Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Metale ciężkie w minogu rzecznym Lampetra fluviatilis (L. 1758)

Protasowicki M., Ciemniak A., Mamińska M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2011

|

Tom 13

1223-1232

PL

Celem niniejszej pracy było określenie zawartości wybranych metali ciężkich (Hg, Cd, Pb, Cu i Zn) w minogu rzecznym (Lampetra fluviatilis), porównanie zawartości metali w zależności od miejsca połowu i płci oraz wykazanie, które spośród badanych narządów kumulują je w największych ilościach.

EN

Despite numerous studies of metals in ichthyofauna, research lampreys which, as Agnatha, not belong formally to the fish, although they are of interest to ichthyolgists are still very few. The purpose of this study was to determine the content of selected heavy metals (Hg, Cd, Pb, Cu and Zn) in the riverine lamprey (Lampetra fluviatilis), the comparison of metal content depending on the location of catches and sex, and to demonstrate which of the examined organs accumulate them in the largest quantities. The study included females and males from the river Odra and the Vistula, weighing from 61 to 198 grams and total length from 313 to 482 mm. For analysis muscles, gonads and gill bags were collected. Samples for the determination of mercury were wet mineralized in a mixture of concentrated nitric and perchloric acids, and for analysis of other metals in nitric acid by microwave technique. Analyse of Hg content was performed by CV AAS, Cd and Pb by GF AAS method, and Cu and Zn by ICP-AES. It has been shown that the gonads of the Odra river lampreys contained more mercury and zinc, gill bags more of cadmium and lead, than those organs of lampreys from the Vistula. Metal content in the other cases was the same. Female gonads also contained more zinc than the male gonads, and the levels of this element in both sexes slightly correlated (r = 0.453) with the mass of the gonads. High levels of zinc in the gonads is probably associated with its role in the processes of reproduction. Generally, the lowest metal concentration, except mercury, contained muscle, a lot was accumulated in the respiratory system responsible for direct down-loading of the elements from the water. There were no statistically significant relationship between the level of the analyzed metals in the organs, and body weight and total length of lampreys (correlation coefficients of r <0.365).

2

Distribution of Selected Metals in Bottom Sediments of Lakes Insko and Wisola (Poland)

Rajkowska M., Protasowicki M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 5-6

805-811

EN

The study was focused on the occurrence and geochemical partitioning of metals (Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Cd and Al) in the upper layer of sediments from mesotrophic Lake Insko and eutrophic Lake Wisola. In both lakes, the lowest concentrations of trace metals were found in the mineral sediments. Average total metal concentrations in sediments decreased in the order Al > Fe > Mn > Zn > Pb > Cu > Cd, and only in Insko mineral sediments contained more Fe than Al. The residual phase was the major phase binding metals, which indicates that recently anthropogenic influence on these sediments was weak. Fe-Mn oxides were the next important metal binding phase. The results indicate, that in the examined lakes no serious metal pollution occurred.

PL

W pracy dokonano oceny zdolności osadów dennych pochodzących z jezior Ińsko i Wisola do zatrzymywania oraz uwalniania metali, oraz potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia środowiska wodnego. W badaniach oznaczono zawartość całkowitą metali oraz ich udział w poszczególnych frakcjach geochemicznych. W obu jeziorach osady mineralne charakteryzowały się mniejszą zawartością metali śladowych niż osady organiczne. Średnia zawartość metali w osadach obu jezior malała w następującej kolejności: Al > Fe > Mn > Zn > Cu > Pb > Cd, a jedynie w osadach mineralnych jeziora Ińsko stwierdzono większą zawartość Fe w porównaniu z Al. Główną frakcją wiążącą metale była frakcja rezydualna, co wskazuje na niewielki wpływ antropogenny w zanieczyszczeniu metalami badanych osadów. Ważną rolę w wiązaniu metali odgrywały również frakcje związane z tlenkami żelaza i manganu. Badane osady nie wykazywały poważnego zanieczyszczenia metalami.

