Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote Nitryfikacja - fakty i mity
PL
Nitryfikacja jest jednym z procesów wykorzystywanym do oczyszczania ścieków. Jej pierwsza faza prowadzona jest przez mikroorganizmy utleniające amoniak, podczas gdy druga przez bakterie utleniające azotyny. Przełomowe wyniki badań: odkrycie archeonów utleniających amoniak oraz bakterii comammox (które zdolne są do prowadzenia obu faz nitryfikacji), pozwalają przypuszczać, że wciąż istnieje wiele niewiadomych dotyczących mikroorganizmów w oczyszczalniach ścieków. Znaczenie archeonów utleniających amoniak i bakterii comammox w obiegu azotu w oczyszczalniach ścieków nie zostało jeszcze dokładnie przebadane. W artykule przedstawiono najważniejsze informacje o aktualnym stanie wiedzy dotyczącym nitryfikacji. Scharakteryzowano proces nitryfikacji zachodzący w oczyszczalniach pracujących w technologii osadu czynnego, złoża ruchomego i technologii hybrydowej. Na koniec omówiono przełomowe odkrycia naukowe które miały miejsce w ostatnich latach.
EN
Nitrification is one of the processes used in wastewater treatment. Its first phase is conducted by ammonia-oxidizing microoganisms, while the second phase is led by nitrite oxidizing bacteria. Groundbreaking research results: the discovery of ammonia-oxidizing archaea and comammox bacteria (which are capable of performing two steps af nitrification), allows an assumption that there are still unknowns concerning microorganisms in wastewater treatment plants. The importance of ammonia-oxidizing archaea and comammox in the nitrogen cycle in wastewater treatment plants has not yet been thoroughly analyzed. In this article, the most important information about the current State of knowledge regarding nitrification is presented. Nitrification process in wastewater treatment plants working in activated sludge, moving bed and hybrid technologies was characterized. Finally, the breakthrough scientific discoveries that took place in recent years were discussed.
PL
Przez wiele lat uważano, że utlenianie amoniaku prowadzone jest wyłącznie przez bakterie utleniające amoniak (ang. ammonia oxidizing bacteria, AOB).Niedawne doniesienia rzuciły nowe światło na ten proces – wykazano że jest on prowadzony również przez archeony utleniające amoniak posiadające gen amoA (ang. amoA-encoding archaea, AEA).Rola tej grupy mikroorganizmów na oczyszczalniach ścieków nie jest do końca poznana. Istnieje wiele wątpliwości dotyczących fizjologii archeonów oraz ich udziału w procesie utleniania amoniaku. W celu zgłębienia wiedzy w tym temacie, dokonano przeglądu obecnie dostępnej literatury, a własne badania wstępne pozwoliły na zaproponowanie dalszego kierunku badań.
EN
For many years it was believed that ammonia oxidation process is carried out only by ammonia oxidizing bacteria (AOB). Recent discoveries have shed new light on this process – it was shown that it is also performed by ammonia-oxidizing archaea encoding amoA gene (amoA-encoding archaea, AEA). The role of this group of microorganisms in wastewater treatment plants is still not fully understood. There are many doubts concerning archaeal physiology and their contribution to the ammonia oxidation process. To explore knowledge on this topic, a review of currently available literature was done. Moreover, author’s preliminary research allowed for proposal of further investigations’ direction.
EN
Alkali feldspar crystals have been recognized in the troilite-graphite nodules of the Morasko IAB iron meteorite. Their chemical, microtextural and structural properties were studied using electron microprobe analysis (EMPA), laser ablation inductively coupled plasma mass spectrometry (LA-ICP-MS), transmission electron microscopy (TEM) and Raman spectroscopy. The feldspars occur as perthitic or antiperthitic intergrowths, whereas the albite lamellae are perfectly twinned. The structural properties reveal intergrown phases with fairly disordered patterns. The electron microprobe analyses demonstrate that the intergrown phases are mainly rich in sodium or potassium, resulting in compositions that are close to those of albite or orthoclase. The compositions, calculated on the basis of a segmented perthite-antiperthite image, showed that the Or-to-Ab proportions in the homogenized crystals were almost 0.3:0.7, thus indicating that the anorthoclase crystallized under high-temperature conditions. Two hypotheses of crystal formation could account for these characteristics: crystallization from a melt or from a metasomatic solution. Relics with evidence of metasomatic replacement of former minerals were not found. Accordingly, this work focuses on arguments that support the other hypothesis. Large ion lithophile elements (LILEs, e.g., Ba, Sr, Rb, LREE, Pb, and Ga) were used to track the origin of the crystals. Their concentrations indicate crystallization from a parent melt strongly depleted in LILEs. Alkali feldspar is commonly a product of a highly differentiated melt. However, highly differentiated melts are typically enriched in LILEs, which here is not the case. The melt that crystallized the feldspar cannot be related to impact-induced partial melting of the chondritic material alone. The derived melt probably was contaminated by silica-rich target material during interaction between the IAB projectile and the target material and was accompanied by metal and sulphide melts that were both immiscible with a silicate melt.
