PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 12

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Drogi na terenach górniczych i pogórniczych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
Kowalski Andrzej, Wróblewska Magdalena, Grygierek Marcin
Magazyn Autostrady
|
2023
|
Nr 6
30--34
PL
W Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW) eksploatacja górnicza jest prowadzona od XVII wieku do teraz. Obecnie w GZW występują tereny, na których zakończono eksploatację, oraz tereny, na których nadal jest prowadzona eksploatacja górnicza. Tak długi okres eksploatacji górniczej i prowadzone obserwacje dotyczące jej skutków umożliwiły zdobycie doświadczeń pozwalających na koegzystencję górnictwa i budownictwa infrastrukturalnego. Podstawowym narzędziem do zarządzania drogami użytkowanymi na terenach górniczych jest monitoring. Artykuł przedstawia doświadczenia, które mogą być wykorzystane w praktyce projektowej oraz w utrzymaniu dróg na terenach górniczych.
EN
In the Upper Silesian Coal Basin (GZW), mining has been carried out since the 17th century. Currently, in the GZW there are areas where mining has been ended and areas where mining is still carried out. Such a long period of mining and observations of its effects allowed us to gain experience enabling the coexistence of mining and infrastructure construction. The basic tool for managing roads used in mining areas is monitoring. The article presents experiences which can be used in design practice and in road maintenance in mining areas.
2
Content available Skarby kartografii i mapa Hindenberga
Kowalski Andrzej
Przegląd Górniczy
|
2022
|
T. 78, nr 1
48--57
PL
W artykule przedstawiono w syntetyczny sposób rozwój kartografii, w szczególności map, które miały istotne znaczenie dla jej rozwoju. Drugim -zasadniczym - celem artykułu jest prezentacja Mapy Hindenberga z 1636r., która została w profesjonalny sposób odnowiona, jej wersja cyfrowa. Po dokonanej konserwacji została wpisana na listę UNESCO, jako zabytek wysokiej klasy. W trzeciej części artykułu nawiązano do starych map górniczych, które oprócz ich formy, nadal mają podstawowe znaczenie dla oceny przydatności terenów pogórniczych do zagospodarowania.
EN
The article presents the development of the cartography in a compact way and especially maps which have had significance for the development of the cartography. The second primarily aim of the article is a presentation of Hindenberg map from 1636 which was professionally renovated as a digital version. After renovation process it was entered on the UNESCO World Heritage List as a high standard antique. The third part of the article is focused on old mining maps which despite of a form, still have basically importance for an evaluation of post-mining areas to land development.
3
Content available Pomiary pochyleń budynków na terenach górniczych i pogórniczych
Kowalski Andrzej, Niemiec Tomasz
Przegląd Górniczy
|
2022
|
T. 78, nr 3
7--16
PL
W artykule przedstawiono zasady pomiaru pochyleń budynków spowodowanych podziemną eksploatacją górniczą. Wartość pochylenia może być miarą utraty wartości technicznej i ekonomicznej obiektu. Natomiast składowe pochylenia wzdłuż osi budowli wykorzystuje się w projektach technicznych rektyfikacji (prostowania) oraz analizach wytężenia istniejących konstrukcji. Pomiary pochyleń budynków są wykonywane na zewnątrz budynku i w pomieszczeniach wewnętrznych. Pochylenia są określane klasycznymi metodami geodezyjnymi przy zastosowaniu niwelatora lub teodolitu, a także z użyciem poziomicy elektronicznej z cyfrowym odczytem wyniku - pomiaru. W drugiej części artykułu zamieszczono dwa przykłady pomiaru pochyleń podłóg i wychyleń ścian od pionu, wyniki pomiarów i ich interpretację.
EN
The article presents the principles of measuring building inclinations caused by underground mining. The value of the inclination can be a measure of the loss of technical and ecomnomic value of an object. The components of the inclination along the axis of the building are used in technical rectification (straightening) projects. Building inclinations are measuring outside and inside building. The inclinations are determined by classical geodetic methods with use of a leveler or theodlite, as well as electronic spirit level with digital readout of the measurement result. The second part of the article presents two examples of measuring floor and wall inclinations from vertical level, as well as measurement results and their interpretation.
