Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ustalanie zagrożenia pożarowego lasu na poligonach wojskowych

Szczygieł R., Kwiatkowski M., Kołakowski B.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2017

|

Vol. 45, iss. 1

26--37

PL

Cel: Celem artykułu jest przedstawienie problematyki oceny ryzyka pożarowego na poligonach oraz zaprezentowanie nowej metody alarmowego oznaczania stopnia zagrożenia pożarowego lasu (SZPL). Wprowadzenie: Poligony wojskowe zajmują blisko 167 000 ha lasu charakteryzującego się dużym zagrożeniem pożarowym z powodu stosowanych tam środków zapalających. W latach 2008–2015 na tych terenach doszło do 475 pożarów na powierzchni 2500 ha. Rodzaj prowadzonych szkoleń i użytej amunicji bojowej zależy od stopnia zagrożenia pożarowego lasu. Stopień ten był oznaczany według metody Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL), stosowanej w Lasach Państwowych (LP). Terminy jego ustalania oraz wielkość stref prognostycznych, szczególnie w przypadku zmiennych warunków pogodowych, powodowały rozbieżności w rzeczywistej ocenie zagrożenia pożarowego lasu na poligonach, co rzutowało na możliwość przeprowadzenia ćwiczeń. Metodologia: Na wstępie przeanalizowano podstawy formalno-prawne prowadzenia ćwiczeń wojskowych oraz dokonano analizy zagrożenia pożarowego poligonów. Przy rozpatrywaniu możliwości opracowania metody alarmowego ustalania stopnia zagrożenia pożarowego lasu na potrzeby wojska uwzględniono istniejące i sprawdzone krajowe metody określania zagrożenia. Przyjęto, że metoda powinna: być prosta w stosowaniu, być kompatybilna z systemem prognozowania zagrożenia pożarowego funkcjonującym w Lasach Państwowych i trafnie ustalać zagrożenie na poligonie na dowolną godzinę. Na końcu opracowaną metodę zweryfikowano(porównując ją z dotychczas stosowaną metodą IBL) na podstawie danych archiwalnych oraz dzięki pilotażowemu jej wdrożeniu w 2015 r. w trakcie ćwiczeń Noble Jump na poligonie w Żaganiu. Wnioski: Opracowana metoda alarmowego ustalania stopnia zagrożenia pożarowego lasu na potrzeby wojska pozwala określić ten stopień na dowolną porę doby z inicjatywy użytkownika poligonu. Trafniej niż pozostałe metody odzwierciedla rzeczywiste zagrożenie, co umożliwia efektywniejsze i tańsze szkolenie wojsk własnych i sojuszniczych. Dzięki racjonalnemu dostosowaniu rodzaju ćwiczeń do występującego miejscowego zagrożenia pożarowego na poligonie pozwala lepiej zadbać o bezpieczeństwo i ochronę środowiska. Metoda została zastosowana na 11 poligonach i ujęta w znowelizowanym Porozumieniu Ministra Obrony Narodowej i Ministra Środowiska oraz praktycznie wykorzystana w 2016 r. w trakcie manewrów wojsk NATO pod kryptonimem Anakonda.

EN

Aim: The aim of this paper is to discuss the issue of forest fire risk determination method for military purposes and to present a new emergency forest fire risk projection method. Introduction: Military areas cover about 167,000 hectares of forest with a high forest fire risk due to the different types of incendiaries in use. A total of 475 fires broke out in the military training areas in 2008-2015, covering an aggregate area of 2,500 ha. The type of conducted training and ammunition used for shooting and bombing depends on the forest fire risk level. The hours at which these levels were determined and the size of the prognostic zones (especially under variable weather conditions) created discrepancies between the forecasted and the actual fire risk levels, thus potentially putting constraints on the types of training which could be conducted. Methodology: At the introductory stage of the work, the procedural requirements for the military training were analysed and the forest fire risk in the military training areas was scrutinised. First, the existing and proven Polish methods for forest fire risk determination for military purposes were examined when considering the development of a new method. It was assumed that the method should be easy to apply, compatible with the forest fire risk projection system in place in State Forests, and suitable for accurately determining the fire risk at any hour of the day. At the last stage, the method was verified (by comparison with the FRI (Forest Research Institute method) using archival data and a pilot project implemented in 2015 during the NOBLE JUMP exercise in the Żagań military training area. Conclusions: The newly developed forest fire risk level determination method for military purposes can be used to determine the risk level at any hour of night or day on request by the military training area user. It is more accurate in reflecting the actual risk and thus can make the training of both the Polish and allied militaries more effective and less expensive. Moreover, as the method can be used to make rational choices as to the type of exercises to be conducted based on the local fire risk within the military training area, it benefits environmental safety and protection as well. The method was applied in 11 military training areas and included in the amended Agreement between the Minister of National Defence and the Minister of the Environment, and also applied in 2016 during NATO manoeuvres, codename Anaconda.

