Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 20

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
Homestead Gardens are frequently located close to main transport routes characterized by a great intensity of traffic. The highest accumulation of heavy metals has been observed in the topsoil adjacent to roads. The aim of conducted studies was to determine: the effects of urban pollution on soil chemical properties and chemical composition of selected vegetables and indicator plants, in the soil of family allotment gardens in Gorzów Wielkopolski. There is a statistically significant higher concentration of the heavy metals in the soils adjacent to the road in comparison with the soils lying ca. 20, 50 and 100 m from the road, respectively. The obtained values of heavy metals were generally lower or close to those commonly considered natural in soils, vegetables and indicator plants. Only the nickel and cobalt content was high.
PL
Ogrody przydomowe są często zlokalizowane w pobliżu głównych szlaków komunikacyjnych, charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu. Najwyższe nagromadzenie metali ciężkich zaobserwowano w wierzchniej warstwie gleb przylegającej do dróg. Celem przeprowadzonych badań było określenie: wpływu zanieczyszczeń miejskich na właściwości chemiczne gleby i skład chemiczny wybranych warzyw i roślin wskaźnikowych w glebie rodzinnych ogródków działkowych w Gorzowie Wielkopolskim. Stwierdzono statystycznie istotne wyższe stężenie metali ciężkich w glebach przylegających do drogi w porównaniu z glebą leżącą 20, 50 i 100 m od drogi. Uzyskane wartości metali ciężkich były na ogół niższe lub zbliżone do tych powszechnie uznawanych za naturalne w glebach, warzywach i roślinach wskaźnikowych. Tylko zawartości niklu i kobaltu były wysokie.
EN
The enterprise assessment is used to verify its activity and is a point of departure to make future decisions. The assessment quality depends on its executor’s knowledge, experience and capabilities. Enterprises have adopted an assessment performance method based on their needs and activity specifics. In the ever changing environment the applied enterprise assessment algorithm should be progressively improved. The present enterprise assessment satisfies its basic needs but is not sufficient. The assessment should be enriched by a number of elements that will consider the enterprise logistic system multidimensionality. Numerous factors and their mutual relations should be taken into account in the assessment. This makes it necessary to form a pattern of the enterprise assessment algorithm that would function as a guide.
PL
Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu było porównanie trzech metod uzyskania krzywej oporu jednostki żaglowej typu Nefryt. W tym celu zamodelowano kadłub Nefryta w programie Delftship oraz RhinoCeros i uzyskano krzywą oporu dla wyznaczonego wcześniej przedziału prędkości. Następnie przeprowadzono badania na jednostce rzeczywistej, aby możliwe było porównanie rezultatów otrzymanych z opisanych poniżej procesów. Wyniki przedstawiono w formie tabelarycznej (wartości oporu kadłuba przy danej prędkości) oraz w formie wykresu (zależność oporu od prędkości jednostki).
EN
The purpose of this paper was comparison of three methods use to calculate resistance of Nefryt yacht. In that purpose shape of yacht was created in two computer programs: Delftship and in RhinoCeros, then resistance calculations for set speed range were made. Finally to compare results from all used methods tests on yacht were carried out. Results were presents as table and graph (resistance and speed reliance).
EN
Combining enterprises into purchasing groups unlocks the potential for cost savings and reductions by way of, among others, using the economies of scale. The consolidation of demand offers better trading terms and conditions than those negotiated by single companies. Experience suggests that the best cost savings can be brought by joint procurement of those commodities, which support the functioning of enterprises. The Authors look into the models of functioning of purchasing groups that they have modified. Group formation stages are also being investigated based on the case study.
EN
The effect of lead ions of the concentrations within the range of 15–1000 m dm-3 on the physiological reaction of common osier var. Jorr was examined. The content of assimilation pigments, the rate the CO2Water assimilation, transpiration, the indices of relative water content and the deficit of water saturation and the content of lead in the nutrient solution. The studied physiological parameters in common osier var. Jorr were differentiated by the rate of lead ions in the nutrient solution. The Jorr variety of common osier was characterised by good values of the determined physiological parameters under stressful conditions at a large accumulation of lead. This suggests that it shows quite a high tolerance to the stress caused by contamination of the subsoil with lead.
