Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Odnawialne źródła energii jako czynnik wpływający na poprawę efektywności energetycznej

Sowa S.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 105

187--195

PL

W artykule przedstawiono analizę wpływu energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł na poprawę efektywności energetycznej obiektów użyteczności publicznej oraz gospodarstw domowych. Przedstawiono obecny stan technologii wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł oraz ich udział w ogólnokrajowym systemie energetycznym. Przeprowadzona analiza dotyczy zarówno mikroinstalacji, jak i dużych systemów wytwarzających energię elektryczną. Rosnąca świadomość społeczeństwa w zakresie korzystnego oddziaływania systemów energetyki odnawialnej na środowisko oraz wsparcie w postaci różnych programów dotujących wykonanie nowych instalacji, sprawiają, że wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł staje się coraz bardziej popularne i powszechne. Pomimo jeszcze niewielkiego przekonania, co do opłacalności zastosowania systemów energetyki odnawialnej, to instalacje OZE są pozytywnie postrzegane i uznawane jako nowy trend w budownictwie zarówno jedno-, jak i wielorodzinnym. Rosnący udział energetyki odnawialnej w krajowym systemie energetycznym wpływa na zmniejszone zapotrzebowanie w energię wytworzoną z konwencjonalnych źródeł. W oczywisty sposób przekłada się to na zmniejszone zużycie energii pierwotnej, na przykład paliw kopalnych. W konsekwencji przekłada się to na ograniczenie eksploatacji zasobów tych surowców, a więc przyczynia się do ochrony środowiska przyrodniczego. Działania zmierzające do poprawy efektywności energetycznej i zmniejszenia zużycia energii finalnej są podejmowane przez wiele krajów na świecie oraz Unię Europejską. W 2012 roku Parlament Europejski i Rada Europy opublikowały Dyrektywę 2012/27/UE, która nakłada na kraje członkowskie obowiązek podejmowania działań mających na celu zmniejszenie zużycia energii końcowej o 1,5% w skali roku. W artykule przedstawiono stan wytwarzania w Polsce energii z OZE na przestrzeni ostatnich 13 lat. Wspomniano także o sposobach wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych do poprawy efektywności energetycznej obiektów.

EN

The paper presents an analysis of the influence of the energy generated from renewable sources on an improvement in the energy efficiency of public utility building and households. It also presents the current state of the technologies for the production of electricity from renewable sources, as well as their share in the national power supply system. The conducted analysis concerns both micro, as well as large systems generating electricity. Systems generating power from renewable sources are gaining in popularity. With an increasing awareness in the society of the beneficial influence that renewable power generating systems have on the environment, as well as the support in form of various programs offering subsidies for the construction of new systems, power generation from renewable sources is becoming increasingly popular and common. Although the renewable energy systems are still not widely considered to be a profitable solution, systems using renewable sources of energy are positively perceived and treated as a new trend in the construction of multi or single-family residential buildings. The increasing share of the renewable energy in the national power supply system significantly reduces the demand for energy produced from conventional sources. This obviously translates into a reduced consumption of primary energy, for example, fossil fuels, and, in turn, leads to the reduced exploitation of natural resources, thus contributing to the protection of the natural environment. A reduced consumption of fossil fuels also means a significant reduction in environmental pollution during their processing into electricity or heat. Actions aiming at improving energy efficiency and reducing final energy consumption are being undertaken by many countries all over the world, and by the European Union. In 2012, the European Parliament and the Council issued Directive 2012/27/EU obliging the Member States to initiate actions aiming at a reduction in the consumption of final energy by 1.5% a year. The paper presents the current status of generation of energy from renewable sources during the last 13 years. The ways for using energy from the renewable sources to improve the energy efficiency of facilities were also discussed.

2

Wykorzystanie matrycy fotorezystorowej w badaniach rozkładu natężenia oświetlenia w pomieszczeniach

Sowa S., Gielniak J.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2018

|

R. 94, nr 10

203--206

PL

Badania rozkładu natężenia oświetlenia w pomieszczeniach są pomocne w dobieraniu algorytmów sterowania oświetleniem. Dokładna znajomość parametrów rozkładu oświetlenia, pozwala określić natężenie światła na całej szerokości pomieszczenia oraz umożliwia ustalenie miejsc zainstalowania oraz mocy oświetlenia sztucznego, tak aby uzyskać wymagane natężenie oświetlenia. Dotychczasowe badania były wykonywane ręcznie za pomocą luksomierza. Niedokładności związane z błędami w pomiarach wymusiły opracowanie bardziej niezawodnego sposobu pomiaru jakim jest matryca fotorezystorowa. Niniejszy artykuł przedstawia koncepcję działania całego układu pomiarowego ze szczególnym uwzględnieniem zalet wynikających z nowej metody pomiarowej.

