Celem pracy była analiza występowania suszy rolniczej w uprawie zbóż ozimych i wykazanie obszarów, na których miała ona największy zasięg w latach 2006–2017. Analizę wykonano na podstawie danych publikowanych przez System Monitoringu Suszy Rolniczej prowadzony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach. W rozpatrywanych latach nie odnotowano zagrożenia wystąpienia suszy rolniczej w uprawie zbóż ozimych w 2013 i 2014 roku. W latach występowania suszy największy jej zasięg notowano w 2006 roku (42,3% powierzchni gruntów ornych kraju), najmniejszy zaś w 2016 i 2017 roku (ok. 2% gruntów ornych Polski). W czterech województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim w latach 2006, 2008 oraz 2011 suszę odnotowano w 100% gmin. W 2006 i 2008 roku odnotowano ją na glebach wszystkich czterech kategorii. Najbardziej narażone na niedobór wody, powodujący obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych, w analizowanym okresie były zasiewy zbóż ozimych w województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim (w dziewięciu latach) oraz mazowieckim i łódzkim (w ośmiu latach). Znacznie rzadziej taki deficyt wody odnotowywano w województwach śląskim i świętokrzyskim, gdzie wystąpił odpowiednio w trzech i czterech latach. Najmniej narażonym na występowanie suszy w analizowanym okresie było województwo małopolskie, w którym susza wystąpiła tylko raz.
EN
The aim of the study was to analyze the occurrence of agricultural drought in winter cereal crops and to show areas with the highest drought in the years of 2006–2017, on the basis of data published by the Agricultural Drought Monitoring System run by the Institute of Soil Science and Plant Cultivation – State Research Institute in Puławy. In the analyzed years, no threat of the occurrence of agricultural drought in winter cereal crops in 2013 and 2014, was noted. In the years of drought occurrence, the highest drought was recorded in 2006 (42.3% of Poland’s arable land area), while the smallest in 2016 and 2017 (approx. 2% of Poland's arable land). In four voivodeships: Kujawsko-pomorskie, Lubuskie, Wielkopolskie and Zachodniopomorskie, 100% of the gminas saw droughts in 2006, 2008 and 2011. In 2006 and 2008, it was recorded for all four categories of soils. During the study period, winter cereal crops in Wielkopolskie, Kujawsko-pomorskie (in nine years), Mazowieckie and Łódzkie voivodeships (in eight years) were the most affected by water deficits causing yield decrease by at least 20% in relation to the yields obtained under the average long-term weather conditions. Much less frequently such a water deficit was recorded in the Śląskie and Świętokrzyskie voivodeships, where it occurred in three and four years, respectively. The least exposed to drought was the Małopolskie voivodeship, where this phenomenon occurred only once.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Pomiar strumienia płynu w przewodach zamkniętych o różnych przekrojach jest jednym z najważniejszych pomiarów występujących w przemyśle. i instytucjach badawczych. Warunkiem koniecznym dla prawidłowego wykonania pomiaru strumienia jest prawidłowy montaż przepływomierzy w rurociągu.
EN
Measurement of the fluid stream in closed ducts with different cross-sections is one of the most important measurements occurring in industry and research institutions. A prerequisite for a proper flow measurement is the use of flow meters that are appropriate.
CCS is perceived as a key technology for reducing greenhouse gas emissions from burning fossil fuels in installations like power plants, around the world. However, for many complicated reasons the pace of development of this technology is slow and particularly in the European Union there are still problems with launching at least one of expected for some years large scale CCS demonstration projects. The EU directive on geological storage of CO2
Tematyka artykułu dotyczy pomiarów strumieni przepływów przepływomierzem tarczowym. Przedstawiono konstrukcje przepływomierza wraz ze sposobem rejestracji wartości siły naporu od przepływającego płynu. Zamieszczono również przykładowe charakterystyki przepływomierza uzyskane z badań na zbudowanym stanowisku pomiarowym.
EN
The subject of article applies to the measurements of flow streams with a disc flow meter. The paper presents flow meter constructions including the way of the registration of the thrust of the flowing fluid. It also provides examples of the characteristics of the flow meter obtained from the research on the built measuring position.