3

Water and soil conditions facilitating halophyte development in the Polish western coastal areas of the Baltic Sea

Niedźwiecki E., Protasowicki M., Malinowski R., Bucior A., Poleszczuk G.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2009

|

Vol. 16, nr 4

439-451

EN

The article presents results obtained in a study of 4 grassland areas containing halophyte plants located within the Island Karsiborska Kępa, Island Chrzaszczewska, in the valley of the river Dziwna close to Jarzebowo and in the valley of the river Rega, close to Włodarka. The chemical properties of alluvial soils and peat-silt-marshy soils (4 studied grassland areas) were determined as well as the chemical composition of ground and surface waters (3 studied grassland areas), with special attention to the method of the agricultural exploitation of soil. In general, the surface layer (O-25 cm) of the examined soils is acidic, it contains considerable amount of organic matter (>20%), favorable ration of C:N, high content of 0.5 M HCl extractable of magnesium, potassium and phosphorus (in the case of potassium, it was solely the soils in the Karsiborska Kępa that showed its high content). Sodium concentration, extracted with 0.5 M HCl, fell within the range 1280-3247 mg-kg^-1 and increased down the soil profile. The average salinity was within the range to 3.45-11.68 g NaCl-dm^-3. Soil waters and surface waters from the areas of halophyte plant occurrence showed elevated mineralization, with total salinity 2.0-8.0 g-dm^-3. This elevated salinity resulted from the inflows of salt marine waters and frequently (Chrzaszczewska Island) from the seepages of salt water (with salinity ca 18 g NaCl-dm^-3) from the deeper ground layers. These seeping waters contained considerable amounts of mineral and organic compounds of nitrogen and phosphorus as well as significant quantities of dissolved organic matter (COD-Cr up to 250 mg O2 o dm~3). The mineralization of organic matter in soil waters went under anoxic conditions leading to weak acidification (6.50 < pH < 7.00) of these waters. The redox status in soil waters was reducing (Eh of the order of 110 mV) and influenced mainly by iron. In surface waters, relatively well oxygenated and with 7.0 < pH < 8.0 (indicating the ongoing assimilation processes), the redox status was oxidative (Eh of the order of 400 mV) and influenced by nitrogen compounds (redox pair NO3 / NH4+ ). Pasture or mowed-pasture type of agricultural exploitation is dominant in the studied grassland areas, this type being favourable in halophyte communities protection.

PL

Praca przedstawia wyniki uzyskane z badań 4 obiektów użytków zielonych za zbiorowiskami halofitów występującymi w obrębie Wyspy Karsiborskiej Kępy, Wyspy Chrząszczewskiej, doliny Dziwny k. miejscowości Jarzębowo i doliny Regi k. miejscowości Włodarka. Określono właściwości chemiczne gleb aluwialnych i torfowo-mułowo-murszowych (4 badane użytki zielone) oraz chemizm wód glebowych i powierzchniowych (3 badane użytki zielone), zwracając przy tym uwagę na sposób użytkowania terenu. W ogólnym ujęciu gleby te w powierzchniowej 0-25 cm warstwie wykazują odczyn kwaśny, dużą zawartość materii organicznej (większej od 20%), korzystny stosunek C:N, dużą zawartość magnezu i małą zawartość fosforu i potasu rozpuszczalnego w kwasie solnym o stężeniu 0,5 mol o dm^-3 (w przypadku potasu jedynie gleby Karsiborskiej Kępy wykazywały się dużą zawartością tego pierwiastka). Zawartość sodu rozpuszczalnego w kwasie solnym o stężeniu 0,5 mol o dm^-3 wynosiła średnio od 1280 do 3247 mg o kg^-1 gleby i wzrastała z głębokością profilu, a zasolenie utrzymywało się średnio od 3,45 do 11,68 g NaCl o dm^-3. Wody glebowe i powierzchniowe w miejscach występowania halofitów to wody o zwiększonej mineralizacji, których zasolenie ogólne wynosiło 2,0-8,0 g o dm^-3 i było związane z napływami słonych wód morskich i niekiedy (Wyspa Chrząszczewska) z podsiąkaniem wody słonej (o stężeniu ok. 18 g soli o dm^-3) z głębszych warstw ziemi, cechujące się znaczną zawartością mineralnych i organicznych związków azotu i fosforu, a także zawierające znaczne ilości rozpuszczonej materii organicznej (ChZT-Cr do 250 mg 02 o dm^-3), która, ulegając mineralizacji w warunkach beztlenowych w wodach glebowych, zakwaszała je nieznacznie (6,50

4

Accumulation of selected metals in roach (Rutilus rutilus L.) from West Pomeranian lakes

Rajkowska M., Wechterowicz Z., Lidwin-Kaźmierkiewicz Pokorska K., Protasowicki M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 1-2

