W artykule przedstawiono problematykę związaną ze stresem zawodowym wśród pracowników kopalń węgla kamiennego. Omówiono ogólne pojęcie stresu, w tym – stresu zawodowego. Przedstawiono skutki zdrowotne związane ze stresem oraz jego wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Dokonano także analizy wyników badań ankietowych odnośnie stresu zawodowego wśród pracowników kopalni. W badaniach uwzględniono informacje o stażu pracy w górnictwie oraz zajmowanym stanowisku pracy. Omówiono czynniki, które przyczyniają się do powstania stresu zawodowego, ich skutki oraz sposoby przeciwdziałania nadmiernej reakcji stresowej.
EN
This paper presents the problems associated with occupational stress among employees of the coal mines. It describes the general concept of stress and occupational stress, as well as stressors or stimuli that elicit the body. We presented the results of a survey regarding the occupational stress among employees of the coal mine. The studies included information on the length of service in mining and the occupied workplace. The factors discussed above which contribute to the formation of occupational stress, its effects and ways of counteracting excessive stress response were described.
W artykule przedstawiono problematykę związaną ze stresem zawodowym wśród pracowników jednej z kopalń węgla kamiennego. Omówiono ogólne pojęcie stresu oraz stresu zawodowego, jak również stresorów, czyli bodźców, które wywołują reakcję organizmu. Przedstawiono skutki zdrowotne związane ze stresem zawodowym oraz wpływ stresu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Dokonano także analizy wyników badań ankietowych odnośnie stresu zawodowego wśród pracowników analizowanej kopalni. W badaniach uwzględniono informacje o wieku oraz wykształceniu zawodowym pracowników. Omówiono czynniki, które przyczyniają się do powstania stresu zawodowego, ich skutki oraz sposoby przeciwdziałania nadmiernej reakcji stresowej.
EN
The paper presents the problems associated with occupational stress among the employees of one of the coal mines. It describes the general concept of stress and occupational stress, as well as stressors or stimuli that elicit the body. The authors presented the results of a survey regarding occupational stress among employees of the analyzed coal mine. The studies included information on the age and vocational education of employees. The above factors that contribute to the formation of occupational stress, its effects and ways of counteracting excessive stress response have been discussed as well.
Równanie bilansu cieplnego człowieka przedstawia sposoby i wartości wymiany ciepła pomiędzy człowiekiem a otoczeniem. W celu zapewnienia optymalnych warunków klimatycznych należy stosować klasyczne metody ich poprawy lub metody z wykorzystaniem urządzeń chłodniczych. Istnieją także metody organizacyjne, które odpowiednio dobrane, mogą przyczynić się do zmniejszenia zagrożenia klimatycznego i poprawy warunków pracy. W artykule omówiono między innymi: bilans cieplny organizmu człowieka, wpływ poszczególnych czynników na obciążenie termiczne, metody poprawy warunków klimatycznych, oraz zaproponowano hierarchię działań poprawiających warunki klimatyczne.
EN
The equation of the heat balance for the human body represents the ways and the values of the exchange of heat between a man and the surroundings. In order to ensure the optimum climatic conditions, classic methods of their improvement or methods using cooling devices should be applied. Moreover, organizational methods, when suitably chosen, can contribute to the decrease of the climatic hazard and the improvement of working conditions. The article discusses, among others, the heat balance for the human body, the influence of individual factors on the thermal stress, as well as methods of improving climatic conditions. The hierarchy of measures adjusting the climatic conditions has been proposed.
