Komora Saurau należy do jednych z największych komór w kopalni Soli Wieliczka. Zlokalizowana jest pomiędzy poziomami II niższym i III kopalni oraz stanowi podziemny obiekt Muzeum Żup Krakowskich. Komora ta jest jednym z ostatnich wyrobisk eksploatacyjnych, w których sól pozyskiwano tradycyjną ręczną techniką urabiania, stosowaną w kopalni przez setki lat. Wraz z upływem czasu w komorze pojawiały się lokalnie symptomy wzmożonego ciśnienia górotworu. Zakres destrukcji, w aspekcie wieloletniego utrzymania dobrego stanu komory, stanowił podstawę do podjęcia decyzji o dodatkowym zabezpieczeniu komory, z uwzględnieniem zaleceń konserwatorskich Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie, m.in. zachowania dotychczasowego wystroju komory, jej walorów zabytkowych oraz widokowych. W trakcie prowadzonych prac zabezpieczających stwierdzono potrzebę modyfikacji opracowanego projektu technicznego. Artykuł omawia walory historyczne komory Michał-Saurau oraz niezbędne, nowo projektowane zabezpieczenie przedmiotowego obiektu wraz z wyrobiskami przylegającymi.
EN
Saurau chamber is one of the largest excavations in Wieliczka salt mine. It is located between 2nd lower and 3rd level of the mine as an underground object of Museum Żup Krakowskich. The chamber is one of the last excavations, where salt was exploited with traditional, manual exploitation method, used in the mine for hundreds of years. Recently, local symptoms of rock mass pressure were observed in the chamber. Scope of destruction, considered with a need to maintain good condition of the chamber, was a basis for the decision of carrying out additional reinforcement works in the chamber. That works have to be carried out with consideration of Voivodeship Conservation Officer suggestions, regarding preserving chamber’s unique advantages and decor. During carrying out the works additional impaired locations were spotted, what lead to project modifications. Article presents historical aspects of Saurau chamber and newly projected reinforcement works in the chamber and its neighbouring excavations.
W związku z postępującym poszerzaniem się zakresu udostępnienia podziemnych, zabytkowych wyrobisk, w tym najstarszych z początku istnienia kopalni, zlokalizowanych na poziomie I Kopalni Soli „Wieliczka”, pojawia się potrzeba rewitalizacji głównych wyrobisk korytarzowych. Zabiegi te są konieczne z uwagi na zapewnienie bezpiecznej komunikacji, udostępnienia i przewietrzania zabytkowych komór, zlokalizowanych w ich otoczeniu. Wobec powyższego zarząd kopalni podjął stosowne działania, zlecając opracowanie dokumentacji technicznych przebudowy najistotniejszych wyrobisk korytarzowych na poziomie I kopalni. W artykule zawarto analizę uwarunkowań geologiczno-górniczych, krótką kwerendę historyczną, opis walorów historyczno-górniczych oraz procesu projektowania przebudowy wybranych wyrobisk na poziomie I Kopalni Soli „Wieliczka” S.A., wpisanych na listę wyrobisk zabytkowych, w aspekcie konserwatorskim.
EN
In terms of the progressive expansion of the scope of access to underground, historic excavations, including the oldest excavations from the beginning of the mine, located at the first level of the Wieliczka Salt Mine, there is a need to revitalise the maindrifts. These procedures are necessary in order to ensure safe communication, access and ventilation of historic chambers located in their surroundings. In view of the above, the mine management has taken appropriate actions consisting of order the preparation technical documentation of the reconstruction of the most important drifts at the first level of the mine.
