Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 5

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The main goal of the research was to determine the influence of increasing nickel doses (0, 30, 60, 90 mg ·kg1) on the content of -SH groups in plants of selected Silene vulgaris ecotypes originating from other habitats. In the experiment we used Silene vulgaris seeds from calamine regions of Upper Silesia (an area next to the Szopienice foundry in Katowice), a location connected with serpentinite deposits exploitation (Wiry landmass) and natural ecotype seeds from an area uncontaminated by heavy metals (Gajkow near Wrocław). The analyzed plant material had -SH groups but there were clearly more in the above-ground parts of the selected S. vulgaris ecotypes. Only in the case of Gajkow ecotype S. vulgaris, from a location without nickel, the number of thiol groups was clearly higher in roots. Chemical analyses of plant material showed that along with the increase of nickel dose, the –SH group concentration also increased in the shoots of Silene vulgaris of all ecotypes. However, the concentration was the highest with the dose of 60 and 90·M Ni for Gajkow ecotype plants from an area with a naturally low content of heavy metals. On the other hand, the smallest number of thiol groups deposited in shoots was found in Wiry ecotype plants from a habitat rich in nickel (serpentinite spoil tip).
PL
Głównym celem badań było określenie wpływu wzrastających dawek niklu (0, 30, 60, 90 mg·kg–1) na zawartość grup -SH w roślinach wybranych ekotypów Silene vulgaris pochodzących z odmiennych siedlisk. W eksperymencie wykorzystano nasiona Silene vulgaris pochodzące z obszarów galmanowych Górnego Śląska (obszar przyległy do huty „Szopienice” w Katowicach), związanych z eksploatacją złóż serpentynitowych (zwałowisko w Wirach) oraz nasiona ekotypu naturalnego, z terenu nie zanieczyszczonego metalami ciężkimi (Gajków koło Wrocławia). W analizowanym materiale roślinnym, stwierdzono obecność grup -SH z tym jednak, że wyraźnie więcej było ich w częściach nadziemnych wybranych ekotypów S. vulgaris. Jedynie w przypadku roślin S. vulgaris ekotypu Gajków pochodzącego z obiektu bez niklu, liczba grup tiolowych była wyraźnie wyższa w korzeniach. Analizy chemiczne materiału roślinnego wykazały również, że wraz ze wzrostem dawki niklu wzrastała koncentracja grup -SH w łodygach Silene vulgaris wszystkich ekotypów z tym że najwięcej ich zliczono przy dawce 60 i 90 mg Ni, dla roślin ekotypu Gajków pochodzącego z obszaru o naturalnie niskiej zawartości metali ciężkich. Natomiast wyraźnie najmniej grup tiolowych zliczono w częściach nadziemnych S. vulgaris ekotypu Wiry pochodzącego z siedliska zasobnego w nikiel (hałda serpentynitowa).
EN
The aim of this study was to determine the ecological characteristics of vascular plants colonizing serpentine mining waste dumps and quarries in Lower Silesia. The investigated flora was analyzed with regard to species composition, geographical-historical status, life forms, as well as selected ecological factors, such as light and trophic preferences, soil moisture and reaction, value of resistance to increased heavy metals content in the soil, seed dispersal modes and occurrence of mycorrhiza. There were 113 species of vascular plants, belonging to 28 families, found on seven sites in the study. The most numerous families were Asteraceae, Poaceae, Fabaceae and Caryophyllaceae. Only 13% of all plants recorded occurred on at least five of the study sites. The most numerous were species related to dry grassland communities, particularly of the Festuco-Brometea class, which included taxa endangered in the region of Lower Silesia: Avenula pratensis, Salvia pratensis, Festuca valesiaca. Apophytes dominated in the flora of the investigated communities. Hemicryptophytes were the most numerous group and therophytes were also abundant. The serpentine mining waste dumps and querries hosted heliophilous species which prefer mesic or dry habitats moderately poor in nutrients, featuring neutral soil reaction. On two study sites 30% of the flora composition consisted of species that tolerate an increased content of heavy metals in the soil. Anemochoric species were the most numerous with regard to types of seed dispersal. Species with an arbuscular type of mycorrhiza were definitely dominant in the flora of all the study sites, however, the number of nonmycorrhizal species was also relatively high. It was suggested that both the specific characteristics of the habitats from serpentine mining and the vegetation of adjacent areas had a major impact on the flora composition of the communities in the investigated sites.