Podstawą efektywnego i bezpiecznego działania podmiotów, prowadzących działalność turystyczną w obiektach podziemnych, powinna być wiedza o potencjalnych zagrożeniach, a także ocena skuteczności zabezpieczeń. Celem artykułu jest zaprezentowanie działań podnoszących stan bezpieczeństwa w MGW w Zabrzu za pomocą specjalnie dobranego cyklu szkoleń dla pracowników. W procesie wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem duże znaczenie ma kształtowanie kultury bezpieczeństwa. Kształtowanie bezpiecznych zachowań pracowników powinno być celem, do którego organizacja musi dążyć. W MGW w Zabrzu postawiono sobie za cel podniesienie poziomu kultury bezpieczeństwa (kształtowanie probezpiecznych postaw) poprzez odpowiednio dobrany cykl szkoleń. Przeprowadzone przez autorów rozeznanie, w ramach badania poziomu bezpieczeństwa w MGW w Zabrzu wykazało, że zdarza się podejmowanie zachowań ryzykownych przez pracowników, a różnorodność takich zachowań jest znaczna. Sytuacja ta skłoniła dyrekcję do podjęcia natychmiastowych i radykalnych działań, zmierzających w kierunku eliminacji zachowań niepożądanych z punktu widzenia kierownictwa. Wdrożono odpowiednie procedury oraz instrukcje, a poziom świadomości (a co za tym idzie – kultury bezpieczeństwa) podniesiono za pomocą specjalnie dobranych szkoleń z zakresu zagrożeń terrorystycznych i radzenia sobie z tzw. trudnym klientem.
EN
The basis for the effective and safe operation of entities conducting tourist activities in underground facilities should be knowledge about potential threats, as well as an assessment of the effectiveness of security measures. The aim of the article is to present activities enhancing the security status at the Coal Mining Museum in Zabrze with the help of a specially selected training cycle for workers. In the process of implementing the safety management system, it is important to shape the security culture. Shaping safe employee behavior – should be the goal that the organization must strive for. At the Museum of Coal Mining in Zabrze, the goal was to raise the level of safety culture (shaping pro-health attitudes) through a well-chosen training cycle. The insights conducted by the authors, as part of the safety study at the Coal Mining Museum in Zabrze, showed that risky behaviors by employees occur and the diversity of such behaviors is considerable. This situation prompted the management to take immediate and radical actions aimed at eliminating undesirable behaviors from the management point of view. Appropriate procedures and instructions were implemented, and the level of awareness (and thus safety cultures) was raised through specially selected training in the field of terrorist threats and dealing with the so-called „A difficult customer”.
Dla wielu ludzi praca zawodowa jest źródłem silnych emocji. Złość, gniew, lęk, strach lub silne zdenerwowanie dezorganizują postrzeganie i zakłócają myślenie oraz wykonywanie czynności. Pośrednio wpływają na popełnianie wielu różnych błędów, w tym także wypadkowych. Dlatego też ważnym elementem jest rozpoznawanie i eliminowanie w zakładach pracy przyczyn stresu zawodowego oraz uodparnianie ludzi na działanie stresu. W artykule przedstawiono problematykę związaną ze stresem zawodowym wśród pracowników kopalń węgla kamiennego. Omówiono ogólne pojęcie stresu oraz stresu zawodowego, jak również stresorów, czyli bodźców, które wywołują reakcję organizmu. Przedstawiono skutki zdrowotne związane ze stresem zawodowym oraz wpływ stresu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. W artykule przedstawiono propozycję badań ankietowych odnośnie stresu zawodowego wśród pracowników górnictwa. Zawarta w nim ankieta złożona jest z trzech części ujmujących następujące obszary problemowe: właściwości fizyczne środowiska pracy, czynniki społeczne środowiska pracy oraz czynniki stresogenne powodowane złą organizacją pracy. Ankieta ma formę otwartą i jest anonimowa. Respondenci mogą udzielać jednej lub kilku odpowiedzi spośród podanych, bądź mogą sami wyrazić własną opinię. Badania obejmą reprezentatywną, losowo wybraną grupę ludzi zatrudnionych na stanowiskach dołowych i przeprowadzane będą na okresowych szkoleniach bhp. Dodatkowo w badaniach uwzględnione będą informacje o wieku, stażu pracy (w tym, w samym górnictwie) oraz wykształceniu zawodowym pracowników. Badania ankietowe odnośnie stresu zawodowego umożliwią podjęcie właściwych działań profilaktycznych w celu zidentyfikowania i wyeliminowania występujących w zakładzie górniczym stresorów zawodowych. Pozwolą dostrzec, iż stres jest problemem dotyczącym zarówno poszczególnych pracowników jak i całego zakładu pracy. Pomogą pracodawcy w projektowaniu odpowiednich warunków pracy o ograniczonym potencjale wywoływania stresu oraz dadzą możliwość wyposażenia pracowników w wiedzę i umiejętności do radzenia sobie za stresem.
