Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Trophic State of Small Retention Reservoirs In Podlasie Voivodeship

Szczykowska J., Siemieniuk A., Wiater J.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

160--167

EN

The study was carried out using water samples from two small retention reservoirs located in the communes: Czarna Białostocka and Turośń Kościelna in Podlaskie Voivodeship. The main tasks of both reservoirs are to improve the water balance by means of regulating the levels and water outflow. Three characteristic measurement and control points were selected on both reservoirs in accordance to the water flow in the longitudinal section. The first and third points were located near the inflow and outflow of water, while the second in the middle of the reservoirs. Samples of water for the study were collected from the surface layer of the shore zone of the reservoirs once a month from March 2015 to February 2017 (water from two hydrological years was analyzed). Water samples were subject to determination of total phosphorus, total nitrogen, and chlorophyll “a” concentrations, as well as turbidity. Contamination of the water reservoirs with biogenic compounds is a common problem and at the same time difficult to eliminate due to the scattered nature of external sources of pollution, especially in the case of agricultural catchments, as well as the inflow of untreated sewage from areas directly adjacent to the reservoirs. Based on achieved results, high values of TSI (TN), TSI (TP), TSI (Chl), and overall TSI, clearly indicate the progressive degradation of water quality in analyzed reservoirs. Appearing water blooms due to the mass development of phytoplankton adversely affect the quality of water in the reservoirs and biochemical processes occurring both in water and bottom sediments, are conditioned by progressive eutrophication.

2

Dynamics of Nitrogen and Phosphorus Forms Content in Dojlidy Retention Reservoir

Oszczapińska K., Skoczko I., Szczykowska J.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 1

147--153

EN

The Dojlidy Ponds, which include Dojlidy water dam, are located within Bialystok city limits in Podlasie area, Poland. The reservoir with a water surface of 34 ha and average depth of 1.75 m was constructed in 1962 as a result of Biala River damming. The researches were conducted in July, October and December 2014 as well as in March 2015. Each time five test samples were collected from spots located along the reservoir. Water samples were tested for the presence of ammonia nitrogen, nitrite nitrogen, organic nitrogen, phosphates and organic phosphorus. The values of nutrient indicators exhibited high variability during the study period. The highest concentration of nitrite and nitrate nitrogen were observed in July, while the lowest in October – nitrite nitrogen, and in December – nitrate nitrogen. Different situation was observed after the analysis of phosphorus forms – the highest concentrations of organic phosphorus and phosphates were observed in December and the lowest in July. Relatively high concentrations of nitrogen and phosphorus forms identified in water samples were most likely caused by tributaries, due to the pollution from the reservoir catchment. Technical parameters of the object and location of the reservoir have undoubtedly an impact on the tested parameters contents.

3

Rola zbiorników małej retencji w kształtowaniu jakości wód powierzchniowych na Podlasiu

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 4

148--154

PL

Celem badań była ocena jakości wody w dwóch małych zbiornikach retencyjnych oraz oszacowanie ilości zatrzymanych zanieczyszczeń przez oba zbiorniki. Badania zmian jakości wody oraz analizę czynników ją determinujących prowadzono na dwóch zbiornikach małej retencji położonych w województwie podlaskim: Ciechanowiec, zlokalizowanym na rzece Nurzec oraz Bobra Wielka umiejscowionym na rzece Biebrza. Podstawowe parametry fizyko-chemiczne wód zbiorników oraz wód je zasilających w większości nie wykraczają poza wartości dopuszczalne dla klas I-II. Jedynie wysokie stężenia fosforanów, dopływające bezpośrednio do rzek zasilających zbiorniki, wielokrotnie przekraczają ilości dopuszczalne i mogą być potencjalnym źródłem zanieczyszczenia badanych akwenów. Coroczne zwiększanie się ilości dopływających zanieczyszczeń wskazuje na powolny wzrost poziomu degradacji zalewów. Badane zbiorniki należy poddać zabiegom rekultywacyjnym ponieważ nie spełniają roli w ograniczaniu zanieczyszczeń dopływających ze zlewni.

EN

The purpose of the research was to evaluate the water quality in two small retention reservoirs, as well as assessing the amount of quality indicators retained by both of them. Water quality studies and the analysis of factors determining it were conducted on two small retention reservoirs situated in the Podlaskie Voivodeship: Ciechanowiec, located on the Nurzec River and Bobra Wielka situated on the Biebrza River. The basic physicochemical parameters of the water reservoirs and of the water supplying them mostly do not exceed the limits for classes I-II. High concentration of phosphates, which flow directly into the river supplying the reservoirs, exceed the permissible amounts by many times and may be a potential source of contamination of the examined water reservoirs. The yearly increase of the considered contaminants indicates a slow degradation of reservoirs. The reservoirs should be subjected to reclamation as they are inefficient in limiting pollution from the catchment area.