119-123

EN

The aim of this study was to determine concentrations of Fe, Mn, Zn, Cu, Pb and Cd in the kidney, liver, gill and muscle of roach (Rutilus rutilus L.) from tour lakes of West Pomerania in Poland. Serious individual variability of metal accumulation in roach organs was observed within groups collected from each lake. For that reason, metal concentrations in organs of roach from different lakes in most cases did not differ considerably. Metal concentrations in roach tissues [{mu}g/g wet weight] were within the range of: 1.5-120 (Fe), 6-195 (Zn), 0.1-10.7 (Mn), 0.2-10.2 (Cu), 0.01-0.23 (Pb) and 0.002-0.085 (Cd). Metal concentrations in the muscle tissue were on a low level - similar or lower than reported for roach by other authors. In all the organs, the two most toxic metals (Cd and Pb) were found in the smallest concentrations. We assume, that no significant metal pollution impacted on the roach habitats.

PL

Celem badań było oznaczenie zawartości Fe, Mn, Zn, Cu, Pb i Cd w nerkach, wątrobach, skrzelach oraz mięśniach płoci (Rutilus rutilus L.) z czterech jezior zachodniopomorskich. Zaobserwowano dużą zmienność osobniczą w kumulowaniu metali w narządach wśród ryb pobranych z tego samego jeziora. Stąd zawartości metali w narządach płoci z różnych jezior zwykle nie różniły się istotnie. Stężenia metali w narządach płoci [{mu}g/g mokrej masy] mieściły się w zakresie: 1,5-120 (Fe), 6-195 (Zn), 0,1-10.7 (Mo), 0,2-10,2 (Cu), 0,01-0,23 (Pb ) i 0,002--0,085 (Cd). Mięśnie kumulowały niewiele metali - na poziomie podobnym lub niższym, niż podawany przez innych autorów u płoci. We wszystkich narządach najmniej było dwóch najbardziej toksycznych metali (Cd i Pb), co potwierdza, że na środowisko życia tych ryb nie oddziałują żadne znaczące zanieczyszczenia metalami.

5

Metale ciężkie i chlorowane węglowodory w niektórych gatunkach ryb z rzeki Odry

Protasowicki M., Ciereszko W., Perkowska A., Ciemniak A., Bochenek I., Brucka-Jastrzębska E., Błachuta J.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2007

|

Tom 9

95-105

PL

Jednymi z wielu zanieczyszczeń, które z całego obszaru dorzecza Odry trafiają do jej ujścia są metale ciężkie oraz chlorowane węglowodory, w tym pestycydy i polichlorowane bifenyle. Substancje te są powszechnie znanym wskaźnikiem zanieczyszczenia środowiska. Porównanie stężeń metali ciężkich w badanych materiałach i porównanie ich z wartościami naturalnymi pozwala oszacować stopień skażenia ekosystemów, a w tym żyjących w nich organizmów (Johnels et al., 1967; Portmann, 1972). Z drugiej strony obecność substancji chloroorganicznych takich jak lindan, DDT czy polichlorowane bifenyle, które w środowisku są substancjami obcymi pokazuje nam w jakim stopniu w poszczególnych obszarach istotny jest problem antropopresji (Falandysz, 1982; Schneider, 1982; Zitko i in., 1976). Badania zawartości tych substancji w rybach i innych organizmach wodnych żyjących w wodach estuarium Odry podjęto na początku lat 70-tych (Chodyniecki i in., 1975). Wyniki badań wskazują, że poziom zanieczyszczenia hydrobiontów w estuarium Odry był bardzo zróżnicowany, co jest szczególnie widoczne w przypadku planktonu, w którym poziom kontaminantów obniżał się w miarę oddalania się od Szczecina w kierunku Bałtyku. Pewne różnice notowano także na podstawie badania tkanek ryb (Protasowicki, 1991; Ciereszko, 1993). Analiza wyników wieloletnich badań pozwoliła stwierdzić, że w tym czasie poziom rtęci, cynku i DDT w niektórych hydrobiontach wykazywał trend spadkowy. Rosła natomiast zawartość kadmu, ołowiu i PCB. Pozostałe badane ksenobiotyki (Cu i gamma-HCH) nie wykazywały istotnych tendencji zmian (Protasowicki, 1991; Ciereszko, 1993). Ryby są często wykorzystywane jako bioindykatory zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi i innymi substancjami toksycznymi czy szkodliwymi (Johnels i in., 1967; Portmann, 1972; Statham i in., 1976). Celem niniejszych badań było określenie poziomu bioakumulacji niektórych metali ciężkich i substancji chloroorganicznych w wybranych gatunkach ryb z Odry.