Celem pracy była ocena zmian długości okresu wegetacyjnego w Polsce w wieloleciu 1971–2009 oraz w warunkach klimatycznych prognozowanych na lata 2030 i 2050. Długość okresu wegetacyjnego w latach 1971–2009 określono na podstawie danych dobowych z 48 stacji synoptycznych IMGW-PIB. Analizę zmian długości okresu wegetacyjnego w przyszłości wykonano dla dwóch miejscowości w Polsce: Grabowa (Polska Środkowa) i Laskowic (Polska Południowo-Zachodnia), według scenariuszy emisyjnych A1B i A2 i trzech modeli klimatycznych: ECHAM5/MPI–OM (ECHAM), HadCM3 (HadCM) i NCAR-PCM (NCAR). Wykazano, że w latach 2001–2009 okres wegetacyjny w Polsce był dłuższy o 8 dni niż w latach 1971–2000. Największe zmiany stwierdzono w północno-zachodniej Polsce, gdzie okres ten wydłużył się o ponad 9 dni, a w okolicach Koszalina i Ustki o 16 dni. Według przyjętych scenariuszy klimatycznych, w perspektywie 2030 r. okres wegetacyjny w środkowej Polsce będzie dłuższy o 10–14 dni niż w latach 1971–2000, a w perspektywie do 2050 r. – o 18–27 dni. W południowo-zachodniej Polsce długość okresu wegetacyjnego w perspektywie do 2030 r. wydłuży się o 11–17 dni, a perspektywie do 2050 r. – o 22–30 dni.
EN
The aim of this study was to assess changes in the length of the growing season in Poland in the multi-year period of 1971–2009 and projected climate conditions for the years 2030 and 2050. The length of the growing season in the years of 1971–2009 was determined based on daily data from 48 synoptic stations of IMGW-PIB. The analysis of changes in the length of the growing season in the future was performed for two places in Poland: Grabów (Central Poland) and Laskowice (South-Western Poland), according to the emission scenarios A1B and A2 and three climate models: ECHAM5/MPI-OM (ECHAM), HadCM3 (HadCM) and NCAR-PCM (NCAR). It has been show that in the years of 2001–2009, growing season in Poland was by about 8 days longer than in the years 1971–2000. The biggest changes were found in north-western Poland, where the period was extended by more than 9 days, and near Koszalin and Ustka – by about 16 days. According to the climate scenarios adopted to the 2030, growing season in central Poland will be extended by about 10–14 days compared with that in the years 1971–2000, and by about 18–27 days in the 2050. In south-western Poland, the growing season in 2030 will be extended by about 11–17 days, and in the 2050 – by about 22–30 days.
Susza w Polsce występuje w ostatnich latach coraz częściej, zwłaszcza od 1992 roku. Jest bardzo ważnym problemem gospodarczym dla całego kraju z powodu dużych strat w plonach, a tym samym przychodów rolnika i przyczyną wzrostu cen artykułów żywnościowych. Większa częstość występowania suszy jest wynikiem obserwowanych w ostatnich latach zmian klimatycznych. W systemie monitoringu suszy rolniczej warunki meteorologiczne, powodujące suszę, są określane za pomocą klimatycznego bilansu wodnego. System został opracowany i wdrożony przez IUNG-PIB na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Opracowany system zawiera aplikacje komputerowe, integrujące dane meteorologiczne, potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego oraz dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej, obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb. System zawiera narzędzia, służące do oceny suszy dla poszczególnych grup i gatunków roślin uprawnych. Wyniki analiz są prezentowane na stronie internetowej w postaci map oraz tabel. Dla monitorowanych upraw rolniczych opracowywane są dane, przedstawiające zagrożenie suszą dla wszystkich gmin Polski w okresie wegetacyjnym. System monitoringu suszy składa się z bazy danych pogodowych, glebowych, aplikacji GIS do przetwarzania i integracji danych przestrzennych oraz internetowego systemu prezentacji wyników.