4
Content available Początki górnictwa rudnego oraz zapadliska w Tarnowskich Górach
Kowalski Andrzej, Kotyrba Andrzej
Przegląd Górniczy
|
2022
|
T. 78, nr 2
43--51
PL
W artykule przedstawiono początki górnictwa rud srebra, ołowiu i cynku. Jego początki to XII wiek w okolicach Bytomia, nazwanego później srebrnym miastem. Największy rozwój górnictwa rud ołowiu to XVI wiek w okolicach dzisiejszych Tarnowskich Gór (cel pierwszy artykułu). Wiek XVIII to rozwój górnictwa cynku, a z końcem wieku początki górnictwa węgla kamiennego, które dominowało w XIX i XX wieku. Drugim celem artykułu była próba odpowiedzi na genezę powstałych zapadlisk w 2021r. w Tarnowskich Górach na podstawie analizy warunków geologicznych i górniczych (cel drugi). Przybliżono również postać Fryderyka Wilhelma von Redena, który odegrał szczególną rolę w rozwoju górnictwa na Górnym Śląsku na przełomie wieków XVIII i XIX (cel trzeci).
EN
The article presents the beginnings of silver, lead and zinc ore mining. It began in XII century in the neighbourhood of Bytom called later the silver city. The greatest growth of lead ore mining came in XVI century in surroundings of current Tarnowskie Góry (the first aim of the article). The growth of zinc mining began in XVIII century and the growth of hard coal mining came at the end of that century which predominated in XIX and XX centuries. The second aim of the article was an attempt to explain an origin of sink-holes occurrence in 2021 in Tarnowskie Góry on the basis of the analysis of geological and mining conditions. The figure of Friedrich Wilhelm von Reden was also described who had significant role in the growth of mining in Upper Silesia at the turn of XIX and XX centuries (the third aim of the article).
5
Content available Examples of the Knothe-Budryk theory parameter determination under complex geological and mining conditions
Apanowicz Bartosz, Kowalski Andrzej, Gruchlik Piotr, Polanin Piotr
Mining Science
|
2022
|
Vol. 29
19--32
EN
As is characteristic of every theoretical model, its application necessitates the adoption of appropriate parameters. Adopting incorrect parameters leads to erroneous results. This also concerns the application of the Knothe-Budryk theory of rock mass movement. The complexity of the geological and mining conditions means that the a priori adoption of the appropriate parameters requires analyzing the measured deformation factors. Geodesic measurements are performed for this purpose, which apart from enabling deformation prediction control, also serve to provide a posteriori parameter determination, which is subsequently used to predict the deformation induced by mining exploitation conducted under analogous conditions. The article presents the determination process and results of the following Knothe-Budryk theory parameters: the extraction coefficient (a), the rock mass parameter (tgβ), the offset of the inflection point (p) and the coefficient of influence deviation depending on the inclination of Carboniferous strata (k), based on two examples of exploitation. The examples are characterized by diverse geological and mining conditions. In the first example, the panels exhibit varied shape and dimensions, and are located on two sides of a trough, which has resulted in a deviation of the deformation in two opposite directions. The second example presents an analysis of deformations induced by the exploitation of one longwall located at a great depth of over 1000 m, on a tilted side of a trough and within an area exhibiting a diverse degree of prior mining.
6
Działalność Komisji do spraw Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym
Białożyt Tomasz, Kowalski Andrzej, Wojtacha Piotr
Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
|
2022
|
nr 1
2--9
PL
W artykule przedstawiono syntetycznie działalność Komisji ds. Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym w okresie od 2012 do 2021 r., w tym kilku wniosków opiniowanych kilkukrotnie lub cyklicznie dotyczących: eksploatacji w filarach ochronnych dla śródmieścia Bytomia i dla Lubina oraz na terenie górniczym w Marklowicach, a także zasad stosowania Górniczej Skali Intensywności Sejsmicznej - GSIS. Szczególnym problemem dyskutowanym na posiedzeniach komisji w 2012 r. były zasady prognozowania wpływów i szkód górniczych przez przedsiębiorców górniczych. Geneza tej dyskusji miała związek z eksploatacją górniczą i szkodami, jakie wystąpiły w 2011 r. w dzielnicy Karb w Bytomiu.
