Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Tuż po realizmie socjalistycznym. Architektura i urbanistyka Wrocławia z przełomu lat 50. i 60. XX wieku

Majczyk J., Tomaszewicz A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

181--190

PL

W 1954 r. Nikita Chruszczow ocenił negatywnie formy budowli wznoszonych w okresie stalinowskim oraz koszty ich realizacji, wzywając do „racjonalizacji” i uprzemysłowienia budownictwa. Mimo to proces przechodzenia od wzorców realizmu socjalistycznego do architektury odwołującej się do przedwojennego modernizmu nie był rewolucyjny, ale raczej ewolucyjny. We Wrocławiu zachowało się wiele pojedynczych obiektów i zespołów budowli, w których socrealistyczny „historyzm” uproszczono i próbowano powiązać go z nowymi technologiami w budownictwie. W artykule zostały zatem przedstawione wybrane wrocławskie realizacje powstałe na styku dwóch wspomnianych „epok”.

EN

n 1954, Nikita Khrushchev criticised the forms of buildings erected during the Stalinist period and the costs of their construction, calling for “rationalisation” and industrialisation of the building industry. Nevertheless, the process of transition from the models of socialist realism to the architecture inspired by pre-war Modernism was rather evolutionary than revolutionary. Wrocław retains many individual buildings and building complexes in which the socialist-realist “historicism” was simplified and attempts were made to combine it with new building technologies. Therefore, the paper will present selected buildings constructed in Wrocław at the junction between the two aforementioned “epochs”.

2

Carl Lüdecke i wrocławskie budownictwo mieszkaniowe

Tomaszewicz A.

Architectus

|

2015

|

Nr 2(42)

7--18

PL

Carl Lüdecke był jednym z najbardziej wszechstronnych architektów XIX-wiecznego Wrocławia, projektował budynki użyteczności publicznej, wiejskie siedziby arystokracji, prowadził także prace konserwatorskie najważniejszych zabytków stolicy Śląska. Niniejszy artykuł jest próbą uzupełnienia luki w dotychczasowych opracowaniach na temat twórczości artysty i pokazuje nieopisaną dotąd grupę projektów Lüdeckego – miejskie domy mieszkalne. We Wrocławiu architekt zaprojektował kilka kamienic najczęściej o funkcji usługowo-mieszkalnej, dwie wille, prowadził także przebudowy domów istniejących, tworzył projekty dekoracji elewacji. W propozycjach miejskich budynków mieszkalnych Lüdecke stosował zasadę pluralizmu stylowego – elewacjom domów nadawał formy klasycyzujące wzbogacone motywami zaczerpniętymi z różnych okresów włoskiego renesansu. Swoje stanowisko dotyczące stylów w architekturze artysta zaprezentował w czasie wykładów, które wygłosił na forum Śląskiego Towarzystwa Kultury Ojczystej. Architekt realizował wyłącznie zamówienia prywatnych inwestorów, każdy projekt był zatem wypadkową uwarunkowań lokalizacyjnych, potrzeb zleceniodawcy, wymogów prawnych oraz przekonań artystycznych projektanta, które pozostawały pod dużym wpływem berlińskiej szkoły architektury.

EN

Carl Lüdecke was one of the most versatile architects of the 19th century Wrocław. He designed buildings of public services, country seats of aristocracy, he also carried out preservation works of the most important monuments in the Silesian capital. This article is an attempt at replenishing the gap in hitherto existing works related to the creation of the artist and shows the so far not described group of Lüdecke’s projects – the urban residential houses. The architect designed several tenament houses, most often of the service-tenament function, two villas, he also carried out reconstructions of existing houses, and created plans of facade decorations. In propositions of urban tenament houses Lüdecke employed the principle of style pluralism – to house elevations he gave classic form enriched with motives derived from various periods of Italian Renaissance. His standpoint related to styles in architecture the artist presented during his lectures which he gave in the Silesian Association of Native Culture. The architect realized only commissions of private investors, so that each design was the result of conditions of localization, the needs of the customer, legal requirements and artistic beliefs of the designer which were under a high influence of the Berlin school of architecture.