EN
The effect of cadmium on physiological and biochemical activity of spring wheat cv. Alba was studied within the concentrations of 0.025-5 mM. The content of chlorophyll a and b, carotenoids, the intensity of assimilation of CO 2 and transpiration as well as the activity of catalase, Peroxydase, superoxide dismutase in the phase of two cotyledones and in the phase of shooting in wheat were determined. The applied doses of cadmium significantly decreased the content of determined assimilation dyes, reduced the intensity of assimilation of CO2 and transpiration and caused an increase in the index of use of water in the photosynthesis in all the studied growth phases of spring wheat. A clear stimulating influence of the applied doses of cadmium on the activity of catalase, peroksydase and superoxide dismutase in spring wheat was noticed.
EN
In the experiment the effect of differentiated doses of cadmium (0; 1.4; 28; 280 mg dm–3), applied in the form of CdCl2 on selected physiological parameters of clone Jorr Salix viminalis, cultivated in water cultures with Hoagland’s medium was determined. The statistical analysis of the results showed a significant influence of cadmium on the examined physiological parameters of clone Jorr. The addition of CdCl2 to the medium in a dose of 280 mg dm–3 caused a decrease in intensity of CO2 assimilation of the examined clone by 70 % and transpiration by nearly 83 % in relation to the intensity of these processes in control leaves. A positive significant correlation between assimilation of CO2 and transpiration was recorded. At all the dates of studies decreased contents of both chlorophyll and carotenoids in leaves were obtained after the application of three doses of cadmium chloride. The increase in the concentration of cadmium salt caused a decrease in the relative water content index (RWC) and an increase in the water saturation deficit (WSD) in the leaves of clone Jorr.
PL
W przeprowadzonym doświadczeniu określano wpływ zróżnicowanych dawek kadmu (0; 1,4; 28; 280 mg dm-3), zastosowanych w formie CdCl2 na wybrane parametry fizjologiczne klonu Jorr Salix viminalis L., uprawianej w kulturach wodnych z pożywką Hoaglanda. Analiza statystyczna wyników wykazała istotny wpływ kadmu na badane parametry fizjologiczne klonu Jorr. Dodatek do pożywki CdCl2 w dawce 280 mg dm-3 spowodował obniżenie intensywności asymilacji CO2 badanego klonu o 70 %, a transpiracji o prawie 83 % w stosunku do intensywności tych procesów w liściach kontrolnych. Stwierdzono statystycznie istotną dodatnią korelację między asymilacją CO2 a transpiracją. We wszystkich terminach badań uzyskano obniżone zawartości zarówno chlorofilu, jak i karotenoidów w liściach po zastosowaniu trzech dawek chlorku kadmu. Wzrost stężenia soli kadmu spowodował spadek wskaźnika względnej zawartości wody (RWC) oraz wzrost deficytu wysycenia wodą (WSD) w liściach klonu Jorr.
EN
Too high concentration of salt in the environment is one of the most important stressful factors causing serious morphological and physiological changes in plants. The aim of the present studies was to evaluate the effect of an increased concentration of sodium chloride in the medium under the condition of diverse fertilization with potassium on selected physiological features of head lettuce var. ‘Justyna’. The content of assimilation dyes in leaves, the dry matter of the plant’s aboveground part and root system and parameters of water balance were determined – the indices of relative water content and water saturation deficit of tissues.
PL
Zbyt duże stężenie soli w środowisku to jeden z ważniejszych czynników stresowych wywołujących poważne zmiany morfologiczne i fizjologiczne u roślin. Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu podwyższonego stężenia chlorku sodu w pożywce, w warunkach zróżnicowanego żywienia roślin potasem na wybrane cechy fizjologiczne sałaty głowiastej masłowej odmiany 'Justyna'. Określono zawartość barwników asymilacyjnych w liściach, suchą masę części nadziemnej i systemu korzeniowego oraz parametry bilansu wodnego - wskaźniki względnej zawartości wody oraz deficytu wysycenia tkanek wodą.