EN
Purpose: The aim of the study was to develop and verify a model of rally driver with a safety system HANS (head supporting device), which will enable biomechanical analysis of injuries in rally accident. Methods: Simulations were carried out in Madymo® software, the results of which were verified based on sled test performed in the Automotive Industry Institute (PIMOT) in Warsaw. The model being verified allowed us to perform a multivariate simulation of rally accident in terms of assessing effectiveness of protection and usefulness of HANS system. Results: Acceleration waveforms of the head and chest were obtained from numerical experiment and also forces and moments occurring in the upper cervical spine. The results obtained allowed driver injuries to be analyzed based on injury criteria of the head and neck: HIC15, NTE, NTF, NCE and NCF. Conclusions: The analysis enabled assessment of the driver safety while using 4 and 5 point harness with HANS system. In further studies the model developed was used to identify factors affecting the safety of a rally driver.
PL
W pracy zbadano wpływ warunków oczyszczania ścieków osadem czynnym na bioróżnorodność mikroorganizmów odpowiedzialnych za usuwanie azotu i fosforu. Badania prowadzono w pełnoskalowych oczyszczalniach ścieków z podwyższonym usuwaniem biogenów, różniących się konfiguracją reaktorów, głównymi parametrami chemicznymi i technologicznymi. Strukturę populacji bakterii określano metodami biologii molekularnej - qFISH (quantitative Fluorescence In Situ Hybridization) raz PCR (Polymerase Chain Reaction). W celu oceny zależności pomiędzy składem chemicznym ścieków i parametrami technologicznymi a zawartością mikroorganizmów w osadzie czynnym zastosowano badania korelacji rho Spearmana. Różnice pomiędzy poszczególnymi oczyszczalniami weryfikowano z użyciem statystyk opisowych. Najliczniej występującym typem bakterii w osadzie czynnym badanych oczyszczalni ścieków były Proteobacteria, pośród których największy udział miała klasa Betaproteobacteria. Wysoką liczebność osiągały również mikroorganizmy z typów Acnobacteria i Chloroflexi. Ważną grupę w osadzie czynnym stanowiły mikroorganizmy nitkowate, glównie typ Chloroflexi, Haliscomenobacter hydrossis i Microchrix spp. Najliczniejszą grupą bakterii pośród mikroorganizmów akumulujących fosfor (PAO) w badanych oczyszczalniach był rodzaj Tetrasphaera. Rozwojowi PAO z rodzaju Accumulibacter sprzyjała obecność komory predenitryfikacji oraz fermentera. Niska zawartość PAO z rodzaju Halomonas może wskazywać na niewielkie znaczenie tych bakterii w procesie biologicznego usuwania fosforu w badanych układach. Liczebność mikroorganizmów akumulujących glikogen (Competibacter phosphatis oraz powiązanych z Defluviicoccus vanus) utrzymywała się na ogół na niskim poziomie. Istotną rolę w procesie nitryfikacji pełniły nitryfikatory I fazy Nitrosomonas spp. oraz II fazy Nitrospira spp. Pośród denitryfikatorów najwyższy procentowy udział w osadzie miały Thauera spp., Accumulibacter phosphatis klad IA, Azoarcus sp p. oraz część Competibacter phosphatis. Niska liczebność bakterii z rodzajów Nitrosospira i Nitrobacter oraz Curvibacter i Zoogloea wskazuje na ich niewielkie znaczenie odpowiednio w procesach nitryfikacji oraz denitryfikacji w komunalnych oczyszczalniach ścieków. Zmienną sezonową liczebności stwierdzono tylko u niektórych grup bakterii (test U Manna-Whitneya). Wykazano, że struktura populacji bakterii odpowiedzialnych za usuwanie biogenów w osadzie nie zależy wyłącznie od ogólnych wskaźników zanieczyszczeń organicznych w ściekach takich jak BZT5 i ChZT. Obecność w ściekach określonych frakcji organicznych i nieorganicznych jest jednym z decydujących czynników, kształtujących strukturę populacji bakterii w osadzie czynnym. Udowodniono występowanie istotnych różnic w bioróżnorodności mikroorganizmów pomiędzy oczyszczalniami ze znacznym udziałem ścieków przemysłowych a resztą badanych układów. Z porównania rezultatów uzyskanych w niniejszej pracy z danymi wcześniej opublikowanymi wynika, że osi populacji bakterii w osadzie czynnym układów pełnoskalowych nie należy wnioskować na podstawie wyników eksperymentów prowadzonych w warunkach laboratoryjnych.