EN
The activities of the Commission for Surface Protection at the State Mining Authority are regulated by an ordinance [10] and its composition by a decision [1] of the President of the State Mining Authority. The tasks of the commission include issuing opinions on the state of public safety related to mineral exploitation, and in particular on the evaluation of mining exploitation programs and issuing opinions on: mining and construction prophylaxis in mining areas, methods of mine liquidation and directions of development of post-mining areas along with evaluation of their suitability for development. In addition, the Committee initiates research on the impact of mining activities on the environment and buildings and gives its opinion on draft regulations, Polish Standards and instructions on the above issues. In the years 2012-2020, the Committee considered 24 motions, of which the most frequent were motions concerning mining operations near Bytom and Marklowice, in the protective pillar of Lubin, and those concerning the mining seismic intensity scale. A particular problem discussed at the commission's meeting was a letter on shortcomings in forecasting the impact of the planned exploitation by mining enterprises. The list of applications reviewed in 2012-2020 by the commission (Table 1) shows that their number is gradually decreasing, which is due to, among others, restructuring of the hard coal mining industry, which resulted in termination of exploitation under the center of Bytom and also Wirek district in Ruda Śląska.
7
Content available Eksploatacja górnicza w Rudzie Śląskiej – Wirku, deformacje i ochrona kościoła
Kowalski Andrzej, Gruchlik Piotr, Polanin Piotr, Kiełbiowski Krzysztof, Rutkowski Tadeusz
Przegląd Górniczy
|
2021
|
T. 77, nr 4-6
16--35
PL
W artykule dokonano syntetycznej oceny dokonanej w latach 2000-2021 eksploatacji czterech pokładów węgla kamiennego, kolejno 416, 418, 413/2 i 414/2 w partii Środkowej ruchu Pokój kopalni Ruda. Eksploatacja była prowadzona pod dzielnicą Wirek i neogotyckim kościołem pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Ocena obejmuje historię eksploatacji górniczej, analizę pomierzonych deformacji na linii pomiarowej i budynku kościoła, a także działań profilaktycznych. Przez cały okres eksploatacji górniczej był prowadzony monitoring geodezyjny i budowlany deformacji powierzchni i budynku kościoła. Na podstawie wyników pomiarów deformacji powierzchni określono wpływ doszczelniania zrobów zawałowych na zmniejszenie wartości współczynnika eksploatacyjnego. Ponadto określono wpływ prędkości frontu ściany na zmniejszenie prędkości narastania obniżeń oraz uszkodzeń budynków.
EN
The paper presents synthetic evaluation of finished extraction of four hard coal seams respectively 416, 418, 413/2 and 414/2 which had been carried out in Central part of Ruda-Pokój colliery between 2000 and 2021. Mining operations were located in Wirek district and under building of Neo-Gothic style St. Lawrence church. The evaluation includes history of mining operations, analysis of ground deformations along measurement line and deformations of the church building and also prevention operations. Geodetic and building monitoring had been carried out all the time of mining operations which comprises ground deformations and deformation of the church building. On the basis of survey results of ground deformations, the impact of goafs caulking was determined in term of reducing the value of subsidence factor. Moreover, the impact of velocity of face advance was determined in term of reducing of subsidence increments and building damages.