3

Aleja Profesorów w kampusie głównym Politechniki Wrocławskiej – historia rozwoju układu przestrzennego

Majczyk J, Tomaszewicz A

Architectus

|

2015

|

Nr 1(41)

69--86

PL

Aleja Profesorów została pomyślana jako główne reprezentacyjne wnętrze urbanistyczne kampusu Politechniki Wrocławskiej, który w okresie powojennym zaczęto budować między pl. Grunwaldzkim i nabrzeżem Odry. Ramy kompozycyjne alei zostały nakreślone w pierwszym planie zagospodarowania fragmentu śródmieścia Wrocławia, opracowanym w 1949 r.; miała ona stanowić jedną z poprzecznych osi wytyczonych prostopadle do pl. Grunwaldzkiego – najważniejszej trasy komunikacyjnej dzielnicy. Proces kształtowania Alei Profesorów rozpoczęto od wzniesienia w latach 1950–1955 siedzib Wydziałów: Elektrycznego i Lotniczego (budynki D1 i D2). Bliźniacze gmachy zaprojektowane przez profesorów Zbigniewa Kupca i Tadeusza Brzozę, ustawione wzdłuż pl. Grunwaldzkiego, zdefi niowały szerokość alei oraz jej północno-wschodnią i północno- -zachodnią granicę. W latach 50. i 60. XX w. powstało kilka koncepcji ukształtowania pierzei Alei Profesorów, z których żadna nie została zrealizowana. Całościowy plan nowego kampusu Politechniki Wrocławskiej wyłoniono w drodze konkursu w 1964 r. Autorzy zwycięskiej pracy, Krystyna i Marian Barscy, przedstawili w niej także wizję zagospodarowania Alei Profesorów, której zasadniczą część rozwiązali w formie skweru obsadzonego dwoma rzędami drzew. Ze względu jednak na bardzo trudne warunki lokalowe uczelni, wnętrze alei zaczęto wypełniać tymczasowymi pawilonami, próbując równocześnie realizować siedziby kolejnych wydziałów przewidziane w projekcie Barskich. Przyspieszenie prac związanych z budową kampusu Politechniki Wrocławskiej nastąpiło dopiero po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Nowe możliwości fi nansowania inwestycji związanych z nauką pozwoliły wybudować gmachy Zintegrowanego Centrum Studenckiego oraz Biblioteki Nauk Ścisłych i Technicznych, które zamknęły Aleję Profesorów od strony południowej i północnej. W kolejnych latach uzupełniono zabudowę wzdłuż wschodniej i zachodniej granicy alei, wyburzono tymczasowe pawilony oraz przedstawiono projekt zagospodarowania jej wnętrza. W koncepcji opracowanej przez Bogusława Wowrzeczkę utrzymano pierwotny zamysł stworzenia reprezentacyjnego wnętrza urbanistycznego postrzeganego jako miejsce spotkań studentów i pracowników uczelni.