EN

Researches on the lighting distribution in rooms are helpful in the selection of lighting control algorithms. Accurate knowledge of the lighting distribution parameters allows you to determine the light intensity across the entire width of the room, and allows you to determine the locations of the installation and the power of the artificial lighting in order to obtain the desired lighting intensity. The previous tests were carried out manually by using a luxmeter. The inaccuracies caused by measurement errors made it necessary to develop a more reliable method of measurement, a photoresistor matrix. This article outlines the concept of the entire measuring system functionality and focuses on the advantages of this new measurement method.

3

Prognozowane zmniejszenie zużycia energii w budynku szkoły przez sterowanie oświetleniem w systemie KNX

Sowa S., Kamińska A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2018

|

R. 94, nr 2

193--197

PL

Przedstawiono prognozowane zużycie energii elektrycznej na oświetlenie w części budynku Zespołu Szkół w Swarzędzu k/Poznania. Zaproponowano sterowanie oświetleniem w systemie KNX oraz przeprowadzono analizę prognozowanego zmniejszenia zużycia energii w miesiącu grudniu dla dwóch wariantów sterowania.

EN

The electric energy consumption for lighting in the building of School Complex in Swarzedz/Poznan is estimated. The lighting control using KNX system is proposed and analysis of predicted energy consumption reduction in December for the two control variants is carried out.

4

Algorytmy sterowania oświetleniem w budynku szkoły z wykorzystaniem systemu KNX

Sowa S., Gielniak J.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2018

|

No. 96

153--162

PL

W artykule omówiono sposoby sterowania oświetleniem z wykorzystaniem światła dziennego. Zaproponowano algorytmy sterowania oświetleniem dla budynku Zespołu Szkół nr 1 w Swarzędzu i zaimplementowano je w systemie KNX. Przedstawiono i opisano topologię systemu sterowania oświetleniem oraz najważniejsze aspekty implementacji systemu KNX w obiekcie szkoły. Zaprezentowano także wyniki badań rozkładu natężenia światła dziennego w dwóch różnych salach lekcyjnych wraz z ich analizą. Publikacja zawiera opis podstawowych algorytmów sterowania oświetleniem wykorzystującym elementy automatyki systemu KNX. Przedstawiono wytyczne, które mogą być pomocne przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu sterowania oświetleniem z uwzględnieniem światła dziennego w obiektach o podobnym sposobie użytkowania.

EN

Ways of lighting control with the use of daylight were discussed in the following article. Particular lighting control algorithms, implemented in KNX system, were offered for a school venue in Zespół Szkół nr 1 in Swarzędz, Poland. Topology for lighting control and the most important aspects for KNX system implementation in a school venue were presented and described. The research results for daylight illuminance for two different classrooms with its analysis were given. This article contains the description of basic lighting control algorithms with the use of automation elements of KNX system. The results may become really useful when making decisions on a particular lighting, taking into consideration a daylight, in other educational or similar venues.

5

Natężenie światła dziennego w budynku szkoły

Sowa S.