EN

Heavy metals and chlorinated hydrocarbons, in this pesticides and polychlorinated biphenyls are among many pollutants which from the whole area of Odra riverbasin flow to its outlet. These substances are universally well-known coefficient of environment pollution. Level of the contamination of ecosystems and living in them organisms may be estimated by comparison of concentrations of heavy metals in studied materials and comparison them with natural values. On the other hand presence of chloroorganic substances such as lindane, DDT or polychlorinated biphenyls, which are alien substances in the environment, shows us in what level in individual areas atropopression problem is significant. Fish are often used as bioindicators of environment pollution with heavy metals or other toxic or harmful substances. Bioaccumulation of some heavy metals (Hg, Cd, Pb, Cu, Zn) and chlororganic substances (?-HCH, ?DDT, PCB) in muscles, liver, kidneys, and gills of the selected fish species from the Odra River were determined. Fish for studies were caught in years 1996 - 2000 in Międzyodrze and Wrocław area: roach - Rutilus rutilus, rudd - Scardinius erythrophtalmus, bream - Abramis brama, white bream - Blicca bjoerkna, blue bream - Abramis ballerus, carp - Cyprinus carpio, asp - Aspius aspius and perch - Perca fluviatilis. Content of heavy metals and chlororganic substances in studied tissues differed depending on fish species, kind of organ and fishing area (the last conclusion concerns heavy metals content only). The higher contents of mercury and lead were fund fish organs caught in Międzyodrze than these coming from Odra in Wrocław area. In the case of copper and zinc relations were opposite. While relation among contents of cadmium was not so explicit and depended from organ in considerable measure - the higher content of this element occurred in fish kidneys and gill while its concentration was lower in muscles in Wroclaw area and in livers these differences changed in dependence on species. Analysed chlorinated hydrocarbons in biggest quantities usually were accumulated in livers, and in far order in muscles and gills. Accumulation of lindane in asp organs was an exception

6

Skład chemiczny roślinności łąkowej z pól refulacyjnych "Gąsierzyno" i "Karsibór C" przy torze wodnym Świnoujście-Szczecin

Niedźwiecki E., Protasowicki M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

213-214

7

Badania chemizmu wód powierzchniowych (zastoiska i rowy) i glebowych na obszarze występowania halofitów na wyspie Karsiborska Kępa (Brama Świny - NW Polski)

Czyż H., Niedźwiecki E., Protasowicki M., Rogalski M., Poleszczuk G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

18-19

8

Common duckweed (Lemna minor L.) as a potential bioindicator of heavy metal pollution of freshwaters

Wechterowicz Z., Rajkowska M., Protasowicki M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 10

1155-1161

EN

Concentrations of Hg, Cd, Pb, Zn, Cu, Cr and Ni in common duckweed (Lemna minor L) collected from 30 sites in 5 provinces of northem and western Poland were studied. Concentration levels in analyzed materials were very differentiated and seemed to correspond to the environment condition. The best example is that the highest contents of Cd, Pb, Zn, Cu and Ni (4 to 100-fold) were detected in samples collected in the vicinity of a copper smelter. The results of present research, combined with literature data, indicate potential applicability of common duckweed as a cumulative bioindicator in heavy metals monitoring of freshwaters.

PL

Badano zawartości Hg, Cd, Pb, Zn, Cu, Cr i Ni w rzęsie drobnej (Lemna minor L.) pobranej z 30 stanowisk w 5 województwach Polski Północnej i Zachodniej. Zawartość metali w roślinach okazała się silnie zróżnicowana. O tym, że otrzymane wyniki odzwierciedlały stopień zanieczyszczenia środowiska metalami najlepiej, świadczy fakt, iż największe stężenia Cd, Pb, Zn, Cu i Ni (4 do 100 razy większe niż w pozostałych próbkach) stwierdzono w rzęsie pobranej w okolicach huty miedzi. Wyniki badań w połączeniu z danymi z literatury wskazują na potencjalną przydatność rzęsy drobnej jako bioindykatora kumulatywnego do monitoringu metali ciężkich w wodach śródlądowych.

