The amphibolite from Gęstwina (SW Poland) contains a zone of alternating amphibolitic and calc-silicate (diopside, epidote, amphibole, plagioclase, calcite, chlorite) bands of centimetre thickness. The amphiboles in the amphibolite bands have the composition of magnesiohornblende and their zonation records the progression of metamorphism. Crystallization of diopside and basic plagioclase was followed by their decomposition to amphibole and epidote in calc-silicate bands. The amphiboles from the calc-silicate layers record the retrogression of metamorphism. The contacts among the bands are sharp, and the amphiboles occurring in them are of different composition. This shows that the amphibolite and calc-silicate bands evolved as chemically independent systems during metamorphism.
PL
W Gęstwinie k. Głuchołazów, na granicy polsko-czeskiej, odsłaniają się skały zaliczane do płaszczowiny Vysoká hole kompleksu Jeseników (Fig. 1). W obrębie amfibolitów występuje tu pakiet naprzemianległych warstw skał amfibolitowych i wapniowokrzemianowych o miąższości około 1,5 m. Warstwy amfibolitowe składają się z warstewek igiełkowatego lub słupkowatego amfibolu przemieszanych z nieregularnymi soczewkami i warstewkami plagioklazowo-epidotowo-kwarcowymi (Fig. 2a). Amfibole mają skład magnesiohornblendy (Fig. 3, Tab. 1), a zawartość krzemu oraz stosunek Mg/(Mg+Fe) rosną do środka ziarn. Plagioklaz ma skład bytownitu lub anortytu (Tab. 2), a epidot zawiera około 0,3 atomu Fe3+ na jednostkowy wzór strukturalny (O2- = 12,5; Tab. 3). Warstwy wapniowokrzemianowe zbudowane są z osiągających do 2,5 mm wielkości kryształów diopsydu (Tab. 4) usytuowanych w drobnoziarnistym tle złożonym z epidotu oraz plagioklazu, kwarcu i lokalnie kalcytu i chlorytu (Fig. 2). Część diopsydu jest zastąpiona przez amfibol. Diopsyd jest bogaty w żelazo (Tab. 5, Fig. 4), skład amfibolu zmienia się od magnesiohornblendy w jądrach do aktynolitu na brzegach ziarn (Tab. 1, Fig. 3). Plagioklaz i epidot są chemicznie zbliżone do swoich odpowiedników z warstw amfibolitowych (Tab 2,3). Minerałami akcesorycznymi w obu rodzajach warstw są tytanit i ilmenit (Tab. 4) oraz siarczki, głównie pirotyn. Zespół minerałów występujący w warstwach amfibolitowych wskazuje na progresywny metamorfizm w warunkach zmieniających się od typowych dla facji zieleńcowej do typowych dla niskich temperatur facji zieleńcowej. Warstwy wapniowo-krzemianowe zapisały metamorfizm w warunkach facji granulitowej po którym nastąpiła retrogresja do warunków facji zieleńcowej. Sąsiadujące ze sobą warstwy obydwu rodzajów były poddane takiemu samym ciśnieniu i temperaturze, a zatem o odmiennym przebiegu ich metamorfizmu decydowały odmienne aktywności chemiczne poszczególnych składników. Decydujący wpływ miało przypuszczalnie zróżnicowanie aktywności CO2 i H2O, które w bogatszych w węglan warstwach wapniowo-krzemianowych doprowadziło powstania bezwodnego zespołu plagioklaz + diopsyd w warunkach, w których przy wyższej aktywności wody trwałe są amfibol i epidot.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.