4

Eutrophication as a Priority Issue of Water Quality in Small Retention Reservoirs

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Journal of Ecological Engineering

|

2016

|

Vol. 17, nr 3

143--147

EN

The study aimed at comparing changes in the trophic status of waters in two small retention reservoirs “Otapy-Kiersnówek” and “Jasionówka”, located in the Podlasie region, which have a similar way of management and the similarity of catchments, using the TSI trophy indicators. The obtained results show that total phosphorus is the limiting factor in both reservoirs. Analyzing the average annual value of TSI in the tested waters, it was found that both reservoirs can be classified as hypertrophic. Trophic state of the tested waters is strictly dependent on the processes taking place in their vicinity. The reservoirs revealed a clear effect of a surface runoff on water quality. Factors that favor the poor quality of water in both reservoirs are unfavorable morphometric conditions of reservoirs due to their small depth, which allows continuous mixing and strong heating of water in spring and summer. Additional causes can include an open space around the reservoirs and the lack of high vegetation that would shield the edges against the wind, which facilitates often mixing of waters to the bottom and resuspension of bottom sediments, which in turn increases the concentration of phosphorus in water.

5

Symptoms of Water Eutrophication in the Bachmaty Reservoir

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 4

89--95

EN

When analyzing the symptoms of eutrophication and water quality in a small retention reservoir Bachmaty, an attempt to assess changes in its trophic condition before and after modernization, was undertaken. The study upon changes in water trophic level was carried out on a small retention reservoir Bachmaty located in Podlasie region on the Orlanka river in the municipality of Dubicze Cerkiewne. Tests of water samples collected from the surface layer of the coastal zone were performed once a month, and the time of the research was divided into two periods. The first period was conducted since April 2007 to March 2008 and since April 2009 to March 2010. The second research period included the time immediately after the reservoir reclamation, which ended in May 2011. The study was conducted since May 2011 to March 2012 and since April 2013 to March 2014. The trophic level of Bachmaty reservoir was also assessed according to the concentration criteria and based on the trophic status indices (TSI) calculated after Carlson’s as well as Kratzer and Brezonik’s. Reclamation of the reservoir, which consisted mainly in removing the sediments, caused a reduction in all TSI values. Analysing the overall trophic level index, i.e. the average of TSI (TP), TSI (TN), and TSI (Chl), water of the Bachmaty reservoir may be classified as eutrophic in individual years of the research, although a gradual decline in the TSI value could be observed directly after the reservoir modernizing. After testing it was found that the formation of the trophic level of Bachmaty reservoir was largely affected by the amount of total phosphorus supplied to the water. Water quality in the reservoirs, and also the content of phosphorus compounds is largely determined by external supply.

6

Operating difficulties of small water reservoir located in Wasilkow

Siemieniuk A., Szczykowska J, Wiater J

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 1

122--126

EN

When considering the issue of the functioning of small water reservoirs, the attempt to assess changes in trophy of small retention reservoir located in Wasilkow, Podlasie, before and after remediation, was carried out. Water samples tests were carried out once a month from April 2007 to March 2008, from April 2009 to March 2010 (before remediation), and from April 2013 to March 2014 (after removal of silt). Prior to works related to the reservoir remediation, a gradual increase in the number of tested contaminants and disturbances in the seasonal occurrence of nitrogen and phosphorus compounds were observed. Advanced eutrophic processes in Wasilków reservoir occur probably due to the supply of large amounts of humic and biogenic substances from the catchment, because a significant percentage of its area is covered by forests and agricultural lands. The development of the trophic status of the reservoir is largely influenced by the amount of phosphorus and total nitrogen supplied to the reservoir; the least affected by chlorophyll “a”. Comparing the analyses performed in 2007/2008 and 2009/2010, a slight, but growing trend of average trophic levels of water in the basin Wasilków was found. Studies conducted in 2013/2014 revealed a significant decrease in the concentrations of all analyzed pollutants, and hence lower TSI values. It can be concluded that the reclamation associated with the removal of sediments brought the expected results.