EN
For many people, professional work is a source of strong emotions. Anger, wrath, anxiety, fear or nervousness strong perception disorganize and disrupt thinking and execution activities. Indirectly affect the perpetration of a variety of errors, including the accident. Therefore, an important element is the identification and elimination in the workplace causes of occupational stress and immunization of humans under stress. The article presents the problems associated with occupational stress among employees of coal mines. Describes the general concept of stress and occupational stress, as well as stressors or stimuli that trigger the body's response. Presents the health effects associated with occupational stress and the effect of stress on the functioning of the company. The article presents a proposal for the survey regarding the occupational stress among employees of mining. Included in the survey it consists of three parts endearing following problem areas: physical environment, social factors working environment and stress factors caused by poor work organization. The survey takes the form of an open and anonymous. Respondents may provide one or more of the answers given, or they can express their opinion. Research will include a representative, randomly selected group of people employed in positions of underground and will be carried out on a periodic safety training. In addition, studies will be included information on age, length of service (including in the mining industry) and education unions. Surveys regarding occupational stress make it possible to take appropriate preventive measures in order to identify and eliminate occurring in the mining industry job stressors. Will see that stress is a problem for both individual employees and the entire company. Employers will help in the design of appropriate working conditions with limited potential to cause stress and give possibility to equip employees with the knowledge and skills to handle the stress.
Celem działań podjętych w Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu było podniesienie stanu bezpieczeństwa podziemnych tras turystycznych. Dla realizacji tego celu przeprowadzono audyt bezpieczeństwa, obejmujący między innymi przegląd dokumentacji, szczegółową analizę tras turystycznych pod względem bezpieczeństwa zwiedzających oraz funkcjonowanie prowadzonej działalności turystycznej w aspekcie Prawa geologicznego i górniczego [3]. W wyniku przeprowadzonych audytów i wykonanych analiz stwierdzono, że poziom bezpieczeństwa jest stosunkowo wysoki, występują jednak pewne usterki i niedociągnięcia. Standardy bezpieczeństwa określone w zarządzeniach i regulaminach w wielu przypadkach wykraczają poza minima określone w przepisach (np. w Prawie geologicznym i górniczym ), a wypełnienie zaleceń wynikających z przeprowadzonego audytu może zapewnić jeszcze wyższy poziom bezpieczeństwa.
EN
The aim of the measures undertaken at the Coal Mining Museum in Zabrze was to improve the safety of underground tourist routes. For this purpose a safety audit was carried out. It included a review of documentation, a detailed analysis of tourist routes in terms of visitor safety and the operation of tourism activities in the aspect of the Geological and Mining Law [3]. As a result of the audits and analyzes carried out, it was found that the level of safety was relatively high. However, there are some faults and shortcomings. The safety standards set forth in ordinances and regulations in many cases go beyond the minima prescribed by law (for example in the Geological and Mining Law ) and the fulfillment of recommendations resulting from the audit can provide an even higher level of safety.
Na podstawie obserwacji polskich kopalń węgla kamiennego oraz na bazie sygnałów docierających od ich załóg można wysnuć wnioski, iż obecnie stosowane aparaty ucieczkowe mają dużą masę i są mało ergonomiczne. Z praktyki górniczej wynika, że pracujący pod ziemią górnicy bardzo często nie mają ich przy sobie podczas wykonywania czynności roboczych. W przypadku zagrożenia może to spowodować znaczne opóźnienie w użyciu aparatu oraz powstanie zamieszania związanego z odszukaniem własnego aparatu. Przeprowadzone badania ankietowe omówione w artykule mogą być pomocne przy opracowywaniu nowych aparatów ucieczkowych stosowanych w górnictwie. Według opinii badanych zmianie powinny ulec masa aparatu i jego kształt oraz funkcjonalność – dostosowanie do ciągłego noszenia, bez konieczności ich odkładania na czas wykonywania czynności roboczych. Wskazane jest także, aby rozpoczynały one swoje działanie automatycznie przy ich otwarciu oraz miały wyraźną sygnalizację określającą ich sprawność. Konieczne było by również, by czas działania aparatu uzależniony był od możliwości bezpiecznej ewakuacji lub dotarcia do miejsca wymiany na nowy, co mogłoby w sposób znaczący umożliwić stosowanie lżejszych aparatów.
