The landscape of Wilanów is usually perceived from the point of view of its baroque residence as its dominant architectural feature. But the generations of owners from the turn of the 18th and 19th centuries also exerted major influence upon its formation, by introducing the ornamental farm (ferme ornée) inspired by its English models. Their interventions mainly concerned the construction of formal and functional relations between the Wilanów residence and the grange, the village and its affiliate premises. They were perceived by their contemporaries as pioneering works on Polish territory. Unfortunately, the landscape relationships developed as their result are largely illegible today. However, due to great artistic value and significance for the development of Wilanów’s cultural landscape identity, their remaining relics should be duly taken into account in local planning. The research undertaken by the author concerned the central part of the Wilanów Estate, with the royal residence located in the middle, covering the area from the Vistula River in the east to the Warsaw Escarpment and the residences located on it in the west, Natolin and Powsinkowskie Lake in the south and Sielanka Lake and Morysin with its fields in the north. The research consisted of: recognition of the state of research in the field of the ferme-ornée phenomenon and the landscape of Wilanów in the literature on the subject, establishing, on the basis of the literature, the definition of a ferme-ornée and a set of features specific to this form of spatial development, archival research, recognizing the historical principles of shaping the Wilanów landscape in terms of the presence of elements representative of ferme-ornée, field work aimed at determining the current state of preservation of elements of the Wilanów fermeornée. The research is summarized by conclusions, emphasizing the need to protect the existing relics.
PL
Krajobraz Wilanowa zazwyczaj postrzegany jest przez pryzmat barokowej rezydencji, stanowiącej jego architektoniczną dominantę. Ale również pokolenia właścicieli z końca XVIII w. i 1. połowy wieku XIX miały ogromny wpływ na jego kształtowanie, wdrażając inspirowany wzorcami angielskimi model ferme ornée (ornamental farm). Ich działania dotyczyły głównie budowania formalnych i funkcjonalnych relacji pomiędzy wilanowską rezydencją a folwarkiem, wsią oraz obiektami filialnymi. Przez współczesnych były uważane za pionierskie na ziemiach polskich. Powstałe w ich wyniku obiekty i powiązania przestrzenne są w znacznej mierze już dziś nieczytelne. Z uwagi na ich ogromną wartość artystyczną i znaczenie dla budowania tożsamości krajobrazu kulturowego Wilanowa ich relikty powinny być uwzględniane w lokalnych działaniach ochronnych i planistycznych. Przeprowadzone przez autorkę badania dotyczyły centralnego fragmentu klucza wilanowskiego, z usytuowaną pośrodku rezydencją królewską, obejmującego obszar od Wisły na wschodzie po skarpę warszawską i leżące na jej koronie rezydencje na zachodzie, Natolin i Jezioro Powsinkowskie na południu i Jezioro Sielanka oraz Morysin wraz z sąsiadującymi z nim polami uprawnymi na północy i polegały na: rozpoznaniu stanu badań w zakresie zjawiska ferme-ornée i krajobrazu Wilanowa w literaturze przedmiotu, ustaleniu na podstawie literatury przedmiotu definicji ferme-ornée oraz zespołu cech właściwych dla tej formy zagospodarowania przestrzeni, kwerendzie archiwalnej, rozpoznaniu historycznych zasad kształtowania krajobrazu wilanowskiego pod kątem obecności elementów reprezentatywnych dla ferme-ornée, pracach terenowych mających na celu określenie obecnego stanu zachowania elementów wilanowskiej ferme-ornée. Badania podsumowano wnioskami, kładąc nacisk na potrzebę ochrony zachowanych reliktów.
W artykule przedstawiono współczesne przykłady działań informacyjnych, promocyjnych i edukacyjnych prowadzonych w Ogrodzie Wersalskim, których celem jest pomoc w interpretacji tamtejszych zabytków oraz budowanie świadomości społecznej co do ich wartości artystycznej, historycznej i przestrzennej. Autorka prezentuje również przykłady włączania aktywnych form wypoczynku w struktury tego historycznego ogrodu – w taki sposób by minimalizować ich wpływ na percepcję jego najcenniejszych części.
EN
The article presents contemporary examples of information, promotion and education activities conducted in the Garden of Versailles, which aim to assist in the interpretation of historic site and build public awareness of its artistic, historical and spatial value. The author also presents examples of inclusion of active forms of recreation in the structure of this historic garden – in such a way as to minimize their impact on the perception of its most valuable parts.
W poniższym tekście omówiono rozwój, stan zachowania i możliwości ochrony krajobrazu kulturowego, powiązanego z rezydencją wilanowską. Obszar ten, o ponadlokalnych wartościach historycznych, artystycznych i naukowych, od lat ulega degradacji w wyniku nowych inwestycji, powstających bez poszanowania dla zastanych wartości. Autorka opisuje dotychczasowe formy jego ochrony, wskazując na ich małą skuteczność. W podsumowaniu wskazuje na wpis do rejestru zabytków krajobrazu kulturowego Wilanowa jako formę ochrony prawnej, która stworzy warunki do zachowania jego wartości.