7

Diversity of the TSI Indicators of the Middle-Forest Small Retention Reservoir

Szczykowska J., Siemieniuk A., Wiater J.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 5

54--61

EN

Studies upon the trophic status were carried out using water samples from a small retention reservoir Topiło located in a particularly valuable natural forests of Puszcza Białowieska. In order to assess the degree of Topiło reservoir contamination, three measurement and control points were selected for testing, which were situated near the inflow (point No. 1) and outflow (point No. 3) of river Perebel, as well as in the middle part of the reservoir (point No. 2). The selection and placement of measurement and control points on the reservoir was dictated by the ability to capture changes in the study object. Tests of water samples collected from the surface layer of the coastal zone, were carried out once a month during the period from April 2007 to March 2014. The following determinations in collected water samples were performed: total nitrogen, total phosphorus, chlorophyll “a”, and turbidity. The trophic level of Topiło reservoir was also assessed according to the concentration criteria and based on the trophic status indices (TSI) calculated after Carlson’s as well as Kratzer and Brezonik’s. Given the annual average value of overall trophic level (Trophic Sta-tus Index), the dominant role of the TSI (TP) during all years of research attracts some attention. The TSI index values ranged within 78.3–80.26, which allowed to classify the water of Topiło reservoir as hypertrophic. The research indicates an advanced and constantly progressive degradation of water quality in Topiło reservoir. Values of TSI (Chl) were in the range of 49.2–77.35 and therefore water status in winter can be defined as eutrophic indicating the hypertrophy in remaining periods under study. Additional investments planned for advance reclamation treatments should be necessarily taken into consideration at the stage of planning and design of new small water retention reservoirs. Topiło reservoir requires modernization and reclamation, it is also necessary to clean it up, especially the bottom pond, out of the stocked wood residues, as well as to remove the excess of sludge.

8

Agricultural pollution and water quality in small retention reservoir in Korycin

Szczykowska J., Siemieniuk A., Wiater J.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 1

141--146

EN

The study aimed at determining the changes in the trophic status of the processes associated with the risk of eutrophication in small retention reservoir in Korycin, characterized by agricultural performance of direct and indirect catchment. The study was conducted using the surface water samples that were collected systematically every month over four hydrological years (2008 to 2014) from three research points. Mean annual concentration of total phosphorus varied from 0.641 mg P/dm3 during research conducted in 2007/2008 to 0.874 mg P/dm3 in 2013/2014 showing an increasing trend from year to year. Taking into account the calculated average values, an upward trend can be seen along with particular years of the study from the annual average value of 1.44 mg N/dm3 determined in the first year to the value of 2.66 mg N/dm3 recorded in the last year of the study. It was observed during the study that in non-flowing parts of Korycin reservoir, plankton developed more abundantly than in the central fragments, where the flow of water is more intensive. A mild growth of phytoplankton in the waters of Korycin reservoir is provided by relatively low concentrations of chlorophyll “a” found during all research periods. Concentrations of chlorophyll “a” in waters of the reservoir were within the range of 4.08 to 5.21 g/dm3. At a Schindler coefficient > 2, this value, based on the Decree of the Minister of the Environment of 2011, should not exceed 7 and therefore waters of the Korycin reservoir during the research can be classified as the first class. Values of the general trophic level (Trophic State Index) during the first three years of the study ranged from 67.15 to 68.65, which enabled to count waters of the reservoir in Korycin to eutrophic ones. In the last year of the analyzes, this coefficient increased to a value of 72.43, classifying its waters as hypertrophic. The largest share in such a situation was expressed by TSI (TP), which ranged from 97.34 to 101.82, always classifying the waters to hypertrophic ones. In contrast, the indicator TSI (TN) ranged from 59.71 to 68.57 and it classified the reservoir waters to eutrophic, while TSI (Chl) to mesotrophic.

9

Ekonomiczne i ekologiczne aspekty budowy i funkcjonowania małej retencji wodnej na Podlasiu

Siemieniuk A., Szczykowska J., Miłaszewski R.

Ekonomia i Środowisko

|

2015

|

nr 2

103--111

EN

It should be taken into account, while creating programs for small water retention, that positive results may be obtained only in the case of clear water retention. During construction of small water reservoirs, cost effectiveness of maintenance as well as quality of stream water inlet should be taken into account. The atricle presents conditions of water retention in small reservoirs in the Podlaskie Voivodeship, forms of financing andd their dependance of the type of investment. Soil quality and the use of land for agricultural purposes have an effect on the quality of water in the reservoir basin. This generates a cost increase brought by a need to reclaim the existing reservoirs.

10

The present condition of small water retention and the prospects of its development using the example of the Podlaskie Voivodeship

Szczykowska J., Siemieniuk A.

Journal of Ecological Engineering

|

2014

|

Vol. 15, nr 3

90--96

EN

The necessity and purposefulness of the investments related to water retention are justified mostly due to the preservation of the environment equilibrium as well as due to its farming, anti-flood, landscape and recreation aspects. Reasonable water management where various forms of retention are used gives large chances for the mitigation of the effects of unfavorable phenomena related to its insufficient amount. The creation of plans regarding the formation of reservoirs accumulating water is not necessarily synonymous with their realization. The reason of problems connected with the implementation of plans regarding the formation of new reservoirs lies mainly in financial measures and in problems with obtaining them. Water deficit in Poland is the reason for which the principles of its national usage need to be complied with. Realization of plans at both Voivodeship and municipality level that are focused on small retention will contribute to considerable increase in the retention capacity and will enable considerable increase in available resources in hydrographic catchments of both the characterized area and the entire country. The paper presents the characteristics of the present state and assumes the perspective development of small water retention in the Podlaskie Voivodeship using the example of the Podlaskie Voivodeship.

