The subject of this article is a detailed location analysis of the Silesian section of the A1 Highway crossing the artificially drained “Bytom – Centrum I” mine subsidence area and the impact of this location on changes in the aquatic environment caused by mining. Ore and hard coal mining has resulted in significant hydrogeological and hydrological transformation of the mine subsidence area. Over 200 years of drainage of the deposits and the land surface has led to the formation of a deep depression cone resulting in the dewatering of many mining and post-mining areas throughout the entire Upper Silesia region. These artificial water conditions of the mine subsidence area environment are often treated as natural. However, mining entities and/or their legal successors are obliged by law to restore the original natural water conditions in the process of mine closure. This may lead to flooding of post-mining areas threatened by flooding. This article assesses the impact of the location of the highway right-of-way on the scale and extent of current and projected (after the complete cessation of drainage operations) flooding of the land surface. In the final part of the article the authors analyse and assess legal provisions that constitute a legal basis for the design of civil engineering structures in mine subsidence areas.
PL
Przedmiotem artykułu jest szczegółowa analiza lokalizacji śląskiego fragmentu autostrady A1 na sztucznie odwadnianym terenie pogórniczym „Bytom – Centrum I” i wpływu takiej lokalizacji na zmiany w środowisku wodnym powodowane przez górnictwo. Eksploatacja górnicza rud oraz węgla kamiennego doprowadziła do znaczących przekształceń hydrogeologicznych oraz hydrologicznych terenu górniczego. Trwające od ponad 200 lat odwadnianie złóż oraz powierzchni doprowadziło do powstania głębokiego leja depresji, co skutkuje osuszeniami wielu terenów górniczych i pogórniczych całego Górnego Śląska. Te wymuszone warunki wodne środowiska terenów górniczych często traktowane są jako naturalne. Tymczasem obowiązujące prawo nakazuje przedsiębiorcom górniczym lub ich następcom prawnym przywrócić w terenie górniczym pierwotne naturalne warunki wodne w procesie likwidacji kopalni. Wówczas mogą ulec zatopieniu powierzchnie terenów pogórniczych zagrożone zawodnieniami. W artykule oceniono wpływ lokalizacji obiektu drogowego na skalę oraz zasięgi obecnego oraz docelowego (po całkowitej likwidacji odwadniania) zawodnienia powierzchni. W końcowej części przeanalizowano i oceniono przepisy prawne, które stanowią podstawę projektowania obiektów budowlanych w terenach górniczych.
Jednym z rodzajów oddziaływania górnictwa podziemnego w czynnych terenach górniczych są deformacje nieciągłe powierzchni. Mogą one dotyczyć również terenów pogórniczych, w których bezpośrednie oddziaływanie zakończyło się, ale przeobrażenie górnicze górotworu będzie jeszcze długo zagrażało powierzchni takich terenów i obiektom na niej posadawianym. Niniejszy artykuł opisuje mechanizmy powstawania zagrożenia deformacjami nieciągłymi takich terenów oraz wynikające z tego zagrożenia potrzeby identyfikacji i dokumentowania tych zjawisk przez służby przedsiębiorców górniczych i ich następców prawnych.
EN
One of the impacts of underground mining in active mining areas are discontinuous deformations of the surface. They can also concern post-mining areas, where direct interaction has ceased, but the mining transformation of the rock mass will remain a long-lasting threat to the surface of such areas and facilities located in such places. The article describes the mechanisms of the threat of discontinuous deformations in such areas and the needs for identification and documentation of these phenomena by the services of mining entrepreneurs and their legal successors as a result of this threat.
Artykuł jest kolejnym sprawozdaniem z cyklu badań podjętych w Głównym Instytucie Górnictwa na temat zagrożenia zawodnieniem terenów górniczych i pogórniczych. Badania te oparto na doświadczeniach autora w dziedzinie ochrony terenów górniczych, zebrane w czasie pracy w kopalni. Przedmiotem artykułu są analizy problemów towarzyszących przywracaniu swobodnych przepływów wód, przeprowadzone w dwóch aspektach: kierunków napraw szkód górniczych oraz zbiorowej odpowiedzialności za odwadnianie terenów górniczych i pogórniczych. Zidentyfikowanej praktyce postępowania przedsiębiorców górniczych i organów samorządowych w zakresie utrzymywania wymuszonych przepływów wód przeciwstawiono procedury postępowania, proponowane dla zrównoważonego środowiskowo zagospodarowania terenów górniczych.
EN
This article is another report from a series of studies undertaken at the Central Mining Institute, concerning the threat of water flooding in mining and post-mining areas. The research was based on the author’s experience in the field of the mining areas protection, acquired while he worked in a mine. The article is devoted to the analysis of problems accompanying the restoration of the free flow of water, performed in two aspects: directions of repairing the mining damage and collective responsibility for the drainage of mining and post-mining areas. The identified practices of mining entrepreneurs and local councils in terms of maintaining forced flows of water have been juxtaposed against the proposed procedures for sustainable land development of mining areas.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.