Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

John Stuart Mill i pojęcie ekonomii politycznej

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

2003

|

Nr 7(596)

101-113

PL

Przedstawiono podstawowe założenia filozoficzne ekonomii politycznej J.S. Milla, wyłożone w eseju "On the Dejinition of Political Economy". W szczególności omówiono koncepcję ekonomii jako nauki teoretycznej i ekonomii jako sztuki gospodarowania. Artykuł zawiera także krótki komentarz dotyczący genezy pojęcia homo oeconomicus.

EN

Same basic philosophical premises of J.S. Mill's political economy, presented in his essay "On the Definition of Political Economy", has been given. Mill's concept or economy as a theoretical science and as an aft of economy is analyzed, too. The paper contains also a short commentary to an origin of a concept of homo oeconomicus attributed to the British thinker.

2

Adama Smitha rozprawa o językach

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

2003

|

Nr 7(596)

77-83

PL

Omówiono nieznaną czytelnikowi polskiemu rozprawę "Considerations concerning the first formation of Languages" szkockiego filozofa Adama Smitha, czołowego przedstawiciela klasycznej ekonomii, autora "Bogactwa narodów".

EN

In the paper a dissertation "Considerations concerning the first formation of Languages" by Scottish philosopher Adam Smith, a leader of the classical political economy, an author of the "Wealth of Nations", bas been analysed.

3

Lorda Kamesa filozofia religii

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

2002

|

Nr 6(589)

53-72

PL

W artykule przedstawiono główne założenia filozofii religii opracowane przez szkockiego prawnika Henry'ego Home'a (1696-1782), znanego bardziej jako lord Kames. Charakterystycznym rysem tej filozofii jest próba pogodzenia radykalnego determinizmu, także w dziedzinie moralności, z religią chrześcijańską.

EN

Main sketches of a philosophy of religion worked out by a Scotthish lawyer, Henry Home (1696-1782), more known as Lord Kames, have been presented. A characteristic feature of the philosophy is an attempt to reconcile a radical determinism with the Christian religion, also in morals.

4

Recepcja twórczości Adama Smitha w Polsce (XVIII-XX w.)

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Ekonomia

|

2001

|

Nr 40(588)

13-28

PL

W artykule przedstawiono podstawowe informacje dotyczące recepcji twórczości Adama Smitha (1723-1790) w Polsce, poczynając od ostatniej dekady XVIII w. do czasów najnowszych. Większość informacji odnosi się do teorii ekonomicznej przedstawionej w Bogactwie narodów (1776), choć w XX w. pojawiły się także prace omawiające etykę wyłożoną w Teorii uczuć moralnych (1759). Bibliografia zawiera wykaz artykułów i publikacji książkowych poświęconych temu wybitnemu szkockiemu myślicielowi, napisanych przez autorów polskich.

EN

General information concerning a reception of Adam Smith's works in Poland, from the last decade of the XVIII c. to now, has been given. Most of this information is connected with his theory of political economy presented in the Wealth of nations, although in XX c. appeared also some accounts of his ethics given in the Theory of moral sentiments. Bibliography contains a list of papers and books on Smith by Polish authors.

5

Etyczne aspekty działalności gospodarczej.

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

2000

|

Nr 5(581)