EN

Aleja Profesorów has been conceived as the main representative urban interior of the campus of the Wrocław University of Technology. Its building began in the after-the-war period, between Grunwaldzki Square and the bank of the Oder River. The compositional frames of the avenue were defined in the first plan of creating a fragm ent of the Wrocław town centre which was worked out in 1949; it was to compose one of the transverse axes laid out perpendicularly to Grunwaldzki Square – the most important communication route of this district. The process of forming Aleja Profesorów began with the erection of buildings of the Faculties of Electrical Engineering and Aviation (buildings D1 and D2) in the years 1950–1955. The identical buildings designed by Professors Zbigniew Kupiec and Tadeusz Brzoza raised along Grunwaldzki Square defined the width of the avenue and its north-east and north-west boundary. In the 50s and 60s of the 20th century several concepts of forming the frontage of Aleja Profesorów came into being, of which none, however, were realized. The overall plan of the new campus of the University of Technology came into being as a result of a contest in 1964. The authors of the winning work, Krystyna and Marian Barscy, presented a vision of creating Aleja Profesorów whose fundamental part they solved in the form of a square bordered with two rows of trees. However, due to very difficult conditions of accommodations at the university, the interior of the avenue was successively filled with temporary pavilions, trying, at the same time, to realize quarters for consecutive faculties provided in the project of Barscy. Acceleration of works bound with building of the Technological University’s campus followed only after Poland joined the European Union. New potentialities of financing investments bound with science allowed constructing buildings of the Integrated Student Centre and the Library of Science and Technology which closed off Aleja Profesorów from the south and the north. In succeeding years building was completed along the east and west boundaries of the avenue, the temporary pavilions were pulled down and a plan of composing the avenue’s interior was presented. In the conception worked out by Bogusław Wowrzeczka, the original plan of creating a representative urban interior perceived as a meeting-place of students and staff of the university was preserved.

4

The urban transformations of the health resort in Lądek Zdrój before 1945

Trocka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A.

Architectus

|

2012

|

Nr 1(31)

43--52

EN

Lądek-Zdrój, the oldest Kłodzko spa, today consists of two parts, i.e. a historical town situated on the Biała Lądecka River bank and a spa situated on both sides of the river, which has a free park system with softly arranged roads adjusted to the natural environment with spa development dispersed in the surrounding green areas. The municipal part of Lądek Zdrój was granted the town charter in the 2nd half of the 13th century. At a similar time, at the foot of Świętojerskie Hill thermal springs were discovered near which a spa started to develop. At the end of the 16th century the functional system of the spa was already outlined and an apparently accidental arrangement of buildings, which was adapted to the natural form of the terrain, provided its normal functioning. After discovering next thermal springs called Fryderyk and Maria, in the second half of the 17th century the so called Nowy Zdrój (New Bath) was set up which was later changed into Maria’s Bath. A spatial arrangement of the spa development, which was a result of the planned and one-time construction action, is regarded as the earliest solution of this type that was realised in Silesia. The minister of Silesia, Count von Hoym contributed to the further development of the spa in the middle of the 18th century. He was, inter alia, an initiator of land development between baths where a spa house was built and the English park was established. In the 19th century the spa was still beautified and developed; the authorities of Lądek aimed at getting and integrating further lands which were adjacent to the thermal springs where parks were established and residential buildings were located. The present spatial layout of the spa is to a large extent a result of reorganisation of the area around Maria Bath that was conducted in the 1930s. The article presents in detail the particular stages of the history of urban transformations of the spa part of Lądek Zdrój.

PL

Lądek-Zdrój, najstarsze kłodzkie uzdrowisko, składa się dziś z dwóch części: zabytkowego miasta – położonego na brzegu rzeki Białej Lądeckiej oraz uzdrowiska usytuowanego po obu stronach rzeki, o swobodnym układzie parkowym, z miękko prowadzonymi drogami, dostosowanymi do naturalnego ukształtowania terenu, z zabudową uzdrowiskową rozproszoną wśród zieleni. Lokację miejskiej części Lądka-Zdroju przeprowadzono w II poł. XIII w. W podobnym czasie, u podnóża Wzgórza Świętojerskiego zostały odkryte ciepłe źródła, przy których zaczęło rozwijać się uzdrowisko. Pod koniec XVI w. zarysował się układ funkcjonalny kąpieliska, w którym pozornie przypadkowe rozmieszczenie budynków, dostosowane do naturalnego ukształtowania terenu, zapewniało jego prawidłowe funkcjonowanie. Po odkryciu kolejnych źródeł, Fryderyka i Marii, w II poł. XVII w. założono tzw. Nowy Zdrój (późniejszy Zdrój Marii). Kompozycja przestrzenna zabudowy kąpieliska, będąca wynikiem zaplanowanej, jednorazowej akcji budowlanej, uchodzi za najwcześniejsze tego typu rozwiązanie zrealizowane na Śląsku. Do dalszego rozwoju uzdrowiska przyczynił się w połowie XVIII w. minister Śląska, hrabia von Hoym. Był on m.in. inicjatorem zagospodarowania obszaru między zdrojami, gdzie wybudowano dom zdrojowy i założono park angielski. W XIX w. nadal upiększano i rozbudowywano uzdrowisko; władze Lądka dążyły do pozyskiwania i scalania kolejnych gruntów sąsiadujących z kąpieliskami, na których zakładano parki i lokalizowano zabudowę willową. Obecny układ przestrzenny uzdrowiska jest, w dużej mierze, wynikiem reorganizacji przestrzeni wokół zdroju Marii, przeprowadzonej w latach 30. XX w. W artykule szczegółowo przedstawiono kolejne etapy w historii przekształceń urbanistycznych uzdrowiskowej części Lądka-Zdroju.