2

Zagrożenie pożarowe Puszczy Białowieskiej

Szczygieł R., Kwiatkowski M., Kołakowski B.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2016

|

Vol. 43, nr 3

143--160

PL

Cel: Celem publikacji jest ocena zagrożenia pożarowego Puszczy Białowieskiej w kontekście rozpadu drzewostanów świerkowych w wyniku gradacji kornika drukarza. Artykuł powstał w dużej mierze na podstawie pracy pt. „Wpływ ilości martwego drewna w Puszczy Białowieskiej na zagrożenie pożarowe oraz zagrożenie dla ludzi” [1] zleconej przez Ministerstwo Środowiska, sfinansowanej ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wprowadzenie: Puszcza Białowieska jest szczególnie cennym pod względem przyrodniczym obszarem, na którym wskutek niespotykanej gradacji kornika drukarza (Ips typographus) w ostatnich latach doszło do rozpadu drzewostanów świerkowych na powierzchni kilku tysięcy hektarów. To zjawisko o charakterze klęskowym spowodowało wzrost obciążenia ogniowego oraz zwiększenie łatwopalnej martwej biomasy, która stwarza duże zagrożenie pożarowe. W tle toczących się sporów i dyskusji pomiędzy różnymi grupami interesariuszy na temat ochrony Puszczy, kluczowe staje się pytanie, czy człowiek powinien czynnie przeciwdziałać i ograniczać degradację cennych siedlisk przyrodniczych, czy nie ingerować w siłę natury i pozostawić je samym sobie. Jednym z istotnych elementów czynnej ochrony Puszczy Białowieskiej jest jej ochrona przeciwpożarowa, dlatego w artykule przedstawiono ocenę istniejącego zagrożenia pożarowego, analizę obecnego systemu zabezpieczenia przeciwpożarowego wraz z propozycją jego poprawy. Metodologia: Oceny zagrożenia pożarowego Puszczy Białowieskiej dokonano w oparciu o analizy: kategoryzacji zagrożenia pożarowego lasu sporządzonych w planach urządzenia lasu nadleśnictw puszczańskich i planie ochrony Białowieskiego Parku Narodowego; występowania pożarów lasu w latach 2000-2015; obecnie funkcjonującego systemu ochrony przeciwpożarowej i jego oceny w świetle obowiązującego prawa oraz wpływu ilości i rodzaju wydzielonej biomasy na zagrożenie pożarowe. Wnioski: Zagrożenie pożarowe Puszczy Białowieskiej wzrosło w wyniku rozpadu drzewostanów świerkowych i związanych z nim zwiększeniem obciążenia ogniowego oraz pojawieniem się pokrywy trawiastej, która uschnięta sprzyja powstawaniu i rozprzestrzenianiu się ognia. W związku z zaniechaniem działań prewencyjnych i odstąpieniem od zasad gospodarki leśnej, które spowodowały wzrost ryzyka pożarowego, konieczne jest dostosowanie istniejącego systemu ochrony przeciwpożarowej Puszczy Białowieskiej do występującego ryzyka.

EN

Aim: The aim of this paper is to reveal evaluation findings in respect of forest fire risk at Białowieża Primeval Forest, in the context of spruce trees degradation caused by a bark beetle invasion. The article is based on the report “Level of forest fire risk and threat to humans in relation to the volume of dead wood in Białowieża Forest” [1], which was commissioned by the Ministry of Environment and financed by the National Fund for Environmental Protection and Water Management. Introduction: Białowieża Primeval Forest is of particular importance in relation to environmental values. However, in recent years, spruce tree stock has been exposed to progressive degradation across an area exceeding thousands of hectares, caused by an unusually large infestation of bark beetle (Ips typographus L.). Such developments, accompanied by symptoms associated with natural disasters, have increased the presence of combustible materials creating a potential fire hazard. Current debate and controversy amongst diverse interest groups revolves around the question of whether active human intervention should constrain the degree of degradation in the precious environment or avoid interference and allow nature to pursue its own course. One essential element of proactive defence at Białowieża Forest is an endeavour to protect it from the risk of fire. For this reason the article contains an evaluation of existing fire hazards, an analysis of current protection systems in place and proposals for the improvement of such systems. Methodology: An evaluation of fire risk in Białowieża Primeval Forest was made by reference to the following: Forest fire risk categorization for Białowieża forest area management plan and conservation plan of Białowieża National Park; frequency of forest fires during the years 2000-2015; current forest fire protection system in force and evaluation of the system in context of current legal requirements, taking account of influences on the risk of fire caused by a volumetric increase and type of biomass generated through degradation. Conclusions: The risk associated with Forest fires has increased as a result of spruce trees degradation in Białowieża Primeval Forest. In addition to this increase of combustible material other factors, which contribute, include the emergence of grass overlays across dead wood areas. Such grass, when dry, leads to outbreaks and propagation of fires in forest areas. Abandonment of prevention activities and departure from forest management principles compel the adaptation and adjustment of existing fire protection systems in accordance with emerging threats.

