Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 23

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Stosowana interpretacja definicji zabawki, w odniesieniu do książek przeznaczonych dla dzieci, skutkuje brakiem wykonywania przez producentów oceny bezpieczeństwa, opartej o analizę zagrożeń, wyspecyfikowanych w Dyrektywie 2009/48/WE. W sprzedaży mogą zatem znajdować się niebezpieczne książki, co potwierdzają notyfikacje systemu RAPEX. W publikacji przedstawiono wyniki badań i oceny bezpieczeństwa użytkowania książek-zabawek wykonanych z papieru i tektury, wprowadzanych na rynek polski. Badania zrealizowano w akredytowanym Laboratorium Inżynierii Materiałowej i Środowiska Instytutu KOMAG w latach 2009-2018, zgodnie z opracowaną autorską metodyką. Wyniki badań wykazały, że zagrożenia związane z użytkowaniem książek-zabawek wynikają z ich konstrukcji oraz zastosowanych materiałów, w których wykorzystywane są substancje chemiczne, zaliczane do niebezpiecznych dla zdrowia. Opisany tryb postępowania podczas przeprowadzania oceny bezpieczeństwa powinien znaleźć zastosowanie w realizacji obowiązków producentów książek dla dzieci, wynikających z wymagań Dyrektywy 2009/48/WE.
EN
Definition of toy does not cover the books intended for children, what results in not assessing the books for conformity with the safety requirements included in the Directive 2009/48/EC (Toy Safety Directive). That is why, dangerous books can be available on the market, what has been confirmed by RAPEX notifications. Test results and assessment of safety use of books made of paper and cardboard that are available on the Polish market are presented. The tests were conducted in the accredited Laboratory of Material Engineering and Environment in the KOMAG Institute within years 2009-2018 according to the methodology developed by the authors. Test results showed that hazards associated with using the book toys result from their design and materials, containing hazardous chemicals, used for their manufacture. The procedure for assessing the books safety, resulting from requirements of Directive 2009/48/EC, described in this publication should be used by manufacturers of books intended for children.
EN
Safety of wheeled child conveyances in EU is still unsatisfactory despite the European safety standards that are in force. Data on safety assessment of conveyances commercialized in Poland have not been documented so far, and they require to be completed with some parameters that may be causing hazards. The aim of the research was the safety assessment of conveyances on the Polish market. The tests were carried out according to own methodology for 84 conveyances. The test results showed that the majority of conveyances did not meet the safety criteria. They indicated a necessity of design changes in the case of conveyances regarding their stability and mechanical strength as well as an elimination of a child’s access to dangerous openings and easy-to-be-detached components. The conducted tests complement the present knowledge on the safety and ergonomics of wheeled child conveyances and form a basis for continuing the research work on an improvement of their design.
PL
Poziom bezpieczeństwa użytkowania wózków dziecięcych na terenie Unii Europejskiej, mimo obowiązujących w tym zakresie norm, jest ciągle niezadowalający. Dane dotyczące oceny stanu bezpieczeństwa wózków dziecięcych wprowadzanych na rynek polski nie zostały dotychczas udokumentowane i wymagają uzupełnienia, w szczególności w zakresie identyfikacji parametrów powodujących zagrożenia. Celem badań była ocena bezpieczeństwa wózków dziecięcych pochodzących z rynku polskiego. Badania przeprowadzono zgodnie z opracowaną w tym celu metodyką dla 84 wózków. Wyniki badań wykazały, że większość wózków dziecięcych nie spełniała kryteriów bezpieczeństwa użytkowania. Wskazano na potrzebę zmian konstrukcji wózków w zakresie jej stabilności i wytrzymałości mechanicznej oraz wyeliminowania dostępu dziecka do niebezpiecznych otworów oraz łatwo odłączalnych elementów. Wyniki przeprowadzonych badań uzupełniają stan wiedzy na temat poziomu bezpieczeństwa i ergonomii wózków dziecięcych oraz mogą stanowić podstawę podjęcia dalszych prac badawczych nad rozwojem konstrukcji wózków.
