The paper presents the results of analyzes executed within the project carried out by the Polish Geological Institute – National Research Institute. The purpose was to develop a density model of sedimentary cover in, inter alia, the Lublin region, on the basis of archival laboratory measurements. The source material consisted primarily of a database of archival measurements made on samples taken from drill cores. Since the sampling was often fragmentary and missed long intervals of the section, it was necessary to develop a methodology for estimating the density of such blank intervals. Trend equations of density changes with depth were determined on the basis of existing measurements, which helped in the estimation. For each stratigraphic period, density weighted average was calculated, where the thickness of each depth interval was the weight. Juxtaposition of such average densities with the arithmetic means, with or without taking into account the estimated values, indicates the pros and cons of the methodology. The final step was to construct the following: density maps of each stratigraphic period, maps of density contrast at the top-bottom contact of two stratigraphic periods and density maps at selected depth levels.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy dokonano przeglądu hipotez dotyczących przebiegu i charakteru południowo-zachodniego brzegu kratonu wschodnioeuropejskiego (EEC) i jego mobilności powstających wraz z napływem nowych danych geofizycznych. Omówiono obraz anomalii magnetycznych w południowo-zachodniej części EEC i ich związek ze strefą kontaktu kratonu z platformą paleozoiczną (PP) w świetle dotychczasowych badań. Na podstawie analizy anomalii magnetycznych, obrazu strukturalnego i rozkładu prędkości sejsmicznych, głównie na profilach LT-7, P1, P2 i P4, a także wyników ostatnich modelowań geotermicznych, zaproponowano nowy model tektoniczny kontaktu kratonu z platformą paleozoiczną na obszarze północno-zachodniej Polski. Wyróżniono trzy granice, które charakteryzują złożoność tektoniczną brzegu kratonu w tym regionie.
EN
In this work the current state of knowledge regarding the southwestern edge of the East European Craton (EEC) and its variation brought about the new geophysical data was briefly given. An image of the magnetic anomalies in the southeastern part of the EEC and their relation to the contact zone of the EEC with the Palaeozoic Platform was described as well. Based on an analysis of magnetic anomalies, structural pattern and velocity distribution along the seismic profiles LT-7, P1, P2 and P4, and the results of recent geothermal modellings, a new tectonic pattern of the contact zone between the EEC and the Palaeozoic Platform in the northwestern Poland was suggested. Three important boundaries are distinguished; they characterise tectonic complexity of the craton edge in this region.
Hypotheses on the trace and nature of the SW margin of the East European Craton (EEC) are reviewed. As new geophysical data was acquired, the location of the EEC margin was repeatedly revised.Magnetic anomalies associated with the SWpart of the EEC and their relationship with the contact zone between the EEC and the Palaeozoic Platform are described. Based on an analysis of magnetic anomalies, seismic cross-sections, the LT-7, P1, P2 and P4 wide-angle reflection and refraction profiles, and the results of recent geothermal modeling, the geometry of the contact zone between the EEC and the Palaeozoic Platform in NW Poland has been redefined. Three important boundaries are distinguished, namely the Teisseyre-Tornquist Line marking the SW limit of the EEC at upper and middle crustal levels, the SW margin of the West Pomeranian Magnetic Anomaly that delimits the NE extension of the reversely magnetised lower crust of the Palaeozoic Platform, and the SWtermination of the high velocity lower crust of the EEC. These boundaries and their characteristics reflect the tectonic complexity of the SW margin of the EEC in its Polish sector.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy podano opis i analizę zdjęć grawimetrycznych z obszaru Polski, poczynając od założenia podstawowej sieci grawimetrycznej kraju I i II klasy. Dokładnie scharakteryzowano zdjęcia półszczegółowe, których wyłącznym wykonawcą było Przedsiębiorstwo Badań Geofizycznych. Zdjęcia te stanowią podstawowe źródło informacji w utworzonych zbiorach danych grawimetrycznych. W opracowanym i załączonym katalogu zdjęć znajduje się ich jakościowa i ilościowa charakterystyka. Omówiono metodykę pomiarów i sposób opracowania wyników zdjęć aż po wyznaczenie anomalii Bouguera. Dokonano analizy dokładności wyznaczonych anomalii Bouguera. Oszacowano również błędy poprawek terenowych. Podano informacje o zdjęciu morskim w polskiej części Morza Bałtyckiego. Opisane zostały kolejne etapy w tworzeniu komputerowego banku danych grawimetrycznych i opracowanych map anomalii. Omówiono obraz anomalii grawimetrycznych i głównych nieciągłości jako osi maksymalnego gradientu poziomego. Wskazano na ważną rolę, jaką zdjęcie grawimetryczne pełni w naukach o Ziemi.
