Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

A Mössbauer study of two axinites from Poland

Żabiński W., Pieczka A., Kraczka J.

Mineralogia

|

2002

|

Vol. 33, iss. 2

27--34

EN

Two samples of ferroaxinites from Poland were analysed using Mössbauer spectroscopy. The spectrum of the sample from Pokrzywna was relatively simple, composed of one [6]Fe2+ and one [6]Fe3+ doublet, the latter from ferrous iron compensating Al deficiency. The spectrum of the Strzegom axinite was more complex. Two [6]Fe2+, one [6]Fe3+, one [4]Fe3+ and the Fe2.5+ mixed valence doublets have been distinguished in it. The [6]Fe2+ doublets result probably from boron deficiency compensated by Si and Al, forming two different arrangements in the second coordination shell of Fe2+: with B3+, or with Si or Al if boron is absent. The [6]Fe3+ doublet can be an effect of the Fe3+ + O2- → [6]Fe2+ + OH- or [6](Al, Fe)3+ + [4](Al, Fe)3+ → [6]Fe2+ + [4]Si4+ substitutions, or the Al-Fe3+ disordering between the Al(1) or Al(2) and Fe sites. The [4]Fe3+ doublet could be linked with the compensation of Si deficiency, apart from Al also by ferric iron. The Fe2.5+ mixed valence doublet probably associated with electron delocalization between the [6]Fe2+ (Fe site) and [6]Fe3+ at the Al(1) site, but its abundance is comparable with analytical error, and the doublet is insignificant.

PL

Badaniom mössbauerowskim poddano dwie próbki ferroaksynitów polskich: z Pokrzywnej (koło Głuchołaz) i ze Strzegomia. Widmo aksynitu z Pokrzywnej jest stosunkowo proste. Składa się z dwóch dubletów rozszczepienia kwadrupolowego, przy czym jeden, dominujący, pochodzi od [6]Fe2+, drugi zaś, znacznie słabszy, od [6]Fe3+ kompensującego deficyt Al. Widmo aksynitu ze Strzegomia jest znacznie bardziej złożone: wyróżniono w nim dwa dublety [6]Fe2+, jeden [6]Fe3+, jeden [4]Fe3+ i jeden Fe2.5+ typu przeniesienia ładunku (mixed valance). Dublety [6]Fe2+ związane są prawdopodobnie z deficytem B kompensowanym przez Si i Al. Stwarza to dwie różne sytuacje w drugiej sferze koordynacyjnej Fe2+: z B3+ albo – jeśli bor jest tam nieobecny – z Si lub Al. Dublet [6]Fe3+ może być wynikiem substytucji Fe3+ + O2- → [6]Fe2+ + OH- bądź [6](Al, Fe)3+ + [4](Al, Fe)3+ → [6]Fe2+ + [4]Si4+ w pozycjach oktaedrycznych, albo też nieuporządkowania Al-Fe3+ na pozycjach Al(1) lub Al(2) i Fe. Dublet [4]Fe3+ może być związany z kompensacją deficytu Si przez Al i Fe3+. Dublet Fe2.5+ jest przypuszczalnie wynikiem delokalizacji elektronu między [6]Fe2+ - na pozycji Fe, oraz [6]Fe3+ - na miejscu Al(1), jednak intensywność tego dubletu jest niewielka, porównywalna z błędem analitycznym.

2

New data on titanomagnetite of diabase from Niedźwiedzia Góra near Cracow

Gaweł A., Kraczka J., Skamra J.

Mineralogia

|

2001

|

Vol. 32, iss. 2

29--34

EN

X-ray and Mössbauer investigations confirmed that the magnetite present in diabase from Niedźwiedzia Góra is a member of the isomorphic series Fe3O4 (magnetite) — Fe2TiO4 (ulvöspinel). On the basis of the unit-cell measurements, the content of the ulvöspinel member in the investigated magnetite sample has been estimated to be ca. 16%. The presence of titanium in the magnetite lattice influenced also its Mössbauer spectrum. The quantitative interpretation of microprobe analysis results is difficult because of subtle intergrowths of titanomagnetite with ilmenite.

PL

Charakterystyka tlenkowych minerałów żelaza występujących w diabazie (bazaltowym trachyandezycie) z Niedźwiedziej Góry koło Krakowa oparta była dotychczas głównie na obserwacjach mikroskopowych. Szczegółowy opis cech optycznych oraz wyniki badań mikrochemicznych i rentgenowskich tych minerałów podała Hubicka-Ptasińska (1972,1974). Autorzy niniejszej pracy na podstawie badań rentgenowskich oraz — wykonanych po raz pierwszy — metodą spektroskopii Móssbauera potwierdzili, że magnetyt z omawianego diabazu jest ogniwem szeregu izomorficznego Fe3O4 (magnetyt) - Fe2TiO4 (ulvöspinel). Pomiar komórki elementarnej magnetytu pozwolił stwierdzić, że w badanej próbce zawartość członu ulvöspinelowego wynosi około 16%. Obecność tytanu w magnetycie ma także dostrzegalny wpływ na parametry jego widma móssbauerowskiego.

3

X-ray and mössbauer study of tourmaline from the quartz-sericite schist of Jegłowa (Lower Silesia)

Pieczka A., Kraczka J.

Mineralogia

|

2000

|

Vol. 31, iss. 1

3--11

EN

Tourmaline from the foliation surfaces of the quartz-sericite schist of Jegłowa was studied using chemical, X-ray diffraction, infrared and Mössbauer spectroscopy determinations. The mineral represents an Al-depleted variety of Fe-dravite, in which a small deficit of aluminium at Z sites is supplemented by Mg and Fe3+. The chemical formula of this tourmaline is: (Na0.53Ca0.13K0.030.31)(Mg1.25Fe2+ 1.11Fe3+ 0.54Mn0.02Zn0.01Ti0.07)(Al5.76Mg0.13Fe3+ 0.11)B3.00 (Si5.98Al0.01)O27(OH3.46F0.13O0.41), and unit-cell parameters are: a = 15.979(3) Å and c = 7.199(2) Å. This tourmaline is a product of boron metasomatosis, caused by gaseous or gaseous-fluidal B-rich emanations, whose source could be small intrusions of Variscan granites in the vicinity of Strzelin.

PL

Turmalin z płaszczyzn foliacji łupka kwarcowo-serycytowego Jegłowej analizowano chemicznie, rentgenowsko oraz metodami spektroskopii w podczerwieni i spektroskopii mössbauerowskiej. Minerał ten reprezentuje odmianę zubożałego w glin Fe-drawitu, w którym niewielki deficyt tego składnika w pozycjach strukturalnych Z jest uzupełniony Fe3+ i Ti4+. Określony wzór tego turmalinu jest następujący: (Na0.53Ca0.13K0.030.31)(Mg1.25Fe2+ 1.11Fe3+ 0.54 Mn0.02Zn0.01Ti0.07)(Al5.76Mg0.13Fe3+ 0.11)B3.00(Si5.98Al0.01)O27(OH3.46F0.13O0.41), a parametry jego komórki elementarnej są równe: a = 15.979(3) Å i c = 7.199(2) Å. Turmalin z Jegłowej jest produktem metasomatozy borowej wywołanej przez gazowe, bądź gazowo-ciekłe emanacje wzbogacone w bor, których źródłem są zapewne niewielkie intruzje waryscyjskich granitoidów w okolicy Strzelina.