PL
Celem badań było dokonanie charakterystyki ekolologicznej roślin naczyniowych zasiedlających siedem obiektów, takich jak: zwały odpadów i wyrobiska kamieniołomów związanych z wydobyciem serpentynitu na Dolnym Śląsku. Florę przeanalizowano pod kątem przynależności do grup geograficzno-historycznych. Dla każdego gatunku przyporządkowano formę życiową wg klasyfikacji Raunkiaera oraz wartości wskaźników: świetlnego, wilgotności, trofizmu, kwasowości gleby i odporności na metale ciężkie. Określono sposób dyspersji nasion oraz status mikoryzowy analizowanych gatunków. Na terenie wszystkich obiektów stwierdzono obecność 113 gatunków roślin naczyniowych, należących do 28 rodzin, z których najliczniej reprezentowane były: Asteraceae, Poaceae, Fabaceae i Caryophyllaceae. W składzie flory najczęściej notowane były rośliny muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea, wśród których obecne były gatunki zagrożone w skali Dolnego Śląska: Avenula pratensis, Salvia pratensis i Festuca valesiaca. Dominującą grupą gatunków były apofi ty. Wśród form życiowych najliczniej reprezentowane były hemikryptofi ty ale udział terofitów był także wysoki. Pod względem wymagań siedliskowych, analizowana fl ora składała się w większości z gatunków światłolubnych, preferujących siedliska świeże lub suche oraz umiarkowanie ubogie w składniki pokarmowe, o odczynie obojętnym. W dwóch miejscach badań gatunki tolerujące zwiększoną zawartość metali ciężkich w glebie stanowiły około 30% składu flory. Ze względu na sposób rozprzestrzeniania diaspor, najliczniej reprezentowane były anemochory. Gatunki z arbuskularnym typem mikoryzy zdecydowanie dominowały w analizowanej fl orze, niemniej jednak udział gatunków niemikoryzowych był stosunkowo wysoki. Zasugerowano, iż zespół niekorzystnych cech podłoża serpentynitowego oraz roślinność terenów przyległych miały główny wpływ na skład florystyczny badanych zbiorowisk.
EN
The paper presents results of floristic investigation conducted within the territory of waste dumps in Lower Silesia: landfill of municipal waste Wrocław-Maślice, post-metallurgic waste heap in Siechnice, serpentine dumping grounds in Grochów and slag heaps in Bielawa. The investigated flora was analyzed with regard to species composition, participation of geographical-historical groups, live forms (according to classification by Raunkiaer), as well as selected ecological factors: light indicator (L), thermal indicator (T), soil moisture (W), trophic indicator (Tr), soil reaction (pH), value of resistance to increased heavy metals content (M). On 4 waste dumps there were found 269 species of vascular plants, belonging to 51 families. Only 5 species occurred on 4 sites, which provides for 2% of all plants recorded. The most numerous families are Asteraceae, Poaceae and Fabaceae. Apophytes dominate in waste dumps flora Hemicryptophytes are the most numerous group. Analysis of the floras (selected ecological factors) of investigated objects has shown general similarities, but also apparent differences. The most significant differences concerned two parameters: trophism (Tr) and resistance to increased heavy metals content (M).