EN
The aim of this study carried out within the research project on a Geoid in Poland was to describe and analyse the gravity surveys in Poland. The Base Gravity Network (BGN) and the semi-detailed surveys were especially extensively treated. Gravity field operations and data processing carried out entirely by Geophysical Exploration Company were described in detail. The accuracy of the gravity measurements and determination of the anomalies were also discussed. The created and enclosed catalogue comprises the qualitative and quantitative characteristics of the gravity surveys. A fairly large amount of information refers to marine surveys in the Polish sector of the Baltic Sea. Wide discussion concerns of creation the successive versions of gravity database and maps of the gravity anomalies. Major regional anomalies were distinguished and main sources of their origin were described as well. A great value of the gravity survey for geoscience research was emphasised.
Map of the surface heat flow in the Polish Carpathians and adjacent areas was compiled from published data, including gravity anomalies pattern. MT (magnetotelluric) soundings results and gravity modellings enabled evaluation of the crustal heat production. The radiogenic heat flow was computed along two profiles in western and eastern, segments of the Polish Carpathians. Along both profiles, increased crustal component of the surface heat flow is observed in gravity minimum zone. In that zone the crustal (radiogenic) component exeeds the upper mantle one; probably due to greater Earth 'crust thickness observed in most MT cross-sections is supposed to account for it.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawiono model budowy litosfery w polskich Karpatach. Jest on oparty na wynikach kompleksowej interpretacji wzdłuż profilów magnetotellurycznych (MT) i sejsmiki refrakcyjnej. W wyniku interpretacji sejsmicznych profili refrakcyjnych wyznaczono przebieg granicy sejsmicznej wiązanej z podłożem krystalicznym. Oś depresji karpackiej i linie nieciągłości grawimetrycznych wskazują na istnienie strefy oddzielającej segment zachodni od segmentu wschodniego polskich Karpat. Wyniki modelowań grawimetrycznych wzdłuż profilów MT wydają się potwierdzać różnice strukturalne w obydwu segmentach. Stwierdzono względnie płaski przebieg nieciągłości Moho w segmencie zachodnim i jej znaczne zagłębienie w segmencie wschodnim.
EN
In the paper a model of lithosphere structure in the Polish Carpathians is presented. It is based on results of an integrated interpretation along the magnetotelluric (MT) and seismic refraction profiles. As a result of the refraction data reinterpretation, a seismic horizon related to the top of the crystalline basement is described. An axis of the Carpathian gravity depression and main sequences of gravity discontinuities show the existing in the Polish Carpathians of an important zone separating the western part (segment) from the eastern one. Results of the gravity modeling along the MT profiles seem to prove the structure differences in both of the segments. A relatively flat Moho discontinuity in the western segment and its significant lowering in the eastern one were started as well.
We provide an analysis of geophysical and geological data from the Baltic segment of the Trans-European Suture Zone (TESZ). The construction of structural and density maps of the Zechstein-Mesozoic-Cenozoic complex has allowed identification of anomalies of basement orgin. As a result of interpretation of these anomalies, major structural elements of the lithosphere have been characterised. According to gravity modelling the crustal structure is more complicated than shown on velocity model along refraction and wide-angle reflection profile LT-7. Long-wavelength anomalies have been modelled in terms of lateral heterogeneity within the lower crust and upper mantle. In order to achieve a match between the observed and calculated gravity effects, it was necessary to assume dense upper mantle beneath the TESZ. Gravity data also indicate the presence of high-density bodies in the upper crust, and a complex transitional zone between crust and upper mantle in the TESZ.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wyniki badań zjawisk występujących przy wyłączaniu nieobciążonych linii kablowych SN łącznikiem próżniowym. Badania przeprowadzono na rzeczywistej linii kablowej oraz na jej modelu fizycznym. Stwierdzono występowanie wczesnych i późnych powtórnych zapłonów łuku, znacznych przepięć doziemnych i przetężeń prądowych w sieci zasilającej i wyłączanym obwodzie oraz ich zależność od: długości wyłączanej linii kablowej, wartości napięcia sieci zasilającej oraz przyśpieszenia styku ruchomego łącznika próżniowego.