EN
The influence of environmental and operating conditions on the biodiversity of microorganisms involved in nitrogen and phosphorus removal was studied. The research was carried out in full-scale municipal wastewater treatment plants (WWTPs) with enhanced nutrients removal that differed in configurations of reactors and main chemical and operating parameters. Methods of molecular biology (Fluorescence In Situ Hybridization - FISH, Polymerase Chain Reaction - PCR) were applied to investigate the microbial community structure. Statistical analysis, using Spearman’s correlation coefficient, was performed to find relationships between quantifled bacteria in activated sludge and chemical and operating conditions. Differences among the WWTPs were verified by descriptive statistics. Proteobacteria was the dominant bacterial phylum with the highest percentage of Betaproteobacteria class. Actinobacteria and Chloroflexi were the other highly abundant phyla. Filamentous bacteria, mainly Chloroflexi, Hal iscomenobacter hydrossis and Microthrix spp., constituted an important microbial group in activated sludge. Tetrasphaera genus were the most abundant bacteria among polyphoshate accumulating organisms (PAOs) in the investigated WWTPs. The presence of a predenitrification tank and a fermenter stimulated the growth of Accumulibacter-PAOs. Low abundance of Halomonas-PAOs implies a minor role of these bacteria in biological phosphorus removal in the investigated WWTPs. Glycogen accumulating organisms (Competibacter phosphatis and Defluviicoccus vanus related GAOs) constituted a relatively low fraction of all detected bacteria. Genera Nitrosomonas and Nitrospira were the key ammonia- and nitrite oxidizing bacteria, respectively. Most detected denitriflers bebonged to Thauera spp., clade IA of Accumulibacter phosphatis, Azoarcus spp. and to some Competibacter phosphatis. Based on the bw abundance of genera Nitrosospira, Nitrobacter and Curvibacter as well as Zoogloea we can infer that these bacteria are not important to nitrification and denitrification processes in municipal wastewater treatment plants, respectively. Seasonal variations in abundance were only confirmed for few bacterial groups, using the Mann-Whitney U test. It was shown that community structure of bacteria involved in nutrients removal does not depend solely on indicators of lumped organic matter in wastewater as BOD, or COD. The presence of diferent fractions of organic and inorganic matter is a more decisive factor in determining the relative proportions of the bacterial groups in activated sludge. Significant differences were presented in biodiversity of microorganisms between WWTPs with substantial contribution of industrial wastewater and the other plants. Comparison of the results from this study with the earlier published data implies that the knowledge on activated sludge community structure, obtained from lab-scale experiments, cannot be extended implicitly to full-scale WWTPs.
PL
W pracy przedstawiono numeryczne symulacje dwóch przypadków uderzenia bocznego i zachowanie ATD w obu tych przypadkach. Jeden przypadek odpowiada procedurze homologacji urządzeń przytrzymujących zdefiniowane według nowo wprowadzonego Regulaminu 129 EKG/ONZ. Drugi przypadek odpowiada uderzeniu od strony przeciwnej do strony mocowania fotelika. Uzyskane wyniki pokazują, że test homologacyjny zdefiniowany w regulacji nie musi odpowiadać najbardziej niekorzystnym warunkom zderzenia. Wskazano też, że ewentualna poprawa wyniku testu dla danego urządzenia przytrzymującego jest relatywnie prosta, podczas gdy poprawa bezpieczeństwa przy uderzeniu od strony przeciwnej wymaga znacznie większych nakładów związanych ze świadomym zaprojektowaniem stref o określonej sztywności.
EN
The paper presents numerical simulations of two cases of side impact and behavior of ATD in both cases. One case corresponds to the procedure of approval of restraining devices defined in the newly introduced UN / ECE Regulation 129. The second case corresponds to the impact from the side opposite the seat mounting. The results show that the side impact test defined in the new Regulation, does not necessarily correspond to the most unfavorable conditions of the collision. It was also indicated that the possible improvement of the restraint device with respect to test results is relatively simple. On the other hand, improving safety when hitting from the opposite side is far more difficult, since it is associated with the design of specific stiffness zones.
PL
W pracy przedstawiono numeryczne symulacje trzech przypadków uderzenia bocznego oraz zbadano zachowanie się manekina, a w szczególności obciążeń dynamicznych działających na jego głowę. Przeprowadzone symulacje numeryczne odpowiadają procedurze homologacji urządzeń przytrzymujących zdefiniowane według nowo wprowadzonego Regulaminu 129 EKG/ONZ. Przetestowano trzy rodzaje materiałów dla zagłówka o odmiennych parametrach sztywnościowych. Na drodze analiz komputerowych wykazano, że ewentualna modyfikacja cech materiałowych elementu wchodzącego bezpośrednio w kontakt z głową dziecka, może zminimalizować skutki zderzenia bocznego.
EN
In the paper numerical simulations of three cases of side impact are presented. Dummy behavior was also investigated with the particular attention pointed on the dynamic loads acting on its head. Analyses correspond to the procedure of approval of restraining devices defined in the newly introduced UN / ECE Regulation 129. Three materials with different stiffness properties were adopted for the headrest were tested and compared. Thanks to the computational methods it was shown that the possible modification of material properties of the energy-consuming element directly in contact with the head of child can minimize the effects of side impact.