EN
Drought in Poland appears more frequently in the recent years, particularly since 1992. It is an important economic problem for the whole country since it may bring substantial yield losses, diminished farmers' incomes and a rise of the prices of food products. Increased frequency of droughts is an outcome of climate changes observed recently. In the System of Agricultural Drought Monitoring weather conditions resulting in drought are defined by the climatic water balance. The system ordered by the Ministry of Agriculture and Rural Development was prepared and implemented by the IUNGPIB. It contains computer applications that integrate meteorological data needed for calculating the climatic water balance and data from the digital soil-agricultural map that illustrates spatial differentiation of water retention in soils of different agronomic categories. The system contains tools that are used to assess drought for particular groups and species of crop plants. Results of analyses are presented at a web site in a form of maps and tables. The data presenting the risk of drought during vegetation season are prepared for monitored agricultural crops in all communes of Poland. The system of drought monitoring consists of weather and soil database, of GIS applications to process and integrate spatial data and of the internet system of data presentation.
Aby ograniczyć negatywny wpływ procesów chemicznych na środowisko naturalne, trzeba przede wszystkim zminimalizować ilość reagentów. Stosować ich tylko tyle, ile jest konieczne do zapewnienia optymalnego i zgodnego z wymaganiami jakościowymi procesu uzdatniania [13]. Równocześnie dąży się do redukcji zużycia wody w procesach produkcyjnych i do zmniejszenia ilości wprowadzanych do wody zanieczyszczeń. To w rezultacie pozwala na ograniczenie kosztów uzdatniania zanieczyszczonej wody [1] [9].
Kontrolowanie procesu uzdatniania wody, począwszy od najbardziej podstawowych zabiegów i procesów, wpływa korzystnie na wielkość emitowanych do środowiska naturalnego zanieczyszczeń. Ograniczenie ilości podawanych chemikaliów, dzięki zastosowaniu zmodyfikowanego dawkownika zwężkowego, do ilości dokładnie odpowiadającej wymaganym dawkom reagentów ciekłych, gwarantuje prawidłowy przebieg procesu uzdatniania, uzyskanie wody o wymaganej jakości i czystości oraz zmniejsza koszty stosowanych reagentów i opłaty związane z wprowadzaniem zanieczyszczeń do środowiska. LITERATURA [1] STAŃDA J.: Woda do kotłów parowych i obiegów chłodzących.
EN
All of the water improvement procedures are connected with dropping into the natural environment chemically active waste and present high risk to enviromnent. With an evolution of industry has grew an insight about a necessity driving to obtain a biggest chemical clarity of water. The commercially available is a lot of different solutions with different use and control methods. Generally is using automation of the production processes as a direction to guarantee correctness of process sequence and reduction of production costs.
One of the following effects of economic and industrial expansion is deterioration of environment cone Since the day, when people have realized how important element is water for life, scientists have s research to ensure the biggest security of water sources and their economic using. With an evolution of try has grew an insight about a necessity driving to obtain a biggest chemical clarity of water. Finally, brought an evolution of industry and a new branch has arise, which has been involved with cleaning prepare chemical clean water. The commercially available is a lot of different solutions with different u control methods. Generally is using automation of the production processes as a direction to guarantee correctness of process sequence and reduction of production costs.
The continual growing impurity of the natural environment, in spite of increasing expenses incurred by industry on environmental protection, exacts from technological processes and decrease using measures to neutralization of waste, by simultaneous reservation high quality and efficiency of purification process. The main purpose of purification process is obtaining required water quality. In addition it should protections: soils, raw water sources, fishing. The limitation emission of pollution from purification process is very important problem, still actual and searching new technological solutions.
Wzrost świadomości społeczeństwa dotyczący konsekwencji pozbywania się odpadów bez żadnych zabezpieczeń, doprowadził do wprowadzenia coraz bardziej rygorystycznych wymagań stawianych zakładom produkcyjnym, w tym również przemysłowi energetycznemu. Te wymagania można spełnić w dwojaki sposób: ograniczyć ilość środków chemicznych stosowanych do oczyszczania bądź inwestować w urządzenia mające na celu zminimalizowanie wpływu chemicznie aktywnych odpadów na środowisko naturalne. Najkorzystniejsze ze względów ekologicznych i ekonomicznych jest zminimalizowanie, za pomocą odpowiednio regulowanego układu oczyszczania, ilości substancji stosowanych do uzdatniania wody, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiej skuteczności przeprowadzonego procesu.