5

Innowacyjność przedsiębiorstw transportowych w Polsce

Tomaszewicz A.

Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński

|

2009

|

Nr 7

237--244

PL

[...]Przedsiębiorstwa transportowe, chcąc poprawić swoją pozycję na rynku, powinny w większym stopniu nastawić się na holistyczną działalność innowacyjną i dodatkowo zwiększać udział nowości (wyrobów i technologii) w wolumenie produkcji i usług oraz systematycznie wdrażać nowe rozwiązania naukowo-techniczne. Stanie się to szansą na uzyskanie lepszej pozycji innowacyjnej. Na koniec należy pamiętać, że wysoki poziom innowacyjności zazwyczaj kojarzony jest z poprawą efektywności większości sektorów gospodarki, a podmioty gospodarcze, chcąc uzyskiwać lepsze wyniki na polu innowacyjności, powinny wprowadzić szereg zmian. W tym zakresie pomocny ma być dostęp do światowych osiągnięć w zakresie innowacji, który Polska posiada dzięki członkostwu w Unii Europejskiej.[...]

EN

The articlc describes the basie innovation determinants in the activities of transportation enterprises. A special attention was put 011 the innovation influence in transport regarding achieving a better market position. This should be especially important dne to the fact, that the level of innovation in the transportation sector is one of the lowest in all Service sectors.

6

Hutongi - znikające środowisko mieszkaniowe Pekinu

Trocka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2009

|

nr 7

182--185

7

Urban transformations of Beijing

Tracka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A.

Architectus

|

2009

|

nr 1-2(25-26)

67--78

PL

Tradycyjnie pojmowana kultura chińska doprowadziła do wykształcenia spójnego modelu miasta cesarskiego - silnego symbolu imperianej władzy, który przez stulecia ulegał niewielkim przeobrażeniom i był przejmowany przez kolejnych władców, także tych pochodzenia nie-chińskiego. Kompozycja wszystkich elementów miast cesarskich, w tym także pekińskiego zespołu staromiejskiego, była ściśle zgeome-tryzowana, hierarchiczna, osiowa i symetryczna. W tradycyjnie pojmowanej koncepcji przestrzeni, która z jednej strony korespondowała z pozostającymi w równowadze relacjami między jednostką i rodziną, rodziną i społeczeństwem, porządkiem ludzkim i porządkiem kosmicznym, z drugiej zaś odzwierciedlała reguły rządzące feudalnym społeczeństwem chińskim, szczególne znaczenie nadano orientacji i zamknięciu zarówno miasta i jego części, jak i pojedynczych, jednorodnych funkcjonalnie zespołów budowli. Wraz z powstaniem w 1949 r. Nowych Chin i odrzuceniem imperialnej przeszłości rozpoczęto poszukiwania nowego schematu kreowania przestrzeni miejskiej, przejmując przy tym obce chińskiej kulturze wzorce. W latach 50. XX w., kiedy Chiny stały się zależne od radzieckiej industrializacji, projekty rozbudowy stolicy Nowego Państwa wzorowano na planach zagospodarowania komunistycznej Moskwy. Rozpoczęto też stopniową eksterminację dawnej, tradycyjnej zabudowy miasta. Od początku lat 80. ubiegłego stulecia, wraz z wprowadzeniem polityki "otwarcia Chin na świat", rozwój Pekinu został poddany dyktatowi ekonomii, inwestycje popierane przez rządy państwowe prowadzono najczęściej wbrew kompleksowym planom rozbudowy stolicy. W ramach "uwalniania" terenów położonych w centrum Starego Pekinu dokończono dzieła zniszczenia prawie całej tkanki miejskiej, pozostałej za czasów imperialnych. Obecnie stolica Chin jest sceną działań awangardy światowej architektury, miasto upodabnia się do innych azjatyckich i amerykańskich metropolii, traci przy tym bezpowrotnie swoją dawną tożsamość.