3-5

PL

"Refleksja nad etycznymi aspektami działalności gospodarczej rozwinęła się stosunkowo niedawno, choć niektóre zagadnienia były obecne w myśli europejskiej już od czasów starożytnych. Jednak dopiero ukształtowany w ramach cywilizacji Zachodu kapitalistyczny system społeczno-ekonomiczny pobudził filozofów do wyraźnego wyartykułowania problemu sprowadzającego się do pytania: Jakie miejsce w tym systemie zajmują zasady etyczne? Czy ich stosowanie jest tylko zewnętrznym ograniczeniem nałożonym na działalność gospodarczą, czy też stanowi ono nieodłączną składową tego systemu? W pierwszym wypadku zasady etyczne traktowane są jako hamulec dla żądnych zysku kapitalitów, gdyż ""biznes podobny jest do pokera i wiele dzieli go od moralności dnia codzienego"". W drugim natomiast zakłada się, że zasady etyczne mają także wymiar ekonomiczny i stosowanie ich na dłuższą metę sprzyja realizacji głównego celu kapitalistycznej przedsiębiorczości, jakim jest osiąganie zysku. Innymi słowy, nieuczciwość w biznesie nie opłaca się, gdyż nieuczciwy przedsiębiorca czy kontrahent jest po pewnym czasie eliminowany z rynku. Ponad dwa wieki rozwoju kapitalizmu dostarczają jednak licznych przykładów zadających kłam tej optymistycznej teorii. W ostatnim półwieczu coraz częściej spotkać można głosy krytyczne, według których współczesny kapitalizm pogrąża się w kryzysie moralnym, nasilają się problemy globalne, a zagrożenia cywilizacyjne i ekologiczne stawiają pod znakiem zapytania przyszłość ludzkości. Z drugiej strony, kraje tzw. Trzeciego Świata, a może jeszcze bardziej te, które uwolniły się spod dominacji ideologicznej Związku Radzieckiego, zdają się nie zważać na owe głosy krytyków kapitalizmu i deklarują wolę podążania drogą rozwoju społeczno-ekonomicznego, jaką przeszły społeczeństwa Zachodu. Wszystko to sprawia, że zapotrzebowanie na apologię kapitalizmu jest dziś chyba większe niż w przeszlości. Tradycyjnie dostarczać jej może liberalizm, a pod pewnymi względami także myśl chrześcijańska. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na podejście amerykańskiego neokonserwatysty Michaela Novaka, zdaniem którego ""system kapitalistyczny urzeczywistnił się, lecz jego cele moralne pozostają niewyartykułowane"". Uważa on zarazem, że argumenty moralne na rzecz kapitalizmu sformułowane zostały już u zarania tego systemu, a największy wkład wnieśli tu myśliciele szkockiego Oświecenia z D.Humem i A.Smithem na czele. Nie trzeba zatem tworzyć nowej aksjologii ""na rzecz twórczej gospodarki"", a wystarczy sięgnąć do dorobku filozofów XVII i XVIII w. W artykule ""Bogactwo i cnota: Rozwój chrześcijańskiej doktryny ekonomicznej"" autor ten przytacza dziewięć argumentów mających stanowić kościec etycznej apologii kapitalizmu."

6

Cnota i interes: etyczny kapitalizm Adama Smitha.

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

2000

|

Nr 5(581)

21-34

PL

W artykule przedstawiono podstawowe koncepcje teorii etycznej A. Smitha, wyłożone w "Teorii uczuć moralnych" a także omówiono zagadnienia związku między nimi a przesłankami aksjologicznymi jego teorii ekonomicznej zawartej w"Bogactwie narodów"

7

Filozofia polityczna i społeczna Adama Smitha.

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Ekonomia

|

2000

|

Nr 38(577)

101-123

PL

Artykuł przedstawia główne założenia oraz tezy filozofii politycznej i społecznej Adama Smitha. Po rozważaniach ogólnofilozoficznych, odwołujących się głównie do "Teorii uczuć moralnych", autor omawia wybrane wątki dotyczącetej problematyki zawarte w "Badaniach nad naturą i przyczynami bogactwa narodów". Celem artykułu jest pokazanie, że Adam Smith był myślicielem o szerokich zainteresowaniach i wniósł istotny wkład w rozwój nowożytnej myśli liberalnej, nie tylko w dziedzinie ekonomii.

8

Wprowadzenie do filozofii ekologicznej.

Zabieglik S.

Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia

|

1998

|

Nr 4(562)

5-21

PL

W artykule zamieszczono podstawowe informacje dotyczące działalności wiodą-cych ośrodków europejskich i amerykańskich, zajmujących się filozofią ekologiczną, a także możliwości korzystania z zasobów gromadzonych w Internecie. Przedstawiono również pokrótce główne kierunki filozofii ekologicznej: antropocentryzm, biocentryzm, ekocentryzm, hipotezę Gai, głęboką ekologię, ekofilozofię H. Skolimowskiego, ekologię społeczną oraz ekofeminizm.