EN
Bulking and foaming of activated sludge are related to excessive proliferation of a specific group of activated sludge biocenosis – filamentous bacteria. The research was carried out to compare filamentous bacteria populations in foam and activated sludge in a full-scale municipal wastewater treatment plant located near Warsaw (Poland). Fluorescent in situ hybridization (FISH) – a quantitative, culture-independent, molecular method was applied to evaluate the structure of filamentous populations. Activated sludge and foam were examined for the abundance of eleven groups of these microorganisms, which occur in wastewater treatment plants in Europe. Filamentous bacteria constituted 18% and 24% of all bacteria detected in sludge and foam, respectively. The structures of filamentous bacteria populations in sludge and foam were different, although the same bacteria were found in both types of samples. The most abundant filaments belonged to phylum Chloroflexi (targeted by the CFXmix probe) and genus Microthrix (targeted by the MPAmix probe) in sludge and foam, respectively. The third significantly abundant bacteria was Haliscomenobacter hydrossis (targeted by HHY654).
PL
Przedstawiono wstępne wyniki badań mineralogicznych utworów w rejonie rezerwatu przyrody Meteoryt Morasko znajdującego się w północnej części Poznania. Ponad 5000 lat temu spadł tu meteoryt, a ślad tego zdarzenia zaznacza się w morfologii w postaci kilku zagłębień oraz otaczających je wałów. Rejon rezerwatu jest zbudowany z glin polodowcowych i podścielających je iłów formacji poznańskiej. Prace wykonano w celu rozpoznania składu mineralnego utworów, ustalenia potencjalnych mineralogicznych skutków uderzenia meteorytu oraz określenia, jak wpłynęło ono na miękkie, młode osady. Metodami mikroskopowymi i rentgenowskimi oznaczono podstawowe składniki glin i iłów, zbadano frakcje ziarnowe glin oraz wyróżniono ich składniki pierwotne i wtórne. Do składników pierwotnych należą: kwarc, skalenie, pirokseny, minerały ilaste (illit, kaolinit), a także otoczaki skał magmowych. Procesy wietrzenia doprowadziły do powstania składników wtórnych: współczesnych gleb (humus, fragmenty korzeni) oraz glinokrzemianów z grupy wermikulitu. Materiał wtórny stanowią także klasty ilastych skał starszego podłoża, zawierających składniki typowe dla formacji poznańskiej (illit, kaolinit, smektyt i minerał mieszanopakietowy smektyt/ illit, bardzo drobnoziarnisty kwarc oraz prawdopodobnie skalenie). Na podstawie wyników dotychczasowych obserwacji i badań stwierdzono, że obecność klastów ilastych w glinach może być związana z upadkiem meteorytu.
EN
The present paper shows preliminary results of mineralogical studies of sediments in the Morasko Meteorite Nature Reserve located in the northern part of Poznań. The meteorite fell there over 5000 years ago, that left signs in the present morphology of the region in form of several craters and elevations that surround them. These forms are underlain by glacial tills and clay – silt sediments, known as the Poznań Formation. The aim of the research was to identify of the mineralogical composition of sediments, determine potential mineralogical effects of the meteorite fall, verify the impact of the meteorite fall on soft young sediments. The studies were conducted with the use of microscopic and X-ray diffraction equipment. Primary and secondary components were identified in grain fractions. Quartz, feldspar, pyroxene, clay minerals (illite, kaolinite), and pebbles of igneous rocks are the primary components of the sediment. Weathering processes resulted in the development of modern soil profiles (humus, root fragments) and aluminum silicates of vermiculite-type minerals. The secondary components are clay clasts of older rocks in younger ones, which contain components typical of the Poznań Formation (illite, kaolinite, smectite or mixed-layered smectite/ illite, very fine-grained quartz and likely feldspars). The presence of clay intercalations in tills can be associated with the meteorite fall.
EN
The paper comprises the most important observations concerning the appropriate use of child car seats, with special attention being given to seat belt straps, which are among the critical elements of the child restraint system. The appropriate positioning and pre-tensioning of the child restraining straps and the most frequent faults in using the belts have been highlighted. Results of strength tests of belt straps of 25.4×1.56 mm and 38.6×1.23 mm cross-section (narrow belts and wide belts, respectively) have been presented. The time histories and distribution of forces in the shoulder and lap belts restraining a child with a mass of 15 kg were examined. Two types of child safety seats, referred to as “safety seat 1” and “safety seat 2”, were used. A car crash was simulated by braking a measuring trolley from a velocity of 50–52 km with a deceleration of up to 28 g. The distribution of forces in the shoulder and hip belts of the harness restraining a test dummy was analysed. The force distribution was found to depend on the seat construction. The test results and graphs presented indicate a possibility of evaluating the effectiveness of child safety seats in the car collision phase.
