Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Metody behawioralne w ocenie zachowań konsumentów na rynku energii elektrycznej

Nagaj R

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 3

3--8

PL

Urynkowianie elektroenergetyki w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz wielu innych krajach z innych regionów świata spowodowało, że do tej części gospodarki zaczęto stosować metody i techniki badawcze dotąd tutaj nie stosowane, a wykorzystywane w innych sektorach gospodarki czy dla innych produktów. Niedoskonałość metod paradygmatu neoklasycznego (i związanego z tym przekonania o racjonalności postepowania jednostek) powoduje, że rośnie popularność metod alternatywnych, w tym behawioralnych i eksperymentu naukowego. Celem artykułu jest ukazanie celowości wykorzystywania metod behawioralnych w ocenie zachowań podmiotów gospodarczych, tj. konsumentów na rynku energii elektrycznej. Celowi temu będą służyć zaprezentowane wyniki badań w kierunku występujących zniekształceń poznawczych wśród gospodarstw domowych i przedsiębiorstw elektroenergetycznych oraz propozycja metodyki oceny zachowań konsumentów z wykorzystaniem eksperymentu naukowego.

EN

The implementation of market mechanisms in the electricity sector in the EU Member States and many other countries from other regions of the world has resulted in the use of research methods and techniques not used here until now, but applied in other sectors of the economy or other products. The imperfection of the neoclassical paradigm methods (and the associated belief in the rationality of the behavior of individuals) causes that the popularity of alternative methods, including behavioral and experimental methods, is increasing. The aim of the article is to show the desirability of using behavioral methods in assessing the behavior of economic entities, i.e. consumers on the electricity market. This goal will be served by the presented research results in the field of cognitive distortions among households and electricity enterprises and by the proposal of a methodology for assessing consumer behavior using a scientific experiment.

2

Konkurencyjność rynku energii elektrycznej w Polsce

Nagaj R.

Rynek Energii

|

2017

|

Nr 2

3--10

PL

Celem artykułu było przeanalizowanie metod oceny konkurencyjności rynków energii elektrycznej w Unii Europejskiej oraz ocena jak Polska wygląda w tym obszarze gospodarki na tle innych państw unijnych. Ponadto z uwagi na podejmowane w Polsce działania regulacyjne mające na celu dalszy rozwój mechanizmów rynkowych i wdrożenie założeń trzeciego pakietu liberalizacyjnego Unii Europejskiej w odniesieniu do elektroenergetyki, autor starał się ocenić zmiany w tym aspekcie w latach 2013-2015. Przeprowadzona analiza wskazała, że jest to rynek na tyle specyficzny, że wskazane jest jego badanie przy pomocy szerokiego wachlarza mierników, których zestaw autor zaproponował w ramach syntetycznego wskaźnika konkurencji, przy pomocy którego zbadał rynek energii elektrycznej Polsce. Przeprowadzone w pracy badania wskazały, że poziom konkurencyjności w analizowanym okresie poprawił się.

EN

The aim of the article was to analyze methods of assessing the competitiveness of electricity markets in the European Union and to assess the electricity market’s competitiveness in Poland compared to other EU countries. Furthermore, the author tried to assess the changes in the electricity market in Poland in 2013-2015 due to regulatory actions which took place here because of the development of market mechanisms and the implementation of the objectives of the third liberalization package of the European Union in relation to the electricity sector. The analysis showed that this market is so specific that it is recommended that it should be tested with the help of a wide range of measures, a set of which the author proposed within the synthetic indicator of competition. Using this synthetic indicator the author examined the electricity market in Poland. The research carried out in the paper showed that the level of competitiveness in Poland during the studied period increased.

3

Changes in the electricity sector in Poland in the light of environmental protection and development conditions of agriculture and rural areas

Nagaj R.

Ekonomia i Środowisko

|

2017

|

nr 4

66--78

EN

The aim of the article is to present the effects of changes in the electricity sector in Poland after the accession to the EU, taking into account the environmental protection and the development of agriculture and rural areas. The paper presents the ideas of the energy and climate policies in the European Union and their effects on the environment and the development of agricultural areas in Poland. The changes in the electricity sector in Poland were presented by the author in the context of the development of agriculture and rural areas. The analysis indicated that the transformation in the electricity sector had a strong impact on both the environment and agriculture and rural areas. The main effects are the increase in the production of energy crops, tax effects for rural communities and landscape changes caused by the appearance of sources of energy renewable plants.