8

Dyskusja wokół usytuowania budynków wysokich w strukturze współczesnego Wrocławia

Trocka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 6-A

171-177

PL

Dyskusja nad usytuowaniem wieżowców w strukturze miasta trwa we Wrocławiu od ponad 90 lat. Przed wojną planowano wznoszenie budynków wysokich w miejscach kluczowych dla kompozycji urbanistycznej miasta - przy znaczących placach, nad Odrą i fosą miejską. Ze względów finansowych nie udało się wówczas zrealizować śmiałych wizji architektów. Po przełomie politycznym 1989 roku, powrócono do koncepcji wznoszenia we Wrocławiu budynków wysokich. Wyznaczono w planie miasta kilkanaście punktów, w których dopuszczono sytuowanie wysokościowców, akceptując przy tym zarówno model budowania zwartych zespołów zabudowy wysokiej, jak i rozproszenie pojedynczych obiektów w tkance miejskiej. W działaniach lokalnych władz trudno dostrzec spójną koncepcję rozmieszczenia budynków wysokich w strukturze miasta. Nie prowadzi się żadnych systematycznych badań wpływu planowanych wieżowców na krajobraz miejski, przestrzenie publiczne, jakość życia mieszkańców, infrastrukturę techniczną czy środowisko przyrodnicze. Wydaje się, że celowe byłoby skoncentrowanie wysiłków na stworzeniu we Wrocławiu jednego tylko ośrodka zabudowy wysokiej. Miasto potrzebuje bowiem nie drapaczy chmur, a kompleksowego planu rewitalizacji przestrzeni miejskiej.

EN

Discussion on placing high buildings in the structure of the city has been lasting in Wroclaw for over 90 years. Before second world war high-rises were planned in the crucial places for the urban composition - next to the significant squares, on the Oder and city moat. For the financial reasons it was impossible at that time to carry out architects' daring visions. After political turning-point of 1989, discussion on high-rises returned with redoubled strength. In the city plan, there are several points marked, where construction of high buildings is permitted - they could be build in the form of dense group of sky-scrapers or as a single objects (art works) located in the existing city network. In the action of local authorities, it is hard to notice the coherent conception of locating high buildings in the city structure. There is no systematic research on the impact of planned high-rises on the urban landscape, the public space, the quality of inhabitants life, the technical infrastructure or the natural environment. It seems, that it would be relevant to concentrate efforts on creating only one centre of sky-scrapers in Wroclaw. The city doesn't require high-rises, but the comprehensive plan of the revitalization of the urban space.

9

The influence of soil parameters on slope stability factor and slip surface shape

Opyrchał L., Popielski P., Tomaszewicz A., Jankowski W.

Archives of Civil Engineering

|

2007

|

Vol. 53, nr 3

519-525

EN

The finite element method (FEM) is now the prevailing method for calculating earthen slope stability. However, the natural variability of soil parameters c and fi in material zones adopted for calculations is not usually taken into account. If slightly different values of these parameters are assigned to each element then the stability factor F decreases. Also, the slip curve loses its circular shape assumed in mostly used layer methods.