EN
The present study shows the results of the research work on the content of assimilation dyes in the leaves of Acer platanoides L., growing in different site conditions in Szczecin. The variance analysis showed a significant influence of the site and the date on the content of the studied physiological parameters. Lower amounts of chlorophyll and carotenoids were obtained in the leaves of trees growing along the street of high volume of traffic. On the basis of the correlation coefficient, a significant negative correlational relationship was recorded between the concentration of Cd, Pb, Fe and Cu in the leaves and the content of chlorophyll a and b in the leaves of Acer platanoides.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości barwników asymilacyjnych w lioeciach Acer platanoides L., rosnącego w różnych warunkach siedliskowych Szczecina. Analiza wariancji wykazała istotny wpływ stanowiska i terminu na zawartość badanych parametrów fizjologicznych. Obniżone zawartości chlorofilu i karotenoidów uzyskano w lioeciach drzew rosnących przy ulicy o dużym natężeniu ruchu samochodowego. Na podstawie wartości współczynnika korelacji stwierdzono ujemną istotną zależność korelacyjną pomiędzy koncentracją Cd, Pb, Fe i Cu w lioeciach a zawartością chlorofilu a i b w liściach Acer platanoides.
EN
The aim of the present studies was to assess air pollution around Chemical Works “Police” by means of selected physiological parameters (chlorophyll a, b, carotenoids and water balance) of common dandelion. Accumulation of sulfur in leaves of common dandelion was clearly larger at the distance of up to 0.7 km from the emitter than its content in control plants. On the basis of the coefficient of correlation, it was observed that the amount of sulfur in leaves had a significant effect on the content of assimilation dyes in common dandelion. Concentration of chlorophyll a+b and carotenoids in the assimilation apparatus and the value of the relative water content index of the plants gathered in the area of the Chemical Works “Police” was respectively lower by 31 %, 23 % and 14 % in comparison with these parameters in control leaves.
PL
Celem badań była ocena zanieczyszczenia powietrza wokół Zakładów Chemicznych "Police" za pomocą wybranych parametrów fizjologicznych (chlorofilu a, b, całkowitego, karotenoidów, bilansu wodnego) mniszka pospolitego. Przeprowadzone badania wykazały, że akumulacja siarki w liściach badanego gatunku była wyraźnie większa w odległości do 0,7 km od emitora od jej zawartości w roślinach kontrolnych. Na podstawie współczynnika korelacji stwierdzono, że ilość siarki w liściach miała istotny wpływ na zawartość barwników asymilacyjnych u mniszka pospolitego. Koncentracja chlorofilu a+b i karotenoidów w aparacie asymilacyjnym oraz wartość wskaźnika względnej zawartości wody rośliny zebranej w obrębie ZCh "Police" była odpowiednio niższa o 31 %, 23 % i 14 % w porównaniu do tych parametrów w liściach kontrolnych.
EN
In the study the content of K, Ca, Mg and Na in the leaves of Acer platanoides L., growing in the agglomeration of Gdynia and Gdansk, was shown and the mean ion equivalent ratios between these elements were determined. The obtained results showed large differentiation in the amount of the elements in the leaves of maple growing on particular sites in the urban environment. Correlation relationships between the concentration of heavy metals in the leaves of maple show a significant influence, particularly in the case of of Cd and Pb, on the content of determined elements in the assimilation apparatus. The results of the studies on the trees also showed changes in mutual ion ratios of the elements in the leaves.
