The goal of this study was to present an analysis of spatial diversity of internal migrations in rural areas of Eastern Poland in the period of 2004-2014. The subject included migrations which belong to the most significant social and economic changes. The study applied the definition of internal migrations according to the Central Statistical Office of Poland (GUS) – change of place of residence (permanent or temporary) in the territory of Poland related to crossing the administrative border of a gmina, including – in case of urban-rural gminas – changes of the place of residence within a gmina, i.e. from rural to urban areas and vice versa. The study analyzed all rural gminas and rural parts of urban-rural gminas of five voivodeships: Lubelskie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie and Warmińsko-Mazurskie.
Jednym z najważniejszych wyzwań, przed którymi stanął świat w XXI w., jest wzrost nierówności w obrębie społeczeństw jak i między nimi. Nierówności tworzą podziały między ludźmi związane z zamożnością, wiekiem, władzą i płcią. Obecnie obserwuje się wzrost zainteresowań problematyką nierówności społecznych, które wynikają m.in. z pogłębiającej się przepaści między dobrze sytuowaną a biedniejszą częścią społeczeństwa [Kiniorska, Brambert 2016, s. 96]. W Polsce występuje duże zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego między regionami i wewnątrz nich. Szczególnie widoczne pomiędzy 114 obszarami wiejskimi a miejskimi. Na szeroko pojęte zróżnicowanie przestrzeni wpływają nierówności i dysproporcje, które uwarunkowane są wieloma czynnikami. Według Wójcika i Tomczyk [2015, s. 86] do najistotniejszych możemy zaliczyć potencjał zasobów środowiska przyrodniczego i społecznogospodarczego. Poza strukturą funkcjonalno-przestrzenną i charakterem sieci osadniczej, ważnym elementem są uwarunkowania genetyczne, czyli pewna ścieżka rozwoju społecznego. Celowe wydaje się zatem rozwijanie także takich kierunków badań, które podejmują w wymiarze lokalnym np. problem zaspokojenia potrzeb ludzi, czy nierównego rozwoju. Nierówności społeczne bardzo często skorelowane są z różnicowaniem regionalnym wynikającym z wpływu czynnika historycznego. Do tradycyjnego kryterium należy dołączyć drugie, wynikające z continuum centrum-peryferie. Badania wskazują, że na ostatnim miejscu pod względem aktywności gospodarczej i społecznej znajdują się obszary dawnej Kongresówki. Województwo świętokrzyskie należy do najmniejszych i najsłabiej zurbanizowanych regionów w kraju. Znajduję się w tzw. czołówce obszarów skupiających odsetek osób poniżej minimum egzystencji i ustawowej granicy ubóstwa. Problematyka nierówności społecznych staje się niezwykle ważnym zagadnieniem badawczym dla realizacji celów polityki lokalnej i regionalnej obszarów wiejskich. Tym bardziej, że czynnik społeczny oraz warunki życia społeczności odgrywają coraz większą rolę w rozwoju obszarów wiejskich.
EN
The goal of this study was to present structural assessment of social inequalities in rural areas of the Świętokrzyskie Voivodeship in structural terms. It focused on the period of 2009-2014. The study was primarily based on the data obtained from the Local Data Bank which was analyzed with Ward’s minimum variance method. It produced the classification of gminas according to the level of diversification of social inequalities. In general, the region was divided into two parts: central – with majority of locations surrounding urban areas, the least coherent and peripheral (the North-East, South and West) – less developed, with similar structure.
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu rozwijającej się infrastruktury i elementów kształtujących charakter zainwestowania infrastrukturalnego na przekształcenia krajobrazu regionu Gór Świętokrzyskich. Zmiany w krajobrazie są uwarunkowane czynnikami przyrodniczymi i pozaprzyrodniczym. W grupie elementów pozaprzyrodniczych podstawową rolę odgrywają czynniki demograficzne i ekonomiczne, które determinują charakter działań prowadzonych w zakresie rolnictwa, leśnictwa, inwestycji infrastrukturalnych. Krajobraz regionu odznacza się dużą różnorodnością form, obszarów upraw i osadnictwa. Bardzo istotnym czynnikiem podnoszącym jego wartość jest zróżnicowana rzeźba terenu. Spośród elementów kształtujących charakter zainwestowania infrastrukturalnego i jego wpływ na krajobraz najważniejszą rolę odgrywają: przemieszczenia ludności, rolnictwo, koncentracja przemysłu oraz rozwój turystyki.
EN
The article aims at indicating the influence of developing infrastructure and all elements developing the nature of infrastructural investing on changes in the landscape of the Świętokrzyskie Mountains region. The changes in the landscape are determined by natural and non-natural factors. Demographical and economic factors are two examples of non-natural elements that determine the character of activities being conducted in agriculture, forestry and infrastructural investments. The landscape of the region is characterized by a wide variety of forms, areas of cultivation and colonization. A varied topography is perceived as an essential factor increasing the value of the region. Migrations of people, agriculture, industry concentration and tourism development are considered the most important among elements developing the nature of infrastructural investing and their influence on the landscape.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.