PL

Metoda elementów skończonych (MES) jest w chwili obecnej najczęściej stosowana metodą do oceny stateczności skarpy zimnej. Jednakże do obliczeń przyjmowane są strefy materiałowe bez uwzględnienia naturalnej zmienności parametrów gruntu c i fi. Jeżeli każdemu elementowi zostaną przypisane nieco inne ich wartości, to wartość współczynnika stanu równowagi F maleje. Także krzywa poślizgu traci swój zbliżony do kołowego kształt założony w najczęściej stosowanych metodach paskowych.

10

Wpływ zmienności parametrów gruntu na współczynnik bezpieczeństwa skarpy oraz kształt krzywej poślizgu

Opyrchał L., Popielski P., Tomaszewicz A., Jankowski W.

Prace Naukowe Instytutu Geotechniki i Hydrotechniki Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 75, nr 41

415-420

PL

Metoda elementów skończonych (MES) jest w chwili obecnej najczęściej stosowaną metodą do oceny stateczności skarpy ziemnej. Jednakże do obliczeń przyjmowane są strefy materiałowe bez uwzględnienia naturalnej zmienności parametrów gruntu c i ø. Jeżeli każdemu elementowi zostaną przypisane nieco inne ich wartości to wartość współczynnika bezpieczeństwa F maleje. Także krzywa poślizgu traci swój zbliżony do kołowego kształt założony w najczęściej stosowanych metodach paskowych.

EN

The Finite Element Method (FEM) is presently the often applying method for assessing earth slopes stability. However the material zones are assumed for calculating. The natural variability of parameters c and ø are not regarded. If the every finite elements have a little different value of parameters the value of safety coefficient F decrease. Also the slip curve change the close to circular shape.

11

Kamienice czynszowe - architektura kontekstowa

Tomaszewicz A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2005

|

R. 102, z. 11-A

415--418

EN

Architecture is a contextual art, it confirms the continuity of the present with the past, depending on the quality of design and understanding of the context. The notion of context means here not only historical, but also political, social and economic conditions. This context is widely discussed in the presented paper with reference to the history of the development of the tenement-houses.

12

Wrocławskie wille Carla Schmidta

Tomaszewicz A.

Architectus

|

2005

|

Nr 1-2(17-18)

51--61

PL

Carl Schmidt był jednym z nielicznych dziewiętnastowiecznych wrocławskich architektów wymienianych w przedwojennych opracowaniach historii architektury [14, s. 266] i leksykonach artystów [17, s. 157]. Schmidt był twórcą wszechstronnym, projektował bowiem i realizował budowle publiczne, mieszkalne, przemysłowe, wystawowe, chętnie aranżował wnętrza, nie stronił także od projektowania mniejszych form - wyrobów rzemiosła artystycznego, a nawet wzorów dyplomów i pism. Był przy tym architektem modnym, często naśladowanym i uważanym za twórcę, który prowadził pionierską działalność na rzecz artystycznego rozkwitu śląskiego budownictwa [2, s. 203]. Podobnie jak wielu dziewiętnastowiecznych architektów, Schmidt zdobył najpierw wykształcenie rzemieślnicze (ukończył Szkolę Rzemiosł Budowlanych w Holz-minden), a następnie kontynuował naukę w berlińskiej Akademii Budownictwa, gdzie w roku 1863 otrzymał tytuł prywatnego mistrza budownictwa (Privat-Baumeister) [16, s. 315]. Tuż po ukończeniu studiów Schmidt przyjechał do Wrocławia i w jednym z dzienników zamieścił anons, w którym oferował wykonanie projektów budynków wszystkich rodzajów oraz kosztorysów, prowadzenie budów, jak również wszystkich związanych z tym prac, a także zakładanie okien wystawowych i urządzanie wnętrz sklepów według najnowszych wymagań po najniższych cenach [4, s. 341]. Treść ogłoszenia pokazuje wyraźnie, że Schmidt nawet nie przeczuwał sukcesu, jaki za kilka lat osiągnie w stolicy Śląska.