PL
W artykule przedstawiono najważniejsze spostrzeżenia dotyczące właściwej eksploatacji fotelików bezpieczeństwa dla dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem taśm stanowiących ważny element systemu mocowania dziecka. Zwrócono uwagę na prawidłowe położenie i wstępny naciąg taśm mocujących dziecko oraz najczęściej występujące nieprawidłowości eksploatacyjne. Przedstawiono wyniki badań wytrzymałościowych taśm o przekroju: 25,4 x 1,56 mm (pasy wąskie) i 38,6 x 1,23 mm (pasy szerokie). Badano przebiegi i rozkład sił w pasach barkowych i biodrowych przytrzymujących manekin dziecka o masie 15kg. Użyto dwóch rodzajów fotelików bezpieczeństwa, zwanych dalej Fotelik 1 i Fotelik 2. Symulację zderzenia samochodu uzyskano w wyniku hamowania wózka pomiarowego z prędkości 50-52 km/h osiągającego opóźnienie 28g. Przeprowadzono analizę rozkładu sił w pasie barkowym i biodrowym manekina. Stwierdzono, że rozkład tych sił zależy od rozwiązania konstrukcyjnego fotelika. Przedstawione wyniki badań i wykresy wskazują na możliwość oceny efektywności fotelików w fazie zderzenia samochodu.
11
Content available remote A child seat numerical model validation in the static and dynamic work conditions
EN
Over last decade, road safety attracts increased attention of EU authorities. EU makers believe that new regulations forcing producers to fulfill extremely difficult safety requirement will help to diminish annual road fatalities. One of the latest of such ideas is standardization of side impact resistance of child seats. Since engineers cannot do anything else but to follow the regulations, number of projects aimed toward improvement of child seats side impact resistance has started. The problem is not easy and thus high-end engineering tools have to be used in the design process. One of such tools – a necessity, if one wants to truly understand structure behavior under dynamic working conditions – is numerical analysis of structures. The very basis of effective usage of this technique is reliable model of an analysis subject. This paper presents detailed information on numerical FE model of child seat and its validation based on test results. Effect of modeling techniques and dynamic material behavior on the obtained results is also discussed. Difficulties that arose during real life test are pointed and its influence on FE modeling is showed up.
EN
Fluorescence in situ hybridization was applied to investigate the community structure of polyphosphate accumulating organisms (PAOs) in activated sludge of four full-scale wastewater treatment plants (WWTPs) with different configurations of bioreactors and wastewater composition. PAOs constituted 18-36% of the entire bacterial biovolume and they were more abundant in autumn than in spring. More than half of the probe-defined PAOs community were Tetrasphaera, which were particularly abundant in WWTPs with significant contribution of industrial wastewater or sewage from septic tanker trucks. Accumulibacter-PAOs accounted for up to 12% of all bacteria and were more abundant in the WWTP receiving typical domestic wastewater. Halomonas-PAOs did not generally exceed 1% of total biovolume and constituted a minor fraction of the PAOs community in all the tested WWTPs. Significant contribution of industrial wastewater and sewage from septic tanker trucks were the decisive factors in determining the PAOs community structure.
PL
Zbadano strukturę populacji bakterii akumulujących fosfor (PAO) w osadzie czynnym czterech oczyszczalni różniących się układem technicznym i składem dopływających ścieków. Badania prowadzono metodą fluorescencyjnej hybrydyzacji in-situ. Ogólna liczebność PAO w osadzie czynnym była wyższa na jesieni niż na wiosnę i zawierała się w granicach 18-36% ogółu bakterii. Ponad połowa PAO w badanych układach należała do rodzaju Tetrasphaera, które były szczególnie liczne w osadzie czynnym układów z dużym udziałem ścieków dowożonych transportem asenizacyjnym oraz pochodzących z przemysłu spożywczego. Zawartość Accumulibacter nie przekraczała 12%, osiągając najwyższe wartości w oczyszczalni, do której doprowadzano typowe ścieki bytowe. Liczebność Halomonas nie przekraczała na ogół 1% i bakterie te stanowiły mniejszość w populacji PAO we wszystkich badanych układach. Istotnym czynnikiem, wpływającym na strukturę PAO, był rodzaj dopływających ścieków, a w szczególności udział ścieków przemysłowych i dowożonych transportem asenizacyjnym.
EN
The aim of this study is to verify the existing knowledge of safety of children carried in vehicles and improve child safety seats. Simulations were performed with numerical child dummies (Humanetics Q1, Q3) fastened with seatbelts under conditions corresponding to the actual collision of vehicles.
PL
Celem przeprowadzonych badań jest weryfikacja istniejącej wiedzy na temat bezpieczeństwa dzieci przewożonych w pojazdach samochodowych, jak i wskazanie zakresu możliwości udoskonalenia urządzeń przytrzymujących. W ramach przepro¬wadzonych prac są wykonywane symulacje manekina dziecka (Humanetics Q1,Q3) przypiętego pasami do fotelika poddanego działaniu obciążeń dynamicznych odpo¬wiadających zderzeniu pojazdów.
PL
Bakterie nitkowate w osadzie czynnym tworzą szkielet kłaczków i rozkładają polimery zawarte w ściekach. Przy ich nadmiernym wzroście zmienia się struktura kłaczków i pojawiają się problemy eksploatacyjne - pienienie i pęcznienie osadu. Skuteczne zwalczanie tych zjawisk jest łatwiejsze, gdy uda się zidentyfikować organizmy za nie odpowiedzialne. Klasyczna analiza mikroskopowa pozwala określić jedynie morfotyp bakterii nitkowatych. Metoda ta jest niedoskonała, gdyż dany morfotyp może obejmować kilka typów filogenetycznych o różnych właściwościach ekofizjologicznych, co utrudnia zwalczanie bakterii odpowiedzialnych za pęcznienie osadu. W celu właściwej identyfikacji należy wykorzystać techniki biologii molekularnej, jak np. metodę fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH).