PL
W pracy przedstawiono zawartość K, Ca, Mg i Na w liściach Acer platanoides L., rosnącego w aglomeracji miejskiej Gdyni i Gdańska oraz określono średnie równoważnikowe proporcje jonowe między tymi pierwiastkami. Uzyskane wyniki wykazały duże zróżnicowanie w zawartości oznaczanych pierwiastków w liściach klonu rosnącego na poszczególnych stanowiskach w środowisku miejskim. Zależności korelacyjne między koncentracją metali ciężkich w liściach klonu wskazują na znaczący wpływ szczególnie Cd i Pb na zawartość oznaczanych pierwiastków w aparacie asymilacyjnym. U badanych drzew uzyskane wyniki wykazały również zmiany we wzajemnych proporcjach jonowych pierwiastków w liściach.
EN
The changes of biometric parameters of maple growing in the urban environment of Gdynia and Gdańsk can be seen quite clearly. Among the examined biometric parameters of Acer platanoides the length of one-year-old long shoot, the number of leaves and the dry weight of leaves on a year 's gain were distinctly smaller in the centre of the city than in the trees from the control area. The values of such parameters as the length of leaf stalk and the distance between the pairs of leaves on a year's gain do not reflect the effect of environment conditions on the growth of Acer platanoides.
PL
Zmiany parametrów biometrycznych klonu zwyczajnego rosnącego w środowisku miejskim Gdyni i Gdańska obserwuje się dość wyraźnie. Spośród badanych parametrów biometrycznych Acer platanoides: długość rocznego długopędu, liczba liści oraz sucha masa liści na rocznym przyroście była znacznie mniejsza w centrum miasta niż u drzew z terenu kontrolnego. Wartości takich parametrów, jak: długość ogonka liściowego oraz odległość między parami liści na rocznym przyroście nie odzwierciedlają wpływu warunków środowiska na wzrost Acer plaranoides.
EN
The first factor of the experiment was the level of nutrition with magnesium (O; 0.30 and 0.90 g Mg per Mitscherlich pot), whereas the other factor was the level of soil moisture (30 % and 60 % of the maximum water capacity). The following physiological features of fragrant basil were determined: assimilation surface of leaf laminas, fresh mass of the aboveground part, dry mass of leaves, stalks and roots, the structure of dry mass yield.
PL
Pierwszym czynnikiem doświadczalnym był poziom żywienia magnezem (0; 0,30 i 0,90 g Mg na wazon typu Mitscherlicha), drugim natomiast poziom uwilgotnienia gleby (30 i 60 % pełnej pojemności wodnej). Oznaczono następujące cechy fizjologiczne bazylii wonnej: powierzchnia asymilacyjna blaszek liściowych, świeża masa części nadziemnej, sucha masa liści, łodyg i korzeni, struktura plonu suchej masy.
EN
The aim of the study was to determine the effect of soil contamination with cadmium on the content of selected elements (K, Ca, Mg, Na, Fe, Zn, Mo and Cu) and average ion equivalent proportions between K, Ca, Mg and Na in spring wheat. The application of a cadmium dose (2.8-560 mg Cd . kg-I of soil), resulted in a decrease in the amount of nearly all chemical elements. A slight increase in the content of calcium was noticed in wheat after the application of the lowest concentrations in the combination with and without NPK fertilization. A twofold decrease in the content of calcium was recorded only at the highest concentration of Cd as compared with the control. The addition of cadmium salt to the soil caused a broadening of the ratio K: (Ca + Mg), Ca : Mg, K : Mg and a narrowing of the ratio K : Na and K : Cs. The ion proportions did not exceed values regarded as appropriate for a good quality of fodder.
PL
Celem badań było określenie wpływu skażenia gleby kadmem na zawartość wybranych pierwiastków (K, Ca, Mg, Na, Fe, Zn, Mn i Cu) oraz średnich równoważnikowych proporcji jonowych między K, Ca, Mg i Na w pszenicy jarej. Zastosowane dawki kadmu (2:8-560 mg Cd . kg-1 gleby) spowodowały zmniejszenie ilości prawie wszystkich pierwiastków. Stwierdzono nieznaczny wzrost zawartości wapnia w pszenicy po zastosowaniu najmniejszych stężeń w kombinacji bez nawożenia i z nawożeniem NPK. 2-krotny spadek zawartości wapnia odnotowano dopiero przy najwyższym stężeniu Cd w porównaniu z kontrolą. Dodatek do gleby soli kadmu spowodował rozszerzenie stosunku K : (Ca + Mg), Ca: Mg i K : Mg oraz zawężenie stosunku K : Na i K : Ca. Proporcje jonowe nie przekraczały wartości uznanych za poprawne dla dobrej jakości paszy.