EN
Increase of society consciousness concerning consequences of waste disposal with no protective measures resulted in implementation of more and more rigorous requirements that companies - power industry among the others - must meet. It can be done in two ways: limit the amount of chemicals used for conditioning or invest into installations having in task minimalizing the influence of chemically active wastes on the environment. The most advantageous, from ecological and economic point of view, is minimalizing - with the help of properly controlled treatment system - the amount of substances applied for water conditioning with the simultaneous ensuring high efficiency of the process.
Rozwój cywilizacji niósł ze sobą wzrost zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w tym również wody. Od chwili, gdy społeczeństwo uświadomiło sobie jak istotnym elementem życia jest woda, rozpoczęto badania i prace mające na celu zapewnienie jak największej ochrony jej źródeł oraz ekonomicznego wykorzystania. Wraz z rozwojem przemysłu wzrastała świadomość dotycząca konieczności zapewnienia do procesów produkcyjnych wody o wysokiej czystości chemicznej. Doprowadziło to w końcowym efekcie do rozwoju gałęzi przemysłu zajmującej się uzdatnianiem wody. Różnorodność dostępnych rozwiązań, wszechstronność zastoso-wań, coraz prostsze metody regulacji oraz automatyzacja procesu pokazują jak istotne jest to zagadnienie. Jednakże fakt ogólnej dostępności do opracowanych rozwiązań konstrukcyjnych nie oznacza, że nie istnieją metody lepsze, jeszcze nie odkryte lub metody porzucone ze względów eksploatacyjnych, które wymagają zastosowania większych lub mniejszych zmian, aby spełniać wymagania stawiane tego typu urządzeniom.
EN
The development of civilization is involve with the growing impurity of the natural environment including water. Since the day, when people have realized haw important element is water for life, scientists have started research in this area. They have tried to ensure the biggest security of water sources and their economic using. With an evolution of industry has grew an insight about a necessity driving to obtain a biggest chemical clarity of water. Finally, it has brought an evolution of industry and a new branch has arise, which has been involved with cleaning water. Variety types of solutions, their versatility and a lot of new easier methods of regulation or automation of process assign how fundamental is this issue. However, an universal availability of descriptions do not mean that there are not new better methods, but it is involve with fact there are a lot of which have been left, because of their needs. There are also methods which have not been discovered yet.
The new solvatochromic dye, deprotonated 5-(6-hydroxynaphthyl-2)-7,7-dimethyl- 7H-indolo[1,2-a]quinolinium perchlorate, was synthesized and studied in numerous solvents differing in polarity. The interpretation of the obtained results was made on the basis of VBHB model. The comparison with a dye of shorter distance between donor and acceptor parts indicated that the new dye is the best of all known solvatochromic merocyanines, comparable with Reichardt-Dimroth betaine.
Rozwój cywilizacji niósł ze sobą wzrost zanieczyszczenie środowiska naturalnego, w tym również wody. Od chwili, gdy społeczeństwo uświadomiło sobie jak istotnym elementem życia jest woda, rozpoczęto badania i prace mające na celu zapewnienie jak największej ochrony jej źródeł oraz ekonomicznego wykorzystania. Wraz z rozwojem przemysłu wzrastała świadomość dotycząca konieczności zapewnienia do procesów produkcyjnych wody o wysokiej czystości chemicznej. Doprowadziło to w końcowym efekcie do rozwoju gałęzi przemysłu zajmującej się uzdatnianiem wody. Różnorodność dostępnych rozwiązań, wszechstronność zastosowań, coraz prostsze metody regulacji oraz automatyzacja procesu pokazują jak istotne jest to zagadnienie. Jednakże fakt ogólnej dostępności do opracowanych rozwiązań konstrukcyjnych nie oznacza, że nie istnieją metody lepsze, jeszcze nie odkryte lub metody porzucone ze względów eksploatacyjnych, które wymagają zastosowania większych lub mniejszych zmian, aby spełniać wymagania stawiane tego typu urządzeniom.
