Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Historical allotment gardens in Wrocław - the need to protection

Kononowicz W., Gryniewicz-Balińska K.

Civil and Environmental Engineering Reports

2016

No. 21(2)

43--52

Since about the mid-nineteenth century, together with the changing socio-economic situation, different types of allotments appeared in Wrocław. Initially, they were rented gardens, gardens for the poor or for factory workers. At the beginning of the twentieth century, school gardens and the so called Schreber gardens with a large common square were set up as part of Dr. Schreber's educational health program. In 1914-1918, “war” vegetable gardens were commonly cultivated. In the 1920s allotment gardens began to be systematically introduced to the city plan as permanent, purposefully designed elements of urban greenery. They were often designed together with urban parks, or so called “Folk Parks” of a recreational and sport character. In the 1930s, during the economic crisis, allotments with garden houses were adapted for the unemployed and the homeless to live in. Wrocław allotment gardens have undeniable historical, social, recreational, economic and compositional value. These gardens are a cultural heritage that should be protected. In Western Europe we are witnessing a renaissance of the idea of allotments, while in Poland - a tendency to eliminate them from urban landscapes.

Od około połowy XIX wieku, wraz ze zmianami sytuacji społeczno-gospodarczej, pojawiały się we Wrocławiu różne typy ogródków działkowych. Początkowo były to ogródki: dla biednych, czynszowe i przyzakładowe. Z początkiem XX w., w ramach realizacji programu wychowawczo - zdrowotnego dra Schrebera, zakładano ogrody szreberowskie z dużym wspólnym placem, jak również ogródki szkolne. W latach 1914-1918 rozpowszechniły się wojenne ogródki warzywne. W 20. latach XX w. Zaczęto systemowo wprowadzać ogrody działkowe do planu miasta jako stałe, świadomie projektowane elementy miejskiej zieleni. Często projektowano je w powiązaniu z parkami miejskimi, bądź tzw. Parkami Ludowymi o charakterze rekreacyjno - sportowym. W latach 30. XX w., w dobie kryzysu gospodarczego, zakładano tzw. osiedla działkowe z altanami mieszkalnymi dla bezrobotnych i bezdomnych. Wrocławskie ogrody działkowe mają niezaprzeczalne walory historyczne, społeczne, rekreacyjne i gospodarcze oraz kompozycyjne. Założenia te stanowią dziedzictwo kulturowe które powinno podlegać ochronie. W krajach Europy Zachodniej obserwujemy renesans idei ogrodów działkowych, natomiast w Polsce tendencję do rugowania ich z pejzażu miasta.

Historyczne ogrody działkowe Wrocławia jako element planowego systemu zieleni miejskiej

Gryniewicz-Balińska K.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

2015

T. 60, z. 1

45--79

Przemiany polityczne oraz społeczno-gospodarcze w Niemczech w XIX wieku spowodowały rozwój demograficzny miast i m.in. pojawienie się w nich ogródków działkowych, spełniających funkcje gospodarcze, zdrowotne i społeczne. We Wrocławiu pierwsze ogródki działkowe o charakterze tymczasowym zakładano w latach 40. XIX w. Na początku XX w. zaczęto zakładać we Wrocławiu tzw. ogródki szreberowskie o dojrzałej kompozycji i rozbudowanych funkcjach (np. ogródki na Polach Stawowych – 1901 r., ogródki na Przedmieściu Odrzańskim i Piaskowym – 1906 r.). Przy dużych zakładach przemysłowych zakładano ogródki pracownicze, a przy szkołach – ogródki szkolne, uprawiane przez uczniów. W czasie I wojny światowej powstawały wojenne ogródki warzywne o charakterze żywicielskim. Po I wojnie światowej skrystalizowała się idea ogródków stałych, będących istotnym elementem zieleni miejskiej i planu miasta. W latach 20. ogródki stałe zaczęto w systemowy sposób wprowadzać do planów Wrocławia. Na przełomie lat 20. i 30. zaczęto projektować i realizować liczne założenia stałe, o regularnym planie i jednolitej zabudowie (np. ogródki na Tarnogaju i na Kowalach). Stałym ogrodom działkowym starano się nadać charakter założeń publicznych. Zakładano je przy parkach miejskich, projektowano je także na terenie większych założeń sportowo-rekreacyjnych – tzw. Parków Ludowych (np. Parki Ludowe na Popowicach i Gajowicach). W okresie kryzysu lat 30. zakładano stałe ogródki działkowe z altanami mieszkalnymi dla bezdomnych i bezrobotnych (np. osiedla działkowe na Księżu Małym i Osobowicach).

The political and socio-economic transformations in 19th century Germany brought about a major growth in urban populations, and resulted in the emergence of allotment gardening which was to serve economic, health and social functions. In Wrocław, the first such gardens, temporary in nature, appeared in 1840s. In early 1900s Wrocław saw the development of so-called Schreber gardens, mature in composition and intended to perform a variety of functions (e.g. in Pola Stawowe – 1902, in Przedmieście Odrzańskie and Przedmieście Piaskowe – 1906). Large industrial plants were accompanied by workers’ gardens, schools set up school gardens where students planted and grew their own vegetables. During World War I, necessity called for setting up special vegetable gardens for alimentation purposes. After the war, gardens became permanent and went on to constitute a fixture in urban green spaces, and, consequently, urban development plans. The 1920s saw the beginning of systemic introduction of allotment garden complexes in Wrocław’s city planning. In late 1920s and early 1930s, a number of permanent complexes appeared, with regular layouts and uniform architecture (e.g. in Tarnogaj and Kowale). Permanent allotments assumed the character of public complexes. They often adjoined urban parks or were incorporated in larger sports and recreation areas – so-called People’s parks (e.g. in Popowice and Gajowice). During the 1930s crisis, permanent allotments were created in an effort to provide shelter for the homeless and unemployed (e.g. Księże Małe and Osobowice).