Artykuł jest poświęcony podróżowaniu koleją z Krakowa do Wiednia w drugiej połowie XIX wieku. Omówione są w nim warunki podróżowania. Autorzy charakteryzują parametry obiektywne i subiektywne oceny jakości podróżowania pociągiem w XIX wieku, a także omawiają kryteria oceny: bezpieczeństwo, jazdę, komfort, estetykę, szacunek do pasażera, relacje społeczne, koszty – w kontekście ograniczonej literatury dotyczącej opinii ówczesnych pasażerów na temat jakości podróży. W artykule omówione są różnice podróżowania w różnych klasach pociągów. W podsumowaniu stwierdzono, że podróż pociągami w drugiej połowie XIX wieku była wolna w porównaniu do dzisiejszych realiów. Pomimo tego czynnikiem obniżającym komfort podróży była obawa przed dużą prędkością pociągu i ryzykiem związanym z silnikiem parowym. Pomimo ryzyk i niedogodności oraz opóźnień pociągów, podróżowanie koleją z Wiednia do Krakowa i odwrotnie było znacznie korzystniejsze niż powozem.
EN
The article is devoted to travelling by railway from Krakow to Vienna in the second part of 19th century. Conditions of the travelling are described in the article. The authors make characteristics of objective and subjective parameters of the assessment of the journey quality by the train in the 19th century and also discuss criteria for the assessment: safety, flow, comfort, aesthetics, respect, social climate and costs – in the light of limited sources on the opinions of passengers about journey quality. In the article the differences of travel in different classes of train compartments. In the summary it was noted that travelling by railway in the 19th century was slow comparing to nowadays. Despite this there was the speed which was perceived as uncomfortably high. Despite risk and uncomfortable aspects and delays of trains travelling by railway compared to using the coach from Vienna to Krakow, or vice versa was a huge improvement.
The topic, walking in the city is very challenging in times of intensive discussions concerning sustainability. The authors of this paper are psychologists and social scientists, therefore the approach will be via the road users: If people do not move there is no traffic, if people do not walk there is no walking, if people do not behave in a sustainable way, traffic will not be sustainable. To make road users behave in a sustainable way you will need behavioural sciences. So what are the problems and challenges of the general traffic situation in Vienna? Where is the place for pedestrians, what are the dangers and vulnerabilities they face? What solutions can make people walk more, at least on short distances and instead of short car trips? Just as a reminder, the EU-project WALCYNG – Walking and cycling instead of short car trips was finalised in 1996, 20 years ago. So there was obviously the goal already at that time to achieve improvements in this respect. Can we say that the situation today is satisfying? In any case, when taking action in order to enhance walking, the issues taken up in the following text should be, or will be, considered appropriately.
PL
Temat artykułu – ruch pieszy w mieście – to wielkie wyzwanie w czasach gorącej dyskusji na temat zrównoważonego rozwoju. Autorzy artykułu są psychologami i socjologami, a prezentowane podejście to punkt widzenia użytkowników dróg: jeśli się nie poruszają, nie ma kongestii, jeśli ludzie nie chodzą, nie ma ruchu pieszego, jeśli ludzie nie zachowują się w zrównoważony sposób, transport nie będzie zrównoważony. Aby sprawić, żeby użytkownicy dróg zachowywali się w sposób zrównoważony, należy sięgnąć do nauk behawioralnych. Jakie są zatem problemy oraz wyzwania dla poruszania się w Wiedniu? Jakie miejsce zajmują w systemie transportowym piesi, jakie są niebezpieczeństwa i zagrożenia z którymi muszą się zmierzyć? Jakie rozwiązania mogą sprawić, że ludzie będą więcej chodzić zamiast podróżować, przynajmniej na krótkich dystansach? Dla przypomnienia, UE-Projekt WALCYNG – ruch pieszy i rowerowy zamiast krótkich podróży samochodowych – został zakończony w 1996 roku, 20 lat temu. Jego celem było osiągnięcie w tym zakresie poprawy do chwili obecnej. Czy możemy powiedzieć, że obecna sytuacja jest satysfakcjonująca? W niniejszym artykule te kwestie zostaną poruszone w kontekście wspierania podróży pieszych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.