PL
W artykule przedstawiono działania Instytutu Techniki Górniczej KOMAG zmierzające do ciągłego doskonalenia i rozwoju infrastruktury badawczej oraz poszerzania możliwości prowadzenia badań naukowych i usług badawczych w wiodących obszarach jego aktywności. Zaprezentowano najważniejsze prace badawcze trzech akredytowanych laboratoriów Instytutu: Laboratorium Badań, Laboratorium Badań Stosowanych oraz Laboratorium Inżynierii Materiałowej i Środowiska, z zakresu oceny bezpieczeństwa użytkowania wyrobów i ich oddziaływania na środowisko. Spełniają one wymagania Dyrektyw oraz potrzeby klientów rynku przemysłowego i konsumenckiego.
EN
Actions of the KOMAG Institute of Mining Technology aiming at continuous improvement and development of testing infrastructure and extension of possibilities of carrying out the research work and research testing services in its leading fields of activity are presented. The most important research activity of three KOMAG's accredited laboratories, i.e. Laboratory of Tests, Laboratory of Applied Tests and Laboratory of Material Engineering and Environment, in assessment of safety of products' use and products' impact on the environment is described. This activity meets the requirements of European Directives and customers' needs.
EN
Toys emitting sounds are classified as significant sources of noise found in the children environment. Impulse and continuous noise emitted by toys, used in close to the child’s ear, acting directly on the organ of hearing, can lead to serious adverse health effects. This is especially true for children under the age of three, in which the state of the hearing organ determines their intellectual development. The current level of safety of sound emitting toys intended for children in this age group is insufficient. This is confirmed by the reports from the control of market surveillance authorities. A new approach to the assessment of children’s exposure to noise generated by toys, included in EN 71-1:2011 + A2:2013 Standard, based on the permissible values applicable to the workplaces, requires further tests and verification. The paper presents the results of the research work and assesses the level of sound emitted by toys in the light of current standard requirements, carried out using the author’s methodology. Toys intended for children under the age of 3 years, commercialized on the European market by Polish manufacturers and importers were tested. The results of the tests allowed us to determine the impact of duration of the sound pressure level measurement on the final result.
PL
W artykule przedstawiono historię rozwoju zaplecza badawczego Instytutu Techniki Górniczej KOMAG w Gliwicach, służącego badaniu maszyn i urządzeń dla górnictwa. Omówiono etapy tworzenia bazy badawczej oraz aktualny zakres i możliwości prowadzenia badań w akredytowanych laboratoriach. Zaprezentowano przykłady prowadzonych badań celem doskonalenia cech funkcjonalnych i bezpieczeństwa użytkowania wyrobów.
EN
The history of development of testing facility at the KOMAG Institute of Mining Technology in Gliwice, used for testing the machines and equipment for the mining industry, is presented. Stages of creation of research database as well as present scope and possibilities of tests in accredited laboratories are discussed. The examples of tests aiming at improvement of functional features and safety of use of the products are given.
PL
W artykule przedstawiono autorską procedurę oceny zagrożeń mechaniczno-fizycznych zabawek aktywizujących, na przykładzie huśtawek. Omówiono wymagania formalno-prawne, uwzględniając zapisy nowego wydania normy PN-EN 71-8:2012. Zidentyfikowano zagrożenia związane z właściwościami mechaniczno-fizycznymi huśtawek oraz wyspecyfikowano kryteria ich oceny. Zaprezentowano metody i zakres badań właściwości mechanicznofizycznych. Przedstawiono przebieg badań huśtawki. Zwrócono uwagę na potrzebę wykonywania badań zabawek aktywizujących, jako niezbędnego elementu oceny ich bezpieczeństwa.
EN
The author’s procedure for assessment of mechanical and physical hazards caused by activating toy on the ex ample of swings is given in the paper. Formal and legal requirements included in the new edition of PN-EN 71-8:2012 Standard are discussed. The hazards associated with mechanical and physical properties of slides are identified and the criteria for their assessment are specified. The methods and scope of testing the mechanical and physical properties is presented. Also the testing procedure for slides is given. Attention has been drawn to the necessity of testing the activating toys as the indispensable element for assessment of their safety.
