Artykuł opisuje doświadczenia z próbnej eksploatacji pokładu węgla systemem komorowo- -filarowym w czeskiej kopalni „DZ2” należącej do OKD, a.s., na tle warunków geologiczno-górniczych oraz przebiegu dotychczasowej eksploatacji złoża. W artykule scharakteryzowano wyposażenie maszynowe, w tym kombajn typu Bolter Miner firmy JoyGlobal, który został zastosowany po raz pierwszy w warunkach GZW. Przedstawiono również technologię wykonywania oraz monitoringu samodzielnej obudowy kotwowej.
EN
The article describes the experience with a trial run of coal seams exploitation by the room and pillar mining method in the Czech mine “DZ2” OKD, Inc. The described experiences are important in two respects. First, they show the ability to exploit protective shaft pillars effectively by the room and pillar method in the Upper Silesian Coal Basin. This is the first attempt to use this system in Europe, and the obtained results allow us to hope that it is not the last. The article shows also the Bolter Miner Joy 12CM30, which was used in the conditions of Upper Silesian Coal Basin for the first time. Another extremely important issue highlighted in the article is rockbolt support. Presented results of implementation of rockbolt support function in a deep coal mine in the Upper Silesian Coal Basin show that proper design, modern technologies for exploitation and bolting, workmanship and advanced monitoring techniques, are an opportunity for many mines in the Upper Silesian Coal Basin to reduce their costs of driving.
This sedimentological study of the Wielkopolska Member of the Miocene Poznań Formation in the Jóźwin IIB opencast lignite-mining field, central Poland, reveals a late mid-Miocene anastomosing fluvial system with ribbon-shaped channels filled mainly by sandy and muddy deposits. The fluvial system, extending across the eastern flank of the post-Mesozoic Kleczew Graben, was tributive in its eastern upper reaches, but was increasingly distributive and northwards deflected in its lower reaches near the graben axis. Lithofacies analysis of a representative palaeochannel indicates that the river discharge significantly fluctuated and that the channels were filled with mud-bearing stratified fine-grained sand by low-density tractional turbulent flow during the high and low water stages and with a massive mud or sandy mud by a high-density flow during the rising and falling stages. The spatial pattern of fluvial channels and deformation channel-fill sandbodies were controlled by the graben topography and the differential compaction of peat substrate, with possible influence of bedrock faults. The fluvial system is thought to have drained to an endorheic ‘terminal’ basin to the north, rather than into the hypothetical Baltic River and further westwards to the distant North Sea basin, as postulated by some previous authors. The present case study contributes to the known spectrum of anastomosing river systems as a sand- to mud-dominated end-member.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The study aims at evaluating whether webs reflect the level of air pollution measured with conventional methods. Webs of species Malthonica silvestris (l. KOCH, 1872) (Araneae: Agelenidae) were sampled. Samples were analyzed for heavy metals (Pb, Zn) content. According webs analyses and classic measurements three traffic-oriented sites in Wroclaw (South-West Poland) showed significantly higher mean concentrations of heavy metals than two other sites situated in quieter, low traffic areas. A very strong significant positive correlation was revealed among average concentrations of Zn and Pb associated with fine particulate matter of atmospheric aerosol (PM1) and webs. We also observed a very strong significant positive correlation among Zn and Pb concentrations on webs and PM2.5. Any significant correlation among PM-emission fractions 2.5 and 10 and associated heavy metals and dust deposited on spider webs was not observed. Although spider webs proved useful indicators of environmental pollution the obtained results suggest that this tool should be used to evaluate the emission of heavy metals in the similar way as other bioindicators such as mosses and lichens are commonly used. The measured concentrations on webs do not reflect results obtained with classic methods. We conclude that spider webs are good for bioindication of road traffic emissions, they could be even more reliable compared to use of some other bioindicators whose activity is often limited by the lack of water and sun.
PL
Celem badań była ocena efektywności sieci pajęczych jako narzędzia do indykacji zanieczyszczeń komunikacyjnych powietrza atmosferycznego. Wykorzystano sieci gatunku Malthonica silvestris (l. KOCH, 1872) należącego do rodziny Agelenidae. Pajęczyny oceniono pod kątem zawartości dwóch metali ciężkich (ołów i cynk) związanych z emisjami pochodzącymi z komunikacji drogowej. Otrzymane wyniki zestawiono z pomiarami wykonanymi metodami klasycznymi oceny jakości powietrza atmosferycznego (impaktory). Wysokie stężenia obydwu badanych metali odnotowano na trzech stanowiskach badawczych zlokalizowanych w miejscach o wysokim natężeniu ruchu kołowego we Wrocławiu, z kolei na obszarach o mniejszym natężeniu ruchu odnotowano niższe i statystycznie istotne wartości tych metali. Takie same wyniki otrzymano przy zastosowaniu obydwu metod (sieci pajęczych i metody klasycznej). Jednakże, silne pozytywne korelacje obserwowano jedynie w przypadku ołowiu i cynku związanych z frakcją pyłu drobnego PM1 i tych samych metali zidentyfikowanych na sieciach pajęczych. Stwierdzono także silną dodatnią korelację w przypadku stężeń Zn i Pb odnotowanych na sieciach pajęczych i frakcją pyły mierzonego metodą klasyczną PM2.5 (ale nie metalami!). Ponadto, nie zaobserwowano żadnych istotnych statystycznie korelacji między stężaniami metali i frakcjami pyłu mierzonymi obiema metodami. Co więcej, wyniki analizy wariancji wskazują na brak homogeniczności oraz istnienie różnic istotnych statystycznie między stężaniami metali zarejestrowanymi na sieciach i za pomocą metody klasycznej. Jako że stwierdzone korelacje można uznać za przypadkowe, nie rekomenduje się wykorzystania sieci zamiennie z metodą klasyczną oceny jakości powietrza atmosferycznego. Jednakże, tak jak inne bioindykatory, sieci stanowią doskonałe narzędzie do monitoringu powietrza ze względu na łatwość poboru próbek, możliwość oceny zanieczyszczeń długoterminowych, dostępność. Brak zależności od światła i dostępność przez cały rok czyni je narzędziami znacznie bardziej przydatnymi do bioindykacji niż obecnie powszechnie wykorzystywane mchy, rośliny czy porosty.
The influence of the aerosols particles on the lung function was investigated by the measurements of lung function parameters in children at secondary school located in the centre of city Wroclaw (south – west of Poland). Simultaneous daily indoor and outdoor measurements of PM1, PM2,5, PM10 have been conducted with the use of Harvard cascade impactors (MS&T Area Samplers). In the study 186 children age 13–14 yrs underwent repeated spirometry (Blue Spiro) at the same time of day, 5 times during the winter/spring (heating season) and 5 times in summer/autumn. Exposure to indoor fine particulate matter PM2,5 significantly worseness FEV1 in the lung function of secondary school children (Pearson correlation: median versus indoor PM2,5, r = -0,95; p < 0.05). Correlation of the lung function parameters with other particles PM1, PM10 measured indoor and outdoor were not statistically significant. PM2.5 measured outdoor was also not significantly correlated with lung function parameters. Considerable effort should be made to improve ambient air quality. Especially there is a need to measure and control the fine particulate matter PM2,5 in winter as it has the highest impact on lung function in children.