membrane reactor with immobilized enzyme was studied. A spiral membrane module represents the separation part. A mathematical model describing the process was developed. The productivity of process was determined.
Zdolne do degradacji tanin Penicillium chrysogenum było hodowane w reaktorze BIOSTAT B na podłożu Czapka-Dox z dodatkiem kwasu taninowego. Obecność taniny indukowała wytwarzanie tanazy, acylo hydrolazy tanin. Enzym był wytwarzany wewnątrzkomórkowo i zewnątrzkomórkowo. Warunki hodowli (temperatura, pH, natlenianie) znacząco wpływały na wydajność wytwarzania tanazy. Najlepsze wyniki osiągnięto prowadząc hodowlę w 28°C, przy pH 4.5-5.0, mieszaniu 150 rpm i napowietrzaniu w granicach 30%.
EN
Tannase (tannin acyl hydrolase) is produced in high yield by Penicillium chrysogenum. The extract of enzyme was obtained by physical disruption of the mycelium or from the culture filtrate. Isolated tannase was recovered after precipitation. Optimal conditions of production were determinate. Induction of strains, pH, temperature and aeration were the main parameters influencing the production yield.
Tanaza, acylo hydrolaza taniny, hydrolizuje wiązania estrowe kwasu taninowego pomiędzy kwasem galusowym a glukozą. Enzym był wytwarzany przez Penicillium chrysogenum, który hodowano na pożywce Czapka-Dox z dodatkiem kwasu taninowego. Aktywność tanazy i przebieg hydrolizy badano w zakresie temperatur 25-40°C, przy pH 3.5-8.0. Zaprojektowano reaktor membranowy z unieruchomioną tanazą. Główną część układu stanowi moduł z wiązką półprzepuszczalnych włókien. Dalsze prace mają na celu dobranie optymalnych parametrów pracy układu.
EN
Tannase, tannin acyl hydrolase (EC 3.1.1.20), catalyses the hydrolysis of ester bonds in hydrolysable gallotannins releasing glucose and gallic acid. Enzyme was produced by Penicillium chrysogenum cultured in Czapek-Dox medium containing tannic: acid. The tannic acid was used as a substrate in the enzymatic reactions. The activity of tannase was measured at pH range of 3.5 to 8.0 and at temperature 25 to 40°C. An immobilised enzyme membrane reactor was designed. The main part of the reactor consists of the hollow-fibre module containing tannase inside the fibres. The study of operational parameters and stability is continued.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.