EN
In 2005-2006 a vegetation hydroponic experiment was carried out in the greenhouse of University of Agriculture in Szczecin The first experimental factor was NaCl on medium (0.034; 0.068 and 0.102 mol. dm-', control - Hoagland's complete medium), the Other factor involved clones of Salix viminalis: Bjor, Jorr and Tora. The saline stress resulted in changes in the uptake and storage of water and in the content of mineral elements in the leaves of studied clones of willow. The determined physiological and chemical features of willow show that Tora clone is least sensitive to an increased concentration of NaCl.
PL
W latach 2005-2006 w hali wegetacyjnej Akademii Rolniczej w Szczecinie przeprowadzono hydroponiczne doświadczenie wegetacyjne. Pierwszy czynnik doświadczalny stanowiło stężenie NaCl w pożywce (0,034; 0,068 i 0,102 mol' dm-3, kontrola - pozywka Hoaglanda), drugim czynnikiem były klony Salix viminalis: Bjor, Jorr i Tora. Efektem stresu solnego były istotne zmiany w pobieraniu i magazynowaniu wody oraz zawartości pierwiastków mineralnych w liściach badanych klonów wierzby. Określone cechy fizjologiczne i chemiczne wierzby, wskazują na klon Tora jako najmniej wrażliwy na zwiększone stężenia NaCl.
EN
The paper presents the results of the studies concerning the amount of Cd, Pb, Ni, Zn, Fe, Cu and Ma and assimilation dyes in leaves of Acer platanoides L., which is found in the municipal trees area of Gdynia. The content of heavy metals in the leaves of trees growing along busy streets was the highest as compared with the remaining measurement sites situated in housing estates, parks and at the control point outside the city. A decreased amount of chlorophyll and carotenoids was obtained in the leaves of trees at the stations along the roads with heavy traffic. On the basis of the value of the correlation coefficient a significant negative relation was observed between the content of assimilation dyes and the concentration of Cd and Pb in leaves.
PL
Przedstawiono wyniki badań zawartości Cd, Pb, Ni, Zn, Fe, Cu i Mn oraz barwników asymilacyjnych w liściach Acer platanoides L., występującego w zadrzewieniu miejskim Gdyni. Zawartość metali ciężkich w liściach drzew rosnących przy ruchliwych ulicach była największa w stosunku do pozostałych punktów pomiarowych zlokalizowanych na osiedlach, parkach i punkcie kontrolnym znajdującym się poza miastem. Uzyskano zmniejszone zawartości chlorofilu i karotenoidów w liściach drzew ze stanowisk przydrożnych o bardzo dużym natężeniu ruchu samochodowego. Na podstawie wartości współczynnika korelacji stwierdzono ujemną istotną zależność korelacyjną pomiędzy zawartością barwników asymilacyjnych a koncentracją Cd i Pb w liściach.
EN
The content of Cd, Pb, Fe and Co in the leaves of maple Acer platanoides L. growing in the area of Szczecin was termined and physiological measurements were made. The studies showed large differentiation of the content of selected heavy metals in the leaves of maple at individual stations in urban environment. The values of cadmium and lead were exceeded in the leaves of trees growing on the investigation sites along the streets with heavy traffic. On the basis of the correlation coefficient; a significant negative correlative relation between the content of Cd, Pb and Fe in leaves and the intensity of CO2 and transpiration was confirmed. The analysis of two factor variance confirmed a significant influence of the site and the date on the intensity of assimilation and transpiration and it also showed the significance of interaction.