11

Źródło zanieczyszczeń wód powierzchniowych i wybrane metody ich oczyszczania

Kiryluk A., Leszczyński J., Łukowski A., Miłaszewski R., Piekutin J., Siemieniuk A., Skorbiłowicz E., Skorbiłowicz M., Szczykowska J., Wiater J., Żebranowicz E.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2014

|

Vol. 5, no. 2

49--57

PL

Celem pracy było określenie źródeł zanieczyszczeń wód powierzchniowych i wybranych metod ich usuwania. Wody powierzchniowe zanieczyszczane są poprzez substancje migrujące z gleb oraz poprzez spływ powierzchniowy i podpowierzchniowy. Źródłami antropogenicznymi są melioracje komunikacja, rolnictwo i inne. Jedną z metod oczyszczania wód z jonów amonowych jest stosowanie metody wymiany jonowej z użyciem zwietrzeliny bazaltowej. Natomiast związki ropopochodne skutecznie mogą być usuwane metodą ultrafiltracji.

EN

The aim of this study was to identify sources of pollution of surface water and some pollutant removal methods. Surface waters are contaminated by substances migrating from the soil and by surface flow and subsurface flow. There are other sources such as transport, land melioration, etc. One of the method of ammonium ion removal from the water is ion-exchange method using basaltic rock-mantłe. However oil-related compounds can be effectively removed by ultrafiltration.

12

Porównanie stanu troficznego zbiorników Dojlidy i Zarzeczany

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wawrentowicz D.

Instal

|

2013

|

nr 4

42-44

PL

Badania miały na celu porównanie stanu troficznego dwóch zbiorników małej retencji charakteryzujących się różnym zagospodarowaniem zlewni i zróżnicowaną powierzchnią zbiornika (34 ha – Dojlidy i 8,75 ha - Zarzeczany). Na podstawie wykonanych oznaczeń parametrów fizyko-chemicznych w wodach omawianych zbiorników obliczono poszczególne wskaźniki cząstkowe i wartość średnią wskaźnika trofii (OPT – ogólny poziom trofii) w poszczególnych porach roku. Wskaźniki ogólnego poziomu trofii badanych zbiorników retencyjnych przyjmowały wartości 42,0 – 64,37 w Zarzeczanach oraz 47,78 – 68,31 w Dojlidach. Na podstawie danych literaturowych oba zbiorniki można zaklasyfikować do eutroficznych. Największy wpływ na stan trofii miało stężenie fosforu ogólnego, a wraz z nim obliczone wartości TSI(TP). Największym zagrożeniem eutrofizacyjnym dla zbiorników jest wynoszenie fosforu deponowanego w osadach dennych zbiorników do toni wodnej.

EN

Studies aimed comparison of the trophic state of two small retention reservoirs characterized by various catchment management and different water-table surface (3,4 acres – Zarzeczany and 8,75 acres – Dojlidy podlaskie viovodship). On the basis of the carried out physico-chemical researches it had calculated partial and the average trophic state index (OPT – general trophic level) during the various seasons of the year. During the period of researches values of general trophic levels were 42,0 – 64,37 in Zarzeczany and 47,78 – 68,31 in Dojlidy. On the basis of literature database both reservoirs can be classified to eutrophic. The greatest impact on trophic state was the total phosphorus concentration and with it calculated values of TSI(TP). The biggest eutrophication treat for retention reservoirs is leaching of phosphorus from floating bottom sediments to the water.

13

Poziom trofii zalewu Siemianówka i możliwości jego poprawy

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wawrentowicz D.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2013

|

Nr 5

206--208

PL

Celem artykułu było porównanie poziomu troficznego wód zbiornika zaporowego Siemianówka przeprowadzonego w latach 2004- 2005 oraz 2011-2012. Badania prowadzono w oparciu o próbki wody pobierane ze zbiornika retencyjnego Siemianówka, położonego na Podlasiu w powiecie Hajnówka, na obszarze gmin Michałowo i Narewka. W badaniach wykorzystano dostępne w literaturze indeksy troficzne (TSI - Trophic State Index) opierające się na dokonanych pomiarach stężeń chlorofilu, fosforu ogólnego i azotu ogólnego. Uzyskane wyniki badań jednoznacznie wskazują, że na stan troficzny zbiornika Siemianówka największy wpływ miało stężenie fosforu ogólnego i wskaźnik TSI (TP), klasyfikując zalew do hipertroficznych, niezależnie od pory roku i lat, w których prowadzono badania. Wszystkie wartości wskaźników TSI obliczone na podstawie azotu ogólnego, fosforu ogólnego i chlorofilu „a" wskazały na żyzność wód zbiornika Siemianówka.