EN
Filamentous bacteria form the backbone of flocs in activated sludge and decompose polymers in wastewater. Their excessive growth results in changes in the structure of the flocs and operational problems - bulking and foaming. The effective control of these phenomena requires a reliable identification of microorganisms causing these problems. Conventional microscopic analysis of activated sludge leads only to a morphotype classification. This method is not perfect because a morphotype may include several phylogenetic ecotypes with different ecophysiological properties. Therefore, the control of bacteria growth responsible for sludge bulking is difficult. Molecular biology techniques, e.g. the method of fluorescence in-situ hybridisation (FISH), should be used for reliable identification.
PL
Statystyki wypadków samochodowych potwierdzają złożony wpływ wielu czynników na poziom obrażeń pasażerów. Na podstawie przeglądu specjalistycznego piśmiennictwa dokonano wielowątkowej analizy problemów bezpieczeństwa dzieci przewożonych samochodami osobowymi w przypadku zderzenia bocznego. Podstawą analizy były wyniki prac teoretycznych wykorzystujących statystyki archiwizowane w bazach wypadków drogowych, dotyczące zderzeń bocznych. Omówiono anatomiczne skale obrażeń (AIS, MAIS, ISS) stosowane przy szacowaniu poziomu obrażeń i związanego z tym ryzyka zagrożenia życia. Dokonano przeglądu współczesnych systemów podparcia dzieci w samochodach osobowych. Wyjaśniono znaczenie parametrów zderzenia bocznego (kierunku siły zderzenia, kąta zderzenia, strefa uderzenia oraz stopnia odkształcenia karoserii) zgodnie ze standardem SAE J224/1. Przedyskutowano wpływ miejsca usadowienia dziecka, jego wieku oraz użytego systemu podparcia na stopień ryzyka obrażeń. Omówiono wpływ wymienionych parametrów zderzenia bocznego na stopień zagrożenia dzieci.
EN
Car accidents statistics demonstrate the complex impact of various factors on the level of injury to passengers. On the basis of a review of the specialized literature the multithreaded analysis of security problems of children transported in cars in the event of car-to-car side impact was done. The foundation for the analysis were the results of theoretical work obtained using statistics archived in databases of road accidents. Anatomical scales of injury severity (AIS, MAIS, ISS) used in estimating the level of injury and the related risk of life were discussed. A review of contemporary child restraint systems was performed. The importance of side-impact parameters (a direction of force, an impact angle, an extend of deformation, a horizontal impact location) in accordance with the SAE standard J224/1 was explained. The influence of such personal parameters as child seating position, an age of a child and a child restraint system as well as the impact of the listed side impact parameters on the level of risk injury were discussed.
PL
W pracy przedstawiono najistotniejsze zmiany procedury homologacji urządzeń przytrzymujących zdefiniowane według nowo wprowadzonego Regulaminu UN/ECE 129. Na podstawie przeglądu specjalistycznego piśmiennictwa oraz wymogów homologacyjnych dokonano wielowątkowej analizy problemów bezpieczeństwa dzieci przewożonych samochodami osobowymi w przypadku zderzenia bocznego oraz przedstawiono propozycję zmian konstrukcyjnych fotelika bezpieczeństwa w aspekcie zmniejszenia obciążeń dynamicznych działających na ciało dziecka podczas wypadku drogowego. Przedstawiono wyniki symulacji numerycznych dla zderzenia bocznego nowej koncepcji urządzenia przytrzymującego. Wyniki jednoznacznie wskazują że stopień ochrony, w czasie zderzenia bocznego, jaki może zapewnić fotelik bezpieczeństwa dziecku przewożonemu w samochodzie osobowym zależy od bardzo wielu czynników. Omawiane zagadnienie jest skomplikowane i wymaga wielu dalszych prac badawczych.
EN
The paper presents the most significant changes in the procedures approval of restraining devices defined by the UN ECE R129. On the basis of a literature review the multithreaded analysis of security problems of children transported in cars in the event of car-to-car side impact was performed. Moreover, structural modifications of safety seat for reducing dynamic loads acting on the body of a child in an accident were proposed. Finally, the results of numerical simulations of the new concept of a side impact restraint were presented. The results clearly indicate that the degree of protection of a child during side impact, which the safety seat can provide depends on many factors. It should be stressed out also that such problem is very complicated and requires additional number of tests.