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2017

|

T. 7, nr 3

78--81

PL

Oświetlenie w budynkach musi zapewniać wymagania komfortu określone przez normę przy minimalnym zużyciu energii elektrycznej. Spełnienie wymagań tych norm jest możliwe przy wykorzystaniu światła dziennego i sterowania oświetleniem. Oświetlenie wnętrza budynku zależy od warunków klimatycznych, położenia budynku względem stron świata i jego otoczenia (zacienienia), konstrukcji budynku, wielkości i wyposażenia pomieszczeń. Wymienione czynniki powodują, że rozkład natężenia światła dziennego w pomieszczeniach jest bardzo różny. Należy przy tym podkreślić, że znajomość tego rozkładu umożliwia prawidłowy dobór algorytmów sterowania oświetleniem i ich parametrów. W pracy przedstawiono wyniki badań rozkładu natężenia światła dziennego w budynku Zespołu Szkól nr 1 w Swarzędzu. Jest to budynek dwukondygnacyjny, wolnostojący. Pomiary natężenia światła przeprowadzono w pomieszczeniach posiadających okna od strony północnej i połudiowej. Określono zależność natężenia światła wewnątrz pomieszczenia od natężenia światła zewnętrznego oraz od odległości punktu pomiaru od okna. Przedstawiono rozkłady natężenia światła oraz ich aproksymację. Szczególną uwagę zwrócono na bardzo dużą zmienność natężenia światła wewnątrz pomieszczenia zależną od chwilowego zachmurzenia. Zagadnienie to było przedmiotem badań, których wyniki przedstawiono między innymi w pracy [3], przy czym były one uzyskane w innych warunkach geograficznych. W podsumowaniu zawarto uwagi dotyczące możliwości sterowania oświetleniem przy wykorzystaniu światła dziennego, wynikające z przeprowadzonych badań.

EN

The lighting in buildings shall fulfil the comfort requirements with the minimal consumption of electric energy. Meeting of these requirements is possible by using the daylight and controlling thelighting. The interior lightning depends on climatic conditions, the geographical position of the building and its surroundings (shadows), construction of a building and the size and equipment of rooms. All above mentioned factors contribute to the fact that the distribution of daylight in rooms varies significantly. It should be mentioned that the knowledge of that distribution allows for the proper selection of lighting control algorithms and adjustment of their correct values. The work presents the light intensity research results, obtained at Zespół Szkół nr 1 Swarzędz. That detached school building has 2 floors. The lightning level was measured in the rooms which have windows directed towards the south and the north respectively. The measurements were focused on the level of light with reference to external (natural) light with relation to the distance from the window to the point of examination. The distributions of illumination intensity were presented, along with their approximation. Special attention was paid to the very big variation of light intensity in the room, related to the temporary clouds. The summary presents the guidelines for controlling the illumination by means of daylight, stemming from the conducted research.

6

Regulacje a międzynarodowy obrót żywnością zmodyfikowana genetycznie

Rembeza J., Sowa S.

Logistyka

|

2012

|

nr 4

PL

Międzynarodowy rynek zmodyfikowanych genetycznie produktów rolno-spożywczych, zwłaszcza soi i kukurydzy wykazuje dużą dynamikę wzrostu. Zróżnicowanie regulacji krajowych dotyczących dopuszczania odmian zmodyfikowanych genetycznie do uprawy oraz obrotu zaczyna stanowić istotną barierę w rozwoju rynku i funkcjonowaniu przedsiębiorstw. Problem ten dotyczy zwłaszcza Unii Europejskiej, chociaż liczba powiadomień dotyczących nieautoryzowanego GMO w stosunku do liczby wszystkich powiadomień RASFF nie jest duża.

EN

International market for agro-food products, especially soya and maize increases considerably. Different country regulation for genetically modified plants, food and feed are today important barrier for market development and business operations. This is especially important for EU countries, although number of unauthorized GMO notification was relatively small.

7

Genetycznie zmodyfikowane rośliny - z laboratorium do praktycznego wykorzystania w europejskim rolnictwie. Część II

Linkiewicz A., Dąbrowski Z. T., Sowa S.

Chemik

|

2012

|

Vol. 66, nr 9

966-981

PL

Wprowadzanie roślin GM do środowiska jest nie tylko przedmiotem regulacji prawnych, ale również istotną kwestią podlegającą dyskusji naukowej i społecznej. W artykule przedstawiono zasady leżące u podstaw oceny ryzyka związanego ze stosowaniem GMO. Przytoczono wyniki licznych badań nad oddziaływaniem odmian GM dopuszczonych do uprawy na gatunki niedocelowe, obejmujące m.in. różne grupy stawonogów żyjących na uprawach GM i w ich otoczeniu. Dokładniej wyjaśniono przypadek oddziaływania kukurydzy GM na motyla monarcha w USA czy też odmian kukurydzy, buraka i rzepaku tolerujących herbicydy na populacje chwastów i żerujących na nich stawonogach i ptakach. Podkreślono konieczność prowadzenia badań opartych o poprawne metodyki. Podano wyniki pierwszych badań polowych prowadzonych w Polsce nad oddziaływaniem kukurydzy MON 810 na środowisko. Przedstawiono działania Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) obejmujące: (a) budowanie wzajemnego zrozumienia zasad leżących u podstaw przeprowadzania analizy ryzyka dla nowych GMO i (b) zwiększenie przejrzystości w bieżących pracach pomiędzy państwami członkowskimi UE a urzędem i jego komisjami. Powołanie Naukowej Sieci krajowych ekspertów (EFSA Scientific Network) ma tę współpracę zapewnić. Podsumowano podstawy wykrywania i kontroli GMO w laboratoriach referencyjnych w Europie.