EN
Based on the observations of Polish coal mines and information from their employees is can be concluded that currently used escape respirators are characterized by large weight and little ergonomics. The mining practice shows that miners often do not carry them while working. In the case of hazard this can cause significant delays in using a respirator and chaos while trying to find your own one. The questionnaire survey discussed in the article can help in the development of novel escape respirators applied in mining. According to the opinion of the surveyed subjects, the weight, shape and functionality of escape respirators should be changed – they should be adjusted to being constantly carried, with no need to put them aside during work. It is recommended that they start their operation automatically when activated and that they clearly signal their proper performance. Moreover, the duration of their operation should depend on the possibility of safe evacuation or reaching a place where they can be changed to new ones, which would enable the use of lighter respirators.
Celem artykułu jest przedstawienie wstępu do oceny stanu bezpieczeństwa podziemnych tras turystycznych w MGW w Zabrzu. Jednym z jego elementów było przeprowadzenie badań ankietowych dotyczących bezpieczeństwa tras turystycznych w odczuciu samych zwiedzających. W tym celu opracowano ankietę, która obejmowała pytania z zakresu trzech głównych obszarów: bezpieczeństwa ogólnego, zdarzeń potencjalnie niebezpiecznych oraz zadowolenia turysty. Ankieta była anonimowa, a jej wypełnienie dobrowolne. Pytania miały charakter zamknięty, z wyjątkiem dwóch pytań, gdzie proszono o podanie niebezpiecznych zdarzeń na trasie oraz uwag. Na podstawie ankiety przeprowadzono badania wśród 500 losowo wybranych turystów zwiedzających trasy podziemne w MGW w Zabrzu. Wyniki badań zamieszczono na wykresach, uwzględniając dodatkowo płeć, wiek, oraz wykształcenie.
EN
The aim of the article is to present an introduction to the safety assessment of underground tourist routes in the Coal Mining Museum in Zabrze. One of its elements was conducting surveys on the safety of tourist routes in the eyes of the visitors themselves. For this purpose, a questionnaire was developed that included questions on three main areas: general safety, potentially hazardous events and tourist satisfaction. The poll was anonymous and its voluntary filling. The questions were closed except for two questions where they were asked to report dangerous incidents and remarks. Based on the survey, 500 randomly selected tourists visited the underground routes in the Museum. The results are shown in graphs, including sex, age and education.
W artykule przedstawiono problematykę związaną ze stresem zawodowym wśród pracowników jednej z kopalń węgla kamiennego. Omówiono ogólne pojęcie stresu oraz stresu zawodowego, jak również stresorów, czyli bodźców, które wywołują reakcję organizmu. Przedstawiono także wyniki badań ankietowych odnośnie stresu zawodowego wśród pracowników analizowanej kopalni. Omówiono czynniki, które przyczyniają się do powstania stresu zawodowego, ich skutki oraz sposoby przeciwdziałania nadmiernej reakcji stresowej.
EN
This paper presents the problems associated with occupational stress among the employees of one of the coal mines. It describes the general concept of stress and occupational stress, as well as stressors or stimuli that elicit the body. We have presented the results of a survey regarding occupational stress among employees of the analyzed the coal mine. The factors which contribute to the formation of occupational stress, its effects and ways of counteracting excessive stress response have been discussed.