9

Bioacumulation of mercury in common duckweed (Lemna minor L.). Model research

Rajkowska M., Wechtorowicz Z., Protasowicki M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 10

1121-1125

EN

Accumulation of mercury in common duckweed (Lemna minor L) was studied. Duckweed was kept in varied concentrations of mercury (as HgCl2) aqueous solutions. Mercury concentration factors for duckweed were between 450 (at concentration 0,5 g/dm[to 3]) and 950 (at concentration 0.1 g/dm[to 3] Significant correlation between mercury concentrations in duckweed and water was observed, which is described by equation y = 0.592x + 0,086, (r = 0.955). Observed relationships indicate potential suitability of common duckweed for bioindication of mercury contamination of freshwaters.

PL

Badano akumulację rtęci w rzęsie drobnej (Lemna minor L.). Rzęsę poddano działaniu roztworów wodnych o różnym stężeniu rtęci (w postaci HgCl2). Współczynniki bioakumulacji rtęci w rzęsie wynosiły od 450 (przy stężeniu 0,5 g/dm[do 3]) do 950 (przy stężeniu 0,l g/dm[do 3]). Zaobserwowano wyraźną zależność pomiędzy zawartością rtęci w rzęsie a jej stężeniem w wodzie, którą opisuje równanie y = 0,592x + 0,086, (r = 0,955). Stwierdzone zależności wskazują na potencjalną przydatność rzęsy drobnej do bioindykacji skażenia wód śródlądowych rtęcią.

10

An attempt of heavy metals load estimation during sedimentation of sludges in the Szczecin Lagoon

Protasowicki M., Niedźwiecki E.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2004

|

Tom 6

91-97

EN

Heavy metals, diluted in water, are usually in ionic or colloidal form. They are partly taken in by water organisms into their cells and tissues and partly absorbed by inorganic particles in suspension. Organic matter, released into water after the decay of bacteria, plants and animals containing a certain amount of heavy metals absorbed earlier can additionally absorb more metals from the water. With time organic and inorganic suspension falls down forming bottom sediments. Although a certain amount of heavy metals can be released into water in this process, a considerable amount of them is deposited in bottom sediments permanently. The material falling down on the bottom of the Szczecin Lagoon was collected by collectors which were placed for 4 months, from July to November 1992 in 5 places: 1 - border buoy, 2 - I Brama Torowa, 3 - II Brama Torowa, 4 - navigation sign, 5 - Chełminek (Fig. 1). The collector funnel (Fig. 2) was 232 cm2 in area and was about 35 cm above the bottom. In the collected material the content of heavy metals - Hg, Cd, Pb, Cu, Zn, Cr, Ni, Fe and loss on ignition were determined. Prior to heavy metal determination, the samples were burnt in a mixture of nitric and perchloric acids (Adrian 1971, Protasowicki et al. 1999). Chemical elements were analysed by the method of atomic absorption spectrometry (AAS), mercury by means of the cold vapour technique (CV AAS) and other metals after atomization by air-acetylene flame (FAAS). All the determinations were made in three parallel replications and relative error was below 5%. The material deposited in the sedimentation process at the bottom of the Szczecin Lagoon has a great load of heavy metal, as a result, the flow of these pollutants from the Odra estuary into the Baltic Sea is limited to a great extent.