EN
In the following text the author discusses the development, existing state and possibilities of protection of cultural landscape associated with the residence of Wilanów. This area, characterized by significant historical, artistic and scientific values, for years was degraded which was a result of new investments, emerging with no respect for existing values. The author discusses the existing forms of protection, pointing to their low effectiveness. In the summary author indicates that the entry in the register of monuments of Wilanów cultural landscape would be the most effective form of its legal protection in terms of the preservation of its values.
Przez wiele stuleci istotnym wyznacznikiem polskiego krajobrazu była rezydencja i związany z nią sposób zagospodarowania terenów otaczających, co wynikało z właściwych dla minionych epok realiów społeczno-gospodarczych. Obecnie obiekty rezydencjonalne to grupa najbardziej zagrożonych zabytków. W poniższym artykule wskazano jakie są elementy charakterystyczne dla polskiego krajobrazu rezydencjonalnego, określono jaki jest obecny stan zachowania tej części polskiego dziedzictwa kulturowego, a także scharakteryzowano podstawowe zagrożenia dla opisywanego typu krajobrazu. We wnioskach wskazano na konieczność takiego ukierunkowania współczesnych działań w krajobrazie rezydencjonalnym, aby zachować dla przyszłych pokoleń jego charakterystyczne cechy.
EN
Through centuries the important determinant of Polish landscape was residence. It influenced the way of historic development of surrounding landscape. Its dominating role in the landscape was caused by the social and economic circumstances. Presently the historic residences belong to the most endangered group of monuments. In the following article the author pointed the typical features of Polish residential landscape, defined the state of preservation of this part of Polish heritage and discussed the main dangers to such type of landscape. It was stated in the conclusion of the article that the present investments in residential landscape should be conducted in the way guaranteeing saving its basic values for future generations.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In the 17th century links between residence, garden and landscape were essential. Landscape quality was a key criterion for the choice of location for a palace and garden. The ideal location for Warsaw and its suburbs in this regard was the Warsaw Escarpment. The 18th century residence was inscribed in the landscape of Warsaw differently – it was coupled to interconnected systems reaching beyond the limits of palace gardens, embracing also the urban and suburban built up areas.
PL
W XVII w. sprzężenie rezydencji, ogrodu oraz krajobrazu było niezwykle istotne. O wyborze miejsca pod pałac i ogród decydowały między innymi walory krajobrazowe. W warunkach Warszawy i jej przedmieść idealną pod tym względem lokalizację stanowiła Skarpa Warszawska. Inaczej była w krajobraz Warszawy wpisywana XVIII-wieczna rezydencja – w oparciu o systemy układów sprzężonych, wychodzące poza granice pałacowych ogrodów, obejmujące również tereny zabudowy miejskiej i podmiejskiej.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The values which dictate whether a historic park is listed as a heritage site, and which justify the need for statutory protection, are its historical, artistic and scientific values. The lack of public understanding and respect for these values, and the failure to perceive historic parks as works of garden art, and not merely as biologically active areas used primarily as recreation sites, poses many serious threats to this group of heritage sites.
PL
Wartości, jakie decydują o objęciu parku historycznego ochroną prawną, uzasadniające konieczność tej ochrony to: wartość historyczna, artystyczna i naukowa. Brak społecznego zrozumienia i poszanowania dla tych wartości, brak postrzegania parków zabytkowych jako dzieł sztuki ogrodowej, a nie tylko terenów biologicznie czynnych, pełniących przede wszystkim funkcję rekreacyjną, prowadzi do wielu poważnych zagrożeń dla tej grupy zabytków.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article provides an overview of historic parks and gardens in Poland, including a percentage breakdown of particular categories of site, as determined from data held by the National Heritage Board of Poland. The most common reasons for the degradation of these heritage properties are identified as arising from the existing legal situation, a lack of social awareness regarding their value, lack of good models of conservation work in historic parks in Poland, underfunding of this group of sites, and problems associated with the protection of landscape contexts.
PL
W artykule scharakteryzowano na poziomie ogólnym zasób parków i ogrodów w Polsce, z uwzględnieniem procentowego udział poszczególnych kategorii obiektów, zgodnie z danymi Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Określono najczęstsze przyczyny degradacji tej grupy zabytków, wynikające z sytuacji prawnej, braku świadomości społecznej co do wartości tych obiektów, braku dobrych wzorców prac konserwatorskich w parkach zabytkowych na terenie Polski, niedofinansowania tej grupy zabytków oraz problemów związanych z ochroną kontekstu krajobrazowego.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Sztuka ogrodowa bliska była osobie Jana III Sobieskiego. Wiele XVII-wiecznych europejskich idei projektowych i praktycznych rozwiązań realizacyjnych znalazło swoje odbicie w królewskim Ogrodzie Wilanowskim, stanowiącym polską interpretację ogrodu włoskiego, łączącą cechy ozdobne z użytkowymi oraz uwzględniającą traktowanie ogrodu jako swoistej kolekcji osobliwości. Na wilanowskich parterach, w najbardziej reprezentacyjnej części ogrodu, rosły róże, lilie czerwone i „inne polne kwiatki”. Tuż obok nich, w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu, założono Ogrody Fruktyfikujące, gdzie pośród drzew owocowych ustawiono na obsadzonych lawendą marmurowych postumentach gipsowe globusy z mapami Ziemi i nieba. Program użytkowy Ogrodu Wilanowskiego dopełniały oranżeria, figarnia i cieplarnie. Wymownym przykładem połączenia ozdobnego i użytkowego charakteru przestrzeni ogrodowej była Góra Bachusowa, obsadzona winoroślą, z krętą drogą prowadzącą na szczyt, zwieńczona rzeźbą Bachusa.