EN
The development of civilization is involve with the growing impurity of the natural environment including water. Since the day, when people have realized haw important element is water for life, scientists have started research in this area. They have tried to ensure the biggest security of water sources and their economic using. With an evolution of industry has grew an insight about a necessity driving to obtain a biggest chemical clarity of water. Finally, it has brought an evolution of industry and a new branch has arise, which has been involved with cleaning water. Variety types of solutions, their versatility and a lot of new easier methods of regulation or automation of process assign how fundamental is this issue. However, an universal availability of descriptions do not mean that there are not new better methods, but it is involve with fact there are a lot of which have been left, because of their needs. There are also methods which have not been discovered yet.
Problem jakości wody jest jednym z podstawowych tak dla gospodarki komunalnej jak i dla przemysłu i energetyki. Równocześnie nieodpowiednie czysto obchodzenie się. ze ściekami odprowadzanymi niejednokrotnie bez żadnych zabiegów do wód powierzchniowych, a także zanieczyszczenie gleby różnego rodzaju odpadami i substancjami chemicznie aktywnymi, powodują degradacje wody pod względem jakości i stwarzają konieczność stosowania równych zabiegów uzdatniających. Biorąc pod uwagę, fakt, że woda w życiu i działalności jest czynnikiem o podstawowym znaczeniu, technologia jej przygotowania oraz ekonomiczne jej wykorzystanie powinny stanowić przedmiot szczególnego zainteresowania wszystkich jej użytkowników, a przede wszystkim projektantów urządzeń, w których odbywa ona swoje cykle robocze. Wszystkie czynności uzdatniające wiążą sit ze zrzutami do środowiska naturalnego aktywnych chemicznie zanieczyszczeń i stanowią, dla niego duże zagrożenie. Dlatego też wszelkie działania mające za zadanie jej uzdatnianie powinny być prowadzone z dużą starannością. Szczególnie zadanie to ułatwiają urządzenia zwane dawkownikami. W zależności od potrzeb, wymagań eksploatacyjnych i możliwości finansowych (które nie powinny mieć wpływu na jakość oczyszczanie), producenci oferują szeroką gamę dawkowników reagentów, począwszy od najprostszych, sterowanych ręcznie, do automatycznych zapewniających precyzje i pewność działania. Mimo dużego wyboru, urządzenia te nadal stwarzają wiele możliwości dla młodych projektantów, pracowników nauki czy wynalazców.
EN
The problem of water quality is one of basic for municipal economy as well as for industry and energetics. Inappropriate use of sewage which arc piped away into the water without any procedures, and the pollution of soil of different kinds of waste and substances chemically active, cause water degradation as regards the quality, That makes necessary to apply different procedures of water improvement. The water in our life and activity is a factor of basic significance. Technolog)' of its preparation and its economic usage should be the topic of particular interest of its users, and the designers of the devices in which the water has its working cycles. Ali of the water improvement procedures arc connected with dropping into the natural environment chemically active waste and present high risk to environment. That is why, all of the actions which are to make the water cleaner should be conducted with high care- What makes this task easier are devices called metering device. Depending on the needs, utilization requirements, and financial abilities (which shouldn't have any influence on purification quality!), the manufacturers offer a wide range of reagents metering device: the simplest which are manually controlled, and automatic ones which ensure precision and dependability of working. Despite big selection of those devices, they are still making many possibilities for young designers, science workers, and inventors.
Problem jakości wody jest jednym z podstawowych problemów, z jakim borykają się nie tylko inżynierowie. Uzyskanie w procesie technologicznym wody o wymaganej czystości, wiąże się z coraz większymi nakładami finansowymi. Właśnie dlatego, aby uzyskać produkt o wymaganych parametrach i zminimalizować koszty, należy przeprowadzać badania pilotowe stacji uzdatniania wody. Pozwala to na uniknięcie kosztów związanych z usuwaniem następstw nieprawidłowego prowadzenia eksploatacji i niepotrzebnymi remontami oraz umożliwia takie prowadzenie procesu uzdatniania, że w układzie technologicznym mamy do czynienia tylko z tymi procesami, które rzeczywiście umożliwiają osiągniecie postawionego mu zadania.
EN
Water quality problem is one of the basic engineers concerns. Production of water of desired quality requires bigger financials spendings. Therefore to produce water with sufficient quality and to minimize costs pilot research on water treatment station is required. It helps to avoid costs connected with wrong usage of installation and not required maintenance. It helps to achieve minimal design of installation, only process needed to achieve goals is present.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.