Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Waloryzacja udokumentowanych, niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych województwa świętokrzyskiego

Kawulak M., Nieć M., Salamon E.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2013

|

nr 84

5--23

PL

Dla potrzeb ochrony złóż kopalin zaproponowana została ocena ich atrakcyjności oparta na rankingu w czterech grupach kryteriów: geologiczno-złożowych (walorów geologiczno-surowcowych — wielkości zasobów i jakości kopaliny), górniczych (górniczej atrakcyjności), środowiskowych (ograniczeń możliwości wykorzystania z tytułu wymagań ochrony środowiska) i planistycznych (ograniczonej dostępności przez zagospodarowanie powierzchni terenu złożowego, przede wszystkim przez zabudowę). W każdej grupie kryteriów wyróżnia się klasy: najwyższą (N), wysoką (W), niską (Z) i wykluczającą (X). Na terenie województwa znajduje się 326 złóż udokumentowanych, nie eksploatowanych. Wśród nich, ze względu na walory surowcowe (zasoby i jakość kopaliny) tylko 39 zaliczono do klasy N i 37 do klasy W. Pozostałych 250 złóż reprezentuje klasę Z tylko o znaczeniu lokalnym. Górnicze warunki zagospodarowania waloryzowanych złóż są na ogół utrudnione lub trudne (klasy W lub Z) Wymagania ochrony środowiska są zasadniczym czynnikiem ograniczającym dostępność złóż (klasy Z) lub utrudniającym (klasy W). Ograniczenia planistyczne — to znaczy stan zagospodarowania powierzchni — nie stanowią na ogół bariery dla ich wykorzystania. Złoża o najwyższych i wysokich walorach surowcowych, których możliwość zagospodarowania nie jest wykluczona przez zabudowę terenu powinny być chronione jako potencjalna baza surowców o znaczeniu ponadlokalnym, zwłaszcza te, których zagospodarowanie nie jest krępowane przez wymagania ochrony środowiska. Warunek ten spełnia 21 złóż klasy surowcowej N i 22 klasy W, łącznie tylko 13% udokumentowanych niezagospodarowanych złóż w granicach województwa. Zwraca uwagę, w szczególności, że możliwość zagospodarowania złóż gipsu, unikatowych w skali kraju jest wybitnie ograniczona przez wymagania ochrony środowiska.

EN

This analysis proposes a special mode of ranking for the purpose of protecting their future development. The ranking is based on the depositś valuation individually according to the following four criteria: geological (resources and quality of mineral commodity), mining (suitability for mining), environmental (environmental restraints for mining), and land use (aerial coverage by residential or other buildings). For each criterion, deposits were classified in one of 3 or 4 classes: the highest (N), high (W), low (Z), or excluding (X). On the territory of the Świętokrzyskie Voivodship, 326 unexploited deposits of industrial rock were reported. Among them — based on the resources and quality of the mineral commodity - 39 has N rank, and 37 W rank. The remaining 250 were ranked Z. These have value as a local source of mineral commodities. Mining conditions were classified most commonly as difficult (W or Z rank), and environmentally as limiting or precluding mining (W or Z rank). Yet the recent land use does not completely preclude mining possibilities. The deposits with the highest resources and best quality of the mineral commodity where mining possibilities are not constrained by actual land use and environmental protection restrictions should be protected as valuable future sources of mineral raw materials. Such sites comprise only 21 deposits ranked N according to geologic criteria, and 37 ranked W. It is worth noting that the mining potential of these uniquely huge, high quality gypsum deposits is considerably constrained by environment protection.

2

Waloryzacja udokumentowanych, niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych województwa lubelskiego

Kawulak M., Nieć M., Salamon E.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