EN

The main objective of the study was to compare results of a trophic state of water in Siemianówka reservoir taken in 2004-2005 with 2011-2012. Siemianówka reservoir is located in Podlaskie voivodship in the municipality Michałowo and Narewka. In the researches there were used available in literature Trophic State Index, based on made measurement of the concentration of chlo- phyll "a", total phosphorus and total nitrogen. Research results clearly show that 5the concentration of total phosphorus and TSI (TP) index had greatest impact on a trophic state of water in Siemianówka reservoir, which allowed to classify water to hypertrophy. The values of all calculated Indexes point to the fertility of the water in the Siemianówka reservoir.

14

Sezonowe zmiany stanu troficznego zbiorników retencyjnych

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 2

107--116

PL

Woda jako ożywiony składnik środowiska ulega ciągłym zmianom ilościowym i jakościowym. Wraz ze zmianami objętości ulegają modyfikacji fizyczne, chemiczne i biologiczne właściwości wód, zwłaszcza powierzchniowych, w tym małych zbiorników wodnych. Zmiany ilościowe wód formowane są głównie dzięki zjawiskom hydrometeorologicznymi, a jakość wód na skutek nasilenia działań antropogenicznych w zlewni zbiornika. Zbiorniki retencyjne najczęściej usytuowane są w obniżeniach terenu, dlatego podlegają silnym wpływom obszarów przyległych, przede wszystkim poprzez dopływy zanieczyszczeń ze zlewni, w tym także związki pochodzące z nawozów organicznych i mineralnych, środków ochrony roślin i innych.

EN

The aim of the study work was evaluation of seasonal changes of trophic state in retention reservoirs. The researches were done based on samples of water from two low-retention reservoirs: “Michałowo” and“Narewka”, located in Podlasie in Bialystok district. The choice of those two reservoirs was made by taking into the consideration following aspects: the way of development and the similarity of catchment area as well as the date of giving them to the public use. In the researches there were used available in literature Trophic State Indexes, based on made measurement of the concentration of chlorophyll, phosphorus and nitrogen. On the trophic state of Michałowo reservoir the biggest influence had nitrogen and phosphorus concentration, classifying this reservoir as eutrophic in spring and autumn, and as mesotrophic in summer and winter. On the trophic state of Narewka reservoir the biggest influence had phosphorus concentration classifying this lagoon as hypertrophic independently on the season of the year.

15

Problemy ekologiczne zbiorników małej retencji na Podlasiu

Siemieniuk A., Szczykowska J., Wiater J.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 4

234--244

PL

Jednym z podstawowych elementów infrastruktury związanej z właściwą regulacją stosunków wodnych są zbiorniki małej retencji. Większość z nich budowana jest jako obiekty wielofunkcyjne łączące szereg zadań - od zapewnienia niezbędnej ilości wody na potrzeby gospodarcze i hodowlę ryb, przez ochronę przeciwpowodziową, do wzrostu atrakcyjności przylegających terenów. Na Podlasiu zbiorniki małej retencji wykonuje się jako podpiętrzenia cieków wodnych, przy czym obszar spiętrzenia obejmuje jak największą część naturalnego terenu zalewowego cieku.

EN

Accumulation of water in low-retention reservoirs is an important element for water conditions especially in countries with small water resources. The study included three low-retention reservoirs in Korycin, Otapy-Kiersnówek and Jasionówka (typically agricultural catchment) localized fully in Podlasie region. This article applies to results of physical-chemical researches with particular regard to biogenic compounds. Water quality surveys took place during the period of time from November 2011 to October 2012. The analysis of achieved results revealed that organic nitrogen was dominating form among nitrogen compounds in water from all reservoirs. During the research it is found that storage reservoirs characterized by a quite small area and storage cubic content are much more exposed on eutrophication than larger reservoirs. Agricultural use of the area and quality of the soils in drainage area affect on deterioration of the trophic state of small retention reservoirs.

16

Rola zbiornika małej retencji w kształtowaniu jakości wód powierzchniowych

Wiater J., Siemieniuk A., Szczykowska J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2012

|

Nr 6

277-280

PL

Celem badań była ocena jakości wód w zbiorniku Jasionówka i jego wpływ na wody cieku Brzozówka. Badania wykonano w oparciu o próbki wód pobranych w latach 2007-2010, raz w miesiącu od marca do grudnia, w trzech punktach: na wpływie do zbiornika, w zbiorniku i na wypływie ze zbiornika. Stwierdzono, że stężenie azotu mineralnego, fosfo-ranów i wartość ChZT-Mn podlegała zmianom sezonowym w latach prowadzenia badań. Osady denne zbiornika akumulowały substancję organiczną i jony NH4+ dopływające ze zlewni. Z wodami odpływającymi ze zbiornika przemieszczało się więcej fosforanów do wód płynących, co jest efektem uruchamiania fosforu zgromadzonego w zbiorniku. Zbiornik nie miał wpływu na ograniczenie odpływu azotanów.