EN

The release of genetically modified plants into the environment is not only a subject of legal regulations, but also an important subject matter of the scientific and social debate. The article presents rules forming the basis of the risk assessment related to use of GMOs. It quotes the results of numerous studies concerning the impact of GMO varieties approved for cultivation on the nontarget species, including i.a. various groups of arthropods living in the area of GMO crops and in their vicinity. It also offers more precise explanations regarding the cases of the impact of genetically modified corn on the Monarch butterfly in the USA and the impact of herbicide-tolerant varieties of corn, beet and rapeseed on the populations of weeds as well as arthropods and birds feeding on them. Moreover, it underlines the necessity of conducting research based on correct methodologies and provides results of the first farm scale research conducted in Poland regarding the impact of MON 810 corn on the environment. Furthermore, it presents actions of the European Food Safety Authority (EFSA) encompassing: (a) building up mutual understanding of the rules forming the basis of risk assessment for new GMOs and (b) increasing transparency in current works among the EU Member States and EFSA and its committees. Setting up the EFSA Scientific Network is supposed to ensure that cooperation. Finally, the article summarizes the basics of GMO detection and control in the reference laboratories in Europe.

8

Genetycznie zmodyfikowane rośliny - z laboratorium do praktycznego wykorzystania w europejskim rolnictwie. Część I.

Linkiewicz A., Dąbrowski Z. T., Sowa S.

Chemik

|

2012

|

Vol. 66, nr 8

843-855

PL

Techniki biotechnologiczne umożliwiają hodowcy połączenie korzystnych cech z różnych organizmów. Roślina genetycznie zmodyfikowana zawiera gen lub geny, które zostały zmienione w wyniku działania człowieka metodami inżynierii genetycznej. Od 1996 r. obserwuje się stały wzrost areału upraw roślin zmodyfikowanych genetycznie na świecie, który w 2011 r. osiągnął powierzchnię 160 mln ha. Prawdopodobnie w przyszłości transgeniczność wielokrotna (ang. stacked events) będzie dominowała w nowych odmianach GM, łącząc cechy odporności na szkodniki, tolerancję na herbicydy i niekorzystne warunki środowiska, jak też cechy dotyczące składu związków roślinnych. W Unii Europejskiej i na świecie obowiązują uregulowania prawne kompleksowo obejmujące kwestie GMO. Unia Europejska ma jeden z bardziej restrykcyjnych systemów prawnych dotyczących GMO. Przepisy zapewniają ochronę środowiska, zdrowia zwierząt i człowieka oraz informację dla konsumenta. Wymagają też szczegółowego badania każdego GMO na poszczególnych etapach uzyskiwania zgody na użycie takich organizmów. Współistnienie różnych typów produkcji ma zapewnić rolnikom i konsumentom europejskim możliwość wyboru. Prawo UE stanowi podstawę dla uregulowań prawnych związanych z GMO, obowiązujących w Polsce.

EN

Biotechnological techniques enable the breeder to combine a number of favourable properties of different organisms. A genetically modified plant contains gene or genes that have been modified by humans using genetic engineering. Since 1996 a constant expansion of the area of genetically modified crops is observed throughout the world, reaching 160 million has. in 2011. It is likely that in the future stacked events will dominate in new GM varieties, combining properties such as resistance to pests and tolerance to herbicides and adverse environmental conditions, as well as various quality properties. The European Union and other countries have implemented comprehensive legal regulations on matters related to GMO. The EU has one of the more restrictive legal systems on GMO. Those regulations ensure the protection of the environment, human and animal health, and proper information for the consumer. The regulations also stipulate detailed analysis of each GMO at every stage of the process of approval for the use of such organisms. Coexistence of different types of crops is aimed at providing European farmers and consumers with choice options. The EU law is the basis for the legal regulations on GMO applicable in Poland.