W artykule przedstawiono sposób zabezpieczenia jednej z komór w Kopalni Soli ‘Wieliczka”. Komora Ferdynand d´Este znajduje się w rejonie zaliczonym do III stopnia zagrożenia wodnego, przy północnej granicy złoża. Kopalnia Soli „Wieliczka” prowadzi systematyczne prace ograniczające zagrożenie wodne i zawałowe szczególnie przy północnej granicy złoża, poprzez zabezpieczenie lub likwidację komór w celu stabilizacji górotworu. W przypadku komór zabytkowych, których nie można zlikwidować wykonywana jest analiza geomechaniczna i hydrogeologiczna, a na ich podstawie powstaje projekt zabezpieczenia komory. Zabezpieczenie komory Ferdynand d´Este jest przykładem planowanych prac obejmujących zarówno obudowę kotwiową, obudowę podporową oraz szczelną likwidację, co stanowi przykład kompleksowego podejścia do występujących problemów hydrogeologiczno-górniczych w zabytkowej kopalni soli.
EN
This paper presents a procedure for securing one of the chambers of the “Wieliczka” Salt Mine. The Franz Ferdinand Chamber is located in a third degree water hazard zone at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit. The “Wieliczka” Salt Mine conducts systematic works limiting water and cave-in hazards especially at the northern boundary of the salt deposit securing and liquidating chambers for the purpose of stabilizing the rock mass. Geomechanical and hydrogeology analyses are performed in the case of historic chambers that cannot be liquidated. Chamber-securing procedures are developed on the basis of the analyses results. Securing the Franz Ferdinand Chamber is an example of planned works including rockbolt supporting, chock supporting and tight-sealed liquidation being an example of a comprehensive approach to hydrogeology and mining problems that may arise in historic salt mines.
W referacie przedstawiono historię dziewiętnastowiecznego szybu funkcjonującego w Kopalni Soli "Wieliczka" - projekt koncepcyjny przebudowy szybu, podszybia oraz wyposażenie szybu w urządzenia docelowe.
EN
The paper presents the history of the nineteenth-century shaft located in "Wieliczka" Salt Mine - conceptual project of reconstruction works and equipping the shaft.
W artykule przedstawiono rozwiązania techniczne związane z uszczelnieniem zlikwidowanego szybu Górsko w Kopalni Soli "Wieliczka" Z uwagi na stwierdzone na poszczególnych poziomach kopalni wycieki w otoczeniu szybu zachodzi konieczność wykonania uszczelnienia górnego odcinka szybu od powierzchni terenu do granicy warstw czwartorzędowych z warstwami trzeciorzędowymi. Zadaniem cementacji doszczelniającej w szybie Górsko jest: zlikwidowanie dopływu wód powierzchniowych i ługowania przez nie górotworu solnego w otoczeniu szybu, uzyskanie płaszcza betonowego wokół rury szybu Górsko oraz zespolenie masywu skalnego do stanu zapewniającego jego stateczność.
EN
This paper presents technical solutions related to the sealing of the liquidated Gorsko Shaft in the Wieliczka Salt Mine. Due to the identified spills in the surroundings of the shaft at different levels of the mine, sealing is necessary in the upper part of the shaft from the surface to the boundary between the tertiary and quaternary layers. The goals of sealing cementation of the Górsko Shaft is: i) to eliminate surface water inflow leaching salt deposits into surroundings of the shaft, ii) obtain a concrete coat around the Gorsko Shaft tube, and iii) consolidate rock massif to ensure stability of the salt rock formation.
Kopalnia Soli "Wieliczka" jest jednym z najcenniejszych zabytków kultury materialnej na świecie. Jednak szereg bardzo cennych podziemnych obiektów jest już niedostępnych lub w takim stanie zawałowym, który uniemożliwia ich uratowanie. Sytuacja ta spowodowała, że kopalnia została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Dwadzieścia pięć lat temu CUPRUM rozpoczęło współpracę z KS "Wieliczka", która trwa do dzisiaj. W tym okresie nasza firma na rzecz wielickiej "saliny" wykonała szereg prac o charakterze badawczo-projektowym, wykorzystując najnowsze zdobycze naukowe w zakresie techniki górniczej. Do najważniejszych zaliczyć należy projekty zabezpieczania zabytkowych komór, a także opracowanie docelowego modelu struktury zabytkowej części kopalni oraz projekty przebudowy szybów i projekty węzłów podsadzkowych.