EN

Carl Schmidt was one of the few 19Ih century architects of Wroclaw mentioned in pre-war studies of the history of architecture and lexicons of artists. He was a versatile artist, he designed and realized public buildings, apartments, industrial and exposition buildings, he readily arranged interiors. He also designed smaller forms - handicraft objects, diplomas and written texts. Schmidt was fashionable in his times, often imitated, he was considered as an artist who contributed to the blossoming of Silesian architecture. His buildings could constitute examples of comfortable and attractive one-family houses.

13

Wpływ konsolidacji podłoża na osiadania i stan bezpieczeństwa zapór czołowych Jeziorsko i Mietków w ujęciu metody elementów skończonych

Dłużewski J. M., Ciuhak K., Tomaszewicz A., Jankowski W.

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2001

|

nr 1

22-29

PL

Studium bezpieczeństwa czołowych zapór ziemnych zbiornika Jeziorsko i Mietków. Charakterystyka geologiczno-geotechniczna zapór i podłoży gruntowych oraz parametrów geotechnicznych. Opis metodyki i monitoringu oraz obliczeń numerycznych osiadania zapór wraz z analizą wyników. Ocena ilościowa aktualnych współczynników stateczności obu zapór.

EN

The influence of subsoil consolidation on settlements and safety of Jeziorsko and Mietków head dams based on finite element method. Studies of safety of head earth dams of Jeziorsko and Mietków reservoir. Geological and geotechnical conditions of dams and a subsoil together with geotechnical parameters. The description of monitoring method and numerical calculations of the dam settlements together with the analysis of the results. Quantitative assessment of current stability factors of both dams.

14

Wpływ przepisów budowlanych na sposób kształtowania wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej w dziewiętnastowiecznym Wrocławiu

Tomaszewicz A.

Architectus

|

2000

|

Nr 2(8)

31-42

PL

Rewolucja francuska postawiła wiele państw ówczesnej Europy w obliczu konieczności przeprowadzenia głębokich reform politycznych i społecznych. W Prusach reformy te - określane mianem reform Steina-Hardenberga - wprowadzono w życie głównie w latach 1807-1813, two-rząc nowoczesne społeczeństwo na fundamencie równości wobec prawa [15, s. 77]. Pośród wielu innych ustaw w okresie wielkich reform opracowano i opublikowano (19 XI 1808 r.) ordynację o miastach (Stadteordnung), mającą decydujący wpływ na rozwój miejskiego samorządu w dziewiętnastowiecznych Niemczech. Zgodnie z nową ordynacją, gmina miejska, jako osoba prawa publicznego, którą tworzył ogół jej obywateli, otrzymywała szerokie uprawnienia w sprawach polityki wewnętrznej [20, s. 236]. Wrocławski magistrat wykorzystał nowe przywileje, podejmując decyzję o przyłączeniu do miasta podwrocławskich przedmieść. Rozszerzenie granic miasta ułatwiła, zapoczątkowana w 1807 r., rozbiórka murów miejskich. Tereny po-forteczne oraz pas przedpola ogniowego rozparcelowano w 1813 r., przeznaczając 500 mórg na urządzenie promenad, pozostałą natomiast część sprzedając prywatnym inwestorom. Władze miasta straciły tym samym wpływ na sposób zagospodarowania nowo wytyczonych kwartałów, według bowiem przepisów Powszechnego Pruskiego Prawa Krajowego (Allgemeine Preussisches Landrecht), obowiązującego od 1794 r., kwestie zabudowy terenów prywatnych rozstrzygał ich właściciel opierając się na przepisach lokalnego prawa budowlanego i przepisów przeciwpożarowych.