PL
Eksploatacja kopalin, rozwój przemysłu i urbanizacji powodują znaczną degradację powierzchni Ziemi, m.in. przez składowanie różnego typu odpadów. Zdegradowane przez przemysł obszary, w postaci zwałów, hałd, czy zwałowisk, stały się interesującymi obiektami badań roślinności siedlisk antropogenicznych [7, 8, 14, 28]. Tereny te przedstawiają także dużą wartość przyrodniczą, ze względu na możliwość dokumentowania faktów i zjawisk geologicznych oraz specyficznych fitocenoz [6, 8, 16, 20]. Zwały i wyrobiska to także swoiste „poletka doświadczalne”, miejsca służące do obserwacji procesów zachodzących podczas spontanicznej sukcesji, związanych z wkraczaniem gatunków pionierskich, czy też mechanizmów rozwoju zespołów roślinnych [2, 6, 8, 16, 20 27]. Podejmowane do tej pory badania dotyczyły głównie obiektów o podobnej genezie. Niniejsza praca prezentuje natomiast wyniki florystycznych obserwacji prowadzonych na obszarze 4 zwałowisk, zdecydowanie różniących się m.in. pochodzeniem i składowanym materiałem. Celem opracowania jest porównanie roślinności zasiedlającej wybrane obiekty.
EN
The investigation involved serpentine waste dump in Grochow (Lower Silesia).Botanical composition of analyzed serpentine dumping ground was poor since in the areas subjected to examination there were designated only 30 vascular plant species classified mainly to three botanical families – Poaceae, Fabaceae and Asteraceae. Dominant species on dumping ground in Grochow was the only recognized species representing Caryophyllaceae – Silene vulgaris. Analysis of soils material proved that total contents of nickel, chromium, manganese and cobalt were higher than average quantities of these metals in soil environment. Mobile forms, available for plants, provided, in most cases, for only a small per cent of their total forms. In plant material originating from serpentine dumping ground their were recorded high concentrations of Ni, Cr and Co in comparison with their natural amounts. Concentrations of all the examined metals were higher in underground parts of Silene vulgaris than in aboveground parts.
PL
Badaniami objęto hałdę odpadów serpentynitowych w Grochowie (Dolny Śląsk). Skład florystyczny analizowanego zwałowiska był ubogi. Na badanych powierzchniach stwierdzono jedynie 30 gatunków roślin naczyniowych, należących głównie do trzech rodzin botanicznych . Gatunkiem dominującym na zwałowisku w Grochowie był jedyny rozpoznany na jego obszarze przedstawiciel Caryophyllaceae - Silene vulgaris. Analiza materiału glebowego wykazała, że ogólne zawartości niklu, chromu, manganu i kobaltu były wyższe od przeciętnych ilości tych metali w środowisku glebowym. Formy mobilne, dostępne dla roślin stanowiły we wszystkich przypadkach tylko niewielki procent ich form całkowitych. W materiale roślinnym pochodzącym ze zwałowiska stwierdzono wysokie w porównaniu z naturalnymi zawartości Ni, Cr i Co. Koncentracje wszystkich analizowanych metali były wyższe w częściach podziemnych Silene vulgaris niż w częściach nadziemnych.
5
EN
A prospective brown coal mine "Legnica" is to be responsible for forming a depression funnel which can cover "Ścinawskie Swamps" where 26 herbaceous plant species forming 7 communities were recognized, among others: Phragmitetum australis, Caricetum gracilis and Acoretum calami. Investigated wetland characterizes changeable level of water which brings about the presence of as many as 30.77% species connected with Molinio-Arrhenatheretea class. The half of taxa belongs to synantropic species, while 50% are non - synantropic ones. The area of "Ścinawskie Swamps" can be assessed as featuring moderately high nature values and, therefore worth further protection as ecological areas.
PL
Planowana kopalnia węgla brunatnego "Legnica" ma być odpowiedzialna za powstanie leja depresyjnego, w obrębie którego mogą znaleźć się "Bagna Ścinawskie". Rozpoznano na nich 26 gatunków roślin zielnych tworzących 7 zespołów m. in.: Phragmitetum australis, Caricetum gracilis, Acoretum calami. Omawiane mokradło charakteryzuje się zmiennym poziomem wody, co powoduje występowanie aż 30,77% gatunków związanych z klasą Molinio-Arrhenatheretea. Spośród taksonów występujących na badanym obszarze połowę stanowią gatunki synantropijne, pozostałe to gatunki nie synantropijne. Obszar "Bagien Ścinawskich" można uznać jako obszar o umiarkowanie dużych walorach przyrodniczych, czyli w pełni zasługujący na dalszą ochronę jako użytek ekologiczny.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.