The results of geologic studies and microgravimetric measurements performed between Opatów and Sandomierz (eastern part of the Holy Cross Mts) indicate that the Paleozoic rock complexes form two different tectonic units, i.e. the Ordovician-Silurian Międzygórz syncline and the Devonian Karwów monocline. Only the Karwów monocline makes up eastern termination of the Kielce-Łagów Synclinorium. The Międzygórz syncline, located west of the Pęcławice-Gozdawa fault, plunges under the Devonian rock complex of this Synclinorium. The microgravimetric curve derived from the Kielce-Łagów Synclinorium/the Łysogóry Tectonic Unit boundary does not confirm the presence of steep fault within the Holy Cross Fault. The gradual and gentle lowering of this curve at the Devonian limestones/Cambrian shales boundary backs up the thesis on the sloping Łysogóry Unit overthrust from north to south. Late Tertiary faults cutting Paleozoic rocks formed within older usually Caledonian or Variscan faults.
The Ordovician strata cropping-out at Międzygórz represent the Międzygórz Sandstones Formation and the Mójcza Limestones Formation (sensu Bednarczyk 1981). The Międzygórz Sandstone Formation is correlated with the upper Tremadocian (the Kleczanów Sandstone Member), Upper Arenigian (the Chełm Conglomerate Member) and Lower Llanvirnian (the Dyminy Orthid Sandstone Member). The Mójcza Limestone Formation (the Mokradle Dolomite Member) corresponds to the lower Caradocian. Earlier observations about strong reduction of all Ordovician chronostratigraphic units are corroborated. In the quarry, the Kleczanów Sandstone Member and the Dyminy Orthid Sandstone Member make small tectonic unit consisting of 5 or more scales thrusted over each other in result of pressure of the Cambrian rocks from the north (the Łysogóry unit) onto the Ordovician-Silurian sequence making the core of the Międzygórz Syncline. The Mokradle Dolomite Member is a fragment of the northern limb of the Międzygórz Syncline. The rocks are thrown southward and partly squized out due to action of the Lower Ordovician tectonic scales thrown from the north. East of the Międzygórz quarry the Ordovician rocks were completely squeezed out. The recent research allows to presume that the Ordovician strata at Międzygórz form a separate tectonic unit which owes its origin to the same tectonic action which has formed the Holy Cross Dislocation.
PL
Utwory ordowiku odsłaniające się w kamieniołomie w Międzygórzu reprezentują dwie jednostki litostratygraficzne: formację piaskowców z Międzygórza i formację wapieni z Mójczy. Formacja piaskowców z Międzygórza jest korelowana z górnym tremadokiem (ogniwo piaskowca z Kleczanowa), górnym arenigiem (ogniwo zlepieńca z Chełma) i z dolnym lanwirnem (ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin). Formacja wapieni z Mójczy jest tu reprezentowana przez ogniwo dolomitu z Mokradla i odpowiada dolnemu karadokowi. W wyniku badań potwierdzono wcześniejsze obserwacje o silnej redukcji tektonicznej poszczególnych jednostek chronostratygraficznych. W północno-wschodniej części kamieniołomu ogniwo piaskowca z Kleczanowa i ogniwo piaskowca orthidowego z Dymin tworzą małą jednostkę tektoniczną złożoną z conajmniej 5 łusek, nasuniętych jedna na drugą na skutek nacisku skał kambryjskich z północy na skały ordowiku. W południowo-zachodniej części kamieniołomu odsłaniają się skały ogniwa dolomitu z Mokradla stanowiące fragment północnego skrzydła synkliny międzygórskiej. Skały środkowego ordowiku są odwrócone na południe i częściowo wyciśnięte na skutek nasunięcia z północy dolnoordowickich łusek. Na wschód od kamieniołomu skały ordowiku zostały całkowicie wyciśnięte. Obecne badania pozwoliły wyciągnąć wniosek, że dolny ordowik w Międzygórzu reprezentuje oddzielną jednostkę tektoniczną utworzoną w wyniku tego samego waryscyjskiego procesu tektonicznego, który spowodował powstanie dyslokacji świętokrzyskiej.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Skały górnosylurskie okolicy Bronkowic tworzą asymetryczną antyklinę o osi W-E. Na północy i południu antyklina Bronkowic jest ograniczona uskokami podłużnymi, które przecinają skały dewońskie i sylurskie. Uskoki te powstały po deformacjach fałdowych. Najmłodsze uskoki są wieku laramijskiego. Analiza osadów górnosylurskich wskazuje na wzrost ilości detrytusu i zwiększanie się jego frakcji w górę profilu. W opinii autorek ten klastyczny materiał pochodził z północy, tj. z masywu utworzonego ze skał osadowych, wulkanicznych i magmowych. W najwyższym sylurze i dolnym dewonie masyw ten oddzielał basen łysogórski od basenu lubelskiego. Na obecność tego masywu na północ od Gór Świętokrzyskich wskazują wiercenia i badania geofizyczne.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.