8
Content available Caulking of goafs formed by cave-in mining and its impact on surface subsidence in hard coal mines
Kowalski Andrzej, Białek Jan, Rutkowski Tadeusz
Archives of Mining Sciences
|
2021
|
Vol. 66, no. 1
85--100
EN
The impact of caulking of goafs after mining exploitation of a hard coal seam with caving is expressed as the change in value of a a exploitation coefficient which, as defined, is the quotient of the maximum reduction in the surface height of a complete or incomplete trough to the thickness of the exploited seam. The basis for determining the value of the exploitation coefficient was geological and mining data combined with the results of the measurement of subsidence on the surface – measuring line 1222-1301 – of the Ruda mine. There, mining was carried out between 2005 and 2019, with a transverse longwall system and the caulking of goafs. The research team used two methods to determine the impact of the caulking applied in the goafs on the value of the exploitation coefficient. In the first method the goafs are filled evenly along the whole longwall, and in the second method unevenly and on a quarterly basis. The determination of the values of the exploitation coefficients for selected measuring points was preceded by the determination of the parameters of the Knothe-Budryk theory, which was further developed by J. Białek. The obtained dependencies are linear and the values of the correlation coefficients fall between –0.684 and –0.702, which should be considered satisfactory in terms of experimental data. It is possible to reduce the value of the exploitation coefficient by caulking the goafs by about 18%, when filling the goafs to 0.26% of the height of the active longwall.
9
Content available Zakończenie eksploatacji górniczej pod śródmieściem Bytomia, deformacje powierzchni oraz skutki w zabudowie kubaturowej
Kowalski Andrzej, Apanowicz Bartosz, Gruchlik Piotr, Mika Wiesław, Polanin Piotr, Zięba Magdalena, Kalisz Piotr
Przegląd Górniczy
|
2020
|
T. 76, nr 6
15--24
PL
Przedmiotem artykułu jest podsumowanie eksploatacji górniczej pod śródmieściem Bytomia, jej zakresu, deformacji, a także ich skutków spowodowanych eksploatacją wielokrotną – wielopokładową i prowadzoną w długim okresie czasu. Była to największa eksploatacja w Polsce, a może na świecie, pod terenem zabudowanym – pod dużym miastem. Największa w sensie wydobytego węgla kamiennego i czasu jej prowadzenia. Wykazano, że narastanie deformacji, spowodowanej eksploatacją wielokrotną i w długim okresie czasu, było możliwe pod zwartą zabudową miejską, choć musiały jej towarzyszyć uszkodzenia, a także wyburzanie budynków. W szczególności porównano określone obliczeniowo na podstawie odkształceń poziomych kategorie terenu górniczego, uwzględniając ich narastanie w czasie (deformacje czasowo-ekstremalne) oraz ich redukcję, uwzględniając relaksację odkształceń poziomych.
EN
The subject of the article is a summary of the range and deformation of mining exploitation under the Bytom downtown, and the effects of multiple, multi - seam exploitation which was carried out over a long period of time. It was the largest exploitation under the big city in Poland, under built - up area and probably in the world. It was the largest because there was the largest extraction and it lasted the longest. It was proved that the deformation increase caused by the multiple and long - lasting exploitation was possible under compact urban buildings, although damage and demolition of buildings occurred. In particular computationally defined categories of mining areas were compared based on horizontal strains, taking into account their increase in time and their reduction, calculating the so - called relaxed horizontal strains.
10
Content available Zakończenie eksploatacji górniczej pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu- Miechowicach oraz ich rektyfikacja i rewitalizacja
Kowalski Andrzej, Niemiec Tomasz
Przegląd Górniczy
|
2020
|
T. 76, nr 9
10--21
PL
W artykule przedstawiono uwarunkowania geologiczne i górnicze mające istotne znaczenie dla ochrony powierzchni spowodowane eksploatacją z zawałem stropu pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu-Miechowicach. Następnie opisano syntetycznie deformacje prognozowane i pomierzone. W drugiej części artykułu przedstawiono obiekty, które zrektyfikowano oraz zrewitalizowano do stanu z przed eksploatacji górniczej. Jest to wzorowy przykład naprawy uszkodzonych obiektów po zakończeniu eksploatacji górniczej w terenie, gdzie wystąpiły duże deformacje powierzchni.
EN
The article presents geology and mining conditions which are important for ground surface protection caused by mining exploitation with caving under structures of Lutheran parish in Bytom – Miechowice. Next predicted and measured deformations were short described. Structures were presented in the second part of the article which were rectified and restored to the state before mining exploitation. It is model example of repairing damaged structures after mining exploitation in the area where great ground surface deformation occurred.