PL
Oznaczono zawartość Cd, Pb, Fe i Co w liściach klonu Acer platanoides L. rosnącego na terenie Szczecina oraz wykonano pomiary fizjologiczne. Przeprowadzone badania wykazały duże zróżnicowanie w zawartości wybranych metali ciężkich w liściach klonu na poszczególnych stanowiskach w środowisku miejskim. Wartości stężeń kadmu i ołowiu zostały przekroczone w liściach drzew rosnących w punktach badawczych przy ulicach o dużym natężeniu ruchu. Na podstawie wartości współczynnika korelacji stwierdzono ujemną istotną zależność korelacyjną pomiędzy zawartością Cd, Pb i Fe w liściach a natężeniem asymilacji CO2 i transpiracji. Analiza dwuczynnikowej wariancji potwierdziła istotny wpływ stanowiska i terminu na natężenie asymilacji i transpiracji oraz wykazywała istotność interakcji.
PL
Przeprowadzone badania na terenie Gdańska wykazały, że koncentracja metali ciężkich w liściach przyulicznych klonu zwyczajnego była najwyższa w stosunku do pozostałych stanowisk. Stwierdzono 46-krotnie wyższe wartości Cd i kilkakrotnie pozostałych metali ciężkich w liściach drzew przyulicznych niż w materiale kontrolnym. Obniżone zawartości barwników asymilacyjnych uzyskano w liściach drzew rosnących przy ulicach niż w pozostałych punktach badawczych. Koncentracja Pb, Cd, Ni i Cu wpłynęła ujemnie istotnie na zmniejszenie zawartości barwników asymilacyjnych.
PL
Roztwór siarczanu cynku stosowany do elektrolitycznego otrzymywania cynku zawiera między innymi, jako zanieczyszczenia, jony chlorkowe. Szkodliwe ich działanie ujawnia się w procesie elektrolizy i przejawia się zwiększoną korozją anod, katod i chłodnic aluminiowych. Eliminacja jonów chlorkowych z roztworu elektrolitu może być zrealizowana poprzez związanie ich w postaci trudnorozpuszczalnego chlorku miedzi(I). Wyniki badań wskazują, że przeprowadzenie skutecznego odchlorowania roztworu siarczanu cynku jest możliwe przy zachowaniu odpowiednego stosunku stężeń jonów Cu2+/Cl-, Zn0/Cu2+ w roztworze, a także utrzymaniu temperatury w przedziale 323-333 K.
EN
Zinc sulphate solution used in electro-winning of zinc contains chloride ions as one of contaminants. Their harmful effect reveals during electrolysis process through increased corrosion of anodes, cathodes and aluminium coolers. The chloride ions can be eliminated from electrolytic solution by binding them into sparingly soluble cuprous chloride(I). The tests have shown that an effective dechlorination of a zinc sulphate solution is possible when suitable ratio of the concentrations of Cu 2+/Cl- and Zn0/Cu2+ ions in a solution is maintained and the temperature is kept within a range of 323-333 K.
PL
Omówiono wyniki badań nad przebiegiem reakcji Cu0 + Cu2+ = 2 Cu+ w roztworach chlorkowych. Określono wpływ stosunku Cu0 /Cu +, czasu, pH i temperatury, a także stężenia roztworów na stopień przebiegu reakcji. Wyniki badań wskazują na różnice w stopniu przebiegu reakcji liczonym w oparciu o zmianę stężenia jonów chlorkowych i miedziowych. Stwierdzono niekorzystny wpływ wzrostu temperatury na wydajność reakcji. Wyniki badań pozwoliły ustalić najkorzystniejsze warunki do jej przebiegu.
EN
Results of the investigation into the course of Cu0 + Cu2+ = 2 Cu+ reaction taking place in the chloride solutions have been described. An effect of Cu0/Cu2+ ratio, time, pH, temperature and concentration of solutions on the extent of reaction course has been determined The results indicate that there are differences in the extent of reaction course, the measure of which is concentration change of the chloride and copper ions. It was found that temperature increase has disadvantageous effect on the reaction yield. The most beneficial conditions for the reaction to proceed have been determined.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.