4

Polityka klimatyczno-energetyczna a ceny detaliczne energii elektrycznej w wybranych krajach Unii Europejskiej

Nagaj R.

Rynek Energii

|

2016

|

Nr 1

11--21

PL

Celem artykułu było określenie, jakie czynniki wywierają wpływ na ceny energii elektrycznej dla odbiorców końcowych. Badanie zostało przeprowadzone dla wybranych krajów Unii Europejskiej dla okresu 2004-2014. W badanym okresie Komisja Europejska podejmowała intensywne kroki by zliberalizować sektory elektroenergetyczne w państwach członkowskich Unii Europejskiej, stworzyć wspólny rynek energii elektrycznej i zmniejszyć ujemny wpływ elektroenerge-tyki na środowisko naturalne. Celem tych działań była demonopolizacja rynku, niskie ceny energii elektrycznej i wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Jednak analiza wykazała, że w badanym okresie ceny energii elektrycznej dla odbiorców końcowych rosły. W artykule przeprowadzono dekompozycję zmian cen detalicznych energii elektrycznej w okresie 2004-2014 dla wybranych krajów Unii Europejskiej, analizę regresji oraz analizę korelacji. Analiza wskazała, że ceny detaliczne w niewielkim stopniu były kształtowane przez czynniki rynkowe (mimo braku regulacji cen), a były kształ-towane głównie przez podatki i opłaty związane z prowadzeniem polityki energetycznej i klimatycznej.

EN

The aim of the paper was to determine the factors that impact on the end-user electricity prices. The research was conducted for selected EU Member States for the period 2004-2014. In the analyzed period, the European Commission has taken an intensive steps to liberalize electricity markets in the EU Member States, to create an internal electricity market and reduce negative impact of electricity sector on the environment. The purpose of these measures was to create demonopolisation of the market, lower electricity prices and increase use of renewable energy sources. However, the analysis showed that in the studied period end-users electricity prices grew. In the article the breakdown of the changes in retail electricity prices for selected EU Member States in 2004-2014 was examined, regression analysis and correlation analysis used. This analysis showed that retail prices were only slightly influenced by market factors (despite the absence of price regulation), and were driven mainly by taxes and fees related to energy and climate policies.

5

Zniekształcenia poznawcze gospodarstw domowych na rynku detalicznym energii elektrycznej w Polsce

Nagaj R.

Rynek Energii

|

2015

|

Nr 2

25--31

PL

Rynek detaliczny energii elektrycznej w Polsce od 2007 roku jest zliberalizowany co oznacza, że wszystkie podmioty gospodarcze mogą nabywać energię elektryczną na rynku konkurencyjnym, gdzie cena jest kształtowana w oparciu o grę popytu i podaży. Zgodnie z paradygmatem neoklasycznym, podmioty gospodarcze powinny zachowywać się racjonalnie i dysponując pełną informację podejmować decyzje maksymalizujące ich użyteczność, tj. decydować się na zmianę „zasiedziałych sprzedawców” na alternatywnych, oferujących niższą cenę. Ekonomia behawioralna wskazuje jednak, że podmioty gospodarcze nie zachowują się w pełni racjonalnie i często podejmują decyzje pod wpływem emocji, co powoduje uleganie błędom poznawczym. Ponieważ energia elektryczna jest sprzedawana tak samo jak inne dobra, dlatego domniemywa się, że na rynku energii elektrycznej decyzje odbiorców finalnych również podlegają ograniczonej racjonalności. Celem artykułu było zbadanie czy na rynku detalicznym energii elektrycznej decyzje gospodarstw domowych są obarczone zniekształceniami poznawczymi oraz określenie zakresu ich występowania. Przeprowadzone w artykule badania wskazały, że takie błędy poznawcze na rynku energii elektrycznej występują i związane są one głównie z awersją do strat.