30--38

PL

Przeprowadzono waloryzację niezagospodarowanych złóż województwa lubelskiego na podstawie rankingu ich walorów geologiczno-surowcowych (wielkości zasobów i jakości kopaliny), górniczej atrakcyjności, ograniczeń możliwości ich wykorzystania przez wymagania ochrony środowiska i ograniczeń dostępności przez zabudowę terenu. Każde złoże jest opisane za pomocą czterech symboli, które reprezentują ocenę złoża na podstawie tych kryteriów w skali trój- lub czterostopniowej (N, W, Z, X). Na terenie województwa znajduje się 640 udokumentowanych, nie eksploatowanych złóż kopalin skalnych. Ze względu na walory surowcowe 8 złóż margli, kredy piszącej, opok dla przemysłu cementowego zaliczono do klasy N i 24 złóż blocznych wapieni, piasków kwarcowych szklarskich, piasków i żwirów i kopalin ilastych ceramiki budowlanej do klasy W. Mają one znaczenie ponadlokalne. Pozostałych 608 złóż reprezentuje klasę Z tylko o znaczeniu lokalnym. Złoża o najwyższych wysokich walorach surowcowych, których możliwość zagospodarowania nie jest wykluczona przez zabudowę terenu i nie jest krępowana przez wymagania ochrony środowiska powinny być chronione jako potencjalna baza surowców o znaczeniu ponadlokalnym. Warunek ten spełnia tylko 5 złóż klasy W, a zatem łącznie tylko 0,8 % udokumentowanych niezagospodarowanych złóż w granicach województwa. Możliwość zagospodarowania złóż kopalin węglanowych do produkcji cementu (klasy N), jest bardzo ograniczana przez wymagania ochrony środowiska i praktycznie je uniemożliwia, co stanowi poważną barierę dla funkcjonowania i rozwoju przemysłu cementowego w tym regionie.

EN

In Lublin Voivodship there exist 640 deposits of industrial rocks, explored but not exploited. Their ranking was proposed according to 4 groups of criteria: resources and rock quality, mining conditions, environmental restraints for exploitation, and accessibility limited by residential building. The deposit rank is described by letters: N the highest, W -high, Z ordinary, X excluding, separately in each group of criteria and represented by the symbol composed of four letters. The resources and rock quality of 8 deposits of marls and chalk for cement industry has N rank. 24 deposits of dimension limestones, quartz sands, sands and gravel (natural aggregate) and brick clay were classified as W rank of their resources and quality. The deposits of both rank has regional value. The remaining 608 deposits of small resources and low rock quality may be the source of mineral commodities for local use. The deposits of high value, 5 of W rank, which mining is not restrained by environment protection exigencies should be protected for future utilization. The exploitation of deposits of marls and chalk of highest rank N is extremely restrained by environment protection, therefore the possibility of future development of cement industry in this region is very limited.

3

Geoenvironmental mapping for the local landuse planning

Nieć M., Kawulak M., Salamon E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 4

89-96

EN

Geoenvironmental factors constrain free landuse planning. Mineral deposits, surface and underground waters, fertile soils, unstable ground and landscape features are the main components of environment that needs to be considered as a basic for sustainable developement of local communities. Their presentation on 1 : 25 000 and 1 : 10 000 maps was found the most suitable for the local landuse planing. Systematic such mapping of parish territories within the Krakow district (voivodship) is realized since 1994. Map presentation, in computerized GIS based mode, allow to check environmental constraints for mining, quarrying, settlement building, road construction, as well as natural hazards possibilities (as landslides in montainous regions). They allow to focus attention on mineral and industrial rock resources available for local and general use, not limited by protection of other components of environment and protect them if necessary for their future utilization.

PL

Wymagania ochrony środowiska ograniczają swobodne planowanie zagospodarowania terenu. Należy uwzględnić występowanie: złóż kopalin i wód podziemnych, żyznych (chronionych) gleb, wartości krajobrazowych oraz gruntów nieprzydatnych dla budownictwa, a zatem tych czynników, które są ważne dla planowania zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych. Prezentacja tych czynników na mapach jest najlepszym przekazem informacji na ich temat. Na przykładzie województwa małopolskiego stwierdzono, że najdogodniejsze na potrzeby zagospodarowania przestrzennego są mapy w skalach 1 : 25 000 i 1 : 10 000 sporządzane dla poszczególnych gmin. Systematyczne opracowywanie map geologiczno-gospodarczo-sozologicznych dla poszczególnych gmin województwa krakowskiego (i obecnego małopolskiego) zapoczątkowane zostało w 1994 r. Prezentacja map w systemie GIS umożliwia łatwą ocenę możliwości eksploatacji kopalin, zabudowy terenu, budowy dróg, na tle ograniczeń wynikających z wymagań ochrony środowiska, a także ocenę możliwości występowania zagrożeń naturalnych (np. osuwisk w terenie górskim). Mapy takie pozwalają na zobrazowanie możliwości wykorzystania złóż kopalin na potrzeby lokalne i ponadlokalne oraz określenie warunków ich ochrony dla przyszłego wykorzystania.