PL
Rynek motoryzacyjny oferuje wiele rozwiązań wspomagających pracę kierowcy. Wśród dostępnych rozwiązań można odnaleźć dodatkowe oprzyrządowanie mocowane na kierownicę. Występuje ono w różnej formie, od prostych gałek po skomplikowane uchwyty profilowane pod indywidualne cechy geometryczne dłoni kierowcy. Mają one dwojakie zastosowanie. Po pierwsze bardzo często korzystają z nich osoby, które w trakcie poruszania się pojazdami są zmuszone do bardzo częstej zmiany kierunku jazdy, której również często towarzyszy częsta zmiana przełożeń skrzyni biegów. W takim przypadku uchwyt zapewnia kierowcy możliwość stałego kontaktu rąk z kierownicą i drążkiem zmiany biegów, a zatem realizacja procesu kierowania jest bardziej komfortowa i wydajna. Drugi przypadek jest związany z niepełnosprawnością jednej z kończyn górnych kierowcy. W świetle przepisów ruchu drogowego oraz zasad bezpieczeństwa kierowca musi stale kontrolować kierunek ruchu pojazdu. Oznacza to, że nie może tracić kontaktu z kierownicą. Dodatkowe oprzyrządowanie pozwala na spełnienie tego warunku, a tym samym umożliwia takiej osobie samodzielne przemieszczanie się. W artykule przedstawiono wyniki analiz numerycznych, którym celem było sprawdzenie w jaki sposób montaż dodatkowego oprzyrządowania na kierownicy wpływa na zachowanie kierowcy i jego bezpieczeństwo w trakcie zderzenia czołowego.
EN
The automotive market offers a variety of driver assistance solutions. Among the available solutions additional sets mounted on the steering wheel can be found. Those sets can be in various forms, from simple knobs to complex handles shaped for individual geometrics features of driver’s hand. They are used in two ways. Firstly, they are very often used by people, who, during driving, are forced to change the driving direction including changing gear shifting. In such case, the handle gives driver an opportunity to keep constant contact with steering wheel and gear lever and therefore the driving process is much more comfortable and efficient. The second case is related to the disability of one of the upper limbs of the driver. The traffic regulations and safety rules point out that driver must control constantly a direction of movement of the vehicle. This means, that driver cannot lose contact with the steering wheel. Additional sets allow for the fulfillment of this condition and thus allows disabled people to simply drive a car. The article presents the results of numerical analyses, which aim were to verify how the additional equipment on the steering wheel affects the behavior of the driver and his safety during a frontal crash.
PL
W pracy przedstawiono wyniki serii badań eksperymentalnych, przeprowadzonych w PIMOT, służących analizie i ocenie zachowania fotelików samochodowych grupy I (9-18 kg) wraz z manekinem serii P3. Wykonano 9 testów, dla bardzo zbliżonego profilu opóźnienia, z wartością maksymalną na poziomie 20g i czasem trwania impulsu 7-10ms. We wszystkich przypadkach foteliki mocowane były za pomocą systemu ISOFIX, w części wykorzystano dodatkowo górny pasek mocujący („top tether”). W 8 testach fotelik był mocowany w wycinku karoserii samochodu Honda Accord (w tym w trzech z dodatkowym mocowaniem fotelika za pomocą paska top tether). W dziewiątym teście (referencyjnym) fotelik był zamocowany bezpośrednio na siedzisku laboratoryjnym z wykorzystaniem sytemu ISOFIX oraz górnego paska „top tether” z podstawą dodatkowo blokowaną przed obrotem za pomocą specjalnego pasa. Wyniki uzyskane z przeprowadzonych badań wskazują na dość znaczny rozrzut mierzonych przyspieszeń głowy i klatki piersiowej, jak również istotne różnice w kinematyce manekina reprezentującego ciało dziecka w wieku ok. 3 lat, w zależności od badanych modeli fotelików oraz sposobu ich mocowania.
EN
The paper presents the results of a series of experimental studies conducted in PIMOT, for the analysis and evaluation of the behavior of a group I (9-18 kg) of CRS–Child Restraint Systems (child seats) with P3–series dummy. Nine tests were performed for the very similar deceleration profile, with a maximum value at the level of 20g and a pulse duration of 7–10ms. In all cases, the seats were fitted using the ISOFIX system and in some cases also a top tether strap was used. In eight tests, the seat was attached to a segment of the Honda Accord car body. In the ninth test (referential) the child seat was directly mounted on the test bench using the ISOFIX system, the top tether strap and additionally a special belt to prevent rotation of the seat base. The results of the study indicate a rather significant scatter of the measured accelerations of the head and chest, as well as significant differences in the kinematics of the dummy representing the body of a child aged about three years, depending on the seat models tested and how they were fitted.