EN

The aim of researches was the assessment of water quality in Jasionówka reservoir and its influence on waters of Brzozówka watercourse. The researches were done on the basis of water samples taken in the period of2007-2010, once a month from March to December, in three points: on the inflow to the reservoir, in the reservoir and on the outflow of the reservoir. It was stated that the concentration of mineral nitrogen, phosphates and the value of COD-Mn was exposed to seasonable changes in the period of conducted experiments. Bottom sediments of this reservoir accumulated organic matter and NH4+ ions flowing out from the basin. Together with waters flowing out from the reservoir, phosphates were migrating to flowing waters, which was the effect of releasing of phosphorus accumulated in the reservoir. The reservoir did not influence the limiting of nitrates outflow.

17

Znaczenie zbiorników retencyjnych na terenach rolniczych oraz jakość ich wód

Szczykowska J., Siemieniuk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 26

103-111

PL

Gromadzenie wody w zbiornikach małej retencji jest istotnym elementem poprawy bilansu wody, zwłaszcza w naszym kraju o niewielkich zasobach wodnych. Badaniami objęto dwa zbiorniki małej retencji w miejscowościach Jasionówka i Korycin (o zlewniach typowo rolniczych), położone w całości w granicach Zielonych Płuc Polski, na terenie województwa podlaskiego. Na terenach bezpośrednio otaczających akweny nie odnotowano żadnych większych ośrodków przemysłowych, które mogłyby zdecydowanie negatywnie wpływać na jakość wody w zlewiskach. Na podstawie analizy uzyskanych wyników badań można stwierdzić, iż dominującą formą występowania azotu w próbkach wody pochodzących z obu zbiorników retencyjnych był azot organiczny, który stanowił 80,86 % azotu ogólnego w przypadku zbiornika Jasionówka i 62,64 % w Korycinie. Świadczy to o dużym zanieczyszczeniu wody związkami organicznymi. Ponadto stwierdzono wyraźną sezonowość występowania związków biogennych, które bezpośrednio decydują o eutrofizacji w wodach obu zbiorników. Parametrami najbardziej obniżającymi ocenę jakościową wody w obu zbiornikach okazały się: barwa, mętność, fosforany, azot Kjeldahla, ChZT-Mn, oraz zawartość żelaza.

EN

Accumulation of water in low-retention reservoirs is an important element for water resources. The study included two low-retention reservoirs in Jasionówka and Korycin (typically agricultural catchment) localized fully within Polish Green Lungs area in Podlasie region. No major industrial centers that would have negative impact on water quality in catchments were found in a direct neighborhood of studied reservoirs. The analysis of achieved results revealed that organic nitrogen containment is making up 80,86% of the total nitrogen in case of Jasionówka reservoir and 62,64% in Korycycin reservoir and was its dominating form in water samples. It proves the great contamination of waters with organic compounds, which was confirmed by relatively high CODMn values as the indicator of organic matter load. Analysis of achieved results revealed an apparentseason-dependent character of biogenic substance occurrence, which directly determined the eutrophization of both reservoirs' water. Parameters that the strongest decreased the water quality in both reservoirs were: color, turbidity, Kjeldahl's nitrogen, CODMn, iron and phosphates content.

18

Przyczyny i skutki poziomu czystości wód zbiorników małej retencji na Podlasiu

Siemieniuk A., Szczykowska J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 26

68-74

PL

Działania mające na celu retencjonowanie wody należy rozpatrywać w powiązaniu z jej jakością i realizacją zadań mających na celu poprawę stanu czystości wód. Jednym z celów małej retencji jest wydłużenie drogi obiegu zanieczyszczeń. Spiętrzenie wód płynących i powstanie zbiorników wodnych w istotny sposób wpływa na procesy chemiczne, biochemiczne i biologiczne w wodzie. W wyniku piętrzenia zwiększa się powierzchnia wody, głębokość, czas przepływu, a zmniejsza prędkość przepływu. Spadek zawartości zanieczyszczeń organicznych w zbiorniku jest na ogół większy niż na tym samym odcinku rzeki przed spiętrzeniem. W zbiorniku następuje bowiem zwiększona sedymentacja zawiesin i wydłuża się czas rozkładu zanieczyszczeń organicznych. W efekcie może to poprawić jakość wody, jednak dotyczy to tylko czystych wód. W przypadku wód zanieczyszczonych spiętrzenie zwykle pogarsza jakość wody. Zmiany jakości wód w zbiornikach są uwarunkowane w dużym stopniu sytuacją lokalną i są różnokierunkowe. Jakość wody dopływającej do zbiornika ma podstawowe znaczenie. Dopływ do zbiornika wód zanieczyszczonych może powodować, że będą w nim zachodziły niekorzystne procesy powodujące pogorszenie jakości wód. Celem niniejszego opracowania jest analiza przyczyn i skutków poziomu zanieczyszczenia wód zbiorników małej retencji oraz ich dopływów na terenie województwa podlaskiego pod kątem obecności wybranych zanieczyszczeń fizyko - chemicznych. Badania wód prowadzono od grudnia 2008 do grudnia 2009 roku na dwóch wybranych obiektach zlokalizowanych na Podlasiu. Są to zbiorniki małej retencji w Sokółce i Czarnej Białostockiej.