EN
"Wieliczka" Salt Mine is one of the most precious monument of material culture in the world. However a number of valuable underground tourist objects are still not available or are in conditions which make saving them impossible. Therefore the salt mine was listed on the World Heritage in Danger List. Twenty five years ago KGHM CUPRUM started the co-operation with "Wieliczka" Salt Mine, which has been lasting till nowadays. During that period our company made many research and design works for Wieliczka's saltem, using the newest mining engineering scientific achievements. The most important are: project of monumental chambers protection, developing the target model of the historic part of the mine structure, projects for shafts rebuilding and back filling facilities as well.
W artykule przedstawiono jeden z przykładów działań Kopalni Soli "Wieliczka", związanych z wykorzystaniem zabytkowej struktury podziemnej kopalni, a szczególnie wyrobisk komorowych jako obiektów pełniących określone funkcje w ruchu turystycznym. Przykładem takim jest zespół komór Wisła, Warszawa, Budryk, wchodzący w skład Trasy Turystycznej i plany jego rozszerzenia o nowe wyrobiska znajdujące się w najbliższym otoczeniu.
EN
The example of the Wieliczka Salt Mine activity concerned with adapting of the historic underground mine structure, particularly the existing salt chambers, to the future tourist functions is presented. This activity is illustrated by an example of the chambers group: Wisła-Warszawa-Budryk being an important element of the Tourist Route. Plans of the Route enlargement with the excavations located in the close vicinity are also presented.
W artykule przedstawiono skutki zaistnienia destrukcji w komorach o znacznej kubaturze w aspekcie warunków górniczych i geologicznych. W zasadniczej części artykułu przedstawiono sposoby ich zabezpieczania.
EN
The paper presents the results of destruction in great cubature chambers in aspect of mining and geological conditions. The ways how to protect them are also presented.
W artykule przedstawiono rys historyczny powstania komory Gołuchowskiego, jej dotychczasowe funkcje oraz warunki górnicze i geologiczne występujące w jej rejonie. W zasadniczej części artykułu przedstawiono przyczyny zaistnienia zawału stropu w centralnej części komory oraz sposoby jej zabezpieczania.
EN
The paper outlines the history of "Goluchowski" chamber, its previous functions as well as mining and geological condition in the region. Moreover the paper presents the reason of roof caving in the center of chamber and methods of its protection.
Opisano stosowane w kopalni rodzaje obudowy kotwowej oraz typy stosowanych kotew. Omówiono technologię kotwienia, oraz sposoby kontroli stateczności obudowy kotwowej. Pokazano wyniki pomiarów rozwarstwienia skał w niektórych wyrobiskach komorowych obudowanych za pomocą długich kotew szkłoepoksydowych.
EN
Different kinds of roof bolting and bolts being used are described in the paper. Roof bolting technology as well as methods of the roof bolting stability control were discussed. Results of the rock delamination measurement in some chamber headings, supported with long glass-epoxy bolts, were showed.
W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych spoiw mineralnych wykonanych na bazie cementów, w tym cementu glinowego, oraz oceniono receptury wytwarzania tych spoiw ze względu na ich przydatność do utwierdzania kotwi w górotworze wielickim charakteryzującym się zróżnicowanymi warunkami geologicznymi i hydrogeologicznymi. Głównym celem badań był dobór spoiwa mineralnego o możliwie najlepszych parametrach wytrzymałościowych, odpornego na agresję siarczanową i chlorkową oraz zapewniającego właściwą współpracę układu: górotwór - spoiwo mineralne - żerdź kotwi.
EN
Laboratory tests of mineral binders prepared on the base of cements, including aluminous cement, were presented in the paper as well as evaluation of the recipe of their production with respect to their usefulness for roof bolts fastening in the Wieliczka Mine rock-mass characterised by the different geological and hydrogeological conditions. The main target of test was the choice of mineral binder with the best possible strengths parameters, chemical aggression resistant and ensuring the proper cooperation of rock-mass - binder - bolt rod system.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.