7
Content available Life as the factor of toys safety
EN
The problem of product life as an important factor of toys safe use is considered. Main sources of hazards and their adverse effect to children health are characterized. The results of unwanted events associated with improper toy design and with its quality of manufacture as well as with use of inappropriate materials for toys production are discussed. Necessity of using the laboratory testing methods based on ageing process to predict changes in toys parameters during their use are pointed out. Features and criteria for assessment of toys life in the light of formal and legal requirements are specified. Considering experience of other scientists, presented in scientific publications as well as the results of the author studies, the innovative method for assessment of life of toys made of polymers is suggested.
PL
Ocena bezpieczeństwa użytkowania zabawek, zgodnie z Dyrektywą 2009/48/WE (TSD), stanowi jeden z podstawowych warunków wprowadzania zabawek na rynek europejski. Obejmuje ona analizę występujących zagrożeń oraz związanej z nimi ocenę potencjalnego narażenia dzieci. Obowiązek przeprowadzania oceny bezpieczeństwa spoczywa na producentach zabawek oraz ich importerach i dystrybutorach wprowadzających wyrób na rynek pod własną nazwą i znakiem towarowym. W publikacji przedstawiono algorytm procedury oceny bezpieczeństwa zabawki, spełniającej wymagania Dyrektywy TSD oraz omówiono tryb postępowania przy jej wykonywaniu.
EN
Assessment of the safety of toys, according to the Directive 2009/48/EC (Toy Safety Directive), is one of the basic conditions for commercialization of toys on the European market. It includes analysis of existing hazards and related with those hazards assessment of potential exposure of chiidren. Manufacturers of toys as well as importers and distributors of toys, who introduce the product on the market under its own name and trademark, are responsible to make assessment of the safety. Algorithm of the procedure for assessment of the safety of toy, which meets the requirements of the Toy Safety Directive, is presented in the paper and the procedure for its realization is discussed.
9
Content available remote Badania materiałowe narzędziem kontroli jakości wyrobów przemysłowych
PL
W artykule przedstawiono problematykę wykorzystania badań w kontroli jakości wyrobów przemysłowych. Omówiono zakres i metody badań materiałowych stosowanych w ocenie jakości elementów maszyn oraz urządzeń górniczych. Zwrócono uwagę na potrzebę prowadzenia badań korozyjnych maszyn i urządzeń, eksploatowanych w silnie zasolonym środowisku podziemnych wyrobisk górniczych. Zaprezentowano, na przykładzie elementów rurociągów stalowych ciśnieniowych, przeznaczonych do stosowania w wyrobiskach górnictwa węgla kamiennego, realizację badań odporności korozyjnej.
EN
Problems with use of testing in control of quality of industrial products was presented in the paper. The range and methods of material tests used in assessment of quality of components of mining machines and equipment were discussed. The attention was paid to the need of corrosion tests of machines and equipment, which operate in very salty environment of underground mining workings. Realization of tests of corrosion resistance was presented on the example of components of pressure steel pipelines designed for use in workings in the hard coal mining industry.
10
Content available remote Testing of toxic elements migration from the materials used as toy coatings
EN
Materials from which toxic elements, including heavy metals, can penetrate children organisms, in doses dangerous for their health should not be used for production of toys. That especially concerns the materials used for production of components that are exposed to children. The results of testing migration of selected elements like: barium, chromium, cadmium, mercury, antimony and selenium from the materials used to cover wooden and metal toys are discussed in the paper. Tests of elements migration were carried out in years 2009÷2010 in the accredited Laboratory of Material Engineering and Environment at KOMAG. Requirements of the PN-EN 71-3:1998 Standard on toys safety was the basis to conduct testing. The results were assessed in the light of limits of elements migration, identifying the types of material in which exceeding of permissible values of migration were found. The elements, which migration is characteristic for a given type of coating material, were specified.
PL
Do produkcji zabawek nie powinny być stosowane materiały, z których mogą przedostawać się do organizmu dziecka, w dawkach szkodliwych dla jego zdrowia i życia, toksyczne pierwiastki, w tym metale ciężkie. Dotyczy to szczególnie materiałów znajdujących się na dostępnych dla dziecka elementach zabawek. W artykule przedstawiono wyniki badań migracji wybranych pierwiastków, takich jak: bar, chrom, ołów, kadm, rtęć, arsen, antymon i selen, z materiałów, którymi powlekane są powierzchnie zabawek drewnianych i metalowych. Badania migracji przeprowadzono w latach 2009-2010 w akredytowanym Laboratorium Inżynierii Materiałowej i Środowiska ITG KOMAG. Podstawą wykonywania badań były wymagania normy PN-EN 71-3:1998, dotyczącej bezpieczeństwa zabawek. Wyniki badań oceniano w świetle granicznych wartości migracji pierwiastków, identyfikując rodzaje materiałów, w których występują przekroczenia wartości dopuszczalnych migracji. Wyspecyfikowano pierwiastki, których migracja jest charakterystyczna dla danego rodzaju materiału powłoki.