EN

The retail electricity market in Poland has been liberalized since 2007. This means that all economic agents are allowed to purchase electricity in a competitive market, where the price is driven by supply and demand. According to the neoclassical paradigm, economic agents should behave rationally and, having perfect information, make decisions that maximize their utility. In the electricity market, this means that the end-users should change "incumbent suppliers" for alternative ones, who offer a lower price. Behavioral economics, however, shows that economic agents do not behave fully rationally and frequently make decisions emotionally, the result being that they are susceptible to cognitive biases. If electricity is sold just like any other goods, so it will be presumed that the decisions of the end-users in the electricity market are also subject to bounded rationality. The aim of the article was to examine whether decisions final consumers made in the electricity market are affected by cognitive biases, and to determine the scope of this phenomenon. Studies conducted in the article indicated that such cognitive biases do occur in the electricity market, and they are mainly associated with aversion to losses.

6

Straty dobrobytu ekonomicznego na rynku detalicznym energii elektrycznej w Polsce

Nagaj R

Rynek Energii

|

2014

|

Nr 2

9--17

PL

Komisja Europejska coraz częściej podkreśla potrzebę dalszej liberalizacji rynku detalicznego energii elektrycznej w UE. W Polsce działania liberalizacyjne były głównie kierowane w odniesieniu do rynku hurtowego oraz rynku detalicznego w obszarze segmentu przedsiębiorstw, zaś w mniejszym stopniu do segmentu gospodarstw domowych. Z tej przyczyny przedmiotem analizy w niniejszej pracy jest rynek detaliczny energii elektrycznej w Polsce. W artykule dokonano charakterystyki tego rynku, zwłaszcza pod kątem poziomu konkurencji. Analiza wykazała, że rynek detaliczny energii elektrycznej w Polsce jest mocno skoncentrowany, a w segmencie sprzedaży do gospodarstw domowych w zasadzie nadal funkcjonuje monopol. Celem artykułu była ocena, jakie skutki dla odbiorców końcowych niesie nadmierna siła rynkowa przedsiębiorstw elektroenergetycznych na rynku detalicznym w Polsce. Dokonano pomiaru strat w dobrobycie ekonomicznym spowodowanych brakiem konkurencji czy też nadmierną koncentracją na badanym rynku.

EN

The European Commission more and more often underlines the need for further liberalization of the retail electricity market in the EU. In Poland, the liberalization actions were targeted mainly at the corporate segment, and to lesser extent for households. For this reason, the subject of analysis in this paper was the retail electricity market in Poland. The paper presents characteristics of this market, especially in terms of the level of competition. The analysis showed that the retail electricity market in Poland is highly concentrated, and for households still operates basically a monopoly. The purpose of this article was to assess the impact to end users caused by excessive market power of the electricity companies in the retail market in Poland. It measured the loss of economic welfare due to the lack of competition or excessive market concentration in the studied market.

7

Polityka w zakresie środowiska Unii Europejskiej i Polski w świetle koncepcj i zrównoważonego rozwoju

Zakrzewska M., Nagaj R

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 3

72--80

PL

Rozważania w artykule skupione są wokół istoty gospodarczej, środowiskowej oraz społecznej koncepcji zrównoważonego rozwoju .Autorzy dowodzą, że implementacja celów klimatycznych odbywa się przede wszystkim przez osiąganie przez państwa członkowskie celów wskaźnikowe w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń, efektywności energetycznej i udziału źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym. Analiza przeprowadzona w artykule wykazała, że tak prowadzona polityka zapewniła w UE poprawę stanu środowiska naturalnego mierzoną spadkiem poziomu śladu ekologicznego. Pozytywnie na tle UE wypadła Polska, w której była obserwowana znaczna dynamika wzrostu produkcji przy jednoczesnym spadku emisji zanieczyszczeń, co korzystnie wpłynęło na środowisko naturalne i jakość życia społeczeństwa.

EN

The goal of every State is to increase prosperity. This can be achieved by properly pursuing a policy of sustainable development, understood as the pursuit of sustainable economic growth whilst maintaining a macroeconomic balance along with the implementation of a specific bundle of socially desirable objectives in keeping with the natural environment. Reality shows that the climate plays an increasingly important role in the awareness of both society and politicians. But does it lead to the achievement of these objectives? These questions are answered in this article. The aim of this article is to analyze the role of the ecological functions of the concept of sustainability in Poland and in the EU. The article also discusses the theory of the concept of sustainable development and the role of climate policy in the common policy of the European Union, with particular emphasis on the Polish aspect. The Authors also analyzed the degree of achievement of the objectives of this climate policy.