EN

Action which are taken in order to retent water should be considered in connection with its quality and with realization of tasks in order to improve level of water purity One of the aims of small retention is to lengthen the distance of pollution circulation. The accumulation of flowing water andbuilding of water reservoir influences importantly on chemical, biochemical and biological processes in water. As a result of accumulation of water- the surface of water, its depth and the time of flowing are increasing and the flowing speed is decreasing. Decrease of content of organic pollution in a water reservoir is usually bigger than at the same river segment before the accumulation of water. In the water of reservoir takes place increased sediment of suspensions and the period of organic pollution degradatio is increasing. Obviously, it can improve water quality, but it only deals with clean waters. If we talk of polluted waters, accumulation of water mainly declines water quality. Changes of water quality in reservoirs are conditioned remarkably by local situation and they are multidirectional. The quality of water flowing into the reservoir has basic meaning. Flowing of polluted water into the reservoir may cause the appearing of many disadvantageous processes causing the decline of water quality.The subject of this study work is the analysis of reasons and effects of water pollution level in the reservoirs of low- retention and their influxes in the area of Podlasie district by taking into the consideration the presence of selected physico - chemical pollutions. Analysis of water were held from december 2008 to december 2009 in two selected objects located in Podlasie region. They are two low- retention reservoirs: in Sokółka and in Czarna Białostocka.

19

Influence of Low Retention Reservoir on Water Quality of Suprasl River

Wiater J., Siemieniuk A., Szczykowska J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 9-10

1363-1372

EN

Present research was aimed at evaluating the water quality in small retention reservoir localized within the agricultural catchment in Wasilkow. Three measurement points were selected during the study; their spatial distribution resulted from a possibility to record changes in physicochemical properties of water occurring in analyzed reservoir. Point No. 1 was localized near the inflow, No. 2 in the middle part, No. 3 at the water outflow of the reservoir. Physicochemical analyses of water included following determinations: apparent and real color, turbidity, oxidizability, (specific electrolytic) conductivity, acidity, Kjeldahl’s organic nitrogen, ammonia, nitrates(III), nitrates(V), phosphates, total iron, and manganese. Analyses of water samples collected from the surface layer of the littoral were carried out once a month since May 2008 till March 2009. Determinations of water physicochemical parameters were made in accordance with obligatory methods and statistical processing of all achieved data was performed applying two-factorial variance analysis for particular dates and sampling points. Differences were verified using Tukey test. A prominent seasonality of all examined parameters was observed when analyzing achieved results. Two-factorial variance analysis of mean values of apparent and real color, turbidity, oxidizability, (electrolytic) conductivity, acidity, phosphates, and manganese revealed significant differences between sampling dates, while sampling points had no considerable importance. The Tukey test also verified that significant differences between sampling dates and points were present in the case of nitrates(V), while for nitrates(III) no factor was significant. Only in the case of iron the sampling point appeared to be the most significant, whereas sampling dates were insignificant. Waters supplying Wasilkow reservoir had more often much lower values of examined physicochemical parameters than those flowing into it, hence the quality of river water below the reservoir became much worse. Observations upon a spatial distribution of studied indicators revealed that reservoir in Wasilkow had no abilities to self-purification.