11
Content available remote Dangerous phthalates in children’s environment
EN
There are many chemicals in children's environment that are dangerous to their health. Some of them are eg phthalates used as plasticizers in plastic toys and in production of other articles intended for use by children. Phthalates do not form persistent connections with the polymer and migrate to the surface of the product. Children exposure to these toxic chemicals has been found to occur during licking and sucking of the product taken to the mouth by a child and during long term contact with skin. Results of tests aimed at determination of phthalates content in toys and childcare articles made in the years 2009-2011 in accredited Laboratory of Material Engineering and Environment at KOMAG according to the requirements of REACH regulation, which include limitations as regards use of the following dangerous phthalates: DEHP, DBP, BBP, DINP, DIDP and DNOP, are discussed in the paper.
PL
W środowisku dziecka występuje wiele niebezpiecznych dla jego zdrowia substancji chemicznych. Jednymi z nich są ftalany, stosowane jako plastyfikatory tworzyw sztucznych w produkcji zabawek i innych wyrobów przeznaczonych do stosowania przez dzieci. Ftalany nie tworzą trwałych połączeń z polimerami i migrują na powierzchnię produktu. Narażenie dzieci na ekspozycję tych toksycznych związków chemicznych występuje przede wszystkim w trakcie lizania i ssania produktu wkładanego do ust przez dziecko oraz podczas długotrwałego kontakt z jego skórą. W publikacji przedstawiono wyniki badań zawartości ftalanów w zabawkach i artykułach pielęgnacyjnych przeznaczonych dla dzieci przeprowadzone w latach 2009-2011 w akredytowanym Laboratorium Inżynierii Materiałowej i Środowiska ITG KOMAG, zgodnie z wymaganiami rozporządzenia REACH, wprowadzającego ograniczenia w stosowaniu niebezpiecznych ftalanów: DEHP, DBP, BBP, DINP, DIDP i DNOP.
PL
Zabawki mogą być wprowadzone do obrotu, gdy nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia ich użytkownikow.
PL
W artykule przedstawiono wyniki pracy badawczej dotyczącej zastosowania substancji biodegradowalnych, jako składników odczynnika do flotacji węgla kamiennego. Zaprezentowano założenia, mające na celu ocenę skuteczności procesu flotacji węgla kamiennego z użyciem nowego odczynnika flotacyjnego oraz wpływu odpadów flotacyjnych na środowisko. Omówiono metody badań i ich przebieg, realizowany w warunkach laboratoryjnych. Dokonano oceny wyników badań w świetle przyjętych kryteriów.
EN
Results of research work on biodegradable substances that are components of coal flotation agent were presented in the paper. Assumptions aiming at assessment of effectiveness of coal flotation with use of new flotation agent as well as impact of flotation wastes on environment were presented. Testing methods and their realization in laboratory conditions were discussed. Results of tests were assessed in the light of accepted criteria.
PL
W artykule zaprezentowano rozwój akredytowanego Laboratorium Inżynierii Materiałowej i Środowiska KOMAG, od momentu jego utworzenia w 2006 roku. Przedstawiono podstawowy zakres działalności oraz cele i obszary badań. Omówiono procedury badawcze, zwracając szczególną uwagę na badania materiałowe elementów maszyn i urządzeń górniczych oraz badania bezpieczeństwa użytkowania wyrobów, w tym szczególnie zabawek, zgodnie z wymaganiami Dyrektywy 88/378/EWG [4].
EN
A development of KOMAG's accredited Laboratory of Material Engineering and Environment from the moment of its establishing in 2006 was presented in the paper. Basic range of its activity as well as its objectives and research fields were presented. Research procedures were discussed with special attention paid to material tests of components of mining machines and equipment as well as to tests of safety of use of products, mainly toys, according to the requirements of the 88/378/EEC Directive [4].
