Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Greenery design in areas under heritage conservation, on the example of selected Krakow sites

Zachariasz Agata

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 50

289--314

EN

The objective of this paper is to present greenery design processes in publicly accessible heritage areas. This subject concerns sites under conservation via monument protection forms and new sites built in areas protected by provisions for urban complexes. Cases from Krakow, a city considered a monument by UNESCO, were analyzed. The temporal scope of the study was the last twenty-two years. The study was based on an investigation of the literature and analytical methods. The findings produced a review of design activity, as well as controversial and divisive matters. The discussion and conclusions feature an assessment of the activity investigated, which served to supplement general guidelines for the conservation approach model under current legal, environmental and social conditions. Design standards were also discussed.

PL

Celem artykułu jest pokazanie procesów projektowania zieleni w obszarach zabytkowych publicznie dostępnych. Problematyka dotyczy obiektów chronionych formami ochrony zabytków i nowych terenów powstających na terenach chronionych wpisami urbanistycznymi. Analizowano przypadki studialne z Krakowa uznanego za zabytek UNESCO, a zakres czasowy to okres ostatnich dwudziestu dwóch lat. Zastosowano studia literaturowe i metody analityczne. Uzyskane wyniki pokazują przegląd działań projektowych, kwestie sporne i kontrowersyjne. W dyskusji i podsumowaniu dokonano oceny podejmowanych działań, co posłużyło do uzupełnienia ogólnych wytycznych dotyczących modelu postępowania konserwatorskiego w obecnych warunkach prawnych, środowiskowych i społecznych. Odniesiono się też do standardów projektowych.

2

Structure of areas of greenery within Cracow’s city blocks: Historical transitions and contemporary development in the context of adaptation to climate change

Zachariasz Agata, Jopek Dorota, Kochel Laura

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68S

137--148

EN

Urban greenery is not limited to parks and public gardens, but also singular trees, green roofs, walls that beneficially affect the city’s natural environment and minimize climate change consequences. This paper discusses the green areas of Cracow’s Old Town, an area of medieval origin, compact urban form, surrounded by a park (Planty) established at the site of demolished fortifications. It depicts the structure of the development of its town blocks while accounting for the presence of greenery. Comparative studies were performed based on data included in a catalog of gardens from central Cracow from 1997, developed by a team led by Janusz Bogdanowski, compared with the present-day state. The study assessed changes in the structure, use and accessibility of greenery, while accounting for applicable planning provisions and potential for alterations. The asset pool of biologically active areas was identified and the varieties and types of greenery present in the area were presented, which enabled the demonstration of the extent of its transformation and the potential for its expansion.

PL

Zieleń miejska to obecnie nie tylko parki i skwery, lecz także pojedyncze drzewa, zielone dachy, ściany, które korzystnie wpływają na środowisko przyrodnicze miasta i minimalizują skutki zmian klimatycznych. W artykule rozważano tereny zieleni Starego Miasta w Krakowie, obszaru o średniowiecznym rodowodzie, zwartej formie urbanistycznej, okolone parkiem (Planty) założonym w miejscu wyburzonych fortyfikacji. Pokazano strukturę kształtowania bloków urbanistycznych z uwzględnieniem obecności zieleni. Studia porównawcze przeprowadzono na podstawie danych zawartych w katalogu ogrodów centrum Krakowa z roku 1997, opracowanym przez zespół pod kierunkiem Janusza Bogdanowskiego, zestawionych ze stanem współczesnym. Oceniono zmiany zachodzące w strukturze i użytkowaniu zieleni oraz dostępności do niej, uwzględniono aktualne zapisy planistyczne oraz możliwość potencjalnych przekształceń. Określono zasób terenów biologicznie czynnych, ukazano rodzaje i typy zieleni występującej na badanym obszarze, co pozwoliło zobrazować stopień jego przekształceń i możliwości jego powiększenia.

3

O projekcie rewaloryzacji parku pałacowego w Kościelcu w Chrzanowie i potencjalnych zagrożeniach genius loci.

Zachariasz Agata

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2021

|

T. 49

419--448

PL

W artykule przedstawiono zespół pałacowo-parkowy w Kościelcu, obecnie dzielnicy Chrzanowa, i składające się na jego genius loci wartości materialne i niematerialne, w tym różne formy sacrum tu występujące. Omówiono opracowane dla obiektu studia historyczno-krajobrazowe oraz projekt rewaloryzacji parku pałacowego, który stał się przestrzenią publiczną. Materiały kartograficzne pozwoliły w części odtworzyć historyczny układ komunikacji i wnętrz parkowych. Wobec bardzo skromnej ikonografii i materiałów źródłowych zastosowano studia porównawcze, wykorzystano też ówczesne poradniki zakładania ogrodów. Rozważano też potencjalne zagrożenia parku i sfery sacrum w sytuacji przekształceń i zmian funkcji.

EN

This paper presents the palace and park complex in Kościelec, which is currently a district of Chrzanów, and the tangible and intangible values that make up its genius loci, including various forms of the sacred present there. The historical and landscape studies focusing on the structure and a restoration design of the palace, which became a public space, were presented. Cartographic materials allowed for a partial recreation of the complex’s circulation layout and its park interiors. Due to very modest amounts of iconography and source materials, comparative studies were used as well as period garden design manuals. Potential threats to the park and the sphere of the sacred in the event of alterations and changes in use were discussed.

4

Krajobrazy pamięci wyrazem tożsamości miejsca

Zachariasz Agata

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2011

|

nr 15

310--326

PL

Krajobraz nie jest statyczny, zmienia się w czasie, czytelne jest w nim oddziaływanie pomiędzy historią a miejscem, jest to rodzaj relacji otwartej, swoista narracja „krajobrazowa”. Krajobraz jako część dziedzictwa historycznego obrazuje różnorodne wpływy kulturowe, jest odbiciem społeczeństwa, stanowi o tożsamości miejsca. Może być postrzegany jako część szerokiej historii ekonomicznej i społecznej. Może też być źródłem estetycznej przyjemności jako układ harmonijny, kompozycja elementów: naturalnych i kulturowych, dopełniona o formy symboliczne. W artykule opisano krajobrazy pamięci – miast, przestrzeni publicznych i ogrodów – historyczne i współczesne, ich postrzeganie i genius loci. Podjęto też próbę odpowiedzi na pytania – Czy każdy oglądany krajobraz może wzbudzić w nas emocje? – Jakie uczucia mogą być przekazywane za pomocą krajobrazu, jego treści i przekazów? W przypadku projektowanego krajobrazu część przeżyć zależna jest od subiektywnego czy kulturowego przygotowania odbiorcy.

EN

A landscape is not static – it changes over time – showing the interaction between history and a place. It’s a kind of open relation, a certain landscape narrative. ‘Landscape of memory’, ‘reading a landscape’ are terms used in landscape design and interpretation. Landscape can be a source of aesthetic pleasure as a harmonious composition of cultural and natural elements, supplemented with symbolic forms contributing to its non material value. The article attempts to answer the questions – ‘Can any landscape stimulate our emotions?’ and ‘What emotions can be conveyed through landscape, its form and content?’ In case of a designed landscape, some of these emotions are dependent on subjective and cultural values of the viewer.