PL

Celem prowadzonych badań była ocena jakości wód małego zbiornika retencyjnego, położonego w zlewni rolniczej w miejscowości Wasilków. Podczas badań wybrano trzy punkty pomiarowo-kontrolne. Wybór i rozmieszczenie punktów badawczych podyktowany był możliwością uchwycenia zmian właściwości fizykochemicznych wody, zachodzących w analizowanym zbiorniku. Pierwszy punkt usytuowany był na dopływie wód, drugi w środkowej części, zaś trzeci na odpływie wody ze zbiornika. Zakres pracy obejmował analizę fizykochemiczną obejmującą następujące oznaczenia: barwa pozorna i rzeczywista, mętność, utlenialność, konduktywność (przewodność elektrolityczną), odczyn oraz zawartości TKN (azotu organicznego metodą Kjeldahla), azotu amonowego, azotanów(III), azotanów(V), fosforanów, żelaza ogólnego i manganu. Badania próbek wody, pobieranych z warstwy powierzchniowej strefy brzegowej, przeprowadzono co miesiąc, w okresie od maja 2008 r. do marca 2009 r. Analizy właściwości fizykochemicznych wody wykonano zgodnie z obowiązującą metodyką, zaś obliczeń statystycznych na podstawie wszystkich uzyskanych wyników badań dokonano, stosując dwuczynnikową analizę wariancji dla poszczególnych miesięcy i punktów pobrania. Różnice oceniono testem Tukey'a. Analizując uzyskane wyniki badań, stwierdzono wyraźną sezonowość zmienność wszystkich badanych wskaźników. Na podstawie dwuczynnikowej analizy wariancji wartości średnich barwy pozornej, barwy rzeczywistej, mętności, utlenialności, przewodności, odczynu oraz zawartości TKN, azotu amonowego, fosforanów i manganu udowodniono istotne różnice tych parametrów pomiędzy terminami poboru próbek, natomiast punkty ich pobrania nie miały istotnego znaczenia. Testem Tukey'a oceniono również, że istotne różnice wartości ocenianych parametrów pomiędzy terminami i punktami pobrania stwierdzono w przypadku azotanów(V), natomiast w przypadku azotanów(III) żaden z tych czynników nie miał znaczenia. Jedynie w przypadku żelaza istotny okazał się wpływ punktu pobrania, zaś terminy okazały się nieistotne. Wody zasilające zbiornik "Wasilków" miały najczęściej dużo niższe wartości badanych wskaźników fizykochemicznych, niż wartości wód opuszczających akwen, dlatego też jakość rzeki poniżej zbiornika uległa znacznemu pogorszeniu. Obserwacje przestrzennego rozkładu badanych wskaźników wykazały, że zbiornik w Wasilkowie nie ma zdolności do samooczyszczania.

20

Quality of well waters of the Narew National Park

Szczykowska J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 3-4

405-412

EN

The main aim of this work was to determine the quality of waters, especially to analyse the biogenic compounds, from chosen wells situated in the area of the Narew National Park. Such wells are mostly used for domestic animal watering, crop irrigation and as a secondary source of drinking water, particularly at the time of water pipe failure. Moreover, water from those wells is very often used to consumers' aims. Increasing price of water from water pipes and trust in water quality from the own wells are the most important reasons for using water from those wells. In respect of the nitrates(V) containment, 71% of the examined water samples has overrun the permissible level of 50 mg NO3- dm-3, 61% reached warning level, and finally, only 29% of the water samples met the conditions. The results of the research show that water from the wells as a source of drinking water in a side of acceptable standard of contents of nitrite(III), nitrates(V), manganese, a high concentration of phosphates and colour is not appropriate for people. It is caused by essential lack of sewage system, unreasonable organic fertilizers management and disastrous technical and sanitary condition of wells.

PL

Wraz z rozwojem sieci wodociągów wiejskich wyraźnie zmalało znaczenie indywidualnych studni kopanych jako podstawowego źródła zaopatrzenia w wodę. W związku z tym przestały one podlegać jakiejkolwiek kontroli jakości wody. Najczęściej studnie takie są wykorzystywane jako źródło wody do pojenia zwierząt, nawadniania upraw oraz jako rezerwowe źródło wody pitnej, zwłaszcza podczas awarii wodociągu. Jednak użytkownicy tych studni często wykorzystują ujmowane wody takie do celów konsumpcyjnych. Najważniejszymi argumentami są rosnące ceny wody wodociągowej oraz zaufanie do jakości wody z własnej studni. Głównym celem podjętych badań jest ocena jakości wód pochodzących z wybranych studni kopanych w pięciu miejscowościach położonych na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego, ze szczególnym uwzględnieniem zawartości substancji biogennych. W 71% przebadanych próbek zawartość azotanów(V) przekroczyła dopuszczalną wartość 50 mg NO3 -dm-3, w 61% próbek osiągnęła wartości alarmujące, a 29% spełniało wymagania. Przyczyn takiej sytuacji należy upatrywać w braku sieci kanalizacyjnej oraz niewłaściwym gromadzeniu i przechowywaniu nawozów naturalnych w obrębie zagrody. Uzyskane wyniki dyskwalifikują badane studnie jako źródło wody pitnej, ze względu na znaczne przekroczenia dopuszczalnych zawartości azotanów(III), azotanów(V), manganu, stężenia TKN i fosforanów oraz barwy.