W artykule pokazano nowe rozwiązania w profilaktyce zwalczania zagrożenia pyłowego, służące bezpośrednio do pozbawienia pyłu lotności. Większość przedstawionych rozwiązań bazuje na zwalczaniu obłoku pyłowego za pomocą mgły wodnej, wytworzonej poprzez odpowiednio zabudowaną instalację rozpraszającą wodę lub wodę z dodatkowymi środkami chemicznymi. Systemy te, oprócz zastosowania przy taśmociągach, mogą być dodatkowo stosowane w rejonach przesiewaczy wibracyjnych, które są jednym z głównych źródeł powodujących powstanie i emisję pyłu kopalnianego w procesach technologicznych zakładów przeróbczych. W artykule dokładnie omówiono próby ruchowe nowego rozwiązania w profilaktyce zwalczania zagrożenia pyłowego w Zakładzie Przeróbki Mechanicznej Węgla KWK Budryk – przenośnego systemu zraszającego. Przedstawiono opis zastosowanego rozwiązania, miejsce usytuowania urządzenia oraz wyniki testów zainstalowanej aparatury. W podsumowaniu wskazano na obecne i potencjalne korzyści płynące z zastosowania takiego rozwiązania.
W artykule została przeprowadzona analiza celowości oraz możliwości opracowania i wdrożenia innowacyjnego rozwiązania polegającego na stworzeniu zaawansowanej chemicznie mieszaniny silnych antypirogenów, wykorzystującej jako nośnik specjalistyczną żywicę. Przedstawiono stan aktualny poruszanej problematyki (w tym istniejące zagrożenia) oraz nowoczesność proponowanych rozwiązań w kontekście aktualnego stanu wiedzy w obszarze dotyczącym tego zagadnienia.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przeprowadzone przez autora rozeznanie, w ramach badania poziomu kultury bezpieczeństwa, wykazało, że podejmowanie zachowań ryzykownych w kopalniach węgla kamiennego jest powszechne, a różnorodność takich zachowań jest znaczna. W kopalni „Halemba-Wirek” postawiono sobie za cel podniesienie poziomu kultury bezpieczeństwa poprzez odpowiednio dobrany cykl szkoleń. W tym celu konieczne okazało się określenie bazowego (pierwotnego) poziomu kultury bezpieczeństwa w kopalni. Analizy badań dokonano na podstawie opracowanej ankiety oraz rozmów i wywiadów z pracownikami kopalni „Halemba-Wirek” [2, 8, 9]. Ponadto, dokonano oceny wielkości ryzykownych zachowań za pomocą metody wskaźnikowej opartej na czterech parametrach, tj.: częstości podejmowania ryzykownych zachowań (E), prawdopodobieństwa wystąpienia szkód (P), rodzaju szkód (S) oraz zakresu szkód (Z) oraz obliczono wskaźniki WRZCZ i WRZk. Wykorzystano również opracowaną w ramach pracy [10] metodę i algorytm postępowania przy ocenie poziomu kultury bezpieczeństwa oraz algorytm modyfikacji zachowań ryzykownych. Po odbyciu przez pracowników odpowiednio dobranego cyklu szkoleń, ponownie oceniono poziom kultury bezpieczeństwa i dokonano kolejnej analizy wypadkowości.
EN
The results of author’s analysis regarding the safety level in mines, revealed that the risky behaviour of miners is common in different shape and form. KWK ‘Halemba-Wirek’ mine decided to make every effort necessary to increase the level of safety due to proper trainings. In order to succeed, it was necessary to determine the existing level of safety in the mine. The analysis was performed on the basis of a survey, conversations and interviews with KWK ‘Halemba-Wirek’ workers [2, 8, 9]. Moreover, the evaluation of the magnitude of risky behaviour thanks to the index method based on the following four parameters was prepared: the frequency of risky behaviour occurrence (E), the likelihood of damage occurrence (P), type of damage (S) and scope of damage (Z). After that, the indexes WRZ/CZ and WRZ/k were calculated. Alternatively, the method and algorithm of the procedure of assessing the safety level as well as the algorithm of risky behaviour modification were applied. Following the completion of the trainings, the safety level was reassessed and the rate of accidents evaluated again.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule [9] przedstawiono między innymi założenia teoretyczne odnośnie kształtowania probezpiecznych zachowań pracowników górnictwa i ich wpływu na poziom kultury bezpieczeństwa pracy. W niniejszym artykule skupiono się na idei doboru odpowiedniego cyklu szkoleń, ich formy oraz sposobu realizacji dla kształtowania probezpiecznych zachowań pracowników górnictwa i podnoszenia poziomu kultury bezpieczeństwa pracy. Opisano stworzony program odpowiednio dobranych szkoleń, które objęły całą zatrudnioną załogę. Dokładnie przedstawiono formy oraz sposoby realizacji takich szkoleń prowadzonych w kopalni „Halemba-Wirek”. Wskazano na istotną rolę psychologa zakładowego w takich szkoleniach. Następnie pokazano wpływ szkoleń w kopalni „Halemba-Wirek” na poziom kultury bezpieczeństwa oraz wypadkowość. W podsumowaniu zawarto stwierdzenie, że utrzymująca się tendencja spadkowa wskaźników wypadkowości i ilości wypadków w kopalni „Halemba-Wirek” wydaje się przemawiać za słusznością założonej tezy o wpływie poziomu kultry bezpieczeństwa na liczbę powodowanych wypadków.