EN
Results of investigations of the effects occuring while switching off unloaded medium cable lines by means of a vacuum circuit-breaker. The investigations were carried out on a real cable line and on its physical model. There were ascertained the occurence of early and late arc reignitions, considerable earth overvoltages and overcurrents in a mains and the circuit being switched off and also their dependence on the length of a cable line being switched off, the value of the mains voltage and the acceleration of the moving contact of the vacuum circuit-breeker.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Zmiany czasowe siły ciężkości są wywołane kilkoma zjawiskami: zmianami stałej grawitacji i obrotu Ziemi, ziemskimi i oceanicznymi przypływami a także przemieszczeniami mas skalnych. Zmiany pola magnetycznego Ziemi składają się ze zmian krótko- i długo-okresowych. Te ostatnie mogą być związane (przynajmnie po części) z procesami geologicznymi zachodzącymi w skorupie ziemskiej. Dla obserwacji zmian czasowych zastosowano nowoczesną aparaturę pomiarową oraz specjalną dokładną metodykę pomiarów. Przedstawiono wyniki trzech serii pomiarów wykonanych w prawie rocznych odstępach. Maksymalne zmiany wydają się być związane z nieciągłością grawimetryczną Czersk-Kock (wgłębnym rozłamem w skorupie) i zjawiskami geodynamicznymi tego obszaru.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Omówiono najważniejsze wyniki dotychczasowych studiów nad budową podłoża krystalicznego zachodniej części platformy wschodnioeuropejskiej (PWE), uzyskane głównie na podstawie analizy danych geofizycznych. Następnie wyznaczono przebiegi osi anomalii gradientu poziomego siły ciężkości w polskiej części PWE, uznając je za nieciągłości tektoniczne lub petrologiczne. Przyjęto, że główne nieciągłości stanowią granice jednostek strukturalnych podłoża krystalicznego. Wydzielono dziesięć jednostek strukturalnych, nazwanych blokami i powiązanych z wyżami i niżami grawimetrycznymi. Większe gęstości skał w odniesieniu do bloków sąsiednich odgrywają dominującą rolę w budowie jednostek obejmujących wyże; im odpowiadają na ogół strefy sfałdowane lub pasma orogenów. Formacje o mniejszej gęstości tworzą bloki niżów grawimetrycznych reprezentujących masywy granitoidowe. Jednostki strukturalne w strefie brzeżnej PWE wykazują rozciągłość o kierunku równoległym do brzegu kratonu i w przybliżeniu są prostopadłe do rozciągłości dalej leżących bloków. Kształt tych jednostek może być wywołany przez procesy paleodynamiczne zachodzące w trakcie kolizji makrokontynentów i terranów. Te jednostki uważane są za część strefy szwu transeuropejskiego (TESZ). Zasugerowano również przypuszczalny przebieg brzegu PWE. Obraz nieciągłości grawimetrycznych ujawnia też poprzeczną segmentację strefy TESZ: w jej polskim odcinku można wydzielić cztery takie segmenty. Podano również przykład dwuwymiarowej interpretacji wzdłuż profilu głębokich sondowań sejsmicznych (GSS) - LT-3. Ujawniła ona nowe elementy budowy skorupy na bloku wyżu małopolskiego i w jego otoczeniu.
EN
In the introductory part of the paper a discussion is presented of most important results of investigation on the structure of crystalline basement in the western part of the East-European Platform (EEP). The results were acquired from the analysis of geophysical data. Then trends of axes of anomalies in horizontal gradient of gravity were defined for the Polish part of the EEP, considering them the tectonic or petrologic discontinuities. It was assumed that main discontinuities constitute boundaries of structural units in the crystalline basement. Ten structural units have been distinguished; they are connected with gravimetric highs and lows and are called blocks. Higher density of rocks as compared with adjoining blocks plays a dominant part in the structure of units constituting the highs; in general, they conform to fold zones or to orogen belts. Formations of lower density form blocks of gravimetric depressions representing granitoid massifs. Structural units in the marginal zone of the EEP show their strike parallel to the craton edge, and approximately perpendicular to strike of more distant blocks. Shape of these units might be induced by palaeodynamic processes that were taking place during collision of macrocontinents and terranes. lt is considered that these units make a part of the Trans-European Suture Zone (TESZ). A supposed trend of the edge of the EEP is also suggested. The gravimetric discontinuities also reveal the segmentation of the TESZ; there are four such segments in the Polish part of it. An example is also given of 2-D interpretation along a profile of deep seismic sounding (DSS) - LT-3. As a result, new elements have been found in the crust structure within the Małopolska High block and its surroundings.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.