PL
Odczynniki flotacyjne w sposób zasadniczy warunkują flotowalność mułów węglowych i decydują o możliwościach stosowania flotacji jako metody wzbogacania tych mułów w skali przemysłowej. Obecnie w praktyce przemysłowej stosuje się odczynniki o działaniu kompleksowym spełniającym jednocześnie zadania kolektorów, substancji pianotwórczych i promotorów. W artykule przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań flotacji węgla kamiennego typu 34.2 i 35.1 przy użyciu nowego kompleksowego odczynnika flotacyjnego RFK-X.
EN
Flotation agents determine floatability of coal slimes and decide whether or not flotation can be used as a method for coal slimes beneficiation on an industrial scale. Presently, complex flotation agents are used by the coal industry because they play a role of collector, frother and promoter. Results of laboratory tests of flotation of coal of type 34.2 and 35.1 with the use of new RFK-X comprehensive flotation agent, developed in KOMAG Institute of Mining Technology in collaboration with ReaFlot Sp. z o.o., were presented in the paper. Presented results of flotation of coal from two coal mines and analysis of usefulness of RFK-X flotation agent enabled to conclude that its use allows to obtain coal products of required quality.
PL
W artykule przedstawiono metody i narzędzia badań materiałowych nieniszczących wykorzystywanych w procesie kontroli jakości elementów maszyn, na etapie ich wytwarzania i użytkowania. Zaprezentowano przykład realizacji badań materiałowych nieniszczących, komponentów sekcji ścianowej obudowy zmechanizowanej. Omówiono procedurę procesu badań nieniszczących, wykorzystywanych w procesie oceny stopnia zużycia elementów obudowy podczas eksploatacji.
EN
Methods and tools for material non-destruction testing, which are used to control the quality of machine components at the stage of manufacturing and exploitation, were presented in the paper. An example of non-destructive testing of powered roof support components were given. The procedure of non-destructive tests, which are used for assessment of wear degree of powered roof support components were discussed.
PL
Praca przedstawia wyniki badań pilotowych poziomu stężeń pyłu zawieszonego (PM10) i pyłu całkowitego (TSP), oraz współczynnika absorpcji aerozolu w pobliżu ruchliwej drogi w Gliwicach w okresie wiosennym. Natężenie ruchu na badanej drodze w godzinach od 9 do 18 wynosiło około 1400 pojazdów/h. Ustalono, że w kanionie ulicy średnio-dobowe stężenie PM10 wzrasta o 40 žg/m3 w stosunku do miejsc oddalonych od drogi o 100 m, co dla osób mieszkających przy tej ulicy oznacza między innymi wzrost ryzyka zachorowań na choroby górnych dróg układu oddechowego. Zmierzony współczynnik absorpcji cząstek aerozolu (ap) przy badanej drodze zmieniał się w przedziale od 6,54 x 10-5 m-1 (w nocy) do 15,75 x 10-5 m-1 (w dzień), podczas, gdy w odległości 100 m od drogi ap wynosił od 4,42 x 10-5 m-1 do 9,03 x 10-5 m-1. Otrzymane wyniki wskazują, że ruchliwa droga jest znaczącym emitorem cząstek pyłu zawierających pierwiastkowy węgiel. Wykazano, że współczynnik absorpcji aerozolu atmosferycznego mógłby być zastosowany do oceny zasięgu oddziaływania na środowisko cząstek pyłu pochodzących z ruchu ulicznego.
EN
This work presents the results of a pilot study on the concentration levels of suspended particles (PM10), total suspended particles (TSP) and absorption coefficient values of the aerosol particles close to a busy street in Gliwice in the spring season are presented. Traffic density in the investigated street between 9 a.m. and 6 p.m. was 1400 vehicles per hour. It was found that average daily concentration of PM10 increases by 40 ?g/m3 in the street canyon in relation to places in a distance of 100 m from the road, what for inhabitants who live in this street means, among others, the increase of risk of respiratory diseases. It was obtained that the absorption coefficient of the aerosol particles (ap) near the studied road ranged from 6.54 x 10-5 m-1 (night) to 15.75 x 10-5 m-1 (day) while at the distance of 100 m from this street ap ranged from 4.42 x 10-5 m-1 to 9.03 x 10-5 m-1. The obtained results indicate that the busy street is a significant emitter of elemental carbon-containing particles. It has been shown that the absorption coefficient of atmospheric aerosol could be applied for the assessment of the influence range of the airborne particles traffic origin on the environment.