EN
The paper [9] presents, among others, theoretic assumptions concerning the development of pro-safe bahaviours in mining industry workers and their impact on the level of work safety culture. The paper focuses on the concept of selecting proper training cycles, their types and method of development of the pro-safe behaviours of the mining industry workers, as well as raising the level of work safety culture. The authors describe a new program of properly selected trainings which include the whole crew employed. On the basis of the training conducted in ‘Halemba-Wirek’ mine, various forms and methods of leading such trainings were described in detail. The presence of a psychologist is of great importance by such trainings. It was also shown how the training conducted in ‘Halemba-Wirek’ mine influenced the level of safety culture and the accident rate. In the end, the authors state that the retaining falling tendency of accident rates as well as the number of accidents which occurred in ‘Halemba-Wirek’ mine only, seems to argue for the thesis on the impact of the level of safety culture on the number of accidents.
Zagrożenie klimatyczne bardzo często współwystępuje z innymi zagrożeniami. Szczególnie podczas akcji ratowniczych ratownicy górniczy dodatkowo narażeni są na niebezpieczeństwo związane z zagrożeniem pożarowym, wybuchem metanu i pyłu węglowego. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki pracy naukowo-badawczej z zakresu badania obciążenia termicznego ratowników górniczych ubranych w różne rodzaje odzieży ochronnej trudno palnej. Krótko omówiono pojęcie bilansu cieplnego organizmu, wyjaśniono pojęcie obciążenia termicznego, przedstawiono metodykę badań, wyniki oraz ich analizę.
EN
Climatic hazard very often co-exists with other threats. Especially during emergency rescue works the mine rescuers are additionally exposed to the risks associated with fire, explosion of methane and coal dust. This article presents the results of research work in the field of thermal stress test applied to mine rescuers wearing different types of protective, combustion resistant clothing. It briefly discusses the idea of heat balance of the body, explains the notion of thermal load and presents the methodology of research as well as the results and their analysis.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono badania dotyczące kultury bezpieczeństwa pracy pracowników górnictwa. Przeprowadzono je na podstawie narzędzia badawczego, jakim jest ankieta. Badania objęły reprezentatywną, losowo wybraną grupę ludzi, w skład której wchodzili pracownicy dołowi oraz ratownicy górniczy. Ankieta dotyczyła obszarów utożsamianych z kulturą bezpieczeństwa, a mianowicie pozwoliła na określenie: wartości autotelicznych i wartości pracy, postaw wobec formalnych norm bezpieczeństwa, związku norm bhp z wynikami pracy, rodzaju zachowań ryzykownych i przyczyn ich podejmowania, a także akceptowanych wzorów zachować pracowników górnictwa.
EN
Research on work safety culture of mining workers is presented. It has been conducted by means of questionnaires. Research included representative, randomly selected group of people consisting in underground workers and mining rescue-men. The analysis referred to the areas of the safety culture, namely enabled to determine: autotelic values and work values, attitude to formal safety standards, connection work safety standards with work effects, kind of risky behaviours and causes of them, and also accepted patterns of mining workers behaviour.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.