EN

The history of urban development of Wroclaw begins in 1807 - then the demolition of the town's fortifications began. A year later Wroclaw suburbs were incorporated into the town, the fortress grounds were parcelled out and sold to private investigators. In the first half of the 19th century a homogeneous building law was not created - requirements relating to new tenement-houses constructed in the historical centre of Wroclaw were defined by the Austrian building statute of 1668, while the manner of shaping building development in the suburbs was regulated by the Common Prussian National Law (Allgemeine Preussisches Landrecht) which was enforced in 1794. The new building law was passed in 1851. According to the new rules, buildings assigned for habitation were to be situated along the line of development defined by the Police Presidium. All newly planned apartment- or tenement-houses could have not more than four storeys, of a minimum hight of the storey of 8 feet, of the inside diameter (2.5 m). In the mentioned set of law acts, the principles of planning housing architecture were treated in a very general way, special emphasis was layed on the aspects of fire protection of the buildings. The problems with which building of the first half of the 19th century had to grapple were reflected in further Wroclaw building law regulations, which came into being in 1864. The increasing building compactness within one property exacted on the legislator the determining of the minimal back-yard surface which should be maintained between buildings constructed on the same plot of ground. The hight of the buildings was delimited by subordinating it to the width of the street in which the house was situated. Whereas, the form of the facades depended on the width of the pavement. These regulations, most probably, were to contribute to the uniformity of housing constructions raised, more or less, at the same time, in neighbouring properties. The next building law was passed in 1883. Its regulations related to planning of multi-family buildings, basically repeated the recomendations of the 1864 act - only few regulations were amended, while all required dimensions were re-counted from measurements in feet into meters. An important supplement to the building regulations was the entry, formulated in 1884, in which were defined the requirements referring to the relations between buildings situated in neighbouring properties. The demand was to raise houses at a minimum distance of 3 m. from the neighbour's border or directly by it. Fundamental changes came in a consecutive, the last 19th century building law, published in 1892, in which the legislators undertook the first attempt at "zoning" the regulations, adopting them to different urbanistic conditions which existed in the historic centre of the town and beyond it. For the first time, in this act, attention was payed to aspects of health in the shaping of housing architecture.

15

Analiza przyczyn utraty stateczności skarpy w rejonie zamka wodnego elektrowni w Dychowie

Dłużewski J. M., Hrabowski W., Stenzel P., Tomaszewicz A.

Gospodarka Wodna

|

1999

|

Nr 5

185-191

PL

Na tle przyczyn usunięcia się skarpy pomiędzy zbiornikiem górnym a budynkiem , elektrowni wodnej w Dychowie omówiono, ~ wykonane metoda.. elementów skończonych i metoda.. paskowa.., obliczenia symulujące przebieg katastrofy. Omówiono przydatność zastosowanych metod obliczeń do wykonania złożonych analiz w skrajnych ~ warunkach eksploatacji obiektów hydrotechnicznych.

EN

On the background of reasons for the fallen in of the slope between the upper reservoir and the building of the electric water-power plant in Dych6w the Authors discuss calculations simulating the course of the disaster done by means of the method of finite elements. The useability of the applied method for performing the complex analysis in extreme exploitation conditions of the hydrotechnical objects has been also discussed.

16

Stopień wodny Włocławek - analiza stateczności wybranych budowli za pomocą metody elementów skończonych

Dłużewski J. M., Popielski P., Ciuhak K., Gajewski T., Tomaszewicz A., Jankowski W.

Gospodarka Wodna

|

1998

|

Nr 9

336-345

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy stanu bezpieczeństwa wybranych budowli stopnia wodnego Włocławek, wykonanej w IMGW za pomocą metod modelowania numerycznego. Opracowano modele trzech obiektów stopnia wodnego - elektrowni, jazu i zapory ziemnej.

EN

The paper presents results of analysis of the state of safety of selected buildings of the stage of fall Włocławek carried out by the IMGW by means of numerical modelling. The models of three objects of the stage of fall - electric power station, weir and earth dam - have been elaborated.