PL
W artykule omówione są potencjalne możliwości rozwiązań konstrukcyjnych niektórych zagadnień związanych z budową pojazdów terenowych specjalnych o masie całkowitej od 3,5 do 8,5 tony. Stosunkowo szeroko opisane są zagadnienia dotyczące właściwości samochodów terenowych specjalnych „ciężkich” tj. o masie ponad 10 t, dwu i wieloosiowych. Natomiast w przypadku tego typu pojazdów, ale o mniejszej masie (3,5 – 8,5 t) temat jest mało rozpoznany. Wiadomo, jakimi ogólnymi właściwościami powinny charakteryzować się tego typu pojazdy w stosunku do pojazdów powszechnego użytku. Należy podkreślić, że nie ma jednej, idealnej recepty na zbudowanie pojazdu o specjalnych właściwościach trakcyjnych. Jednocześnie oprócz właściwości trakcyjnych takiego pojazdu, należy mieć na uwadze jego funkcjonalność, a więc jego przeznaczenie. Artykuł omawia koncepcje nowatorskiego pojazdu wielofunkcyjnego (do zastosowań wojskowych i cywilnych) o dopuszczalnej masie całkowitej od 3,5 t do 8 t (w zależności od wersji wyposażenia), przystosowanego do eksploatacji w skrajnie ciężkich warunkach terenowych (strefy działań wojennych: pustynne, górskie, błotniste, śnieżne i lodowe, poligony wojskowe, miejsca katastrof kolejowych i lotniczych, miejsca klęsk żywiołowych, miejsca awarii sieci : energetycznych, teleinformatycznych, ropociągów i gazociągów, eksploracja miejsc niedostępnych dla innych pojazdów terenowych).W szczególności omówiono różne rozwiązania układu napędowego i wpływ każdego z tych nich na własności pojazdu.
EN
The article describes the potential design possibilities of certain aspects concerning the construction of “light” special off-road vehicles. Various aspects concerning “heavy” (over 10 tons) two or multi axis vehicles are extensively described. In the case of lighter (3,5-8 tons) vehicles the subject is a lot less examined. It is well known what are the general properties and characteristics of such type of vehicles in comparison to everyday use vehicles. It should be emphasized, that there is no ideal formula for building vehicles with extreme traction possibilities. At the same time, apart from traction properties, the functionality and application aspects should also be taken into consideration. The article describes the concept of an innovative multipurpose vehicle (for military and civil use) with the GVW between 3,5 and 8 tons (depending on the version and equipment), suitable for exploitation in extreme terrain conditions (inside war zones, on deserts, mountains, military training grounds, railway disaster sites, aviation accidents, in mud, snow, in places where telecommunication networks failed, oil and gas pipelines failed, for exploitation of places inaccessible to other off-road vehicles).
EN
Factors limiting polyhydroxyalkanoates (PHA) recovery from activated sludge were examined. The biosynthesis of the polymer was carried out for 3 months in 7-day cycles in a laboratory reactor inoculated with activated sludge from municipal wastewater treatment plant. The reactor was continuously aerated and PHA synthesis was stimulated by nitrogen limitation in the medium. PHA recovery at the end of each cycle was performed by biomass centrifugation, extraction of the biopolymer with chloroform and its precipitation with n-hexane. Excess organic carbon in the medium was utilized by microorganisms to accumulate PHA during sludge regeneration phase. Parameters of the biosynthesis were conducive to production of other biopolymers, which lowered efficacy of PHA recovery from biomass, despite presence of PHA granules in the bacterial cells in the amount of 10–19% (dry weight). The PHA recovery by extraction with chloroform and subsequent precipitation of biopolymer with n-hexane was inefficient. High carbon to nitrogen ratio in the medium stimulated growth of filamentous and slime-forming microorganisms. It resulted in the increased viscosity and density of the culture, difficulties during biomass separation and limited chloroform penetration into bacterial cells. However, the method of PHA biosynthesis and recovery proved efficient for the pure culture of Cupriavidus necator NCIMB 10442 (49% PHA per dry weight of cells).
PL
Badano czynniki decydujące o skuteczności procesu pozyskiwania polihydroksykwasów (PHA) z osadu czynnego. Biosyntezę polimeru prowadzono przez 3 miesiące w cyklach trwających 7 dni w reaktorze laboratoryjnym zaszczepionym osadem czynnym z miejskiej oczyszczalni ścieków. Hodowlę napowietrzano w sposób ciągły, a syntezę PHA stymulowano poprzez ograniczanie zawartości azotu w podłożu. Pod koniec każdego cyklu przeprowadzano odzyskiwanie biopolimeru przez odwirowanie biomasy, ekstrakcję PHA chloroformem i jego wytrącenie w n-heksanie. Stwierdzono, że zastosowany nadmiar węgla organicznego w podłożu był wykorzystywany przez mikroorganizmy do kumulacji PHA w fazie regeneracji osadu. Warunki biosyntezy sprzyjały powstawaniu także innych biopolimerów, co obniżyło skuteczność odzyskiwania PHA z biomasy, pomimo obecności granulek PHA w komórkach bakterii w ilości 10÷19%. Sposób pozyskania polimeru metodą ekstrakcji chloroformem z późniejszym wytrącaniem w n-heksanie okazał się nieskuteczny. Wysoki stosunek węgla do azotu w podłożu stymulował rozwój mikroorganizmów nitkowatych i wytwarzających śluz. Spowodowało to zwiększenie lepkości i gęstości hodowli, trudności podczas sedymentacji biomasy i utrudnioną penetrację rozpuszczalnika w głąb komórek. Zastosowana metoda biosyntezy i odzysku PHA okazała się natomiast w pełni skuteczna w przypadku czystej hodowli szczepu Cupriavidus necator NCIMB 10442 – uzyskano 49% stopień odzyskania biopolimeru w przeliczeniu na zawartość suchej masy komórek.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.