PL

W celu bliższego poznania procesów sedymentacji w Zalewie Szczecińskim wystawiono kolektory powstającego osadu. Kolektory takie wystawiono na okres 4 miesięcy od lipca do listopada w 5 punktach zalewu. Powierzchnia kolektora wynosiła 232 cm2 i znajdowała się na wysokości około 35 cm nad dnem. W kolektorach po upływie 4 miesięcy, w zależności od rejonu, zebrało się od 62 do 376 g osadu o zawartości suchej masy w przedziale 27,82÷41,77%. Pozwoliło to wyliczyć masę opadającej na dno materii. W zebranym w kolektorze materiale oznaczono zawartość materii organicznej oraz metali ciężkich - Hg, Cd, Pb, Cu, Zn, Cr, Ni, Fe. Materię organiczną oznaczono na podstawie strat przy wyżarzaniu w temperaturze 5500°C. Próby przed oznaczeniem metali ciężkich spalano w mieszaninie kwasów azotowego i nadchlorowego (HNO3 + HClO4). Pierwiastki analizowano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS), przy czym rtęć oznaczano techniką zimnych par (CV AAS), a pozostałe metale po atomizacji w płomieniu acetylenowo-powietrznym (FAAS). Zawartości metali mieściły się w następujących granicach: Hg - 0,636÷1,324; Cd - 2,035÷6,227; Pb - 46,3÷335; Cu - 0,21÷8,71; Zn - 299÷1427; Cr - 11,0÷27,1; Ni - 10,2÷22,9 i Fe - 3686÷31326 žgźg-1 suchej masy. Tak znaczne zróżnicowanie wynikało z faktu miejsca położenia kolektora. Odnotowano, że największe ilości stwierdzano w rejonie ujścia Odry do Zalewu Szczecińskiego lub w jego części centralnej. Uwzględniając powyższe dane oraz powierzchnię polskiej części zalewu - Zalew Wielki, która wynosi 410 km2 obliczono że, całkowita roczna depozycja mieści się w zakresie (ton/rok): materia 1316100÷1414500; rtęć 0,972÷1,107; kadm 3,899÷5,990; ołów 65,19÷440,34; miedź 52,89÷78,72; cynk 455,1÷1.881,9; chrom 15,99÷25,83; nikiel 17,22÷30,75 i żelazo 21102÷41230. Porównanie tych wartości z ładunkiem zanieczyszczeń dopływającym do zalewu z wodami Odry (suma przekroju Krajnika i Goleniowa) podawanymi przez PIOŚ potwierdza, że są one w znacznej mierze odkładane w osadach dennych zalewu.

11

Chemical composition of the vegetation introduced on the areas reclaimed by uing sewage sludge

Niedźwiecki E., Protasowicki M., Czyż H., Ciereszko W., Nowak G.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2001

|

Vol. 3, nr 3

15-16

EN

The aim of this study was to analyse the chemical composition of the gramineous vegetation planted in 1997, in the areas reclaimed by the sewage sludge from Świnoujście (Poland) municipal sewage treatment plant. Grasses were introduced into the soil-less ground after the application of sewage sludge, containing a considerable amount of zinc, copper and lead, at the dose of 120 t-ha exp. -1. Chemical analyses included the content of: macroelements (K, P, Mg, Ca and Na), heavy metals (Cu, Zn, Fe, Mn, Ni, Pb, Hg) and chloroorganic substances (y-HCH, HCB, DDT, DDE, DDD, I DDT, PCB). During the whole period (1998 - 2000) the gramineous vegetation was found to have a favourable content of macroelements (K, P, Mg, Ca and Na) and relatively high, exceeding permissible concentrations, contents of copper, zinc manganese, iron, nickel. The content of chloroorganic compounds was also unfavourable (y-HCH and PCB). Chemical analyses of the plant material showed that it can be used as a component of compost.

12

Wykorzystanie osadów ściekowych przy zakładaniu trawników na glebie piaszczystej

Niedźwiecki E., Protasowicki M., Czyż H., Ciereszko W., Śliwiński D., Nowak Z.

Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Instytut Technologii Nieorganicznej

|

1998

|

Nr 547

256-259

PL

Rekultywację przeprowadzono dwiema metodami: 1/ zakładania trawników z wykorzystaniem gotowej darniny; 2/ wysiewu mieszanki trawiastej. W obu metodach do poprawy wcześniej ustalonego stanu żyzności podłoża, zastosowano niekompostowane osady ściekowe z uruchomionej oczyszczalni w Świnoujściu. Przed ich zastosowaniem określono skład chemiczny osadów, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości metali ciężkich. Uzyskane dane posłużyły do ustalenia dawki nawożeniowej (120 t s.m. osadu/ha). Opracowana koncepcja zadarniania terenu oczyszczalni sprawdziła się w praktyce, a tym samym można ją stosować przy rekultywacji gruntów bezglebowych, gleb zdegradowanych przez erozję wietrzną i wodną oraz wyłączonych z produkcji rolnej gleb piaszczystych.

EN

Two methods of reclamation were used: 1/ using earlier produced sod; 2/ sowing grass mixture. In both the methods the row sludge from the biological sewage treatment plant were used for improving the soil fertility. The chemical composition of the sludge, especially heavy metals content had been determined before its application. The obtained results were used for estimating fertilization dose (120 t of sludge dry matter per ha). Since sodding the area proved to be useful it can be recommended for the reclamation of: soil-less land, soil degraded by water and wind erosion and non-arable sandy soil.