PL
W artykule przedstawiono najważniejsze aspekty gospodarki odpadami, powstającymi w procesach przeróbki węgla kamiennego. Dokonano przeglądu stosowanych metod odzysku i unieszkodliwiania wyżej wymienionych odpadów. Przedstawiono przykłady kompleksowych rozwiązań dotyczących gospodarki odpadami przeróbczymi oraz proponowane przez CMG KOMAG technologie ograniczania ilości odpadów górniczych.
EN
Most important aspects of management of wastes generated in hard coal processing plants were presented. A survey of recovery and neutralization methods of the above mentioned wastes was made. Some examples of the solutions concerning the waste management and the technologies of reduction of wastes generated in mines, suggested by KOMAG, were given.
PL
Niniejszy artykuł prezentuje aktualny stan emisji pyłu i hałasu z zakładów mechanicznej przeróbki węgla sporządzony na podstawie przeprowadzonych pomiarów. Zwrócono tu uwagę na ekonomiczny i zdrowotny wymiar ww. zjawiska w sytuacji przekraczania dopuszczalnych poziomów emisji. Przytoczono obowiązujące uregulowania prawne oraz wskazano na zmianę w podejściu do sposobu przeprowadzania kontroli przez inspekcję środowiska, co może mieć podstawowe znaczenie dla wszystkich podmiotów gospodarczych, w tym i zakładów przeróbczych, korzystających ze środowiska.
EN
Present dust and noise emission levels coming from the mechanical coal preparation plants recorded on the base of taken measurements is presented in the paper. Attention has been paid on economic and health problems of this phenomenon in the case of exceeding the permissible emission levels. Present legal regulations have been cited and a change in the approach to the method of carrying out environmental inspections has been pointed out, what can have important significance for all economic entities including the preparation plants, exploiting the natural environment.
PL
Zmieniające się warunki ekonomiczne i restrukturyzacja górnictwa wymuszają na kopalniach zwracanie szczególnej uwagi na ograniczanie kosztów produkcji i przestrzeganie wymogów ochrony środowiska. Jednym z ważących obciążeń finansowych kopalń są opłaty za korzystanie ze środowiska i kary za przekraczanie ustalonych poziomów dopuszczalnych zanieczyszczeń. Naliczane są przede wszystkim za odprowadzanie do wód powierzchniowych wód kopalnianych, których zasolenie często przewyższa dozwolone poziomy. Zmusza to kopalnie do kontrolowania stężenia soli w odprowadzanych wodach. W pracy przedstawiono koncepcję systemu monitorowania stopnia zasolenia wód kopalnianych, który może być również integralnym elementem układu optymalnej gospodarki wodą w zakładzie wydobywczym. Quasi modułowa budowa i możliwość skalowania rozwiązania pozwala łatwo dostosować go do wymagań konkretnej kopalni w oparciu o rozwiązanie ramowe. Ciągły pomiar, podwyższenie niezawodności i wiarygodności pomiarów, łatwość generowania raportów zestawień statystycznych, mogących być podstawą do obliczania opłat za korzystanie ze środowiska, to zalety takiego systemu.
EN
Changing economic conditions and restructuring of hard coal mining force the mines to pay special attention to reduction of production costs and observance of environment protection requirements. Fees for utilisation of the environment and penalties for exceeding of determined levels of allowable pollution are one of meaningful financial burdens for the miens. The are calculated mostly for disposal of mine waters the salinity of which often exceed allowable levels to surface waters. It forces the mines to control the concentration of salt in waters. The article presents a concept of a monitoring system of mine waters salinity degree that can also be an integral element of optimum system of water management in a mining entity. Quasi-modular construction and possibility of scaling of the solutions enables to adjust it easily to requirements of a particular mines basing on the framework solution. Continuous measurement, improvement in reliability and credibility of measurements, ease of reports generation of statistical sets that could be a basis for calculation of fees for utilisation of the environment are the merits of the system.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.