11
Content available New research on a case of Linear Discontinuous Ground Deformation (LDGD)
Kowalski Andrzej, Apanowicz Bartosz, Polanin Piotr
Journal of Sustainable Mining
|
2020
|
Vol. 19, iss. 3
201--211
EN
LDGD is defined as surface fissures, steps as well as structures formed by them in the form of several steps, thresholds, ditches, and flexure. The paper presents a case study of formed LDGD - the origin, and possible methods to assess its occurrence on the basis of the research carried out in the Central Mining Institute (Poland). The authors showed that the presence of LDGD leads not only to the horizontal strain but also contributes to the formation of vertical curvatures of terrain that cause fissures in the near-surface layer of the rock mass in the areas with a thick layer of tertiary claystones and a thin layer of Quaternary strata. The accumulated experience also indicates that there is an influence of other mining factors, such as the interval between operations, face advance, and direction of operation, which may contribute to the occurrence of LDGD. Moreover, the authors pointed to the fact that predicting of LDGD is problematic and complex and is subject to uncertainty. The authors showed that both of LDGD methods prediction, when first of them is based on horizontal strains index and second one is points method, have good verifiability in practice.
12
Content available Numerical simulation of subsidence caused by roadway system
Polanin Piotr, Kowalski Andrzej, Walentek Andrzej
Archives of Mining Sciences
|
2019
|
Vol. 64, no. 2
385--397
EN
Exploitation of hard coal seams by roadway system is applied by two coal mines in southern Poland in Upper Silesian Basin. It is a secondary mining exploitation carries out in safety pillars of urban areas and shafts within mining areas of closed coal mines. Roadway system is the excavation process of gateways which are made in parallel order leaving coal pillars between them. An optimal width of coal pillar makes roadway stable and reduces subsidence of terrain surface. The article presents results of subsidence simulation caused by partial extraction using empirical and numerical methods on the example of one exploitation field of “Siltech” coal mine. The asymptotic state of subsidence was considered after mining ceased in the study area. In order to simulate of subsidence, numerical model of rock mass and model of Knothe-Budryk theory were calibrated. Simulation of vertical displacements in numerical method was carried out using RS3 program by Rocscience based on finite element method. The assumption was made that model of rock mass is transversely isotropic medium, in which panels were designed according to order of extraction of coal seams. The results of empirical and numerical methods were compared with measured values of subsidence at benchmarks along drawn lines (subsidence profiles).
PL
Eksploatacja złoża węgla kamiennego systemem chodnikowym jest stosowana w Polsce w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym przez dwie kopalnie. Jest to eksploatacja wtórna prowadzona na obszarach górniczych zlikwidowanych kopalń w filarach ochronnych szybów i zabudowy powierzchni. Proces technologiczny polega na drążeniu równoległych do siebie chodników w granicach pól eksploatacyjnych. Pomiędzy wyrobiskami pozostawiane są filary węglowe o odpowiedniej szerokości w celu zapewnienia ich stateczność i minimalizacji deformacji powierzchni terenu. W artykule przedstawiono wyniki symulacji obniżeń terenu spowodowanych eksploatacją częściową przy wykorzystaniu metody empirycznej i modelowania numerycznego na przykładzie jednego pola eksploatacyjnego kopalni „Siltech”. Analiza obejmowała asymptotyczny stan deformacji terenu po zakończonej eksploatacji w tym rejonie. W celu odwzorowania obniżeń terenu wykonano kalibrację numerycznego modelu górotworu i teorii Knothego-Budryka. Symulację obniżeń powierzchni terenu metodą numeryczną (MES) wykonano programem RS3 firmy Rocscience. Założono, że model górotworu jest ośrodkiem transwersalnie izotropowym, w którym odtworzono eksploatację systemem chodnikowym zgodnie z kolejnością wybierania pokładów. Dla wytypowanych punktów obserwacyjnych tworzących ciąg linii porównano obliczone obniżenia metodą empiryczna i numeryczną z wartościami zmierzonymi w terenie.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.