3

Zagrożenie pożarowe lasu od transportu kolejowego i ocena efektywności pasów przeciwpożarowych

Szczygieł R., Kwiatkowski M., Kołakowski B., Piwnicki J.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2014

|

Nr 2

65--77

PL

Cel: Celem publikacji jest ocena zagrożenia pożarowego obszarów leśnych od transportu kolejowego oraz efektywności pasów przeciwpożarowych, wykonywanych zgodnie z aktualnymi przepisami prawnymi, służących do zatrzymania lub ograniczenia rozprzestrzeniania się ognia. Artykuł powstał na podstawie pracy badawczej BLP-352 „Analiza zagrożenia pożarowego lasu od transportu kolejowego, efektywność stosowania pasów przeciwpożarowych oraz propozycja modyfikacji istniejących pasów przeciwpożarowych przy liniach kolejowych” [1], finansowanej przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych. Wprowadzenie: Transport kolejowy stanowi istotne zagrożenie dla lasów położonych przy szlakach kolejowych. Urządzane pasy przeciwpożarowe, mające zabezpieczyć las przed rozprzestrzenianiem się ognia od linii kolejowej, nie stanowią skutecznej bariery zaporowej, gdyż największe pożary lasu (Nadleśnictwo: Potrzebowice, Kuźnia Raciborska i inne) spowodowane były przez kolej. Metodologia: Badania oparto na analizach danych, dotyczących występowania pożarów lasu przy liniach kolejowych oraz urządzania i utrzymywania pasów przeciwpożarowych zebranych z Lasów Państwowych, Państwowej Straży Pożarnej, Polskich Kolei Państwowych i Instytutu Badawczego Leśnictwa. Wnioski: Badania wykazały, że blisko 65% pasów zlokalizowanych jest na siedliskach borowych, najbardziej podatnych na pożary, 90% pasów wykonywanych jest w drzewostanach sosnowych, głównie w wieku powyżej 30 lat (81,8%). Najwięcej pożarów lasu powstało na siedliskach borowych (58,3%). Ponad 60% wszystkich pożarów powstawało w drzewostanach sosnowych. Najczęściej paliły się drzewostany w wieku od 30 do 60 lat (28%). Prowadzenie akcji gaśniczej w wypadku pożarów lasu przy liniach kolejowych jest znacznie utrudnione przede wszystkim ze względu na późne wykrycie ognia, utrudniony dojazd oraz inicjację spalania na znacznej długości. Zagrożenie pożarowe lasów położonych w sąsiedztwie linii kolejowych jest znacznie większe niż na pozostałych obszarach leśnych. Wizje terenowe jakości utrzymania pasów wykazują, że pasy nie zawsze są wykonywane, a szczególnie utrzymywane, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ponad 27% powstających pożarów przekroczyło pierwszą bruzdę pasa przeciwpożarowego, co oznacza, że obecny sposób jego wykonania nie zapewnia odpowiedniego zabezpieczenia dla przyległych terenów leśnych. Wynikiem pracy jest projekt modernizacji pasa przeciwpożarowego przy liniach kolejowych, którego rozwiązanie zostało uwględnione w znowelizowanym rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Rozwoju.

EN

Aim: The aim of this paper is to evaluate the forest fire risk related to the railway transport and the effectiveness of fire breaks along the railway, made in accordance with the current legislation and designed to stop or limit the fire propagation. This article is based on the research BLP-352 “The analysis of the forest fire risk related to the railway traffic, the fire breaks’ efficiency along the railway and the proposed modification of existing fire breaks’ structure along the railway” [1], financed by the Directorate-General of the State Forests National Forest Holding. Introduction: The railway transport causes a significant risk to the forest area along the railway. The current structure of fire breaks, aimed to protect the forest against the fire propagation does not constitute a sufficient barrier, because the largest forest fires (Forest District Potrzebowice, Kuźnia Raciborska and other) were caused by the railway. Methodology: The study was based on the data analysis regarding the occurrence of forest fires along the railway, their arranging and maintaining. The data were collected from State Forests, State Fire Service, Polish State Railways and Forest Research Institute. Results: The studies have shown that nearly 65% of the fire breaks are located in the coniferous stands, which are the most susceptible to the fires; 90% of the fire breaks are made in the pine stands, mostly over the age of 30 years (81.8%). The highest number of forest fires occurred in the coniferous stands (58.3%). Over 60% of all forest fires arose in the pine stands. Mostly, the forest fires occurred in the stands between 30 and 60 years of age (28%). The rescue actions during the forest fires are much more difficult along the railway due to the late detection of the fire, the initiation of the combustion process at the considerable distance and a difficult access to the fire. The forest fire risk along the railway is much higher comparing to the other forest area. According to the field studies regarding the quality of fire breaks, they are not always prepared and in particularly maintained in accordance with the existing legislation. More than 27% of the occurred forest fires have passed the first fire break, what means that the existing realization system does not provide the sufficient level of security to the adjacent forest areas.