EN
Jan III Sobieski was very interested in garden art. Many of the 17th century European garden design ideas and practical solutions were implemented in Wilanów Garden. But first of all Wilanów Garden was the Polish interpretation of the Italian Villa Garden where the ornamental aspects were as much important as utilitarian ones. The Wilanów Garden had also the character of a collection of curiosities. There were roses, red lilies and other ‘field flowers’ growing in Wilanów parterres. Just next to them, close to the palace, “Ogrody Fruktyfikujące” (Fruit gardens) were established. There, among the fruit trees, on marble bases, stood the plaster globes with the maps of Earth and sky. The orangeries and the fig house were included in the program of the residence. The good example of the connection of utilitarian and ornamental character of the space was the Bachus Mount, planted with the vine, with the spiral path leading to its top, crowned with the Bachus statue.
The main historic site, used presently in Białystok to build the city identity is the 18th century Branickis' residence called the Versailles of Poland. The Białystok authorities decided to undertake the complex conservation works in its garden. The aim of works is to bring this site to its former glory. The interdysciplinary conservation process has been started 15 years ago. It takes a course on different levels: the level of research, the level of design, the level of implementation and finally the level of information. In 2010 the conservation works in the area of avant court were finished. In 2011 the next part of the garden - the main parterre is expected to be open to the public.
The new LLRF system architecture based on the ATCA platform was developed and tested at FLASH. The LLRF system require generation of highly stable clock and trigger signals for high precision data processing and synchronous system operation. This paper describes the conception, design and performance test results of the updated AMC module designed to fulfill the LLRF system timing synchronization needs. This module contains three independent clock synthesizers that are able to generate LVDS clock signals in the range of 10 MHz to 100 MHz. These signals are transmitted over the AMC connector and can be distributed over the entire ATCA crate.The clock synthesizers can be synchronized either by an internal quartz oscillator or an external phase reference signal provided to the board either via the AMC edge connector or via a front panel socket. This assures flexibility when using the board for tests and for the LLRF system operation. Besides clock synthesizers the AMC card contains also an optical receiver suited to convert and decode FLASH timing signals distributed in the FLASH accelerator system.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wymagające dużych nakładów na pielęgnację, ogrody barokowe zachowały swój pierwotny charakter przede wszystkim na terenach należących do muzeów oraz, sporadycznie, w obrębie zamkniętych rezydencji i klasztorów. W tych przypadkach obecny barokowy kostium jest najczęściej efektem przeprowadzonych po II wojnie światowej prac rekonstrukcyjnych. Wnioski z przeprowadzonych badań interdyscyplinarnych stanowią podstawę dla dalszych działań konserwatorskich - opracowania koncepcji rewaloryzacji ogrodu oraz ustalenia wytycznych dla otaczającego krajobrazu kulturowego.
EN
Baroque gardens that require high expenditures on cultivating them, maintained their original character, first of all, in areas belonging to museums and, sporadically, within closed residences and monasteries. In that case, their present baroque costumes are most often the results of restoration works executed after World War II. Conclusions from completed interdisciplinary research provided basis for further conservation activities - preparation of garden restoration conceptions and determination of guidelines for the surrounding cultural landscapes.
Po latach prac badawczych i projektowych Ogród Branickich w Białymstoku zaczyna powoli ubierać się w swój barokowy kostium. Obecnie można już podziwiać jego partery haftowe w salonie ogrodowym, a przywrócenie mu pełnej świetności w dużej mierze zależy teraz od środków finansowych.
Przedstawiono fragment badań procesu spłaszczania rur cienkościennych. Badania skoncentrowano na spłaszczaniu cienkościennych rur mosiądzu CuZn37 pomiędzy rolkami kształtującymi o zróżnicowanej średnicy zewnętrznej D oraz zmiennej wartości promienia wykroju rolki R. Zastosowano materiał wsadowy o różnym stopniu umocnienia. W wyniku badań określono odkształcenie maksymalne, umożliwiające uzyskanie rury płaskiej w jednej operacji formowania, bez zniekształcenia jej poprzecznego przekroju
EN
Investigation of the flattening process of thin-walled brass pipes (CuZn37 alloy), between two rolls, is presented in the paper. The roll-diameter and the radius of roll groove were changed during experiments. The applied input material was of different degree of strain hardening. The maximum deformation, making possible gaining a flat pipe in a single forming operation, without malformation of its cross-section, has been defined.
Tertiary carbinamines (t-alkyl amines) can be conveniently obtained by dephosphorylation of diethyl N-t-alkylphosphoramidates 1 with 20% hydrochloric acid-tetrahydrofuran (1:1 v/v)
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW