diagrams of pressing and removing forces of transverse bars. The measurement of forces has been done for three distances between grooves in flat bars, i.e. 11.1 mm, 22.2 mm, and 33.3 mm. A significant variation of force values has been observed during both pressing and the extrusion of the bars. It has been assumed that one of the main causes of variation is the groove geometry. On the groove, walls there are stamp material shearing areas and breaking areas. The shearing area determines the friction force values.

i usuwania płaskowników poprzecznych. Pomiaru sił dokonano dla trzech odległości rowków w płaskownikach nośnych, tj. 11,1 mm, 22,2 mm i 33,3 mm. Stwierdzono duże zróżnicowane wartości sił zarówno podczas wprasowywania, jak i wyciskania płaskowników. Przyjęto, że jedną z głównych przyczyn powstających różnic jest geometria rowków. Na ściankach rowków występuje strefa ścinania materiału stemplem oraz strefa pękania. O wartościach sił tarcia decyduje strefa ścinana.